Міржақып Дулатов "Бақытсыз Жамал" 8-класс

1 слайд
«Бақытсыз Жамал» романы Таганова Г. Ақтөбе, 2021Қазақ әдебиеті, 8 класс

1 слайд

2 слайд
Мазмұны 1. «Міржақып Дулатов – алғаш роман жазған қаламгер» 2. «Шаңырақ шаттығы» 3. «Ананың алақаны балаға айдынды қоныс» 4. «Тағдыр тәлкегі» 5. «Жамал-ескіліктің құрбаны» 6. Эссе

2 слайд

3 слайд
Міржақып Дулатов – ағартушы, тәуелсіздік жолындағы жалынды күрескер. 1910 жылы «Бақытсыз Жамал» атты романы жарық көрді. Бұл роман жазушының шығармашылық жолындағы елеулі көркем туынды. «Бақытсыз Жамал көркем прозалық үлгіде жазылған тұңғыш роман. Әйелдердің бас еркі, қоғамдағы жағдайы туралы баяндады. М іржақып Дулатов - алғаш роман жазған қаламгер

3 слайд

4 слайд
Саумалкөл маңында отырған Сәрсенбайдың шаңырағында сәби дүниеге келді. Сәрсенбай қызды болып, нәрестенің есімін Жамал қояды. Жамал – баланың алды болған соң, ата-анасы қолдан келгенше әлпештеп өсірді. Сөйтіп Жамал есейіп, жасы тоғызға жетті. Жамал ақыл-ойға жүйрік, зерек болды Молдадан сауат ашып, өзгелерден бір төбе тұрды. «Шаңырақ шаттығы»

4 слайд

5 слайд
«Ананың алақаны балаға айдынды қоныс» Сәрсенбай Жамалды өзінің теңіне беремін дейтін. Бұл сапарда Байжанмен құда боламын деп шешті. Жамалды Байжанның таз баласы Жұманға алып бермек болады. Оның байлығына қызыққан Сәрсенбай қызын беруге келісті. Анасы Жұманға беруге қарсылық танытса да, әкесі олардың көңіліне де қарамады. Міне, баланың білегі ауырса, ананың жүрегі ауырады.

5 слайд

6 слайд
«Тағдыр тәлкегі» Сәрсенбай мен Байжан арасында құдалық келісімі орнады. Бұрынғы жақсы күндер көзден ғайып болды. Қайғылы, азалы, мұңлы шақ. Тоты құс едім бақшада, Қарақұсқа жем еттің. Хан қызындай басымды, Бір жаманға тең еттің.

6 слайд

7 слайд
«Жамал-ескіліктің құрбаны» Романға арқау болған мәселе ескі әдет-ғұрыптың қыспағына түскен қазақ қызының тағдыры еді. Бақытты өмір сүруді армандаған бойжеткеннің бақытқа жету жолындағы ақыр күресі. Ботасыз нардай боздатып, Мінекки, мені еңіреттің. Қаһарыңды жіберіп, Тең құрбымнан кем еттің, Мұндай зарлы қылғандай, Мен бейшара не еттім?

7 слайд

8 слайд
Ескі заманның шырмауында қалған қазақтың көзін осындай қазақ қыздарының алдыға суырылып шығып, өз теңдігін сұрауы ашқандай болады. «Бақытсыз Жамал» романының оқиғасына арқау болған мәселе ескі әдеп-ғұрыптың қыспағына түскен қазақ қызының тағдыры. Алайда бұл шығармада тек қана ата-ана қарсылығы емес, сонымен қатар қызды адам емес тауар ретінде көретін, оны қалың малға айырбастайтын ашкөз сараң адамдардың бейнесі де ашылады. Сүйгеніне қосылып, бақытты өмір сүруді армандаған бойжеткеннің трагедиялық жолы.

8 слайд

9 слайд
Міржақып Дулатов «Бақытсыз Жамал» романындағы үстем тап өкілдерінің мақсатын қаншалықты сенімді суреттей алды?

9 слайд