Қоршаған ортаны зерртеуге арналған балалармен тәжірбиелер

1 слайд
Қоршаған ортаны зерртеуге арналған балалармен тәжірбиелер

1 слайд

2 слайд
Қытайдың ғалымдарының мынандай сөзі : «Айтсаң- ұмытамын, көрсетсең - есіме сақтаймын, қолдансам- түсінемін». Бала көріп өзі жасаған нәрсесін көпке дейін есіне сақтайды. Сол үшін балалардың зерттеу жұмыстары мектепке дейінгі жастан басталуы маңызды. Себебі, мектеп жасына дейінгі бала өзіне қалай? Неге? Деген сұрақты көп қояды. Орыс ғалымы Н.Н.Поддьяков мектепке дейінгі балалардың іздену жұмыстарын екіге бөледі. Біріншіден, іздену кезінде барлық күш жігер баланың өзіне кетеді. Ол жұмыс үстінде өзіне мақсат қояды, жолдарын қарастырады, ал ол баланың қызығушылығы мен қажетін одан әрі қанағаттандыра түседі. Баланың жеке тұлға болып қалыптасуына оның қоршаған ортасын кеңінен тану үлкен әсер етеді. Екіншіден, зерттеу жұмысы үлкендердің ұйымдастыруымен болады. Мұнда бала педагогтың алдын- ала жоспарлаған жұмыс қорытындысын алады. Зерттеу жұмыстары арқылы педагогтар баладан ойлау қабілетінің жоғарылануы, есте сақтауы, ең алдымен тілінің дамуы сияқты жетістіктерін көре алады.

2 слайд

3 слайд
Бірінші кіші және екінші кіші топтар Іздену жұмыстары негізінен бала бойында кіші жастан байқалады. Олар үшін зерттеу қарапайым заттардан басталады. Бала құммен ойнағанда, ойыншықтармен ойнағанда алғашқы зерттеу әрекеттерін көрсетеді. Мысалы: (құмның суға еруі, қардың суға айналуы, қағаздан жасалған ұшақтардың немесе ойыншық ұшақтардың ауада ұшуын бақылау, сабын көпіршіктерімен ойналатын ойындар). Осылардың барлығы кіші жастағы балалар үшін өте қызықты.

3 слайд

4 слайд
Ортаңғы топтар: •Ортаңғы топқа келгенде зерттеу жұмысы бірте бірте күрделіне түседі. Балалар қиын сұрақтарға да жауап табуға дайын болады. •Тұқымдар қайда тұрады? Мысалы: Гүлдің ішінен тұқымды өздігінен іздеп табу. Олар қалай астыққа айналады? Қалай қамыр илеуге болады? Неге күз бізге көп байлығын береді? Деген сұрақтардың жауабын олар өздері табуға тырысады. Суреттердегі балалар қардың қасиетін зерттеуде

4 слайд

5 слайд
Ересектер тобы •Ересектер тобы: Ал бұл жастағы балалардың қоршаған әлемді білуге құштарлығы күрделене түседі. Заттар қалай орналасқан? Деген сұрақтар оларды көп мазалайтын болады. Ересектер тобында біз күрелілеу зерттеулерді ұсынамыз. Мысалы: бірнеше өсімдіктердің дәндерін беріп, оларды ажыраттыру. Заттардағы ауаның түрлі жағдайда болуы сияқты зерттеулерді жүргізуге болады. (қажетті құралдар: су құйылған стакан, трубочка, губка, мақта, топырақ, құм).

5 слайд

6 слайд
•суды трубкамен сорып, су сорғышқа жіберу, оған мақтаны салу, мақтаны құмға салу, қолға алып топырақ лақтыру. Суда көпіршіктер пайда болады. Бұл ауа барлық жерде бар деген шешімге келеміз.

6 слайд

7 слайд
Билейтін фольга •Алюминді фольганы (шоколадтың немесе кәмпиттің жылтыр қабығын) өте ұзын және тар жолақтар қиыңыз. Тарақ сияқты шаш арқылы өткізіп, содан соң оны сегменттерге жақын әкеліңіз. Осы кезде жолақтар «билей» бастайды. Бұл дегеніміз олар бір-біріне оң және теріс электр зарядтарын таратады.

7 слайд

8 слайд
Лотос гүлі •Балаларға гүлге су құйғанда неге жылдам және әдемі болып өсуін қарапайым эксперимент арұылы көрсету және балалар оны өздері жасайды және ақпарат жинайды.Мысалы Түрлі түсті қағаздан үлкен жапырақтары бар гүлді қиыңыз. Қарандаштың көмегімен жапырақтарды ортаға ораңыз. Ал енді ыдыстағы суға әр түрлі лотостарды түсіріңіз. Осы кезде сіздің алдыңызда гүлдің жапырақтары ашылады. Бұл дегеніміз қағаз суланған сайын ол біртіндеп ауырлай бастаған соң жапырақтар ашыла басайды.

8 слайд

9 слайд
Шерлок Холмс ізімен Күлмен талькты араластырыңыз. Бала кез келген бармағын үрлеп сосын ақ қағазға бассын. Осы орынға дайындалған қара қоспаны себіңіз. Қағаз бетін қағыңыз бармақ қойылған жерге жақсылап қоспамен жабылсын ал қалған қоспаны банкеге салыңыз. Қағаз бетінде бармақ ізі қалатыны анық. Бұл теріде бездерінен май бөлінетінін түсіндіреді. Қай нәрсеге қолымыз тисе снда міндетті мүрде бізге білінбейтін із қалады. Ал біз жасаған қоспа бұл майға жақсы жабысады. Қара күйек ізді көрсетеді.

9 слайд

10 слайд
Жұмыртқаны жүзуге үйрету •Тәжірибе өткізу үшін сізге керек: шикі жұмыртқа, стақан су, бірнеше ас қасық тұз. Шикі жұмыртқаны су бар стақанға саламыз – жұмыртқа стақан түбіне түседі. Стақаннан жұмыртқаны аламыз да және суға бірнеше қасық тұз саламыз. Енді жұмыртқаны тұзды суға саламыз – жұмыртқа судың үстінде қалқып тұрады. Тұзды судың қысымын ұлғайтады. Суда тұз көбірек болса онда суда батып кету қиынырақ болады. Белгілі Өлі теңізде су ашты онда адам еш қиындықсыз батып кетемін деп қорықпай жата беруіне болады себебі ол судың үстінде қалқып тұрады

10 слайд