ЖИ көмекші
Шығыс Еуропа елдері
14 Ақпан 2025
108
1 слайд
ШЫҒЫС ЕУРОПА ЕЛДЕРІ
1 слайд
ШЫҒЫС ЕУРОПА ЕЛДЕРІ
2 слайд
Албания
Белоруссия
Болгария
Босния және Герцеговина
Венгрия
ЛатвияЛитва
Македония
Молдавия
Польша
Ресей (еуропалық бөлігі)
Румыния
СербияСловакия
Словения
Украина
Хорватия
Черногория
Чехия
Эстония
2 слайд
Албания Белоруссия Болгария Босния және Герцеговина Венгрия ЛатвияЛитва Македония Молдавия Польша Ресей (еуропалық бөлігі) Румыния СербияСловакия Словения Украина Хорватия Черногория Чехия Эстония
3 слайд
3 слайд
4 слайд
Еуропада ірі кен орындары көп және әр түрлі. Ірі мұнай, газ
(Еділ — Орал және Солтүстік Каспий қайраңының мұнайлы
облысы, Кавказ алды және Солтүстік теңіздің қайраңы), көмір
(Донец, Печора, Мәскеу маңы, Жоғарғы Силезия, Саар,
Йоркшир, Рур алаптары), темір кентастары (Курск магниттік
аномалиясы, Украина кен орындары, Орал таулары, Кола
түбегіндегі кен орындар, Лотарингия, Скандинавия түбегі),
сонымен бірге боксит, түсті металдар кентастарының кен
орындары, ас тұзы мен калий тұздарының кендері Орта Еуропа
жазығында (аумағы 150 мың км2) кездеседі. Түсті және сирек
металдарға Орал, Батыс Еуропа, Кавказ және Скандинавия
өңірлері бай. Дүние жүзіндегі ірі күкірт кен орны (Тарнобжег)
Польшаның оңтүстігінде табылған.
4 слайд
Еуропада ірі кен орындары көп және әр түрлі. Ірі мұнай, газ (Еділ — Орал және Солтүстік Каспий қайраңының мұнайлы облысы, Кавказ алды және Солтүстік теңіздің қайраңы), көмір (Донец, Печора, Мәскеу маңы, Жоғарғы Силезия, Саар, Йоркшир, Рур алаптары), темір кентастары (Курск магниттік аномалиясы, Украина кен орындары, Орал таулары, Кола түбегіндегі кен орындар, Лотарингия, Скандинавия түбегі), сонымен бірге боксит, түсті металдар кентастарының кен орындары, ас тұзы мен калий тұздарының кендері Орта Еуропа жазығында (аумағы 150 мың км2) кездеседі. Түсті және сирек металдарға Орал, Батыс Еуропа, Кавказ және Скандинавия өңірлері бай. Дүние жүзіндегі ірі күкірт кен орны (Тарнобжег) Польшаның оңтүстігінде табылған.
5 слайд
Шығыс Еуропа елдері дәл қазіргі кезеңде өзінің даму
бағытында көптеген қиындықтарға тап болып отыр. Ол, ең
алдымен, социалистік ортақ экономикалық бірлестіктердің
жойылуымен, Кеңестер Одағы, Чехословакия, Югославия
сияқты федерациялық мемлекеттердің ыдырауымен, елдер
арасындағы әлеуметтік және саяси мәселелердің
күрделенуімен түсіндіріледі. Сол сияқты жекелеген елдердің
дүниежүзілік шаруашылық пен еңбек бөлінісіндегі бағыт –
бағдарының өзгеруі де өз әсерін тигізбей қойған жоқ.Соған
қарамастан аймақ шаруашылығының дамуында ғылыми –
техникалық прогрестің тигізген әсері айқын байқалады.
Әсіресе электр энергетикасы, машина жасау, химия
өнеркәсіптері қарқынды дамуда және ол өндіріс орындары
елдердің неғұрлым артта қалған аудандарының деңгейін
көтеруге бағытталған.
5 слайд
Шығыс Еуропа елдері дәл қазіргі кезеңде өзінің даму бағытында көптеген қиындықтарға тап болып отыр. Ол, ең алдымен, социалистік ортақ экономикалық бірлестіктердің жойылуымен, Кеңестер Одағы, Чехословакия, Югославия сияқты федерациялық мемлекеттердің ыдырауымен, елдер арасындағы әлеуметтік және саяси мәселелердің күрделенуімен түсіндіріледі. Сол сияқты жекелеген елдердің дүниежүзілік шаруашылық пен еңбек бөлінісіндегі бағыт – бағдарының өзгеруі де өз әсерін тигізбей қойған жоқ.Соған қарамастан аймақ шаруашылығының дамуында ғылыми – техникалық прогрестің тигізген әсері айқын байқалады. Әсіресе электр энергетикасы, машина жасау, химия өнеркәсіптері қарқынды дамуда және ол өндіріс орындары елдердің неғұрлым артта қалған аудандарының деңгейін көтеруге бағытталған.
6 слайд
Тас көмірдің аса ірі қоры Польша жеріндегі Жоғары Силезия
мен Чехиядағы Острава- Корвин, Болгариядағы Шығыс
Марица кен орындарында шоғырланған. Соңғы кезде атом
энергетикасы кеңінен қолданылуда. Оларға дүние жүзіндегі
ірі Козлодуй (Болгария), Трнава (Словакия), Пакш (Венгрия)
атом электр станциялары жатады. Сонымен қатар Румыния
мен Югославия бірлесіп жасаған Дунайдағы Темір қақпа деп
аталатын су электр станциялары жүйесін жатқызуға болады.
6 слайд
Тас көмірдің аса ірі қоры Польша жеріндегі Жоғары Силезия мен Чехиядағы Острава- Корвин, Болгариядағы Шығыс Марица кен орындарында шоғырланған. Соңғы кезде атом энергетикасы кеңінен қолданылуда. Оларға дүние жүзіндегі ірі Козлодуй (Болгария), Трнава (Словакия), Пакш (Венгрия) атом электр станциялары жатады. Сонымен қатар Румыния мен Югославия бірлесіп жасаған Дунайдағы Темір қақпа деп аталатын су электр станциялары жүйесін жатқызуға болады.
7 слайд
Машина жасау өнеркәсібі – аймақтағы ең маңызды өнеркәсіп
саласы. Әсіресе Чехияда машина жасау өнеркәсіптің
маманданған жетекші саласы, сыртқа машина жасау
өнімдерінің прокат стандары, ұста- пресс, кәсіпорындарға
қажетті құрал жабдықтар, есептеу техникалары, тұрмысқа
қажетті техника түрлерін көптеп шығарады. Ірі орталықтары –
Прага, Пльзень және Брно қалалары. Пльзеньде аса ірі Шкода
комбинаты орналасқан. Польша ауыр машина жасау,
станоктар, жолаушы және жүк вагондары, кеме жасау,
электронды жабдықтар (ірі орталықтар – Варшава, Познань,
Вроцлав, Гданьск); ал Румыния тракторлар мен комбайндар,
электровоз, автомобиль, мұнай өнеркәсібіне қажеттібұрғылау
қондырғылары (ірі орталықтары Бухарест пен Брашов);
Венгрия.
7 слайд
Машина жасау өнеркәсібі – аймақтағы ең маңызды өнеркәсіп саласы. Әсіресе Чехияда машина жасау өнеркәсіптің маманданған жетекші саласы, сыртқа машина жасау өнімдерінің прокат стандары, ұста- пресс, кәсіпорындарға қажетті құрал жабдықтар, есептеу техникалары, тұрмысқа қажетті техника түрлерін көптеп шығарады. Ірі орталықтары – Прага, Пльзень және Брно қалалары. Пльзеньде аса ірі Шкода комбинаты орналасқан. Польша ауыр машина жасау, станоктар, жолаушы және жүк вагондары, кеме жасау, электронды жабдықтар (ірі орталықтар – Варшава, Познань, Вроцлав, Гданьск); ал Румыния тракторлар мен комбайндар, электровоз, автомобиль, мұнай өнеркәсібіне қажеттібұрғылау қондырғылары (ірі орталықтары Бухарест пен Брашов); Венгрия.
8 слайд
Металлургия өнеркәсібі соғыстан кейінгі кезеңде аймақ
елдерінің (Балтық бойы елдерінен басқа) барлығында дерлік
қарқынды дамыды. Түсті металлургия жергілікті шикізат, ал
қара металлургия өнеркәсібі сырттан әкелінетін шикізатты
пайдаланады. Польшадағы Краков пен Катовице, Чехиядағы
Острава мен Орталық Чехия металлургия базасы, Словакияның
Кощице қаласындағы Шығыс Словакия комбинаты,
Венгриядағы Дунайуварош комбинаты, Румынияның Галац
қаласындағы толық циклді комбинаттары аймақтағы ең басты
қара металлургия базалары болып табылады. Венгрия әлемге
ірі боксит – алюминий өнеркәсібімен әйгілі. Ол боксит өндіру,
глинозем шығару, алюминий қорыту, және одан әр түрлі
бұйымдар жасау сияқты төрт сатыдан тұрады. Сонымен қатар
алюминий өндірісі Словенияда (Драва өзеніндегі СЭС – тер
тізбектері қасында) да жақсы жолға қойылған.
8 слайд
Металлургия өнеркәсібі соғыстан кейінгі кезеңде аймақ елдерінің (Балтық бойы елдерінен басқа) барлығында дерлік қарқынды дамыды. Түсті металлургия жергілікті шикізат, ал қара металлургия өнеркәсібі сырттан әкелінетін шикізатты пайдаланады. Польшадағы Краков пен Катовице, Чехиядағы Острава мен Орталық Чехия металлургия базасы, Словакияның Кощице қаласындағы Шығыс Словакия комбинаты, Венгриядағы Дунайуварош комбинаты, Румынияның Галац қаласындағы толық циклді комбинаттары аймақтағы ең басты қара металлургия базалары болып табылады. Венгрия әлемге ірі боксит – алюминий өнеркәсібімен әйгілі. Ол боксит өндіру, глинозем шығару, алюминий қорыту, және одан әр түрлі бұйымдар жасау сияқты төрт сатыдан тұрады. Сонымен қатар алюминий өндірісі Словенияда (Драва өзеніндегі СЭС – тер тізбектері қасында) да жақсы жолға қойылған.
9 слайд
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАҚМЕТ!!!!!
9 слайд
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАҚМЕТ!!!!!
