Шоқан Уәлиханов – алғашқы қазақ ғалымы.
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
1 слайд
2 слайд
2 слайд
3 слайд
3 слайд
4 слайд
Оқу мақсаты:
7.2.3.1 Шоқан Уәлихановтың ғылыми зерттеулерінің тарихи
құндылығын анықтау.
Бүгінгі сабағымызда:
-Ш.Уәлихановтың қазақ ғылымындағы ролін
зерттейді,еңбектерін сипаттайды,дәйексөздерді
ғалымдардың пікірін талдайды..
4
4 слайд
Оқу мақсаты: 7.2.3.1 Шоқан Уәлихановтың ғылыми зерттеулерінің тарихи құндылығын анықтау. Бүгінгі сабағымызда: -Ш.Уәлихановтың қазақ ғылымындағы ролін зерттейді,еңбектерін сипаттайды,дәйексөздерді ғалымдардың пікірін талдайды.. 4
5 слайд
Бағалау критерийлері
• Шоқан Уәлихановтың ғылыми зерттеулерінің
тарихи құндылығын анықтайды.
• Ш.Уәлихановтың қазақ ғылымындағы ролін
зерттейді,еңбектерін сипаттайды.
5
5 слайд
Бағалау критерийлері • Шоқан Уәлихановтың ғылыми зерттеулерінің тарихи құндылығын анықтайды. • Ш.Уәлихановтың қазақ ғылымындағы ролін зерттейді,еңбектерін сипаттайды. 5
6 слайд
Зерттеу сұрағы
• Неліктен С. Мұқанов Шоқан
Уәлихановқа арналған
шығармасын «Аққан жұлдыз»
деп атады?
6
6 слайд
Зерттеу сұрағы • Неліктен С. Мұқанов Шоқан Уәлихановқа арналған шығармасын «Аққан жұлдыз» деп атады? 6
7 слайд
§ 47-48
Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов (шын есімі Мұхаммед Қанафия; 1835, Қостанай облысы, Сарыкөл
ауданы, Құсмұрын жері — 10 сәуір 1865, Көшентоған, Жетісу) — қазақтың ұлы ғалымы, XIX ғасырдың
екінші жартысында Қазақстанда туған демократтық, ағартушылық мәдениеттің тұңғыш өкілдерінің бірі,
шығыстанушы, тарихшы, фольклоршы, этнограф, географ, ағартушы. Әжесі бала
күнінде «Шоқаным» деп еркелетіп айтуымен «Шоқан» аталып кеткен.
7 слайд
§ 47-48 Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов (шын есімі Мұхаммед Қанафия; 1835, Қостанай облысы, Сарыкөл ауданы, Құсмұрын жері — 10 сәуір 1865, Көшентоған, Жетісу) — қазақтың ұлы ғалымы, XIX ғасырдың екінші жартысында Қазақстанда туған демократтық, ағартушылық мәдениеттің тұңғыш өкілдерінің бірі, шығыстанушы, тарихшы, фольклоршы, этнограф, географ, ағартушы. Әжесі бала күнінде «Шоқаным» деп еркелетіп айтуымен «Шоқан» аталып кеткен.
8 слайд
Сібір кадеті корпусында оқудың соңғы жылдарында-
ақ, Шоқан саналы, терең ойлы, жан-жақты білімді,
өзіндік қөзқарасы қалыптасқан, туған халқының
қажет-мұқтаждарын пайымдап, түсіне алатын, оған
барынша пайдалы қызмет етуге әзір екендігін
танытты. Оның зерттеушілік қабілеті де осы корпуста
оқып жүргенде біртіндеп қалыптасып, дами түсті. Ол,
әсіресе, жазғы демалыс кездерінде ел ішіндегі халық
жырлары мен дастандарын жазып алып, аңыз-
әңгімелерді жинауға қызықты. Мысалы, "Қозы
Көрпеш-Баян сұлу жыры Шоқанның алғашқы
жазған шығармаларының бірі болды.
8 слайд
Сібір кадеті корпусында оқудың соңғы жылдарында- ақ, Шоқан саналы, терең ойлы, жан-жақты білімді, өзіндік қөзқарасы қалыптасқан, туған халқының қажет-мұқтаждарын пайымдап, түсіне алатын, оған барынша пайдалы қызмет етуге әзір екендігін танытты. Оның зерттеушілік қабілеті де осы корпуста оқып жүргенде біртіндеп қалыптасып, дами түсті. Ол, әсіресе, жазғы демалыс кездерінде ел ішіндегі халық жырлары мен дастандарын жазып алып, аңыз- әңгімелерді жинауға қызықты. Мысалы, "Қозы Көрпеш-Баян сұлу жыры Шоқанның алғашқы жазған шығармаларының бірі болды.
9 слайд
9
1855 жылы Шоқан Батыс Сібір генерал-губернаторы
Г.Х. Гасфорттың Орталық Қазақстан, Тарбағатаймен
Жетісу жеріне жасаған сапарына қатысты.
Ш Уәлихановтың ғылыми зерттеулері.
Жылнамалар
9 слайд
9 1855 жылы Шоқан Батыс Сібір генерал-губернаторы Г.Х. Гасфорттың Орталық Қазақстан, Тарбағатаймен Жетісу жеріне жасаған сапарына қатысты. Ш Уәлихановтың ғылыми зерттеулері. Жылнамалар
10 слайд
1857 жылы П.П.Семенов-Тян-Шанскийдің ұсынысымен
Ш Уәлиханов орыс географиялық қоғамының толық
мүшелігіне қабылданады.
Жылнамалар
10 слайд
1857 жылы П.П.Семенов-Тян-Шанскийдің ұсынысымен Ш Уәлиханов орыс географиялық қоғамының толық мүшелігіне қабылданады. Жылнамалар
11 слайд
1857 жылы Шоқан Алатау қырғыздарына сапар шегіп,
оның тарихын, этнографиясын және халықтың
поэзиясын зерттейді. Қырғыз халқының
энциклопедиялық дастаны «Манасты» жазып алады.
Жылнамалар
11 слайд
1857 жылы Шоқан Алатау қырғыздарына сапар шегіп, оның тарихын, этнографиясын және халықтың поэзиясын зерттейді. Қырғыз халқының энциклопедиялық дастаны «Манасты» жазып алады. Жылнамалар
12 слайд
1858-1859 жылдары Шоқан атақты
Қашғария сапарына барып келеді.
1860 жылы Санкт-Петербурргте орденмен
марапатталып, әскери шені де жоғарылайды.
Оны орыс патшасы ІІ Александр өзі
қабылдайды.
1864 жылы Шоқан генерал Черняевтің
Оңтүстік Қазақстанға жасаған әскери
экспедициясына қатысады.
Шоқан Уәлиханов 1865 жылы ұзаққа
созылған аурудан қайтыс болады.
Жылнамалар
12 слайд
1858-1859 жылдары Шоқан атақты Қашғария сапарына барып келеді. 1860 жылы Санкт-Петербурргте орденмен марапатталып, әскери шені де жоғарылайды. Оны орыс патшасы ІІ Александр өзі қабылдайды. 1864 жылы Шоқан генерал Черняевтің Оңтүстік Қазақстанға жасаған әскери экспедициясына қатысады. Шоқан Уәлиханов 1865 жылы ұзаққа созылған аурудан қайтыс болады. Жылнамалар
13 слайд
13
13 слайд
13
14 слайд
Тапсырма
Шоқан Уәлихановтың Қазақстан тарихында алатын орны қандай?
14
Тапсырма 2
14 слайд
Тапсырма Шоқан Уәлихановтың Қазақстан тарихында алатын орны қандай? 14 Тапсырма 2
15 слайд
Дискриптор
•1 – топ: Шоқанның балалық шағы мен Омбыда
оқуда болған жылдарын анықтап,сипаттаймыз.
•2 –топ : Саяхатын,саяхат барысында жасаған
маңызды қадамын анықтаймыз,
•3 – топ: Ғылыми зерттеулерін
сипаттаймыз,Ғалымдардың Шоқан туралы
пікірлерін сипаттаймыз.
15
15 слайд
Дискриптор •1 – топ: Шоқанның балалық шағы мен Омбыда оқуда болған жылдарын анықтап,сипаттаймыз. •2 –топ : Саяхатын,саяхат барысында жасаған маңызды қадамын анықтаймыз, •3 – топ: Ғылыми зерттеулерін сипаттаймыз,Ғалымдардың Шоқан туралы пікірлерін сипаттаймыз. 15
16 слайд
2-жеке тапсырма. АНЫҚТА
Деректі тарихи ақпарат ретінде бағала:
•Г.И. Потанин«______________ ашқан терезе» секілді болды
•С.Л. Капустин________________көрікті, аса сымбатты болды...
•П.П. Семенов- Тянь-ШанскийӘсіресе, ________________екінші бір
адамым – Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов болды.
•________________________«Шоқанның ұлылығы соншама, біз оны
енді ғана толық түсіне бастағандаймыз».
• «Ш.Уалиханов құйрықты жұлдыз сияқты біздің әлемімізге
қысқа ғана уақытта пайда болып, жарқ етіп, жоқ болып кететін
ерекше тұлғаларға жатады. Ол өзінің қайталанбас қасиетімен өзімен
араласқан біршама адамадардың өмірін жарқын түске бояп кетуі
үшін келді… Оның жүрегі нәзік, ақылы өткір болатын»
16
16 слайд
2-жеке тапсырма. АНЫҚТА Деректі тарихи ақпарат ретінде бағала: •Г.И. Потанин«______________ ашқан терезе» секілді болды •С.Л. Капустин________________көрікті, аса сымбатты болды... •П.П. Семенов- Тянь-ШанскийӘсіресе, ________________екінші бір адамым – Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов болды. •________________________«Шоқанның ұлылығы соншама, біз оны енді ғана толық түсіне бастағандаймыз». • «Ш.Уалиханов құйрықты жұлдыз сияқты біздің әлемімізге қысқа ғана уақытта пайда болып, жарқ етіп, жоқ болып кететін ерекше тұлғаларға жатады. Ол өзінің қайталанбас қасиетімен өзімен араласқан біршама адамадардың өмірін жарқын түске бояп кетуі үшін келді… Оның жүрегі нәзік, ақылы өткір болатын» 16
17 слайд
•Кілт сөздер:
•Еуропаға,
•Ғ.Мүсірепов.
•Шоқан,
•көңілімді аударған.
•Г. Потанин
17
17 слайд
•Кілт сөздер: •Еуропаға, •Ғ.Мүсірепов. •Шоқан, •көңілімді аударған. •Г. Потанин 17
18 слайд
Пайдаланылған әдебиеттер, Видеолар мен сілтемелер:
https://e-history.kz/kz/biography/view/4 © e-history.kz Шоқан Уәлиханов.
https://abai.kz/post/5307Шоқан (Мұхаммед-Ханафия) Шыңғысұлы Уәлихановтың өмірі мен қызметі
https://www.inform.kz/kz/shokan-ualihanov-orys-geografiya-kogamynyn-tolyk-mushesi-bolgan_a2851905
https://www.inform.kz/kz/shokan-ualihanov-orys-geografiya-kogamynyn-tolyk-mushesi-bolgan_a2851905
Шоқан Уәлиханов орыс география қоғамының толық мүшесі болған Барлық құқықтар қорғалған. inform.kz
белсенді сілтемені пайдаланыңыз
https://www.youtube.com/watch?v=eYWw3M7CV8U «Өмір жолы». Шоқан Уәлиханов
https://www.youtube.com/watch?v=UJCEDYALfWI «Шоқан Уәлиханов». Тарихи фильм
18 слайд
Пайдаланылған әдебиеттер, Видеолар мен сілтемелер: https://e-history.kz/kz/biography/view/4 © e-history.kz Шоқан Уәлиханов. https://abai.kz/post/5307Шоқан (Мұхаммед-Ханафия) Шыңғысұлы Уәлихановтың өмірі мен қызметі https://www.inform.kz/kz/shokan-ualihanov-orys-geografiya-kogamynyn-tolyk-mushesi-bolgan_a2851905 https://www.inform.kz/kz/shokan-ualihanov-orys-geografiya-kogamynyn-tolyk-mushesi-bolgan_a2851905 Шоқан Уәлиханов орыс география қоғамының толық мүшесі болған Барлық құқықтар қорғалған. inform.kz белсенді сілтемені пайдаланыңыз https://www.youtube.com/watch?v=eYWw3M7CV8U «Өмір жолы». Шоқан Уәлиханов https://www.youtube.com/watch?v=UJCEDYALfWI «Шоқан Уәлиханов». Тарихи фильм