1 слайд
Тақырыбы: Нарықтағы сұраныс пен
ұсынысты анықтайды.Сұраныс пен
ұсыныс қисығын сызады.
Модуль/пән атауы: КМ 01 ОН 7.
Нарықтық экономиканың түрлері мен
типтерін, негізгі экономикалық
заңдылықтарын бағдарлау
2 слайд
3 слайд
Афоризмдер: Қалыпты және
күнделікті жағдайда кез-келген
тауарларға сұраныс олардың
ұсынылуынан бұрын болады.
Д. Рикардо
Американдық жарнама маманы: Егер тауарға деген
сұраныс төмендесе, тұтынушыны ес-түссіз күйде сатып
алу үшін таң қалдыру керек.
Джон Мейнард Кейнс
"Сұраныс ұсынысты
тудырады"
4 слайд
Сабақтың мақсаты мен
міндеттерін қалыптастыру:
?
5 слайд
Сабақтың мақсаты мен міндеттерін
қалыптастыру:
студенттердің тақырыптағы негізгі
ұғымдарды меңгеруіне қол жеткізу;
сұраныс мен ұсыныс заңын түсіндіру;
күнделікті өмірде экономикалық
мәселелерді шешуге қызығушылықты
арттыруға ықпал ету;
экономикалық міндеттерді салыстыру,
талдау, қорытынды жасау, шешу
қабілеттерін қалыптастыру;
6 слайд
Тақырыбы: Нарықтағы сұраныс
пен ұсынысты анықтайды. Сұраныс
пен ұсыныс қисығын сызады.
Жоспар:
1.Нарықтық экономиканың негізгі
ұғымдары-сұраныс пен ұсыныс
2.Сұраныс және ұсынысқа бағадан
тыс әсер ететін факторлар
3. Тепе-теңдік баға
7 слайд
Нарық механизмінің негізгі элементтеріне жататындар :
баға, сұраныс пен ұсыныс, бәсеке. Сұраныс пен ұсыныстың ара
қатынасының өзгерістеріне байланысты бағалар қалыптасады.
Сұраныс пен ұсыныс нарықтық экономиканың ең маңызды
элементтері. Сұраныс ақшалай камтамасыз етілген тұтынушының
қажеттілігі немесе сұраныс төлем қабілеттілігі бар қажеттілік. Құндық
тұрғыдан сұраныс осы қажетті тауарлардың санасын құрайды.
Сұраныс дегеніміз – тұтынушылардың бір өнімді таңдау және
сатып алу қабілеті.
Сұраныс заңы – тауар бағасы мен сұраныс көлемі арасындағы
кері қатынастың көрінісі, яғни тауарға баға төмендегенде тұтынушы
оны көп мөлшерде сатып алады. Егер тауарға баға өссе, оған деген
сұраныс азаяды.
Ұсыныс дегеніміз – сатушылардың нарыққа тауарларды
белгілі бір уақыт аралығындағы сату үшін ұсынудағы талабы мен
қабілеттілігі.
Ұсыныс заңы деп тауар бағасы мен ұсыныс көлемі
арасындағы тура байланысты айтамыз. Ұсыныс заңын
сатушылардың көп пайда табу мақсаты түсіндіреді
8 слайд
Сұраныс және ұсынысқа бағадан тыс әсер ететін факторлар
1. Біздің аталарымыз бен арғы аталарымыз салқын сусын ретінде квас
ішкен. Кейінірек кока-кола, -кола, спрайт пайда болды және квасқа
сұраныс айтарлықтай төмендеді.
2. 70-ші жылдардың басында мұнай бағасы күрт өскен кезде және
осыған байланысты бензин қымбаттаған кезде, АҚШ автомобиль
компанияларының өнімдеріне сұраныс апатты түрде төмендеді.
3. Қыста шомылу костюмдеріне, жүзгіштерге, маскаларға, үрлемелі
матрацтарға сұраныс күрт төмендейді.
4. Айдар классикалық музыкамен тағы бір диск сатып алды. Асқар
танымал музыканың дискісін сатып алды. Ал Берік тек рокты алады
және тыңдайды.
5. Осы маусымда ашық сары немесе қызғылт сары жазғы костюмдер,
мысалы, жасыл немесе ақ түстерге қарағанда тезірек сатылды.
6. Анар мен Алмасқа аналары мен әкелері көбірек ойыншықтар мен
кітаптар сатып ала алды, өйткені олардың жалақысы осы айда
көтерілді.
9 слайд
10 слайд
"Тюльпаномания/Қызғалдақ"
11 слайд
Қызғалдақ - бұл қаржылық (немесе алыпсатарлық)
"көпіршіктің" классикалық мысалы, яғни активтердің қандай
да бір түрі (тауар, бағалы қағаз және т.б.) құнының
экономикалық негізсіз және шулы(ажиотаж) өсуі. Бұрын сатып
алынған активті бастапқы активтен бірнеше есе жоғары бағамен
қысқа мерзімге сату мүмкіндігі жаңа сатып алушылардың
(инвесторлардың) келуіне ықпал етеді, бұл қосымша сұранысты
тудырады. Алайда, көп ұзамай сатып алушылар олардан жаппай
құтыла бастаған кезде активтер құнының сөзсіз құлдырауы
болады. Қаржылық "көпіршік" әдетте үрленгеннен әлдеқайда
жылдам құлайтын құбылыстың атауы.
Қаржылық "көпіршіктің" қаржы пирамидасымен
көптеген ұқсастықтары бар, бірақ олардың арасында
айтарлықтай айырмашылық бар: пирамида оны
ұйымдастырушылардың алғашқы зұлымдық ниетімен
сипатталады, ал қаржылық "көпіршік" - бұл табиғи құбылыс.
12 слайд
Н
А
Р
Ы
Қ
іскерлік ойын
13 слайд
Сатып алушының картасы.
Сіз алма сатып алушысыз. Сізге бір килограмм алма сатып
алу керек. Мүмкіндігінше аз төлеуге тырысыңыз. Сіз
сатушыға килограмына 6 теңгеден артық төлемеуіңіз керек,
әйтпесе сатып алу сізге шығын әкеледі.
Сатушы картасы.
Сіз алма сатасыз. Сізге бір килограмм алма сату керек.
Мүмкіндігінше сатуға тырысыңыз. Сіз килограмына 9-дан
төмен сатпауыңыз керек, әйтпесе мәміле сізге шығын
әкеледі. Сатушы мен сатып алушы бір-біріне олардың
карточкаларында қандай бағалар көрсетілгенін айтпайды.
Сатып алушы немесе сатушы жақтың біреуі көнуі керек,
нәтижесінде мәміле жасалуы керек.
14 слайд
РЕФЛЕКСИЯ
15 слайд
Үй тапсырмасы
1. Бір апта ішінде сатып алуларыңызды талдаңыз, жеке
сұранысыңызды бекітіңіз. Неліктен дәл осы сатып алулар
жасалды?
2.Туыстарыңыздан 80-ші жылдардың басындағы өнеркәсіптік және
азық-түлік тауарларының кезектері туралы сұраңыз. Олардың
тауар тапшылығымен қалай байланысты екенін түсіндіріңіз.
3.Ұсынысқа бағадан тыс әсер ететін факторларды қарастыру
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз