1 слайд
Қазанның жиырма бірі
Көшпенділер тұрмысы
Етістер. Ырықсыз етіс.
2 слайд
көшпенділер – кочевники
иелік – владение
көшпелі тұрмыс – кочевой образ жизни
жайлау – летнее пастбище
қыстау – зимовка
жорамал – предплолжение, догадка
киіз үй – юрта
тұрмыс – тіршілік – житье, быт
лайықты – соответствующий
құрастырмалы – сборочный
ер – тұрман – верховая сбруя (седло со всеми
принадлежностями)
ат әбзелдері –конская сбруя
көшу - перекочевать
3 слайд
Ырықсыз етіс (страдательный залог)– действие совершается над объектом.
- ыл, іл, л н
Например, аяқтау – закончить, аяқта л у – быть законченным.
Сат ыл у – быть проданным, ескер іл у – быть учтённым, атқар ыл у – быть
выполненным, әкет іл у – быть унесённым, мақта л у – быть расхваленным.
Ас пісір іл ді. – Еда приготовлена. Жұмыс істе л ді. – Работа выполнена.
Дүкен аш ыл ды. – Магазин открыт. Шай іш іл ді. – Чай выпит.
Мақала аудар ыл ды. – Статья переведена. Машина тоқта л ды. – Машина
остановлена.
Концерт аяқта л ды. – Концерт закончен. Хат ауылға жiбер iл дi. – Письмо
отправлено в аул.
Туған күніме көп адам шақыр ыл ды. – На мой день рождения много людей
приглашено.
4 слайд
Выполняем устно!
№ 1 41 бет, 1-тапсырма. Мәтінді оқып, аудар.
№ 2 42 бет, 4-тапсырма. Мәтінді оқып, аудар.
№ 3 42 бет, 3-тапсырма. Сұраққа жауап беріңдер.
1) Көшпелі тұрмыс қанда қажеттіліктен туындаған?
2) Не себепті жаз жайлау, қыс жайлау деп атаған?
3) Шұбырта көшу дегенді қалай түсіндіңдер?
4) Жұлдызшылардың жорамалы не үшін керек болды?
5 слайд
6 слайд
7 слайд
8 слайд
9 слайд
10 слайд
11 слайд
№ 1 –тапсырма. Сөйлемдерден ырықсыз етісті табыңдар .
(найдите страдательный залог, выделите суффиксы)
Бұл мәселе жиналыста шешілді. Төрағаға көптеген
сұрақтар қойылды. Оған түсінікті жауаптар берілді.
Жиналыс ойдағыдай өткізілді. Балаларға көмек көрсетілді.
Қорытынды жасалды.
12 слайд
№ 2 –тапсырма. Берілген етістіктерді ырықсыз етіске
айналдыр .(образуй из данных глаголов ырықсыз етіс)
Айту, беру, жасау, тазалау, алу, салу, сүрту, кию, жөндеу, көмектесу,
қарау, бояу, көтеру, оқу, жазу, пісіру, шешу.
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз