Жеке тұлғаның жауапкершілігі мен бостандығы

1 слайд
Әлеуметтік-гуманитарлық пәндер кафедрасының оқытушысы Саулен Н. Философия негіздері  тақырып: Жеке тұлғаның бостандығы мен жауапкершілігі топ: СЭЗС-17-1

2 слайд
Сабақтың мақсаты:  Білімділік:  Жеке тұлғаның бостандығы, жауапкершілігі, қоғамдық мәні, белсенділігі және жеке тұлға теориясы, адам құқығы мен бостандығын түсіндіру.   Дамытушылық:   Ойлау, есте сақтау, сөйлеу қабілеттерін, өздігінен ізденуге деген ынтасын, пәнге деген қызығушылығын, белсенділігін дамыту.  Тәрбиелік:  Жас ұрпақты елі мен жерін, туған Отанын сүюге және адамгершілікке, жауапкершілікке , елімізді көздің қарашығындай қорғауға ,қазақ философтарының нақыл сөздері арқылы тәрбиелеу.

3 слайд
Жаңа сабақ:   Атаңның баласы бол ма, адамның баласы бол Абай Құнанбаев Тақырып:Жеке тұлғаның бостандығы мен жауапке ршілігі                                    Жоспар:   1.«Индивид», «тұлға», «даралық»,  түсініктері  2 . Жеке тұлға,бостандық,жауапкершілік ұғымдарына түсінік.  3. Адам өз болмысының объектісі, субъектісі.  4.Адам құқығы мен бостандығы

4 слайд
Сабақ түсіндіру барысында кездесетін термин сөздерге түсінік беру.  «индивид» . Бұл сөз латын тілінен алынған және оның қазақша баламасы -«жекелік». Индивид - адамзат тұқымының еш қасиеттері ескерілмеген бір өкілін білдіреді. Бұл орайда әрбір адам -индивид.  «Тұлға» -  деп қоғамдық өмірдің нақтылы тарихи жағдайлары қалыптастырған, саналы іс-әрекет ете алатын, өз әрекетіне жауап беретін, еңбек етіп қарым-қатынас жасаушы, айналадағыны танып-білуші жеке адамды айтады.    «Даралық»  - ұғымы бір адамды басқа бір адамнан, бір тұлғадан ажыратып, оған өзіне тән сұлулық пен қайталанбас қасиет беретін ұғым .

5 слайд
                               Жеке   тұлға  Жеке тұлға дегеніміз - әлеуметтік қатынастар мен саналы іс - әрекеттің субъектісі ретіндегі индивид.  Жеке тұлғаның басты белгісі - оның әлеуметтік мәнінің болуы және оның әлеуметтік функцияларды атқаруы.  Жеке тұлғаның ең маңызды белгілері – оның саналылығы, жауапкершілігі, бостандығы, қадір – қасиеті , даралығы.

6 слайд
Бостандық    Бостандық  елдің ішкі және сыртқы саясаты саласында әлеум еттік субъектілердің (жеке адамның, топтардың, қоғамдық саяси ұйымдардың, т.б.) өз мақсаттары мен мүдделеріне орай ә рекет жасау еркіндігі; құқықтық мүмкіндіктер аясы. Адамдард ың қол жеткізген Бостандықтары  тарихи дамудың  нәтижесі болып саналады.

7 слайд
Философтардың тұжырымдары Бостандық саналы қажет тілік ғана емес,соған сә йкес іс- әрекет ету болып табыл ады.                     Фридрих Энгельс

8 слайд
 Рухани бостандық адамның өзін барлық және кез келген шектеулерден бос сезіну болып табылады. Франсуа Вольтер

9 слайд
Адамның адамшылығы - ақыл, ғылым, жақсы ата, жақсы ана, жақсы құрбы, жақсы ұстаздан болады. Абай Құнанбаев

10 слайд
                                 Жауапкершілік   Адам бойындағы белгілі бір істі ,өзіне тапсырылған міндетті орындап,жүзеге асыруынан байқалатын адамгершілік қасиет; тұлғаның қоғамда немесе ұжымда қабылданған әлеуметтік өнегелі және құқықтық нормалар мен ережелеріне сәйкес өз қызыметін бақылау қабілеттілігі.

11 слайд
Жеке тұлға 1.Жеке тұлғаның мәні дегеніміз – қоғамдық сананы алып жүретін адам, қоғамдық тірі жан. 2. Жеке тұлғаның белсенділігі деп адамның іс - әрекеті үстіндегі жағдайын айтады. 3. Жеке тұлғаның бағыттылығы дегеніміз – сол адамның талғамы мен белсенділігін көрсететін ниеттер жүйесі.

12 слайд
         Жеке   тұлға   типологиясы  Физикалық типологияға неміс ғалымы Э.Керчмер, ағылшын ғалымы Шельдон бұл екеуі де адамдардың физикалық даму ерекшеліктерін зерттей келе оларды 3 типке бөлген:  1. Астениктер.  Астеник - бойы ұзын, жіңішке арық денелі адамдар. Тұйық, адамдармен араласуы үнемі де, қиынға соғады. Кейде бұларға эгоизм тән. Реалды өмір көріністерін, дәл және де дұрыс бағалай алмайды. 2. Пикниктер.  Пикникалық тип - бұл адамдар керісінше толық, денесі ауыр адамдар. Бұлардың эмоциясы басым көпшіл, және де ақжарқын, ақкөңіл болып келеді. 3. Атлетиктер . Атлетикалық тип - шымыр денелі, жауырынды, ауыр мінезді болып келеді.  Бірақ ашуланса қатты ашуланады.

13 слайд
         Адам – саясаттың субъектісі мен объектісі. Саясаттың субъектісіне әлеуметтік топтар, таптар, ұлттар, мемлекеттер,саяси партиялар, қозғалыстар жатады.  «Субъект»  - деп белсенді іс-әрекет жасаушы, сана мен жігері бар жеке адам немесе әлеуметтік топты айтады.  «Объект»  - деп, субъектінің танымдық және басқа іс-әрекеті неге бағытталса, соны айтады.   

14 слайд
      Адамның  тұлғалық  қасиеттері:  Жеке бастық және рухани қасиеттері: Денсаулық, адалдық,қайырымдылық,кішіпейілділік, еңбексүйгіштік ,сенім,ерік,құндылық   т.б. Әлеуметтік қарым-қатынастық қасиеттері: Жауапкершілік, белсенділік,ұстамдылық,беріктілік, ұ жымшылдық,еркіндік т.б.

15 слайд
Адам  құқығы   және   бостандығы Адам құқығына мынандай белгілер тән:  қоғамда өмір жағдайының үнемі өзгеріп отыруына байланысты, адамның табиғи және әлеуметтік мәнділігі негізінде туындайды және дамиды;  құқықтың кажетті бөлігі ретінде адамның өмір сүруінің нақты бір түрпатын білдіреді;  жеке адамның өз калауынша әрекет жасауына мүмкіндік жасайтын, сөйтіп нақты бір игіліктер алуын қамтамасыз ететін адамдар мен мемлекеттің арасындағы қарым-қатынастарды тұжырымдайтын кағидаттар мен нормаларды білдіреді;  оларды мойындау, сақтау және корғау — мемлекеттің міндеті.

16 слайд
                               Қорытынды Жеке тұлғаның жауапкершілігі мен бостандығы тақырыбының мәнін ашуда студенттерді Абайдың қара сөздері, нақыл сөдері арқылы адами құндылықтарды бойына сіңіру.Қазақ ғұламаларының жырлары нағыз философиялық ойларды тұжырымдаған.Жауапкершілік,бауырмашылдық, адалдық, адамгершілік, үлкенге ізет, кішіге қамқорлық сияқты қаситтерді Қаз дауысты Қазыбек былай суреттейді: Біз қазақ елі мал баққан елміз, Ешкімге соқтықпай жай жатқан елміз. Елімізді жау басынбасын деп Ордамыздан құт қашпасын деп, Найзаға үкі таққан елміз, Дұшпанның аяғына жаншылмаған елміз, Басымыздан намысты асырмаған елміз, Адалдықты әрқашан жасырмаған елміз. Атаның өсиетін балаға, Баланың өнерін атаға айтып, тарата білген елміз. Құлақтың құрышын қандырып Әділ сөзді халыққа айта білген елміз –деп өлең шумағымен тұжырымдаймын.