Мектеп бөлмесінде өсетін гүлдердің оқушылардың денсаулығына әсері

1 слайд
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ ЖАРМА АУДАНЫ, ӘУЕЗОВ КЕНТІ «БАҚЫРШЫҚ ОРТА МЕКТЕБІ» КММ Мектеп б өлмесінде өсетін гүлдердің оқушылардың денсаулығына әсері Орындаған: 9 «А» сынып оқушысы Темирханова Айдана Пән мұғалімі: Биология пәнінің мұғалімі Караулова Г.А

1 слайд

2 слайд
КІРІСПЕ Тақырыптың өзектілігі: Табиғаттың бөлінбес бөлшегінің бірі — өсімдік. Өсімдік адам баласы үшін, ішсе тамақ, кисе киім, жақса отын, малына өріс, еліне қоныс болған. Сондықтан «Бір тал кессең, он тал ек», «Атаңнан мал қалғанша тал қалсын», «Көкті жұлма көктей соларсың» деген даналық сөздері осы өсімдікті қадірлеп, қастерлеуден туған.«Гүл — дүние көркі» десек қателеспейміз. Гүлдердің де біздер сияқты жаны бар. Олар адамға үлкен пайда келтіреді. Кейбір гүлдер қоршаған ортаға жағымды энергия бөледі. Сондықтан да мектеп бөлмелерін табиғаттың жасыл желегі – бөлме өсімдіктерімен сапалы безендіру – әр мектеп ұжымының алдына қойылған үлкен міндет болып табылады. Адам баласы тәуліктің көп бөлігін жабық кенселерде өткізеді. (үй, жұмыс орны). Бұл дәл шаң бөлшектерінің демалыс жұмыс орындарында жиналған жері, шаң өсімдік жапырағының тақтасында, бөлме жиһаздарында жиналып, тыныс жолдарының жұмысын бұзады. Шаңмен бірге көптеген микроорганизмдер, патогенді микрофлора түрлері де кіреді. Сондықтан жабық бөлменің ауа тазалығын қорғау, адамдардың денсаулығын сақтауда және аурулардың алдын алу үшін өте қажет.

2 слайд

3 слайд
Зерттеу нышандары: «Бақыршық орта мектебі» КММ- ндегі орта және жоғары буын сыныптары оқитын кабинеттердегі өсімдіктердің сандық, түрлік құрамы Зерттеу мақсаты: Мектеп бөлмесін көгалдандыруда қолданылатын өсімдіктердің оқушы денсаулығына әсерін анықтау. Зерттеу міндеттері: • Мәселеге теориялық тұрғыдан талдау жасау; • Бөлме өсімдіктерінің оқушының ағзасына және қоршаған ортаға әсерін анықтау; • Мектеп бөлмесін көгалдандыру үшін қолдануға болатын өсімдіктердің тізімін жасау; • Оқушылардың психикалық ахуалына өсімдіктердің тигізетін әсерін анықтау (сауалнама жүргізу).

3 слайд

4 слайд
Жобамен жұмыс кезеңдері: 1. Ең алдымен бөлме өсімдіктері және олардың ағзаға әсері жөнінде түрлі ақпарат құралдарынан ақпаратпен таныстық. 2. «Бақыршық орта мектебі» КММ-нде орта және жоғары буын сыныптары арасында сауалнама жүргіздік. 3. Алған жаңа білімді қолдана отырып, сонымен қатар сауалнаманы зерделей отырып, өз қорытындымызды шығардық. Зерттеу болжамы: Мектеп бөлмесін көгалдандыруда қолданылатын өсімдіктердің оқушы ағзасына және қоршаған ортаға әсері: • Жасыл өсімдіктер бөлмені зиянды заттардан тазартады; • Өсімдіктер жаман ойлардан арылтып, адамның ойлау қабілетін тездетеді, сөйлеу мәнерін жақсартады; • Өсімдіктер шығармашылық қабілеттерді дамытуға, оқушылардың жүрек-қантамырлар жүйесінің, жалпы алғанда физикалық, психикалық және энергетикалық ахуалының жұмысына оң әсер етеді; • Бөлме өсімдіктері тұрмыстық техниканың және синтетикалық материалдардың зиянды әсерін азайтады, ыңғайлы орта қалыптастырады

4 слайд

5 слайд
Бөлме өсімдіктері жайында бірер сөз... Көптеген адамдар бөлме өсімдігін, тек әдемілік ретінде қабылдап, өз дәрежесінде бағаламайды. Олар адамның физиологиялық, энергетикалық, психологиялық жағдайына жағымды әсер беретініне кейде сенімсіздікпен қарайды. Адам мен табиғат тығыз байланысты. Тіпті, соңғы зерттеулерге сүйенетін болсақ, Ұлыбританияның биолог мамандары «өсімдіктердің адамнан өзгешелігі жоқ, олар да адамдар сияқты көреді, иісті сезе алады, сонымен қатар, оларда есту қабілеті мен дәм сезу қасиеті дамыған» деп тұжырым жасап отыр. Әрине, біз үшін бұл үлкен жаңалық. Ғалымдар аталған тұжырымды былай түсіндіреді: «өсімдіктерде көздің орнына нәруыздар бар, оларға кез келген электр күштері әсер етеді, ал тамырында дәм ферменттері анықталған, өсімдік сол арқылы жерден өзіне қажетті заттармен қоректенеді. Иіс сезу арқылы өсімдіктер бір-бірімен араласады, олардың есту қабілеті бар екендігі ғылыми тұрғыдан дәлелденген”, сондықтан, гүлдеріңізбен сөйлессеңіздер болады. Нәтижесінде гүлдер сіздерге әдемілік пен ұзақ қуаныш сыйлары сөзсіз.

5 слайд

6 слайд
Ғалымдар зерттеу жүргізіп, амарилис, агапантус, гиппеаструм, зиферантес гүлдерінің фитонцидтері, сарымсақтың фитонцидтеріне қарағанда, микробтарды тезірек өлтіретіндігін дәлелдеді. Бөлмеде хлорофитум, мирт, шабдаргүл, аспарақұс өсімдіктерін өсірген пайдалы, олар ауадағы ауыр металдарды сіңіріп алады. Ауадағы ылғалдылық айналымын үлкен жапырақтылар атқара алады. Олардың қатарына диффенбахия, филодендрон, антуриум, монстера, пілқұлақ, каучукты фикус гүлдері жатады. Тазарту процесінде өсімдіктің жапырағы негізгі қызмет атқарады.

6 слайд

7 слайд
1.1 Гүлсіз болса –жер мұңды, Күлкісіз болса – ел мұңды (Адамның көніл-күйін көтеретін бөлме өсімдіктері) Өсімдіктер көп өсірілген жерде сіз оп - оңай тыныс алуға болатынын байқадыңыз ба? Олар өз бойларынан бізге оттегі шығарып қана қоймай, адам айналасындағы қоршаған ортаның биоаумағын тазартады. Үй ішінде әдемі өсімдіктер көп болса, сіздің көңіл күйіңіз әрқашан жадыраңқы жүреді. Сіз кейбір адамдардың гүлдерге су құйған кезде олармен сөйлескенін көрдіңіз бе? Гүлдер де адамзат сияқты оларды жақсы көргенін сезеді. Адамның көңіл-күйіне байланысты өсіліп, жетіледі. Егер үй-ішінде ұрыс-керіс, жанжал, келеңсіз жағдайлар жиі болып тұрса, олар да өздігінен солып, сарғайып ауруға шалдығуы мүмкін. Бөлмеңізге гүл жапырақтарының жалпақ, домалақ тәріздес түрлерін көп өсіргеніңіз жөн. Олар сіздің үйіңізге табыс, ақша келуіне әсер етеді. Жапырақтардың тікенек, тік /мысалы, кактус, алоэ/ болғаны адамға жағымсыз қолайсыздық туғызуы мүмкін. Балалар бөлмесіне шегіргүлдерді (фиалка) орналастырсаңыз, олардың жеткіншектің өсіп-жетілу уақытындағы көңіл күйін бірқалыптылыққа бейімдейді. Қазтамақ (герань) гүлінің қасында 15 минуттай отырсаңыз да жеткілікті. Сіз өзіңіздің жаңа күш жинап, демалғаныңызды сезесіз. Өйткені бұл өсімдік эфир майларын бөліп шығарады. Сіздің ағзаңыздағы зат алмасу процесі ұлғая түседі. Ұсақ жапырақты бұрыштар мен хризантемалар отбасындағы, жұмыс орнындағы адамдардың бір-біріне деген жақсы қарым-қатынастың қалыптасуына әсер етеді.еріс шақырады.

7 слайд

8 слайд
Қынагүл – айналадағы келеңсіз, шешімсіз жүрген мәселелерге душар болған адамдарға жақсы әсер етеді. Адамның бойында жақсы қасиеттердің пайда болуына көмектеседі. Бөлмеге қуатын шашып, адам-ның еңсесін көтереді.

8 слайд

9 слайд
Цикламен - мінезі қиын, құбылмалы адамдарға өсіру керек. Адамның көңіл-күйін жақсартады. Сонымен қатар, адамның біреуден көңілі қалған кезде көмектеседі. Бұл дымқыл ауа және ағыл-тег i л суаруда қажетс i нет i н өте нәз i к өс i мд i ктер. Оның айнымалы және қызу сипаты туралы шұбар жапырақтар айтады, б i рақ гүлдер айдай сұлу жарық айдай сұлу қуаныш және шабыттың куәл i к қағаздары. Цикламенге шабыттың энергиясын өз i не тән қасиет құрылсын, көң i лд i жақсарту. Оның адамгерш i л i к организмның қаб i летт i л i г i не қоршаған ортаның кез келген зиянды әсерлер i не бей i мделуге ықпал етед i, сонымен б i рге өте аласа температураларды суыққа аллергиямен азап шег i п немесе ауыр көтерет i н i сол үш i н пайдалы.

9 слайд

10 слайд
Фуксия Бұл айдай сұлу, ағыл-тег i л суаруда қажетс i нет i н өс i мд i к. Парақ итжығыс, айнымалы фуксия табиғи жылжымалы күйдег i үйд i ң атмосферасының энергетикасын қолдайды. Ол адамдарға сергектік, көтеріңкі көңіл сыйлайды. Адам бойындағы жағымсыз энергияны тартып алып, адамға ерекше әдемілік, көтеріңкі көңіл сыйлай алады. Бұл өсімдік сонымен қатар кішкене балаларды жақсы көреді екен. Дәрігерлер бұл өсімдікті әсіресе баласы жоқ адамдарға сыйға тартқан жөн деп санайды. Сонымен б i рге оны өмірден туңіліп жүрген адамдарға сыйға берген пайдалы. Фуксия асқорыту жүйес i н i ң аурулары, сүт бездер i, өт сақтайды.

10 слайд

11 слайд
Қазтамақ - қазтамақ тұқымдасына жататын бір немесе көп жылдық шөптесін өсімдік. Қазақстанда шалғындық жерлерде өзен аңғарында, орманда, тау беткейлерінде өседі, 15 түрі бар. Биікт. 10-80 см. Сабағы тік, сыртын түк жапқан. Тілімденген жапырақтары қарама-қарсы не кезектесіп орналасады. Қызыл, көкшіл, күлгін, ақ түсті гүлдері, көбінесе шоқталып, кейде жеке дара шығады. Маусым-тамыз айларында гүлдеп, шілде- қыркүйекте жемістенеді. Жемісі - дәнек. Қазтамақ илік заттарға бай, оның гүлдерінің құрамында, сабағында танин, бояғыш заттар, кальций мен каротин, С дәрумені мен геранин (эфир майы алынады) бар. Қазтамақтың кейбір түрлері: орман қазтамағы, шалған қазтамағы, Роберт қазтамағы және сібір қазтамағы - дәрілік өсімдіктер. Қазтамақтың тамырынан немесе кепкен шөбінен алынған тұнбаны бүйрекке байланған тасты ерітуге, ревматизм мен радикулитті емдеуге, сондай- ақ, баспамен ауырғанда тамақ шаюға, сүйек сынғанда ванна жасауға, түсе бастаса шашты жууға пайдаланады. Кейбір түрлері әсемдік үшін де өсіріледі.

11 слайд

12 слайд
Ашуды басатын бөлме өсімдіктері Аспарагус – ауадағы кері әсерлерді жояды. Адамның көңіл-күйін жақсартып, сенімділік сезімін қалыптастырады. Белсенді, тынымсыз адамдарға өсірген дұрыс. Бұл аспарагуст i ң түр i ойлар және рухпен әлс i з адамдардың сөздер i н i ң энергиясынан атмосфераны тазартуға бейім. Кейде жағымсыз әсерлер жандарда ұзақ жығылмай тұрады. Аспарагуст i ң нәз i к әсер i гүл рен i шт i ктер туралы басқа күндел i кт i тақырыптарға адам ауыстырып қоса ұмытуға көмектесед i. Аспарагус (лат. Asparagus )

12 слайд

13 слайд
Қазтамақ – адамның ашуын басады. Ол адам ашуланғанда сабыр сақтап, тыныш-талуына әсер етеді. Ашу – жанұяның ты-ныштығын бұзады – сондықтан, қазтамақ болған ортада ты-ныштық пен татулық орнайды.

13 слайд

14 слайд
Монстера – ретсіздікке ұшырап жатқан үйлерге қажет. Астан-кестен болып жатқан ортаға жағымды әсер етеді. Сабырлылық, бірқалыптылық сыйлайды. Барлығын өз орнына орналастыруға, ретке келтіруге атсалысады Монстера Адансона ( Monstera adansonii).

14 слайд

15 слайд
Жаман әдеттерден сақтайтын бөлме өсімдіктері Ал бегония мен фикус гүлдері үйіңізге келген адамдардың жағымсыз пиғылдарын өз бойларына сіңіріп, сіздерге тек оң энергия жібереді. Теледидар, компьютер, толқынды пештердің сәулелерінен сақтануға сіздерге раушан гүлдер, орхидея, өрмелегіш (лиана) өсімдіктер көмектеседі. Традесканция – көре алмаушылық қасиетін жояды. Сондықтан жанында қызғаншақ адамдар барларға жақсы көмектеседі. Қызғаншақ, көре алмаушылық сияқты жаман әдеті бар адамдарды біраз сабасына түсіреді Традесканция Андерсона ( Tradescantia х andersoniana).

15 слайд

16 слайд
Эхмея – жылауық, жиі көңіл-күйі болмайтын адамдар үшін тиімді. Адамның көңіл күйін көтереді. Және де іші тар адамдарды жақсартып, жомарттыққа тәрбиелейтін де қасиеті бар. Эхмея (лат. Aechmea)

16 слайд

17 слайд
Фикус. Кейбір өсімдіктер өз қожайынын басқа бір адамнан қызғанатын көрінеді. Ағылшын ғалымдары көп жылдар бойы адам мен өсімдіктердің қарым-қатынасы туралы зерттеулер жүргізген. Ағылшын физиологы С.Мейсонның бөлмесінде көп жылдар бойы фикус өсіп тұрған. Ғалым үйленгеннен кейін оның әйелі күннен-күнге әлсіреп, сырқаттанып қалады. Ал жерік болған кезде берекесі қашып, тіпті, дәрігерлердің қандай ем қолданғанына қарамай, түсік тастайды. Ғалымның ойына бөлмесінде өсіп тұрған фикус түседі, әйелінің ауруға шалдыққанына сол кінәлі деп оны үйдің қасындағы баққа апарып қояды. Көп ұзамай әйелі құлан-таза айығып, қайтадан бала көтеріп, дені сау, әдемі сәбиді дүниеге әкеледі. Сөйтсе, фикус өз қожайынын әйелінен қызғанып, химиялық қоспа заттар бөле бастаған, ол зат Мейсонның өзіне ешқандай әсер етпеген. Ficus indica Ficus altissima

17 слайд

18 слайд
Эхмея жалтылдақ. Бұл өсімдіктер адам бойындағы мақтаншақтық пен жағымпаздыққа шыдай алмайды. Ол жүйке жүйесін тыныштандырады. Бұл гүлді жатын бөлмеге өсірмеген жөн. Ол адамды ұйқысыздыққа әкеп соқтырады. Сондықтан бұл өсімдікті қонақ бөлмеге, немесе кеңселерге өсірген жөн. Эхмея (лат. Aechmea)

18 слайд

19 слайд
Сүттіген жалтыр.Бұл өсімдік нәзік жандыларды жақсы көреді. Және өзінің иесін жақсы көретіні соншалықты ол жағымсыз жаналық алып келген қонақты жек көреді екен. Ол үйге келген адамдардың жазымсыз энергиясын өзіне тартып, мейлінше өзінің қожайынына сол сөзді естіткізбеуге тырысады екен. Сүттіген (ағылш. Euphorbia)

19 слайд

20 слайд
Блосфельда каланхоэ.Бұл етт i жапырақтары бар әдем i гүлдеген өс i мд i ктер және ақ, сары, қызғылт сары, қызғылт немесе райхандардан тұрады. Ол әдетте сәу i рде гүлдейд i, б i рақ үй шарттарында жыл бойы гүлдей алады. Бұл өсімдіктер адам бойындағы шаршағанды басады. Болмашы нәрсеге ренжуден бойыңды алшақ ұстауға көмектеседі . Каланхоэ Блоссфельда

20 слайд

21 слайд
Агава Бұл өс i мд i ктер - таң ғажайып түрд i ң (ащы ал...

21 слайд