Рационал сандарды бөлу (6 сынып) / Презентация
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Рационал сандарды бөлу
Бұл презентация рационал сандарды бөлуге арналған. Біз
рационал сандардың анықтамасын, қасиеттері мен
оларды бөлу тәсілдерін қарастырамыз. Аудиторияға
түсінікті болу үшін күнделікті өмірдегі мысалдарды
қолданамыз. Соңында сіздер бөлу амалдарын орындауға
арналған тапсырмалар орындайсыздар.
СБ
1 слайд
Рационал сандарды бөлу Бұл презентация рационал сандарды бөлуге арналған. Біз рационал сандардың анықтамасын, қасиеттері мен оларды бөлу тәсілдерін қарастырамыз. Аудиторияға түсінікті болу үшін күнделікті өмірдегі мысалдарды қолданамыз. Соңында сіздер бөлу амалдарын орындауға арналған тапсырмалар орындайсыздар. СБ
2 слайд
Рационал сандардың анықтамасы
Рационал сандар
Рационал сандар - бұл натурал және бүтін
сандардың үлесі немесе қатынасы. Оларды
пайыз, үлес, қатынас немесе сүбелі сандар
түрінде ұсынуға болады.
Рационал емес сандар
Рационал емес сандар - бүкіл сандарға олардың
шексіздігімен сипатталатын сандар. Олардың
үлесі немесе қатынасын анық көрсету мүмкін
емес.
2 слайд
Рационал сандардың анықтамасы Рационал сандар Рационал сандар - бұл натурал және бүтін сандардың үлесі немесе қатынасы. Оларды пайыз, үлес, қатынас немесе сүбелі сандар түрінде ұсынуға болады. Рационал емес сандар Рационал емес сандар - бүкіл сандарға олардың шексіздігімен сипатталатын сандар. Олардың үлесі немесе қатынасын анық көрсету мүмкін емес.
3 слайд
Рационал сандардың
қасиеттері
1
Қосу
Рационал сандар қосу
амалындағы
қасиеттерін
сақтайды, яғни
коммутативтілік,
ассоциативтілік,
бірлік элементтері.
2
Көбейту
Рационал сандар
көбейту амалындағы
қасиеттерді де
сақтайды -
коммутативтілік,
ассоциативтілік,
бірлік элементтері,
бөлінгіштік.
3
Бөлу
Кез келген рационал санды басқа рационал санға
бөлуге болады, бөлгіш ноль болмаса.
3 слайд
Рационал сандардың қасиеттері 1 Қосу Рационал сандар қосу амалындағы қасиеттерін сақтайды, яғни коммутативтілік, ассоциативтілік, бірлік элементтері. 2 Көбейту Рационал сандар көбейту амалындағы қасиеттерді де сақтайды - коммутативтілік, ассоциативтілік, бірлік элементтері, бөлінгіштік. 3 Бөлу Кез келген рационал санды басқа рационал санға бөлуге болады, бөлгіш ноль болмаса.
4 слайд
Натурал сандарды бөлу
Бөлінгіш
Бөлінгіш натурал сандар -
кез келген натурал санды
түпнұсқа қалмай бөлуге
болатын сандар. Мысалы,
2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10 және
т.б.
Бөлінбейтін
Бөлінбейтін натурал
сандар - тек 1 және
өздеріне ғана бөлінетін
сандар. Мысалы, 2, 3, 5, 7,
11, 13 және т.б.
Ортақ бөлгіштер
Екі немесе одан да көп
натурал санның ортақ
бөлгіштері болады. Ең
үлкен ортақ бөлгіш
олардың ең үлкен бөлгіші
болып табылады.
Ортақ Еселеушілер
Екі немесе одан да көп
натурал санның ортақ
еселеушілері болады. Ең
кіші ортақ еселеуші
олардың ең кіші ортақ
еселеуші болып табылады.
4 слайд
Натурал сандарды бөлу Бөлінгіш Бөлінгіш натурал сандар - кез келген натурал санды түпнұсқа қалмай бөлуге болатын сандар. Мысалы, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10 және т.б. Бөлінбейтін Бөлінбейтін натурал сандар - тек 1 және өздеріне ғана бөлінетін сандар. Мысалы, 2, 3, 5, 7, 11, 13 және т.б. Ортақ бөлгіштер Екі немесе одан да көп натурал санның ортақ бөлгіштері болады. Ең үлкен ортақ бөлгіш олардың ең үлкен бөлгіші болып табылады. Ортақ Еселеушілер Екі немесе одан да көп натурал санның ортақ еселеушілері болады. Ең кіші ортақ еселеуші олардың ең кіші ортақ еселеуші болып табылады.
5 слайд
Бүтін сандарды бөлу
1
Бүтін сандар
Бүтін сандар - нөлді, оң және теріс бүтін сандарды
қамтиды. Олар натурал сандардан ерекшеленеді,
өйткені теріс сандарды да қамтиды.
2
Бөлінгіштік
Бүтін сандар бөлінгіштік қасиетін сақтайды, яғни
олардың кез келгенін басқа бүтін санға бөлуге
болады, бөлгіш ноль болмаса.
3
Ортақ бөлгіш
Екі немесе одан да көп бүтін сандардың ортақ
бөлгіштері болады. Ең үлкен ортақ бөлгіш олардың ең
үлкен бөлгіші болып табылады.
5 слайд
Бүтін сандарды бөлу 1 Бүтін сандар Бүтін сандар - нөлді, оң және теріс бүтін сандарды қамтиды. Олар натурал сандардан ерекшеленеді, өйткені теріс сандарды да қамтиды. 2 Бөлінгіштік Бүтін сандар бөлінгіштік қасиетін сақтайды, яғни олардың кез келгенін басқа бүтін санға бөлуге болады, бөлгіш ноль болмаса. 3 Ортақ бөлгіш Екі немесе одан да көп бүтін сандардың ортақ бөлгіштері болады. Ең үлкен ортақ бөлгіш олардың ең үлкен бөлгіші болып табылады.
6 слайд
Оңтайлы бөлу стратегиясы
1
1. Бөлінгішті табу
2 2. Ортақ бөлгіштерді табу
3 3. Ең үлкен ортақ бөлгішті табу
4 4. Бөлуді орындау
5 5. Қалдықты табу
Рационал сандарды бөлу кезінде бұл стратегия өте тиімді. Бірінші кезекте бөлінгіштікті тексереміз,
содан кейін ортақ бөлгіштерді анықтаймыз. Ең үлкен ортақ бөлгішті табу арқылы бөлу амалын
оңтайлы түрде орындаймыз.
6 слайд
Оңтайлы бөлу стратегиясы 1 1. Бөлінгішті табу 2 2. Ортақ бөлгіштерді табу 3 3. Ең үлкен ортақ бөлгішті табу 4 4. Бөлуді орындау 5 5. Қалдықты табу Рационал сандарды бөлу кезінде бұл стратегия өте тиімді. Бірінші кезекте бөлінгіштікті тексереміз, содан кейін ортақ бөлгіштерді анықтаймыз. Ең үлкен ортақ бөлгішті табу арқылы бөлу амалын оңтайлы түрде орындаймыз.
7 слайд
Бөлу амалдарына мысалдар
1. 48 ÷ 12 = 4
48 - бөлінетін сан, 12 - бөлгіш сан. Ең үлкен ортақ бөлгіш 12, сондықтан бөлінетін сан 48-ді бөлгіш сан 12-ге бөлгенде нәтиже 4 шығады.
2. 126 ÷ (-18) = -7
126 - бөлінетін сан, -18 - бөлгіш сан. Ең үлкен ортақ бөлгіш 18, сондықтан бөлінетін сан 126-ды бөлгіш сан -18-ге бөлгенде нәтиже -7 шығады.
3. 5/6 ÷ 1/4 = 5/3
5/6 - бөлінетін рационал сан, 1/4 - бөлгіш рационал сан. Ортақ бөлгіш 1/12, ал ең үлкен ортақ бөлгіш 1/6. Сондықтан нәтиже 5/3 шығады.
7 слайд
Бөлу амалдарына мысалдар 1. 48 ÷ 12 = 4 48 - бөлінетін сан, 12 - бөлгіш сан. Ең үлкен ортақ бөлгіш 12, сондықтан бөлінетін сан 48-ді бөлгіш сан 12-ге бөлгенде нәтиже 4 шығады. 2. 126 ÷ (-18) = -7 126 - бөлінетін сан, -18 - бөлгіш сан. Ең үлкен ортақ бөлгіш 18, сондықтан бөлінетін сан 126-ды бөлгіш сан -18-ге бөлгенде нәтиже -7 шығады. 3. 5/6 ÷ 1/4 = 5/3 5/6 - бөлінетін рационал сан, 1/4 - бөлгіш рационал сан. Ортақ бөлгіш 1/12, ал ең үлкен ортақ бөлгіш 1/6. Сондықтан нәтиже 5/3 шығады.
8 слайд
Бөлу тәсілдерінің қолданылуы
Арифметика
Бөлу амалдары күнделікті арифметикалық есептерді шешуде
қолданылады. Мысалы, ақша бөлу, жылдам есептеу, үлестірмелер және
т.б.
Геометрия
Бөлу амалдары геометриялық есептерді шешуде қолданылады. Мысалы,
ауданды, көлемді, периметрді есептеу және т.б.
Статистика
Бөлу амалдары статистикалық есептерді шешуде қолданылады. Мысалы,
орташа мәнді, ауытқуды есептеу және т.б.
8 слайд
Бөлу тәсілдерінің қолданылуы Арифметика Бөлу амалдары күнделікті арифметикалық есептерді шешуде қолданылады. Мысалы, ақша бөлу, жылдам есептеу, үлестірмелер және т.б. Геометрия Бөлу амалдары геометриялық есептерді шешуде қолданылады. Мысалы, ауданды, көлемді, периметрді есептеу және т.б. Статистика Бөлу амалдары статистикалық есептерді шешуде қолданылады. Мысалы, орташа мәнді, ауытқуды есептеу және т.б.
9 слайд
Жаттығулар мен есептер
8
Бөлінгіштер
Бұл сан 8-ге бөлінеді,
себебі 8 оның ортақ
бөлгіші.
13
Бөлінбейтін
Бұл сан 13-ке бөлінбейді,
себебі 13 бөлінбейтін сан.
2/3
Рационал сан
Бұл сан рационал сан,
себебі ол екі бүтін санның
қатынасы.
-5
Бүтін сан
Бұл сан бүтін сан, себебі ол
теріс бүтін санның мәні.
9 слайд
Жаттығулар мен есептер 8 Бөлінгіштер Бұл сан 8-ге бөлінеді, себебі 8 оның ортақ бөлгіші. 13 Бөлінбейтін Бұл сан 13-ке бөлінбейді, себебі 13 бөлінбейтін сан. 2/3 Рационал сан Бұл сан рационал сан, себебі ол екі бүтін санның қатынасы. -5 Бүтін сан Бұл сан бүтін сан, себебі ол теріс бүтін санның мәні.
10 слайд
Қорытынды және тұжырымдар
1
Рационал сандар
Натурал және бүтін сандардың үлесінен тұратын сандар.
2
Қасиеттері
Рационал сандардың қосу, көбейту, бөлу сияқты арифметикалық амалдардағы қасиеттері.
3
Бөлу амалы
Рационал сандарды бөлу арифметикалық, геометриялық және
статистикалық есептерде қолданылады.
4
Оңтайлы стратегия
Бөлінгіштікті, ортақ бөлгіштерді және ең үлкен ортақ
бөлгішті анықтау бөлу амалын оңтайлы орындауға
мүмкіндік береді.
10 слайд
Қорытынды және тұжырымдар 1 Рационал сандар Натурал және бүтін сандардың үлесінен тұратын сандар. 2 Қасиеттері Рационал сандардың қосу, көбейту, бөлу сияқты арифметикалық амалдардағы қасиеттері. 3 Бөлу амалы Рационал сандарды бөлу арифметикалық, геометриялық және статистикалық есептерде қолданылады. 4 Оңтайлы стратегия Бөлінгіштікті, ортақ бөлгіштерді және ең үлкен ортақ бөлгішті анықтау бөлу амалын оңтайлы орындауға мүмкіндік береді.