МКТ-ның негізгі қағидалары және оның тәжірибелік дәлелдемелері. Молекулалардың өзара әрекеттесу күші. Презентация
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
МКТ-ның негізгі
қағидалары және
оның тәжірибелік
дәлелдемелері.
Молекулалардың
өзара әрекеттесу
күші.
1 слайд
МКТ-ның негізгі қағидалары және оның тәжірибелік дәлелдемелері. Молекулалардың өзара әрекеттесу күші.
2 слайд
Оқу
мақсаты:
Сабақтың
мақсаты
Молекулалы-кинетикалық теорияның негізгі
қағидаларын білу;
Молекулалы-кинетикалық теорияның
қағидаларына тәжірибелік дәлелдемелер келтіре алу;
Денедегі микробөлшектерді физикалық тұрғыдан
сипаттау;
* Әр түрлі агрегаттық күйлер молекулаларының
әсерлесу күштерін МКТ тұрғысынан түсіндіру.
Бағалау
критерийі
- Денелерді микробөлшектер құрайтындығына мысалдар
келтіре алады.
- Броун және Штерн тәжірибелерін түсіндіре алады;
- Әр түрлі агрегаттық күйлер молекулаларының
әрекеттесуін МКТ тұрғысынан түсіндіреді;
- Молекулалардың массасы мен өлшемдерін табуға
арналған формулаларды есептер шығаруда қолдана алады.
температура мен молекулалардың ілгерілемелі
қозғалысының орташа кинетикалық
энергиясының байланысын сипаттау
2 слайд
Оқу мақсаты: Сабақтың мақсаты Молекулалы-кинетикалық теорияның негізгі қағидаларын білу; Молекулалы-кинетикалық теорияның қағидаларына тәжірибелік дәлелдемелер келтіре алу; Денедегі микробөлшектерді физикалық тұрғыдан сипаттау; * Әр түрлі агрегаттық күйлер молекулаларының әсерлесу күштерін МКТ тұрғысынан түсіндіру. Бағалау критерийі - Денелерді микробөлшектер құрайтындығына мысалдар келтіре алады. - Броун және Штерн тәжірибелерін түсіндіре алады; - Әр түрлі агрегаттық күйлер молекулаларының әрекеттесуін МКТ тұрғысынан түсіндіреді; - Молекулалардың массасы мен өлшемдерін табуға арналған формулаларды есептер шығаруда қолдана алады. температура мен молекулалардың ілгерілемелі қозғалысының орташа кинетикалық энергиясының байланысын сипаттау
3 слайд
Жылу құбылыстарын зерттеу әдістері
Термодинамикалық
Денелердің молекулалық
құрылымы ескерілмей,
энергетикалық
түрленулердің негізінде
жылулық құбылыстарды
зерттейтін физиканың
бөлімі
Молекулалы-кинетикалық
Жылулық құбылыстарды
қозғалыстары Ньютон
заңдарына бағынатын
молекулалар мен
атомдардан тұрады деген
болжам негізінде
қарастырады.
3 слайд
Жылу құбылыстарын зерттеу әдістері Термодинамикалық Денелердің молекулалық құрылымы ескерілмей, энергетикалық түрленулердің негізінде жылулық құбылыстарды зерттейтін физиканың бөлімі Молекулалы-кинетикалық Жылулық құбылыстарды қозғалыстары Ньютон заңдарына бағынатын молекулалар мен атомдардан тұрады деген болжам негізінде қарастырады.
4 слайд
Зат құрылымының
молекулалы-кинетикалық
құрылымы теориясын
көптеген бақылаулар мен
тәжірибелердің
жалпылама қорытындысы
ретінде М.В.Ломоносов
жасады.
4 слайд
Зат құрылымының молекулалы-кинетикалық құрылымы теориясын көптеген бақылаулар мен тәжірибелердің жалпылама қорытындысы ретінде М.В.Ломоносов жасады.
5 слайд
МКТ-ның негізгі қағидалары
Барлық денелер
микробөлшектерден
(атомдардан немесе
молекулалардан)
тұрады.
Бөлшектер
бейберекет
қозғалыста болады.
Әрі бұл қозғалыстың
жылдамдығы
дененің
температурасына
тәуелді. Сондықтан
оны жылулық
қозғалыс деп
атайды.
Бөлшектер бір-
бірімен өзара
әсерлеседі. Дене
бөлшектерінің
арасында тебілу
күштері де тартылу
күштері де болады.
5 слайд
МКТ-ның негізгі қағидалары Барлық денелер микробөлшектерден (атомдардан немесе молекулалардан) тұрады. Бөлшектер бейберекет қозғалыста болады. Әрі бұл қозғалыстың жылдамдығы дененің температурасына тәуелді. Сондықтан оны жылулық қозғалыс деп атайды. Бөлшектер бір- бірімен өзара әсерлеседі. Дене бөлшектерінің арасында тебілу күштері де тартылу күштері де болады.
6 слайд
МКТ-ның негізгі қағидаларын дәлелдейтін
тәжірибелік дәлелдемелер:
1. заттар бөлінгіш.
2. Газдар сығылғыш
3. Газ кез келген көлемді алады.
4. Диффузия –бір зат молекулаларының
екінші зат молекулааралық кеңістігіне ену
құбылысы.
5. броундық қозғалыс –сұйықта немесе газда
қалықтаған бөлшектердің жылулық
қозғалысы.
6 слайд
МКТ-ның негізгі қағидаларын дәлелдейтін тәжірибелік дәлелдемелер: 1. заттар бөлінгіш. 2. Газдар сығылғыш 3. Газ кез келген көлемді алады. 4. Диффузия –бір зат молекулаларының екінші зат молекулааралық кеңістігіне ену құбылысы. 5. броундық қозғалыс –сұйықта немесе газда қалықтаған бөлшектердің жылулық қозғалысы.
7 слайд
Диффузия
құбылысы
7 слайд
Диффузия құбылысы
8 слайд
Броундық қозғалыс
8 слайд
Броундық қозғалыс
9 слайд
Штерн тәжірибесі
9 слайд
Штерн тәжірибесі
10 слайд
Молекула өлшемі
Май қабатының
көлемі V оның S
ауданын
қалыңдығы d-ге
көбейткенгетең,
яғни: V=Sd
10 слайд
Молекула өлшемі Май қабатының көлемі V оның S ауданын қалыңдығы d-ге көбейткенгетең, яғни: V=Sd
11 слайд
Молекула саны
мысалы судың массасы 1 г, көлемі 1 см
3
деп
алып, осы тамшыдағы молекулалар санын
анықтаймыз.
Су молекуласының диаметрін d=V/S
арқылы анықтаймыз.
Тамшының көлемін молекуланың көлеміне
бөліп, молекула санын анықтаймыз.
11 слайд
Молекула саны мысалы судың массасы 1 г, көлемі 1 см 3 деп алып, осы тамшыдағы молекулалар санын анықтаймыз. Су молекуласының диаметрін d=V/S арқылы анықтаймыз. Тамшының көлемін молекуланың көлеміне бөліп, молекула санын анықтаймыз.
12 слайд
Салыстырмалы молекулалық масса Мr -деп
берілген зат молекуласы массасының
көміртек атомы массасының 1/12 бөлігінен
қанша есе артық екенін көрсететін физикалық
шаманы айтады.
Мысалы, көмірқышқыл газы СО 2 -нің
салыстырмалы молекулалық массасы
шамамен 44-ке тең, өйткені көміртегінің
салыстырмалы атомдық массасы -12-ге, ал
оттегінікі шамамен 16-ға тең, сонда
Мr=12+2*16=44
12 слайд
Салыстырмалы молекулалық масса Мr -деп берілген зат молекуласы массасының көміртек атомы массасының 1/12 бөлігінен қанша есе артық екенін көрсететін физикалық шаманы айтады. Мысалы, көмірқышқыл газы СО 2 -нің салыстырмалы молекулалық массасы шамамен 44-ке тең, өйткені көміртегінің салыстырмалы атомдық массасы -12-ге, ал оттегінікі шамамен 16-ға тең, сонда Мr=12+2*16=44
13 слайд
Заттың мольдік массасы дегеніміз-
бір мольдің мөлшерінде алынған
заттың массасы: M=m0NA
Заттың мольдік массасы заттың
салыстырмалы молекулалық
массасымен M= Мr·10
-23
кг/моль
қатынасы арқылы байланысады.
13 слайд
Заттың мольдік массасы дегеніміз- бір мольдің мөлшерінде алынған заттың массасы: M=m0NA Заттың мольдік массасы заттың салыстырмалы молекулалық массасымен M= Мr·10 -23 кг/моль қатынасы арқылы байланысады.
14 слайд
Зат мөлшері ν дегеніміз- берілген
денедегі молекулалар саны 12г
көміртектегі атомдар санынан қанша есе
артық болатынын көрсететін физикалық
шама:
ν=N/NА=m/M
зат мөлшерін мольмен өлшейді.
N А-Авогадро тұрақтысы.
NА=6,02*10
23
моль
-1
14 слайд
Зат мөлшері ν дегеніміз- берілген денедегі молекулалар саны 12г көміртектегі атомдар санынан қанша есе артық болатынын көрсететін физикалық шама: ν=N/NА=m/M зат мөлшерін мольмен өлшейді. N А-Авогадро тұрақтысы. NА=6,02*10 23 моль -1
15 слайд
Бір бөлшектің (молекуланың) m0
массасы m0=M/NA=m/N
Кез келген m массадағы бөлшектер
саны N=m/m0 =νNA=(m/M)NA
15 слайд
Бір бөлшектің (молекуланың) m0 массасы m0=M/NA=m/N Кез келген m массадағы бөлшектер саны N=m/m0 =νNA=(m/M)NA
16 слайд
Заттың күйлері
Қатты Сұйық Газ
16 слайд
Заттың күйлері Қатты Сұйық Газ
17 слайд
Рефлексия.
- нені білдім, нені үйрендім
- нені толық түсінбедім
- немен жұмысты жалғастыру қажет.
17 слайд
Рефлексия. - нені білдім, нені үйрендім - нені толық түсінбедім - немен жұмысты жалғастыру қажет.
18 слайд
Үйге тапсырма: §4.1, 4.2, 4.3
9-жаттығу (,3,4)
18 слайд
Үйге тапсырма: §4.1, 4.2, 4.3 9-жаттығу (,3,4)