Ұлыстық жүйе — Шыңғыс хан империясының саяси тұрақтылығын сақтауға және ұлан-ғайыр аумақты тиімді басқаруға мүмкіндік берген басқару үлгісі болды. Бұл жүйе арқылы билік ұрпақтан-ұрпаққа беріліп, мемлекеттің біртұтастығы сақталды.

1206 жылы «Шыңғыс хан»– «дүниенің билеушісі» деген атақ алды. Ол бүкіл монғол тайпаралының басшысы болды. Шыңғысхан мен оның империясының мұрасы Еуразияның геосаясаты мен мәдениетіне әсер етті.

Жапония Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының тізімінде әлемдегі ең ұзақ өмір сүрген ел болып саналады жане ол жерде 1 орында тұр.

Пиелонефрит-бүйрек түбегінің, табақшаларының және аралық тканінің қабынуы. Бұл инфекциялы сырқаттар қатарына жатады. Бүйрек ауруларының ішінде ол 30%-ті құрайды.

Бартел индексі (шкала) – емделушінің күтімді қажет ететіндігін шешу үшін оның күнделікті белсенділігінің деңгейін бағалауға арналған шкала. Шкала невропатологтар мен реабилитологтар арасында пациенттің күнделікті белсенділігі мен өмірлік маңызды функцияларын бағалау үшін жиі қолданылатын әдістің бірі болып табылады.

Жүрек гликозидтері - бұл жүректің жедел немесе созылмалы жеткіліксіздігі кезінде, миокардтың жиырылу күшін жоғарлататын дәрілік зат. Жүрек гликозидтері- өсімдік тектес, айқын кардиотоникалық әсер көрсететін заттар. Жүректің ишемиялық ауруы, этиологиялы миокард зақымдануы, жүректің жиырылу ырғағының бұзылуы нәтижесінде жүрек жетіспеушілігін емдеуде қолданылады.

Көк жөтел – аурудың өрістеу кезеңінде спазмды жөтел ұстамасы жҽне ағымының ұзақ болуымен сипатталатын жұқпалы ауру.

Анемия қан көлемі бірлігіндегі эритроциттер және гемоглобин төмендеуімен сипатталатын патологиялық жағдай. Анемия өзіндік ауруға жатпайды, бұл адам ағзасында қандайда –бір болып жатқан ақаудың белгісі болып саналады. Анемияның негізгі себебін анықтау – диагностиканың басты тапсырмасы, себебін дұрыс анықтағаннан кейін емдеу тез және сөзсіз нәтижеге жеткізеді.

Еліміздің білім беру саласында соңғы жылдары ірі реформалар мен өзгерістер орын алып отыр. Білім сапасына қойылатын талап күшейіп, оқытудың жаңа технологияларына бет бұрған кезде, оқушының оқу үлгерімін жақсарту, оның оқуға қызығушылығын арттыру мәселесі туындайды.Көптеген ғалымдар өз еңбектерінде сабақ үлгермеушілік себептерін талдауғакөп орын бөліп келеді.

Төтенше жағдайда зардап шеккендерге немесе сырқаттанғандарға сол жерде алғашқы медициналық көмек көрсету үшін фельдшер бірінші болып келеді. Фельдшерлер жедел жәрдем қызметінде ғана жұмыс істемейді. Олар жоғары білікті медициналық көмек қолжетімсіз жерлерде: ауылдық ауруханалар мен фельдшерлік пункттерде, жету қиын жерлерде орналасқан тау-кен кәсіпорындарында және т.б.

Гинекологиялық сипатта емес және акушерлік асқыну болып табылмайтын жүкті әйелдің барлық аурулары, синдромдары мен жағдайлары «экстрагенитальды патологиялар» деп аталатын бір топқа жіктеледі. Жүкті әйелдер арасында бүйрек аурулары пиелонефрит 3-5%, гломерулонефрит 0,1-4%, несеп жолдарының ауруы 0,1-0,2% аралығында кездеседі.

Құрсақтағы нәрестенің және жаңа туған сәбидің перинаталдық кезеңіндегі дамуы мен денсаулығын қорғау мәселелерін зерттейтін акушерлік іс пен педиатрияның саласы.

Астигматизм-көз рефракциясының бұзылуы. Бұл дегеніміз көздің анық көрмеуі.

Жүрек гликозидтері - бұл жүректің жедел немесе созылмалы жеткіліксіздігі кезінде, миокардтың жиырылу күшін жоғарлататын дәрілік зат. Жүрек гликозидтері- өсімдік тектес, айқын кардиотоникалық әсер көрсететін заттар. Жүректің ишемиялық ауруы, этиологиялы миокард зақымдануы, жүректің жиырылу ырғағының бұзылуы нәтижесінде жүрек жетіспеушілігін емдеуде қолданылады.