#1 слайд
Түркістан облысы Жетісай ауданы 8 сынып Негіздер «Р.Қошқарбаев атындағы №50 жалпы білім беретін мекте п» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің химия пәні мұғалімі: Накжанова Асия Шаріпқызы

1 слайд

#2 слайд
Күні: 16.04.25ж Сыныбы: 8,,Ә,,Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: Сабақтың тақырыбы: Негіздер.   Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты 8.3.4.9-негіздердің жіктелуі мен қасиеттерін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру

2 слайд

#3 слайд
Ұйымдастыру кезеңі: «Көңілді кубик»

3 слайд

#4 слайд
4.Кез келген металды қышқылмен әрекеттестір.     «Бәйге сұрақтары» (Үй жұмысы) 1-Топ 1.Қышқылдар қандай физикалық қасиеттерге ие 2.Қандай табиғи қышқылдарды білесің 3.Қышқылдармен жұмыс жасағанда қандай қауіпсіздік техника ережелерін сақтау қажет 4.күкірт және тұз қышқылының формуласын жаз. 2-топ 1.Қышқылдар дегеніміз не 2.Қышқылдар құрамына қарай қаншаға бөлінеді. 3.Қышқылдар сутегі санына қарай қаншаға бөлінеді. 4.Азот және фосфор қышқылының формуласын жаз 3-топ 1.Қышқылдардың химиялық қасиеттері қандай 2.Қышқылдарды қай жерде қолданамыз 3.Фторсутек иодсутек қышқылының формуласын жаз

4 слайд

#5 слайд
Үй жұмысын пысықтау. Индикатор жасау (Зертханалық жұмыс)

5 слайд

#6 слайд
Жаңа сабақ. Негіздер Видео ролик

6 слайд

#7 слайд
Негіздер дегеніміз – құрамына бір немесе бірнеше гидроксотоптармен қатар металл атомы кіретін күрелі заттар

7 слайд

#8 слайд
Қышқыл қалдығы,валенттілігі Аталуы Тұз формуласы CI- I валентті хлорид NaCI SO4- II валентті сульфат Na2SO4 SO3- II валентті сульфит Na2SO3 S- II валентті сульфид Na2S CO3- II валентті карбонат Na2CO3 SiO3- II валентті силикат Na2SiO3 PO4-III валентті фосфат Na3PO4 NO3- I валентті нитрат NaNO3 Химиялық элементтің атауы және таңбасы Химиялық элементтің қосылыстағы валенттігі Химиялық формуласы және атауы Калий K I KOH-калий гидроксиді Темір Fe II Fe(OH) 2 -темір гидроксиді Мыс Cu II Cu(OH) 2 -мыс гидроксиді Кальций Ca II Ca(OH) 2-кальций гидроксиді Темір Fe III Fe(OH) 3 -темір гидроксиді Алюминий Al III Al(OH) 3-алюминий гидроксиді Кейбір негіздердің химиялық формулалары мен атаулары

8 слайд

#9 слайд
Негіздердің алынуы Белсенді металдарды тікелей сумен әрекеттестіру арқылы 2Li+2HOH=2LiOH+H 2 ↑ Sr+2HOH=Sr(OH) 2 +H 2 ↑ Белсенді металл оксидтерін сумен әрекеттестіру арқылы К 2 O+Н 2 O=2КOН Ерімейтін және екідайлы негіздерді олардың ерімтал тұздарына сілті ерітіндісімен әсер ету арқылы алуға болады: ZnSO 4 +2NaOH=Zn(OH) 2 ↓+Na2SO 4 Pb(NO 3 ) 2 +2KOH=Pb(OH) 2 ↓+2KNO 3

9 слайд

#10 слайд
Негіздердің жіктелуі Cu(OH)2, Fe(OH)3,Zn(OH)2 және т.б. LiOH,NaOH,KOH,RbOH Суда өте жақсы ериді Ba(OH) 2 -жақсы ериді Ca(OH) 2 -нашар ериді Негіздер Суда еритіндер Суда ерімейтіндер Негіздер

10 слайд

#11 слайд
Негіздер

11 слайд

#12 слайд
Физикалық қасиеті Негіздердің судағы ерітінділері қолға сабындалып тұрады; матаны, теріні, қағазды күйдіреді, сондықтан куйдіргіш сілтілер (КОН, NaOH) деп аталады. Олармен жұмыс істегенде аса абай болу керек. Негіздерді еріткенде әдетте кәрлен ыдыстар колданылады, онын, себебі шыны ыдыстар сілтілермен әрекеттескенде тез бүлінеді. Қышқылдар сияқты барлығына ортақ анықтағыштары (индикатор) бар, себебі олардың барлығына ортақ гидроксотоптары бар. Негіздерді анықтауға фенолфталеин деп аталатын анықтауыш қолданылады.

12 слайд

#13 слайд
Негіздердің аталуы NaOH—натрий гидроксиді Ғе(ОН) 3 —темірдің үшгидроксиді Са(ОН) 2 —кальций гидроксиді халықаралық номенклатура Аl(ОН) 3   — алюминий үшгидроксиді Ғе(ОН) 2 —темірдің дигидроксиді Са(ОН) 2 —сөндірілген әк

13 слайд

#14 слайд
Негіздердің қышқылдармен әрекеттесуі Негіз + қышқыл = тұз + су Негіз + қышқыл = тұз + су NaOH+HCl=NaCl+H2O Ca(OH)2+2HCl=CaCl2+2H2O

14 слайд

#15 слайд
•Негіздердің маңызды химиялық қасиеттері олардың қышқылдармен, қышқылдық және   амфотерлік  оксидтермен немесе гидроксидтермен тұз түзе әрекеттесуі. Сілтілік металдар   гидроксидтері  қыздыруға төзімді. Суда жақсы еритін Негіздерді негіздік оксидтерін сумен тікелей әрекеттестіру арқылы алады. Мысалы, CaO+HА2O*Ca(OH)2. Суда аз еритін немесе ерімейтін Негіздерді сәйкес элементтің тұзына ерімтал гидроксидтермен әсер ету арқылы жанама жолмен алады. Мысалы, FeCl3+ +3NaOHFe(OH)3+ 3NaCl.   [1] Негіздердің маңызды химиялық қасиеттері олардың қышқылдармен, қышқылдық және амфотерлік оксидтермен немесе гидроксидтермен тұз түзе әрекеттесуі. Сілтілік металдар гидроксидтері қыздыруға төзімді. Суда жақсы еритін негіздерді негіздік оксидтерін сумен тікелей әрекеттестіру арқылы алады. Мысалы, CaO+H 2O=Ca(OH) 2. Суда аз еритін немесе ерімейтін негіздерді сәйкес элементтің тұзына ерімтал гидроксидтермен әсер ету арқылы жанама жолмен алады. Мысалы, FeCl+ +3NaOH =Fe(OH) 3+ 3NaCl. 

15 слайд

#16 слайд
NaОН-сабын жасауда,мұнай өнімдерін тазартуда,тоқыма өнеркәсібінде т.б жерлерде қолданылады. КОН-сұйық сабын алуға,аккумуляторларда т.б жерлерде қолданылады. Са(ОН) 2 -кальций гидроксиді сөндірілген әк-ақ түсті ұнтақ, маңызды құрылыс материалы.Өсімдіктер зиянкестерімен күресуде,қант,сода т.б заттар өндіруге қолданылады.

16 слайд

#17 слайд
Оқулықпен жұмыс. Торт тілімдері

17 слайд

#18 слайд
Жаңа сабақты пысықтау. Шар үрлеу (Зертханалық жұмыс)

18 слайд

#19 слайд
Индикаторлармен әрекеттескенде; Индикаторлар Бейтарап орта Қышқылды орта Лакмус Күлгін Қызыл ФенолфталеинТүссіз Түссіз Метил-оранж Оранж Қызғылт Ескету! Ерімейтін қышқылдар индикатор түсін өзгертпейді.

19 слайд

#20 слайд
Негіздер Халықаралық атаулар жүйесі бойынша атаңдар NaOH Ca(OH)2 Fe(OH)3 KOH Mg(OH)2 Al(OH)3 “ Кім жылдам?“ ойыны

20 слайд

#21 слайд
CO 2 MgO ZnO NO А) түзбейтін Б) қышқылдық В) негіздік г) екідайлы ІІ жұп Формула қосылыс ІІІ жұп Оксид гидроксид CaO SO 2 Al 2 O 3 А) Ca (OH) 2 Б) Al (OH) 3 В) H 2 SO 3 Г) H 2 SO 4 І жұп 1. SO 3 2. NaOH 3.H 3 PO 4 4. Mg SO 4 А) негіз Б) қышқыл В) оксид Г) тұз Формула клас с Сәйкестендіру тесті SO 3

21 слайд

#22 слайд
“3” Калийдің сумен әрекеттесу реакциясын жаз “4” 2 г калий сумен әрекеттескенде түзілетін сілтінің массасын есепте. “5” 8 г натрий сумен әрекеттескенде түзілетін сілті массасы мен молекула санын есепте.

22 слайд

#23 слайд

23 слайд

#24 слайд
Бағалау

24 слайд

#25 слайд
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!

25 слайд