Жүктілік кезіндегі экстрагенитальды аурудағы мейіргерлік үдеріс:пиелонефрит, гломерулонефрит, асимптоматикалық бактериурия.

Жүктілік кезіндегі
экстрагенитальды
аурудағы мейіргерлік
үдеріс:пиелонефрит,
гломерулонефрит,
асимптоматикалық
бактериурия.
Орындаған:Семендер Баянсұлу,2-5-11 СД

SLIDESMANIA.COM

Тексерген: Капияшева М.А.

SLIDESMANIA.COM


•

•
•
•

•
•
•
•

•
•
•
•


Жоспар:

Жүктілік кезіндегі бүйрек ерекшеліктері
Экстрагенитальды аурулар
Пиелонефрит
Түрлері,белгілері
Жалпы қан және зәр анализі
Емі
Гломерулонефрит
Белгілері
Асқынулары
Диагностикасы
Емдеу және алдын алу
Асимптоматикалық бактериоурия
Асқынулары
Белгілері
Диагностика
Емдеу және профилактика
Босану ерекшеліктері

Жүктілік кезіндегі бүйрек ерекшеліктері
Бүйрек организмдегі судың мөлшерін және зат алмасу процесін реттеумен
қатар,қан қысымын бір қалыпты болуын қамтамасыз етеді. Организмнің
барлық жүйелерінің қалыпты жұмыс жасауына өте қажетті ферменттер
және биологиялық заттар бөліп шығаратын мүше.
Жүктілік кезінде бүйректің қызметінде ерекше өзгерістер болады.Несеп
жолдары, бүйрек астаушалары кеңейіп, кейде 20-30 см ұлғаяды.Бүйрек
астаушаларының көлемі 5-10 нан 50-100 мл дейін кеңейеді. Бұндай жағдай
тұңғыш босанатын әйелдің оң жақ бүйрегінде жие байқалады.Осы
салдарынан несеп жолының жиырылу қабілеті бұзылады.

SLIDESMANIA.COM

― Irene M. Pepperberg

Гинекологиялық сипатта емес және акушерлік
асқыну болып табылмайтын жүкті әйелдің барлық
аурулары, синдромдары мен жағдайлары
«экстрагенитальды патологиялар» деп аталатын бір
топқа жіктеледі.

Жүкті әйелдер арасында бүйрек аурулары
пиелонефрит 3-5%, гломерулонефрит 0,14%, несеп жолдарының ауруы 0,1-0,2%
аралығында кездеседі.

SLIDESMANIA.COM

Пиелонефрит
Пиелонефрит жүкті әйелдер арасында ең жиі кездесетін аурулардың
бірі. Бүйрек аурулары жүктіліктің ағымына теріс әсерін тигізеді.
Көбінесе жүктлік гестозы, жүктіліктің үзілу қауіпі,мезгілінен бұрын
босану. Болашақта аналарда иммунитет азаяды, сондықтан инфекция
денеге енуді жеңілдетеді. Сонымен қатар, гормоналды фондағы
өзгерістер, әсіресе прогестеронның ұлғаюы, микроорганизмдердің
енуін тиімді түрде бұзатын, зәр шығару жүйесінің барлық бөліктерінің
тонусының төмендеуіне әкеледі.
Пиелонефрит жұқпалы-бактериялық ауру,бүйрек астаушалары мен
ұлпаларын зақымдайды.Аурудың қоздырғыштары: ішек
таяқшалары,протей,стрептококк және т.б.

SLIDESMANIA.COM

Клиникасы:Жедел,созылмалы,жасырын түрлері кездеседі.

Жедел түріндегі белгілері:
Дене температурасы 38-40°C-қа дейін барады,тітіркену болады.
Әйелдің белі және басы ауырып,жалпы әлзіздік байқалады.Зәрінде
қанның ақ түйіршіктері көбейіп,кіші дәретке жиі
отырады.Температураның жоғары болуы.

Созылмалы түрінде:

SLIDESMANIA.COM

Жүктілік кезіндегі созылмалы пиелонефрит асимптоматикалық болуы
мүмкін. Дегенмен, ол ана мен ұрықтың өміріне үлкен қауіп
тудырады.Барлық денесінде ауырсыну сезімі болады.Зәрдің бөліну
мөлшері бұзылады және оның құрамында паталогиялық өзгерістер
байқалады. Температураның жоғары болуы.

SLIDESMANIA.COM

Жүктілер пиелонефритінде қан құрамы
кенеттен өзгереді: лейкоцитоз, гемоглобин
төмендейді. Биохимиялық зерттеуде
белоктың жалпы мөлшері
төмендеп,креатинин мен мочевинаның
деңгейі жоғарылайды. Бүйректің қызметі
төмендейді. Зәрде лейкоциттер мен
эритроциттер пайда болады. Сонымен қатар,
бұл ауру анемия мен токсикоздың пайда
болуына ықпал етеді.Ұрыққа теріс әсер етеді.

Емі:
Емдеу гинекологтардың, урологтардың және
нефрологтардың жетекшілігімен ауруханада жүргізіледі.

Бүйрек қабынуына қарсы ем бактериялық анализді және
антибиотикке сезімталдықты анықталғаннан кейін
жүргізіледі. Дәрі-дәрмектерді қолдалған кезде жүктіліктің
мерзімін, ана мен ұрық организмінің ерекшеліктерін ескеру
қажет.
Лазерлі терапия кеңінен қолданылады (7-8 сеанс).

SLIDESMANIA.COM

Босанар алдында екі жұма бұрын бұл топтағы әйелдерді
перзентханаға жатқызады.

Гломерулонефрит
Гломерулонефрит сирек кездеседі, бірақ жүкті әйел
патологиясында алатын орны ерекше,өйткені бұл
ауруда қан қысымының көтерілуі және бала орнының
мезгілінен бұрын ажырауы байқалады.
Дерт негізінен инфекциялық-аллергиялық сипат
иеленеді. Ол баспадан (ангинадан), жоғары тыныс
жолдарының қабынуынан, терінің іріңді жараларынан,
скарлатина мен басқа жұқпалардан кейін асқыну ретінде
дамиды. Гломерулонефрит жедел және созылмалы
түрлерде өтуі мүмкін.

SLIDESMANIA.COM

Жүктілік кезіндегі гломерулонефритттің
белгілері:
Ісінудің жоғарылауы:

Аяқтың, қолдың, беттің және дененің басқа
бөліктерінің ісінуі айқынырақ болуы мүмкін
және ыңғайсыздыққа әкелуі мүмкін.

Зәрдегі ақуыз:

Зәрдегі ақуыздың артық мөлшері бүйрек
функциясының бұзылуын көрсетуі
мүмкін.

SLIDESMANIA.COM

Гематурия:
Зәрде қызыл қан жасушаларының
болуы, бұл зәрге қызғылт, қызыл
немесе қоңыр реңк бере алады.

Жоғары қан қысымы
Гломерулонефрит қан қысымының
жоғарылауына әкелуі мүмкін, бұл бақылау мен
емдеуді қажет етеді.

SLIDESMANIA.COM

Гломерулонефриті бар әйелдерде жүктіліктің
өтуі әртүрлі асқынулар дамуымен қатар жүреді.
Еңалдымен негізгі ауруы (бүйрек ауруы) күшейе
түседі,40%-дық жағдайда жүктілік гипертензия
жағдайы дамиды және ол ауыр түрде өтеді.
Перинатальды өлімнің жоғары болуы, іштегі
баланың жиі өлуі ауыр асқынуларға жатады.
Сондықтан гломерулонефриті бар жүкті әйел
жоғарғы қауіпті топқа жатады. Басқа
патологиялық жағдайларға қарағанда жиі
кездесетін бала орнының мезгілінен бұрын
ажырауы, қанның ұю қасиеті бұзылады, қан кету
және тромбоз болу қаупі туады.

Жүктілік кезіндегі гломерулонефрит
диагностикасы:
Зәр мен қан анализі
Сынақтар ақуыз деңгейін
және бүйрек функциясына
қатысты басқа
көрсеткіштерді анықтауға
көмектеседі.

Ультрадыбыстық зерттеу
Бұл дәрігерге бүйректің
құрылымы мен мөлшерін
бағалауға, сондай-ақ басқа
ауытқуларды анықтауға
мүмкіндік береді.

Бүйрек биопсиясы
Кейбір жағдайларда
бүйрек жағдайын
егжей-тегжейлі зерттеу
үшін биопсия қажет
болуы мүмкін.

SLIDESMANIA.COM

Земницкийдің үлгісі бүйрек жетіспеушілігін диагностикалау үшін
қолданылады.Нечипоренкодағы талдау несептегі ақ қан жасушаларының санын
анықтауға мүмкіндік береді .

Жүктілік кезіндегі
гломерулонефритті емдеу

SLIDESMANIA.COM

Дәрілік терапия

Диета

Дәрі-дәрмектерді
қысымды бақылау,
қабынуды азайту және
бүйрек қызметін сақтау
үшін қолдануға болады.

Тұз бен ақуызды
тұтынуды шектеу ісінуді
азайтуға және бүйректің
жұмысын жеңілдетуге
көмектеседі.

Жағдай
мониторингі
Дәрігердің тұрақты
бақылауы, қан қысымын,
бүйректің күйін және
аурудың дамуын бақылауға
көмектеседі.

Жүктілік кезінде
гломерулонефриттің
алдын алу
• Салауатты өмір салтын

ұстану, дұрыс тамақтану
және физикалық белсенділік
гломерулонефриттің даму
қаупін азайтуға көмектеседі.
• Тұрақты тексерулер мен

SLIDESMANIA.COM

сынақтар бүйрек
проблемаларын ерте
кезеңдерде анықтауға
көмектеседі.

Асимптоматикалық
бактериоурия:

SLIDESMANIA.COM

Бактериурия-бұл зәрдегі бактериялардың болуы.
Жүктілік кезінде бұл әсіресе қауіпті болуы мүмкін.
Жүкті емес әйелдерде асимптоматикалық
бактериурия сирек ауыр проблемаларды тудырады.
Алайда жүкті әйелдерде бұл инфекция жоғары қарай
дамиды, жедел уретрит, жедел цистит және жедел
пиелонефрит тудыруы мүмкін. Бактериурия
жүктіліктің жағымсыз салдарына әкелуі мүмкін
мысалы, төмен салмақ және мерзімінен бұрын босану.
Мерзімінен бұрын босану – жаңа туған
нәрестелердегі ауыр асқынулардың, соның ішінде
өлімнің ең көп тараған себебі.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау
ұйымының (ДДСҰ) мәліметтері
бойынша, емделмеген
асимптоматикалық
бактериуриямен ауыратын жүкті
әйелдердің 45% дейін пиелонефрит
дамиды.

SLIDESMANIA.COM

Нефротоксикалық әсер.Егер емделмесе, бүйрек инфекциясынефротоксикалық әсерге және бүйрек тінінің зақымдалуына
әкелуі мүмкін.

Асқыну

Бактерияурияның белгілері:
Асимптоматикалық:
Бактериурия ешқандай
белгілерді көрсетпеуі мүмкін.

● Зәр шығарғаннан кейін
қуықтың толық босатылмау
сезімі.

SLIDESMANIA.COM

● Ауырсыну.

Жиі зәр шығару
Егер әдеттегіден жиі зәр
шығару болса, бұл
бактериурияның белгісі болуы
мүмкін.

Ауыздың құрғауы және
шөлдеу:

Зәр шығарудың жоғарылауы
және жиі зәр шығару
дегидратацияға әкелуі мүмкін.
Бұған жауап ретінде сіз
аузыңызда құрғақтық сезініп,
қатты шөлдеуіңіз мүмкін.

Диагностикасы:

Жалпы зәр
анализі
Бұл сынақ
зәрдегі
бактериялардың
болуын анықтай
алады.

SLIDESMANIA.COM

Культура мочи егер зәр
анализінде
бактериялардың болуы
анықталса, культура
мочи жасалуы мүмкін. Бұл
бактериялардың белгілі
бір түрін және олардың
антибиотиктерге
сезімталдығын
анықтауға мүмкіндік
береді. Культура мочи
зәр шығару жолдарының
басқа инфекцияларын
болдырмауға
көмектеседі.

Дифференциалды
диагноз - бұл
науқастың
медициналық
тарихын талдау
және дұрыс
диагноз қою үшін
физиологиялық
тексеру әдісі.

Емдеу және профилактика
Антибиотиктер

SLIDESMANIA.COM

Жеке гигиена және
уақытылы дәретке
шығу(Қуықты
мүмкіндігінше жиі
босатыңыз, ондағы
зәрді ұстамаңыз.)

Дәрігерге уақытылы
қаралу

Дұрыс тамақтану
Жеткілікті мөлшерде су
ішу

Босану ерекшеліктері
Бүйрек қабынуларымен ауыратын әйелдердің өздері босанғаны
ұтымды, себебі операциядан кейін бүйрек аурулары асқынып, қанның
улануына әкеледі. Кесар тілігін қатал акушерлік көрсеткіштерде ана
мен нәресте өміріне «қауіп-қатер" туғанда ғана қолданады.

SLIDESMANIA.COM

Босанудың асқынулары:
 толғақ әлсіздігі;
 нәресте гипоксиясы мен асфиксиясы;
 қан шығуының физиологиялық мөлшерден артуы;
 босану жолдарының зақымдалуы
Емдеу гинекологтардың, урологтардың және нефрологтардың
жетекшілігімен ауруханада жүргізіледі.