Ұлттық үрдіс
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Ұлттық
үрдіс және
сөз әдебі
1 слайд
Ұлттық үрдіс және сөз әдебі
2 слайд
Мақсаты:
Оқушыларға ұлттық үрдіс
және сөз мәдениеті туралы
ұғындыра отырып, дұрыс
сөйлей білуге, сөзді дұрыс
қолдануға тәрбиелеу
2 слайд
Мақсаты: Оқушыларға ұлттық үрдіс және сөз мәдениеті туралы ұғындыра отырып, дұрыс сөйлей білуге, сөзді дұрыс қолдануға тәрбиелеу
3 слайд
Сөз мәдениеті дегеніміз – оқыту үрдісінде,
отбасында, жалпы адамдардың өзара қарым
- қатынасы негізінде жазбаша және ауызша
тілді игеру деңгейі.
Ұлттық үрдіс пен ұлттық мәдениетімізді
танытатын сөз әдебі амандасу мен
қоштасу барысында, ұлттық салт-
дәстүрлерімізге қатысты (көңіл айту мен
құттықтау, тілек айтуда) сөз орамдарын
қолдануда айқын көрінеді
3 слайд
Сөз мәдениеті дегеніміз – оқыту үрдісінде, отбасында, жалпы адамдардың өзара қарым - қатынасы негізінде жазбаша және ауызша тілді игеру деңгейі. Ұлттық үрдіс пен ұлттық мәдениетімізді танытатын сөз әдебі амандасу мен қоштасу барысында, ұлттық салт- дәстүрлерімізге қатысты (көңіл айту мен құттықтау, тілек айтуда) сөз орамдарын қолдануда айқын көрінеді
4 слайд
Сөйлеу тәсілдері:
1. Аз сөйлеу;
2. Биязы сөйлеу;
3. Мәнерлеп сөйлеу;
4. Сөз мәнін айқындап сөйлеу;
5. Кейбір сөзге ерекше үн беріп
сөйлеу;
6. Әдеппен сөйлеу;
4 слайд
Сөйлеу тәсілдері: 1. Аз сөйлеу; 2. Биязы сөйлеу; 3. Мәнерлеп сөйлеу; 4. Сөз мәнін айқындап сөйлеу; 5. Кейбір сөзге ерекше үн беріп сөйлеу; 6. Әдеппен сөйлеу;
5 слайд
1
Сәлеметсіз бе? Мұсылман жұрты амандасқанда
қолданылатын сөз орамы.
2
Аман – есенсіз бе? жас шамасы бірдей немесе қызмет
бабындағы адамдар қарым-қатынасында
қолданылады.
3
Ассаламағалейкум құрбы-құрдас, достардың амандасуы.
4
Сәлем! көбінесе үлкен, қарт адамдардың жағдайын
сұрау барысында қолданылады.
5
Сау болыңыз келер күнге сәттілік тілеу мақсатында
айтылатын қоштасу сөзі.
6
Арайлы күндерде жүздескенше сәттік кездесуден кейін қолданылатын
қоштасу түрі;
7
Сапар сәтті болсын келесі кездесуді асыға күтер сезіммен
айтылатын қоштасу
8
Жолыңыз болсын алыс сапарға бет бұрғанда айтылатын сөз
орамы.
Сәйкестендір
5 слайд
1 Сәлеметсіз бе? Мұсылман жұрты амандасқанда қолданылатын сөз орамы. 2 Аман – есенсіз бе? жас шамасы бірдей немесе қызмет бабындағы адамдар қарым-қатынасында қолданылады. 3 Ассаламағалейкум құрбы-құрдас, достардың амандасуы. 4 Сәлем! көбінесе үлкен, қарт адамдардың жағдайын сұрау барысында қолданылады. 5 Сау болыңыз келер күнге сәттілік тілеу мақсатында айтылатын қоштасу сөзі. 6 Арайлы күндерде жүздескенше сәттік кездесуден кейін қолданылатын қоштасу түрі; 7 Сапар сәтті болсын келесі кездесуді асыға күтер сезіммен айтылатын қоштасу 8 Жолыңыз болсын алыс сапарға бет бұрғанда айтылатын сөз орамы. Сәйкестендір
6 слайд
Ұлттық құндылық: Рухани
жаңғыру
6 слайд
Ұлттық құндылық: Рухани жаңғыру
7 слайд
Ұлттық мәдениеті
жоғары дамыған ел
кез келген
өркениетті деген
елден оқ бойы озық
тұрады.
Түріктер
қағидасы
7 слайд
Ұлттық мәдениеті жоғары дамыған ел кез келген өркениетті деген елден оқ бойы озық тұрады. Түріктер қағидасы
8 слайд
Осы нақыл сөздің мағынасын ашып
көрейік.
І топ
ІІтоп
ІІІтоп
(өз ойларын айтады)
8 слайд
Осы нақыл сөздің мағынасын ашып көрейік. І топ ІІтоп ІІІтоп (өз ойларын айтады)
9 слайд
Ой толғау:
Алты жыл аш болсаң
да, атаңның салтын
ұмытпа.
Қазақ
мақалы
9 слайд
Ой толғау: Алты жыл аш болсаң да, атаңның салтын ұмытпа. Қазақ мақалы
10 слайд
Ұлттық үрдістің түрлері:
1.Ұлттық ерекшеліктерді сақтай
отырып, әрбір сөздің өз әуезі бойынша
әдепті сөйлеу;
2. Шын сөйлеу;
3. Ізетті сөйлеу. “Үлкенге құрмет, кішіге
ізет” дейді қазақ халқы;
4. Салауаттылық. “Пейілдің кеңдігі –
ғажап, зейіннің кемдігі – азап.
5. Біліктілік. Мағынаны тану
6. Іскерлік.
7. Арлылық.
10 слайд
Ұлттық үрдістің түрлері: 1.Ұлттық ерекшеліктерді сақтай отырып, әрбір сөздің өз әуезі бойынша әдепті сөйлеу; 2. Шын сөйлеу; 3. Ізетті сөйлеу. “Үлкенге құрмет, кішіге ізет” дейді қазақ халқы; 4. Салауаттылық. “Пейілдің кеңдігі – ғажап, зейіннің кемдігі – азап. 5. Біліктілік. Мағынаны тану 6. Іскерлік. 7. Арлылық.
11 слайд
Мағынаны ашу
Даналықтың дәні
Ас – тұзбен дәмді,
су – мұзбен дәмді.
Ал адам – салиқалы, сапалы
сөзімен дәмді
Ә. Науаи
11 слайд
Мағынаны ашу Даналықтың дәні Ас – тұзбен дәмді, су – мұзбен дәмді. Ал адам – салиқалы, сапалы сөзімен дәмді Ә. Науаи
12 слайд
«Жақсы сөз – жарым ырыс”
“ Лұқпан хакім мың жыл жасапты”деген сөз ел арасына
тарапты. Осы сөздің байыбына жетпеген бір жас жігіт
данагөй хакімнің өзінен сұрапты. Сонда Лұқпан хакім
былай депті:
- Осы сөздің шындығы бар, балам.Ғұмырымда талай
адамға жолықтым. Олармен өткізген әрбір жақсы
сұхбатты бір жасқа балап отырдым, - депті Ел аузынан
12 слайд
«Жақсы сөз – жарым ырыс” “ Лұқпан хакім мың жыл жасапты”деген сөз ел арасына тарапты. Осы сөздің байыбына жетпеген бір жас жігіт данагөй хакімнің өзінен сұрапты. Сонда Лұқпан хакім былай депті: - Осы сөздің шындығы бар, балам.Ғұмырымда талай адамға жолықтым. Олармен өткізген әрбір жақсы сұхбатты бір жасқа балап отырдым, - депті Ел аузынан
13 слайд
Ой бөлісуге арналған сұрақтар:
- Қалай ойлайсыңдар, автор мәтін арқылы
не айтқысы келді?
Мәтінге негіз болып отырған сөзді
анықтаңдар.
Әдептілік жайлы қандай мақал-мәтел, нақыл
сөздер білесіңдер?
Сұрақ: Сөйлеудің қай түріне жатады?
13 слайд
Ой бөлісуге арналған сұрақтар: - Қалай ойлайсыңдар, автор мәтін арқылы не айтқысы келді? Мәтінге негіз болып отырған сөзді анықтаңдар. Әдептілік жайлы қандай мақал-мәтел, нақыл сөздер білесіңдер? Сұрақ: Сөйлеудің қай түріне жатады?
14 слайд
«Теледидар дикторы»
Тақырып:
« Сөз мәдениеті:
кеше мен бүгін»
14 слайд
«Теледидар дикторы» Тақырып: « Сөз мәдениеті: кеше мен бүгін»
15 слайд
Өлең деген - әр сөздің ұнасымы,
Сөз қосарлық орайлы жарасымы.
Сөзі тәтті, мағынасы түзу келсе,
Оған кімнің ұнасар таласуы
Абай Құнанбаев
15 слайд
Өлең деген - әр сөздің ұнасымы, Сөз қосарлық орайлы жарасымы. Сөзі тәтті, мағынасы түзу келсе, Оған кімнің ұнасар таласуы Абай Құнанбаев