жылықанды жануарлардың дене температурасын сақтаудағы терінің рөлі

1 слайд
Алматы облысы Талғар ауданы Бесағаш ауылы МЖДШОБ №28 жбб орта мектеп мұғалімі: Сыдыққызы Нұргүл Биология пәнінің мұғалімі

1 слайд

2 слайд
Тері ауруларын алдын алу ережелері 1. Аяқты қысатын аяқкиім кимеу 2. Қоғамдық бассеиндерде қорғаныш резеңке аяқкиімін кию 3. Әр жуынған сайын аяқты және саусақ араларын құрғатып сүртіп отыру 4. Жазда жеңіл аяқкиім кию 5. Шұлықты жиі-жиі ауыстырып тұру 6. Жеке бас гигиенасын сақтау 7. Ауру жануарларды ұстамау 1. Дұрыс тамақтану 2. Теріні күюден, жарақаттардан, үсуден қорғау 3. Шамадан тыс күн астында жүрмеу 4. Теріні таза қалпында сақтау 5. Таза ауада серуендеу 6. Кір қолмен бетті ұстамау 7. Ауру адаммен тығыз қарым-қатынаста болмауҮй жұмысын тексеру

2 слайд

3 слайд
Сабақтың тақырыбы: Жылықанды жануарлардың дене температурасын сақтаудағы терінің рөлі Сабақтың мақсаттары: Терінің жылықанды жануарлардың дене температурасын реттеудегі рөлін мысалдар арқылы сипаттау Терморецепторлардың температураның өзгеруіне бейімделуін түсіндіру Бағалау критерийлері: • Жылықанды жануарлардың температураны сақтаудағы терінің маңызын сипаттайды • Терморецепторлардың температураның өзгеруіне бейімделуін түсіндіреді

3 слайд

4 слайд

4 слайд

5 слайд
Термореттелу (Терморегуляция) – қоршаған орта температурасының ауытқуына қарамастан адам, сүтқоректілер және құстардың дене температурасын тұрақты деңгейде сақтау қабілеті .

5 слайд

6 слайд
Дененің температурасын реттеу ТЕРМОРЕГУЛЯЦИЯ Жылудың түзілуі Жылудың берілуі - бұлшықеттің жұмысы -70% -булану -22 % - ішкі мүшелер - 30 % -жылуөткізгіштік

6 слайд

7 слайд
Дененің тұрақты температурасын қамтамасыз етеді Тыныс шығарумен Те рі арқылы Тері шығару жолымен Қан тамырлар тарылуы кеңейту t төмен орта t жоғары орта

7 слайд

8 слайд

8 слайд

9 слайд
( G ) Ойланып жауап бер * Адам денесінің қалыпты температурасы қанша? *Қызуды төмендететін дәрілерді қандай температурдан бастап қабылдай бастау керек? *Неліктен аязда тері алдымен қызарады, сосын бозарады? * Салқындау кезінде пайда болатын дірілдің биологиялық мағынасын түсіндіріңдер.

9 слайд

10 слайд
Қандай жылықанды жануарларды білесіздер? Неліктен оларды жылықанды дейміз?

10 слайд

11 слайд
Ақ аюдың дене температурасын сақтауға деген бейімделушіліктері

11 слайд

12 слайд
Түйенің дене температурасын сақтауға деген бейімделушіліктері

12 слайд

13 слайд
Пингвиннің дене температурасын сақтауға деген бейімделушіліктері

13 слайд

14 слайд
Түйе – қолайсыз табиғат жағдайларында азық ретінде пайдалану үшін өркешіне артық май жиналады. Кеудесіндегі, табандарындағы, шынтағындағы, тізесіндегі қажау сүйелдерінің арқасында ыстық жерде, құмда жата алады. Ұзын кірпіктері құмның көзіне түсуінен қорғайды. Ақ аю: Ақ аюлар тері асты майлары мен қара түсті терісі арқылы жылынады. 1. қалың май қабатының болуы 2. қара түсті терісі арқылы жылынады. 3. қалың түкті жамылғысы мен табанында түктің болуы да суықтан қорғайды. Пингвин: 1 май қабатының қалың болуы 2. Алдыңғы аяқтары суда жүзуге ыңғайлы, ескекке айналған. 3. Қауырсындарының өзіндік ерекшелігі бар, жіктелмеген аптериясы болмайды. Қауырсындарының түктері—пәрлері жіңішке болады. 4. Денесі бүтіндей мамықпен қапталып тұрады.

14 слайд

15 слайд
Тері рецепторлары

15 слайд

16 слайд
«Қызық, құнды, қиын»  Қызық  Құнды  Қиын

16 слайд

17 слайд
Үйге: 44-оқу, сурақтарға жауап беру. ҚБ тапсырмасын орындау

17 слайд