НӘЗИПА ҚҰЛЖАНОВА
НӘЗИПА ҚҰЛЖАНОВА

#1 слайд
Алаштың қайраткер
қызы Нәзипа
СегізбайқызыНәзипа Сегізбайқызы – ХХ ғасыр басындағы оқыған санаулы
қазақ қыздарының бірі. Ағартушы, этнограф, аудармашы,
журналист, жазушы Нәзипа Сегізбайқызының артында қалған
мұралары ұшан-теңіз. Ол Алаш қозғалысының белді мүшесі
болған, болашақ үшін қыруар жұмыс атқарған қазақтың
ақылды да оқыған қызы.
1 слайд
Алаштың қайраткер қызы Нәзипа СегізбайқызыНәзипа Сегізбайқызы – ХХ ғасыр басындағы оқыған санаулы қазақ қыздарының бірі. Ағартушы, этнограф, аудармашы, журналист, жазушы Нәзипа Сегізбайқызының артында қалған мұралары ұшан-теңіз. Ол Алаш қозғалысының белді мүшесі болған, болашақ үшін қыруар жұмыс атқарған қазақтың ақылды да оқыған қызы.
#2 слайд
Өмір жолы және қызметі
Ұстаздық және қоғамдық қызмет
1902 жылы Қостанайдағы орыс-қазақ гимназиясын
бітіргеннен кейін, Торғайдағы қыздар
училищесінде, Семейдегі оқытушылар
гимназиясында ұстаздық қызмет атқарған. 1913
жылы География қоғамы Семей бөлімшесінің
мүшелігіне қабылданған.
Алаш қозғалысы
1917 жылғы Семейде өткен қазақ сиезіне қатысып,
төралқа құрамына енген. 1920 жылы Қазақ АКСР
Халық ағарту комиссариатының комиссия мүшесі
болған. А.Байтұрсынұлы жасаған жаңа қазақ
әліпбиін енгізу жөніндегі комиссияның мүшесі
болған.
2 слайд
Өмір жолы және қызметі Ұстаздық және қоғамдық қызмет 1902 жылы Қостанайдағы орыс-қазақ гимназиясын бітіргеннен кейін, Торғайдағы қыздар училищесінде, Семейдегі оқытушылар гимназиясында ұстаздық қызмет атқарған. 1913 жылы География қоғамы Семей бөлімшесінің мүшелігіне қабылданған. Алаш қозғалысы 1917 жылғы Семейде өткен қазақ сиезіне қатысып, төралқа құрамына енген. 1920 жылы Қазақ АКСР Халық ағарту комиссариатының комиссия мүшесі болған. А.Байтұрсынұлы жасаған жаңа қазақ әліпбиін енгізу жөніндегі комиссияның мүшесі болған.
#3 слайд
Журналистік қызметі
«Еңбекші қазақ» газеті
1922 жылы «Еңбекші
қазақ» газетінде тілші
болған. Бұл газет қазіргі
«Егемен Қазақстан» газеті
болып табылады.
«Қызыл Қазақстан»
журналы
1923–1925 жылдары
«Қызыл Қазақстан»
журналында жауапты
хатшы қызметін атқарған.
Бұл журнал қазіргі
«Ақиқат» журналы болып
табылады.
«Әйел теңдігі» журналы
1925–1929 жылдары «Әйел теңдігі» журналында жауапты
хатшы қызметін атқарған. Бұл журнал қазіргі «Қазақстан
әйелдері» журналы болып табылады.
3 слайд
Журналистік қызметі «Еңбекші қазақ» газеті 1922 жылы «Еңбекші қазақ» газетінде тілші болған. Бұл газет қазіргі «Егемен Қазақстан» газеті болып табылады. «Қызыл Қазақстан» журналы 1923–1925 жылдары «Қызыл Қазақстан» журналында жауапты хатшы қызметін атқарған. Бұл журнал қазіргі «Ақиқат» журналы болып табылады. «Әйел теңдігі» журналы 1925–1929 жылдары «Әйел теңдігі» журналында жауапты хатшы қызметін атқарған. Бұл журнал қазіргі «Қазақстан әйелдері» журналы болып табылады.
#4 слайд
Ахмет
Байтұрсынұлының
Нәзипаға арнауыҰлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлының «Н.Қ. ханымға» атты
өлеңі бар. Бұл өлеңді Ахаң Нәзипаның кітабына алғы сөзін
ретінде жазып берген болатын. Онда ұлт мұраты жолындағы
тауқыметке толы жолда жарты жолдан қайтпауға шақырады.
Ахаң бұл өлеңін Нәзипаның кітабына алғы сөзін ретінде жазып
берген болатын. Бір тарихи деректі айта кетейік, Н.Құлжанова
бір жылдары Қазақ АКСР Оқу-ағарту комиссариатының қазақ
тілінде шығатын оқулықтар, кітаптар және баспасөз істері
жөніндегі арнаулы комиссияның мүшесі болады.
4 слайд
Ахмет Байтұрсынұлының Нәзипаға арнауыҰлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлының «Н.Қ. ханымға» атты өлеңі бар. Бұл өлеңді Ахаң Нәзипаның кітабына алғы сөзін ретінде жазып берген болатын. Онда ұлт мұраты жолындағы тауқыметке толы жолда жарты жолдан қайтпауға шақырады. Ахаң бұл өлеңін Нәзипаның кітабына алғы сөзін ретінде жазып берген болатын. Бір тарихи деректі айта кетейік, Н.Құлжанова бір жылдары Қазақ АКСР Оқу-ағарту комиссариатының қазақ тілінде шығатын оқулықтар, кітаптар және баспасөз істері жөніндегі арнаулы комиссияның мүшесі болады.
#5 слайд
Нәзипаның ғылыми-
шығармашылық мұрасы
1 «Ақын Шолпан»
«Әйел теңдігі» журналына жарияланған «Ақын Шолпан»
мақаласы ХХ ғасыр басындағы Шолпан есімді қазақтың
таланты ақын қызын халқына таныстыруға арналған.
2 «Мектептен бұрынғы тәрбие»
Өмірлік тәжірибесі негізінен «Мектептен бұрынғы тәрбие»
(1923) атты іргелі кітапты жазды. Бұл еңбек қазақ ғылымының,
педагогика саласының бастауындағы ғылыми негіздердің бірі.
3 «Ана мен бала тәрбиесі»
1927 жылы Қызылорда қаласынан 5000 данамен басылып
шыққан «Ана мен бала тәрбиесі» атты кітабында бала
тәрбиесінің маңызды мәселелерін көтерген.
5 слайд
Нәзипаның ғылыми- шығармашылық мұрасы 1 «Ақын Шолпан» «Әйел теңдігі» журналына жарияланған «Ақын Шолпан» мақаласы ХХ ғасыр басындағы Шолпан есімді қазақтың таланты ақын қызын халқына таныстыруға арналған. 2 «Мектептен бұрынғы тәрбие» Өмірлік тәжірибесі негізінен «Мектептен бұрынғы тәрбие» (1923) атты іргелі кітапты жазды. Бұл еңбек қазақ ғылымының, педагогика саласының бастауындағы ғылыми негіздердің бірі. 3 «Ана мен бала тәрбиесі» 1927 жылы Қызылорда қаласынан 5000 данамен басылып шыққан «Ана мен бала тәрбиесі» атты кітабында бала тәрбиесінің маңызды мәселелерін көтерген.
#6 слайд
Шолпантанушы Нәзипа
Шолпан Иманбаева туралы
мақала
Нәзипа Сегізбайқызы «Әйел теңдігі»
журналында ақын Шолпан Иманбаева
туралы мақала жазған. Бұл мақала ХХ
ғасыр басындағы қазақтың тағдырлы
ақын қызын халқына таныстыруға
арналған.
Шолпанның шығармаларын
жинақтау
Нәзипа Сегізбайқызы ХХ ғасыр
басындағы қазақтың ақын қызының
шығармаларын жинастырып, ақын
мұрасына қамқор болған.
Шолпанның кітабын шығару
1927 жылы Қызылорда қаласынан
Шолпанның таңдамалы шығармалары
енген шағын жинағын шығарды. Бұл –
Нәзипаның азаматтық істеген үлкен
сауапты ісі.
6 слайд
Шолпантанушы Нәзипа Шолпан Иманбаева туралы мақала Нәзипа Сегізбайқызы «Әйел теңдігі» журналында ақын Шолпан Иманбаева туралы мақала жазған. Бұл мақала ХХ ғасыр басындағы қазақтың тағдырлы ақын қызын халқына таныстыруға арналған. Шолпанның шығармаларын жинақтау Нәзипа Сегізбайқызы ХХ ғасыр басындағы қазақтың ақын қызының шығармаларын жинастырып, ақын мұрасына қамқор болған. Шолпанның кітабын шығару 1927 жылы Қызылорда қаласынан Шолпанның таңдамалы шығармалары енген шағын жинағын шығарды. Бұл – Нәзипаның азаматтық істеген үлкен сауапты ісі.
#7 слайд
Нәзипа – қазақ
журналистикасының
тұңғышы
«Айқап» газетінің 1915 жылғы №5 санында: «Біздің қазақта
ұлтқа қызмет еткен әйелдің алды Нәзипа ханым болып
шежіреде жазыларға тиіс» – деген сөз кездеседі. Нәзипа –
«ұлтым» деп еңбек еткен қазақ қызы. Ол – қазақ тарихындағы
№1 әйел-педагог болып саналады.
Н. Құлжанова кәсіпқой жазушы болу мақсатын алдына
қоймаған. Бірақ зор білімді, журналист ретінде қаламы
төселген жан бойындағы жазуға деген икемнің бар екендігін
жоққа шығармаған. Асқар мақсаттарға ұмтылу, биік
шыңдарды алуды нысана етпесе де, жазу-сызумен
шұғылдануды машық қылып, әдетке айналдырған.
7 слайд
Нәзипа – қазақ журналистикасының тұңғышы «Айқап» газетінің 1915 жылғы №5 санында: «Біздің қазақта ұлтқа қызмет еткен әйелдің алды Нәзипа ханым болып шежіреде жазыларға тиіс» – деген сөз кездеседі. Нәзипа – «ұлтым» деп еңбек еткен қазақ қызы. Ол – қазақ тарихындағы №1 әйел-педагог болып саналады. Н. Құлжанова кәсіпқой жазушы болу мақсатын алдына қоймаған. Бірақ зор білімді, журналист ретінде қаламы төселген жан бойындағы жазуға деген икемнің бар екендігін жоққа шығармаған. Асқар мақсаттарға ұмтылу, биік шыңдарды алуды нысана етпесе де, жазу-сызумен шұғылдануды машық қылып, әдетке айналдырған.
#8 слайд
Нәзипа Құлжанованың мұрасын зерттеу
Нәзипа Құлжанованың өмірі, оның
түрлі саладағы еңбектері
тәуелсіздік алғаннан кейін нақты
зерттеліп, жазыла бастады.
Нәзипа Құлжанованың өмірін,
шығармашылығын, мемлекеттік
және қоғамдық деңгейде
атқарған қызметтерін
зерделеген, әрі бірнеше
мақалалар жазып насихаттаған
кісілер бар.
Арқалық педагогика училищесіне
Нәзипа Құлжанованың есімі
берілді. Сол училищенің өзінде
Нәзипа Құлжанова мен Нұрғали
Құлжановқа арналған шағын
мұражай бар.
8 слайд
Нәзипа Құлжанованың мұрасын зерттеу Нәзипа Құлжанованың өмірі, оның түрлі саладағы еңбектері тәуелсіздік алғаннан кейін нақты зерттеліп, жазыла бастады. Нәзипа Құлжанованың өмірін, шығармашылығын, мемлекеттік және қоғамдық деңгейде атқарған қызметтерін зерделеген, әрі бірнеше мақалалар жазып насихаттаған кісілер бар. Арқалық педагогика училищесіне Нәзипа Құлжанованың есімі берілді. Сол училищенің өзінде Нәзипа Құлжанова мен Нұрғали Құлжановқа арналған шағын мұражай бар.
#9 слайд
Қорытынды
Нәзипа Құлжанова – саналы ғұмырын қазақтың келешегіне
бағыштаған аяулы Алаш оқығандарының бірегейі. Оның ісі,
атқарған қызметі, тағылымды да өнегелі ғұмыры бүгінгі әрбір
қазақ қаракөздерінің өмірлік мақсатына айналуы тиіс.
Нәзипа Құлжанованың мұрасын тұтастай жинақтап, жеке
кітап етіп шығару – бүгінгі күннің басты міндеті. Оның
еңбектері бүгінгі ұрпаққа үлгі болары сөзсіз.
9 слайд
Қорытынды Нәзипа Құлжанова – саналы ғұмырын қазақтың келешегіне бағыштаған аяулы Алаш оқығандарының бірегейі. Оның ісі, атқарған қызметі, тағылымды да өнегелі ғұмыры бүгінгі әрбір қазақ қаракөздерінің өмірлік мақсатына айналуы тиіс. Нәзипа Құлжанованың мұрасын тұтастай жинақтап, жеке кітап етіп шығару – бүгінгі күннің басты міндеті. Оның еңбектері бүгінгі ұрпаққа үлгі болары сөзсіз.
шағым қалдыра аласыз













