Зит сөзләр
Зит сөзләр

#1 слайд
«Исмаил Таиров намидики оттура
мәктәп» КММ
5 – синип
Муәллим:Зикирярова Гульнара
1 слайд
«Исмаил Таиров намидики оттура мәктәп» КММ 5 – синип Муәллим:Зикирярова Гульнара
#2 слайд
Мавзу:
Өсүмлүкләрниң әһмийити
Зит мәналиқ сөзләр
2 слайд
Мавзу: Өсүмлүкләрниң әһмийити Зит мәналиқ сөзләр
#3 слайд
Психологиялиқ атмосферини қелиплаштуруш.
Бир, икки, үч
Синипниң ичи тинич.
Һорунлуқни ташлаймиз,
Биз дәрисни башлаймиз.
3 слайд
Психологиялиқ атмосферини қелиплаштуруш. Бир, икки, үч Синипниң ичи тинич. Һорунлуқни ташлаймиз, Биз дәрисни башлаймиз.
#4 слайд
Дәрис мәхсити:
5.1.6.1 коммуникативлиқ әһвалға мувапиқ эмоционал
сөзләрни, интонация арқилиқ қистурма, қаратма
сөзләрни әркин қоллинип, диалогқа тәйярлиқсиз
қатнишип, өз пикрини билдүрүш;
5.2.5.1 мәтин мәзмунини чүшинишкә, нәқ әхбаратларни
ениқлашқа беғишланған соаллар қоюш;
5.1.5.1Тиңшалған мәтинниң мәзмунини чүшиниш,
асасий вә қошумчә әхбаратни ениқлаш;
4 слайд
Дәрис мәхсити: 5.1.6.1 коммуникативлиқ әһвалға мувапиқ эмоционал сөзләрни, интонация арқилиқ қистурма, қаратма сөзләрни әркин қоллинип, диалогқа тәйярлиқсиз қатнишип, өз пикрини билдүрүш; 5.2.5.1 мәтин мәзмунини чүшинишкә, нәқ әхбаратларни ениқлашқа беғишланған соаллар қоюш; 5.1.5.1Тиңшалған мәтинниң мәзмунини чүшиниш, асасий вә қошумчә әхбаратни ениқлаш;
#5 слайд
Өтүлгән мавзуларни
тәкрарлаш
5 слайд
Өтүлгән мавзуларни тәкрарлаш
#6 слайд
1-тапшурма. Тиңшаш алдидики тапшурма
Мәтинни диққәт билән тиңшап, униңдики асасий вә қошумчә әхбаратни
ениқлаңлар
Өсүмлүкләрни қоғдаш қануни 1980-жили чиқти. Йешил өсүмлүкләр һавани
чаң-топа вә зәһәрлик газдин тазилайду. Улар һавадики ағриқ пәйда қилидиған
бактерияләрни йоқитидиған алаһидә бир мадда бөлүп чиқириду.
Өсүмлүкләр муһитни яхшилайду, һавани салқинлитип, қаттиқ
боранларниң йолини торайду. Җанлиқ организмлар истимал қилидиған
озуқларниң асасий қисми өсүмлүкләрдур. Улар адәм саламәтлигини
мустәһкәмләп, тенигә қувәт бериду.
Хәлқимиз өсүмлүкләрниң инсанға қанчилик пайдилиқ екәнлигини билип,
дана сөзләрни қалдурған: «Дора – чөптин, дана – көптин», «Тағ булиғи билән
көркәм, булақ – чимәнзарлиғи билән» вә башқилар.
6 слайд
1-тапшурма. Тиңшаш алдидики тапшурма Мәтинни диққәт билән тиңшап, униңдики асасий вә қошумчә әхбаратни ениқлаңлар Өсүмлүкләрни қоғдаш қануни 1980-жили чиқти. Йешил өсүмлүкләр һавани чаң-топа вә зәһәрлик газдин тазилайду. Улар һавадики ағриқ пәйда қилидиған бактерияләрни йоқитидиған алаһидә бир мадда бөлүп чиқириду. Өсүмлүкләр муһитни яхшилайду, һавани салқинлитип, қаттиқ боранларниң йолини торайду. Җанлиқ организмлар истимал қилидиған озуқларниң асасий қисми өсүмлүкләрдур. Улар адәм саламәтлигини мустәһкәмләп, тенигә қувәт бериду. Хәлқимиз өсүмлүкләрниң инсанға қанчилик пайдилиқ екәнлигини билип, дана сөзләрни қалдурған: «Дора – чөптин, дана – көптин», «Тағ булиғи билән көркәм, булақ – чимәнзарлиғи билән» вә башқилар.
#7 слайд
Тапшурма.
Жәдвәлдә берилгән әхбаратларниң дурус-хаталиғини ениқлайду
Әхбаратлар Дурус Хата
Өсүмлүкләрни қоғдаш қануни 1980-жили
чиқти.
Җанлиқ организмлар истимал қилидиған
озуқларниң асасий қисми өсүмлүкләр әмәс
Өсүмлүкләрниң түри аз.
Дорилиқ өсүмлүкләр сани – миң.
7 слайд
Тапшурма. Жәдвәлдә берилгән әхбаратларниң дурус-хаталиғини ениқлайду Әхбаратлар Дурус Хата Өсүмлүкләрни қоғдаш қануни 1980-жили чиқти. Җанлиқ организмлар истимал қилидиған озуқларниң асасий қисми өсүмлүкләр әмәс Өсүмлүкләрниң түри аз. Дорилиқ өсүмлүкләр сани – миң.
#8 слайд
Тапшурма. Жәдвәлдә берилгән инчикә вә қелин
соалларға жавап бериңлар.
Инчикә соаллар Қелин соаллар
1. Өсүмлүкләрни қоғдаш қануни
қачан чиққан?
Өсүмлүкләрни қоғдаш қануни
немә үчүн чиқирилди?
2. Өсүмлүкләр һавани немидин
тазилайду?
Өсүмлүкләр һавани қандақ
тазилайду?
3. Җанлиқ организмларниң
асасий озуғи немә?
Немишкә өсүмлүкләр җанлиқ
организмларниң асасий озуғи
болуп һесаплиниду?
8 слайд
Тапшурма. Жәдвәлдә берилгән инчикә вә қелин соалларға жавап бериңлар. Инчикә соаллар Қелин соаллар 1. Өсүмлүкләрни қоғдаш қануни қачан чиққан? Өсүмлүкләрни қоғдаш қануни немә үчүн чиқирилди? 2. Өсүмлүкләр һавани немидин тазилайду? Өсүмлүкләр һавани қандақ тазилайду? 3. Җанлиқ организмларниң асасий озуғи немә? Немишкә өсүмлүкләр җанлиқ организмларниң асасий озуғи болуп һесаплиниду?
#9 слайд
9 слайд
#10 слайд
І. Асим бүгүнки болидиған очуқ дәрискә
яхши тәйярлинип кәлди. У қаидиләрни тоғра
ядлап, дәристә билимлик болуп, тәртиплик
болуп, һәммә тапшурмини дурус орунлиди.
Дәрис мабайинида дәрискә көп көңүл бөлүп,
тапшурмиларни дурус орунлиғини үчүн, яхши
баһа алди. Ата-аниси болса хошал болди
ІІ. Асим бүгүнки болидиған очуқ дәрискә
яхши тәйярланмай кәлди. У қаидиләрни хата
ядлап, дәристә билимсиз, тәртипсиз болуп,
һәммә тапшурмини хата орунлиди. Дәрис
мабайинида дәрискә аз көңүл бөлүп,
тапшурмиларни хата орунлиғини үчүн, яман
баһа алди. Ата-аниси болса хапа болди.
10 слайд
І. Асим бүгүнки болидиған очуқ дәрискә яхши тәйярлинип кәлди. У қаидиләрни тоғра ядлап, дәристә билимлик болуп, тәртиплик болуп, һәммә тапшурмини дурус орунлиди. Дәрис мабайинида дәрискә көп көңүл бөлүп, тапшурмиларни дурус орунлиғини үчүн, яхши баһа алди. Ата-аниси болса хошал болди ІІ. Асим бүгүнки болидиған очуқ дәрискә яхши тәйярланмай кәлди. У қаидиләрни хата ядлап, дәристә билимсиз, тәртипсиз болуп, һәммә тапшурмини хата орунлиди. Дәрис мабайинида дәрискә аз көңүл бөлүп, тапшурмиларни хата орунлиғини үчүн, яман баһа алди. Ата-аниси болса хапа болди.
#11 слайд
•
1. Қайси мәтин силәргә көпирәк яқти?
2.Қайси мәтиндики баш қәһриман болғуңлар
келиду?
3.Мәтин силәрчә икки түрлүкму?
4.Мәтиндики қайси сөзләр уларни қариму қарши
қиливатиду?
5.Бу сөзләр қандақ атилиду?
11 слайд
• 1. Қайси мәтин силәргә көпирәк яқти? 2.Қайси мәтиндики баш қәһриман болғуңлар келиду? 3.Мәтин силәрчә икки түрлүкму? 4.Мәтиндики қайси сөзләр уларни қариму қарши қиливатиду? 5.Бу сөзләр қандақ атилиду?
#12 слайд
Зит мәналиқ сөзләр
(антонимлар)
Мәнаси бир-биригә қариму-қарши сөзләр зит мәналиқ
сөзләр дәп атилиду. Мәсилән: яхши -яман, дост-дүшмән,
егиз-пәс, жуқури-төвән, илгири-кейин, алмақ-бәрмәк,
чиқмақ-чүшмәк.
Зит сөзләр жүплинип келиш алаһидилигигә егә: Бәзи
томури бир зит сөзләр –ЛИҚ,-СИЗ охшаш аит мәналиқ
қошумчилириниң ярдими билән ясилиду: әдәплик- әдәпсиз,
тәртиплик-тәртипсиз, билимлик-билимсиз
12 слайд
Зит мәналиқ сөзләр (антонимлар) Мәнаси бир-биригә қариму-қарши сөзләр зит мәналиқ сөзләр дәп атилиду. Мәсилән: яхши -яман, дост-дүшмән, егиз-пәс, жуқури-төвән, илгири-кейин, алмақ-бәрмәк, чиқмақ-чүшмәк. Зит сөзләр жүплинип келиш алаһидилигигә егә: Бәзи томури бир зит сөзләр –ЛИҚ,-СИЗ охшаш аит мәналиқ қошумчилириниң ярдими билән ясилиду: әдәплик- әдәпсиз, тәртиплик-тәртипсиз, билимлик-билимсиз
#13 слайд
139-көнүкмә
1.Яхши тепип сөзләйду, … .
2. Қери кәлсә ашқа, ...... .
3. Көз қорқақ, ......
4. Ериқни жиғлап чапсаң, …. .
5. Яз йепинчаңни, …… .
6.Бир яхшилиқ унтулмас, ….. .
7.Сөзни көп қилған, …. .
8.Аччиқ тәр төксәң, .... .
9.Дозаққа үгәнгән, .... .
10.Яхши аш үстигә кирәр, .... .
11.Өлүккә жиғла, ...... .
13 слайд
139-көнүкмә 1.Яхши тепип сөзләйду, … . 2. Қери кәлсә ашқа, ...... . 3. Көз қорқақ, ...... 4. Ериқни жиғлап чапсаң, …. . 5. Яз йепинчаңни, …… . 6.Бир яхшилиқ унтулмас, ….. . 7.Сөзни көп қилған, …. . 8.Аччиқ тәр төксәң, .... . 9.Дозаққа үгәнгән, .... . 10.Яхши аш үстигә кирәр, .... . 11.Өлүккә жиғла, ...... .
#14 слайд
«Оюндин билимгә» оюни
1.Х-ЛИК=ДӘМ
2.Х+КӘ=КҮЛ
3.Х +САН=ЧАП
4.Х-МӘН=ДҮШ
14 слайд
«Оюндин билимгә» оюни 1.Х-ЛИК=ДӘМ 2.Х+КӘ=КҮЛ 3.Х +САН=ЧАП 4.Х-МӘН=ДҮШ
#15 слайд
«ИБРӘТ» МУЛЬТФИЛЬМ
Тапшурма:
1.Тиңшап вә көргән чөчәктин немә чүшәндиңлар?
2. Қандақ хисләтни қобул қилдиңлар?
3.Силәрниң оюңларчә балиниң қилғини тоғриму?
4.Мошу чөчәктә зит мәналиқ сөзләр учраштиму?
5.Улар қайсилар?
.
15 слайд
«ИБРӘТ» МУЛЬТФИЛЬМ Тапшурма: 1.Тиңшап вә көргән чөчәктин немә чүшәндиңлар? 2. Қандақ хисләтни қобул қилдиңлар? 3.Силәрниң оюңларчә балиниң қилғини тоғриму? 4.Мошу чөчәктә зит мәналиқ сөзләр учраштиму? 5.Улар қайсилар? .
#16 слайд
Йешип мәктәп кийимини,
Қизчақ чаққан кийинди.
Чүшлүк тамақ ичишкә,
У пакизә жуюнди.
16 слайд
Йешип мәктәп кийимини, Қизчақ чаққан кийинди. Чүшлүк тамақ ичишкә, У пакизә жуюнди.
#17 слайд
Рефлексия:
1. Силәр бүгүн немә үгәндиңлар?
2. Дәрис бойичә қандақ соаллириңлар бар?
3. Кейинки дәрискә немигә көпирәк көңүл бөлүш керәк
дәп ойлайсиләр?
4. Бүгүн үгәнгәнлириңлар келәчәктә һаятиңларда
керәк боламду?
17 слайд
Рефлексия: 1. Силәр бүгүн немә үгәндиңлар? 2. Дәрис бойичә қандақ соаллириңлар бар? 3. Кейинки дәрискә немигә көпирәк көңүл бөлүш керәк дәп ойлайсиләр? 4. Бүгүн үгәнгәнлириңлар келәчәктә һаятиңларда керәк боламду?
#18 слайд
Өй тапшурмиси:
140-көнүкмә 73-бәт. Қаидә ядлаш
18 слайд
Өй тапшурмиси: 140-көнүкмә 73-бәт. Қаидә ядлаш
#19 слайд
Дескриптор
1.Өтүлгән мавзуларни билиду
2.Мәтиндин асасий вә қошумчә әхбаратни ениқлайду
3.Әхбаратниң дурус хаталиғини билиду
4.Қелин вә инчикә соалларға жавап бериду
5.Мәтиндин зит сөзләрни тапиду
6.Мақалларни билиду
19 слайд
Дескриптор 1.Өтүлгән мавзуларни билиду 2.Мәтиндин асасий вә қошумчә әхбаратни ениқлайду 3.Әхбаратниң дурус хаталиғини билиду 4.Қелин вә инчикә соалларға жавап бериду 5.Мәтиндин зит сөзләрни тапиду 6.Мақалларни билиду
#20 слайд
«Жип тартиш»
1. Йеқин Оруқ
2. Кичик Жирақ
3. Тоқ Инчикә
4. Семиз Чоң
5. Ақ Ач
6. Қелин кара
20 слайд
«Жип тартиш» 1. Йеқин Оруқ 2. Кичик Жирақ 3. Тоқ Инчикә 4. Семиз Чоң 5. Ақ Ач 6. Қелин кара
#21 слайд
Диққитиңларға
рәхмәт!
21 слайд
Диққитиңларға рәхмәт!
шағым қалдыра аласыз













