§40.Есту және көру рецепторлары қызметтерінің механизмі.

Бөлім:

«Координация және реттелу»

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы: 8 «а,б»

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Таяқшаның, құтышаның және түкті жасушалардың құрылымы мен қызметі.

Зертханалық жұмыс №13.«Соқыр дақты анықтау, түстердің араласуына тәжірибе, дыбыстың ауа және сүйек арқылы өтуі». §40.Есту және көру рецепторлары

қызметтерінің механизмі.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

8.1.7.3- көру және есту рецепторларының құрылымы мен қызметтерін сәйкестендіру;

Сабақтың мақсаты:

көру және есту рецепторларының құрылымы мен қызметтерін сәйкестендіреді;

соқыр дақты анықтау, түстердің араласуына тәжірибе, дыбыстың ауа және сүйек арқылы өтуін зерттейді;

Сабақ кезеңі

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Бұрынғы білімін еске түсіру

Оқушылармен амандасу, түгендеу, сынып тәртібін қадағалау.

"Құпия сөз" әдісі

Құпия сөздер:

Есту мүшесі: "Құлақ"

Есту қызметі: "Дыбыс қабылдау"

Естудің бұзылуы: "Шуды сезінбеу"

Есту гигиенасы: "Қорғау"

Психологиялық ахуал: «Көз бен құлақ қалай жұмыс істейді?»

Тапсырма:

Мұғалім оқушыларға «Көздің көру қабілеті неге байланысты?» және «Құлақ дыбысты қалай қабылдайды?» деген сұрақтар қояды.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады (мысалы, жарықтың түсуі, дыбыстық толқындардың өтуі және т.б.).

Мұғалім жауаптарды қорытындылап, тақырыпқа бағыттайды.

Оқушылар амандасады, сынып тәртібін сақтайды.

Оқушылар үй жұмысы бойынша өткен білімдерін еске түсіреді. Берілген тапсырманы орындайды.

Жауап:

"Есту мүшесі — құлақ, ол дыбысты қабылдайды және оны миға жеткізеді. Естудің бұзылуы адамға шуды сезінбеуге немесе дыбысты дұрыс қабылдамауға әкелуі мүмкін, ал есту гигиенасы құлақты қорғап, оның жақсы жұмыс істеуін қамтамасыз етеді."

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация

Оқушылардың назарын аудару

«Көру мен естудің басты айырмашылығы неде?»

Тапсырма:

Сұрақ: Көру және есту рецепторларының негізгі қызметін анықтаңыз. Дұрыс жауапты таңдаңыз.

□ Таяқшалар – түсті ажыратады, құтышалар – жарық сезеді.

□ Құтышалар – түсті ажыратады, таяқшалар – жарық сезеді.

□ Есту рецепторлары көздің тор қабығында орналасқан.

□ Соқыр дақ естуге жауап береді.

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді. Берілген тапсырманы орындайды.

✅ Дұрыс жауап:

Құтышалар – түсті ажыратады, таяқшалар – жарық сезеді.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация

Сабақтың мақсатын таныстыру

8.1.7.3- көру және есту рецепторларының құрылымы мен қызметтерін сәйкестендіру;

Кілт сөздер:

Таяқша тәрізді жасушалар

Құтыша тәрізді жасушалар

Йодопсин

Родопсин

Сары дақ

Түкті жасушалар

Жаңа сабақтың оқу мақсатын жазады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация

Биология 8-сынып,Автор: А.Соловьева, Б.Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2018ж

Құндылық:

«жасампаздық және жаңашылдық»

Теориялық білім: Таяқша, құтыша және түкті жасушалардың құрылымы мен қызметі туралы білу.

Практикалық дағдылар: Соқыр дақты анықтау, түстердің араласуын зерттеу, дыбыстың ауа және сүйек арқылы өтуін тәжірибе жүзінде тексеру әдістерін меңгеру.

Функционалдық сауаттылық: Есту және көру рецепторларының қызметтерін түсініп, олардың механизмі мен жұмысын бағалау.

Сабақтың оқу мақсатымен байланысты басты құндылықтармен танысады. Ой қозғау жүзеге асады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация

Сабақтың ортасы

Жаңа тақырыпты таныстыру

Мәтін:

Адам денсаулығы және әлемдік статистика

Статистикалық мәліметтер:

Адам көру рецепторларының 70%-ын тек күндізгі уақытта пайдаланады.

Жарықтың әлсіздігі таяқша жасушаларының белсенділігін арттырады.

Құлақтағы ең кішкентай сүйек – үзеңгі, оның өлшемі небәрі 3 мм.

Есту қабілетінің төмендеуі көбіне жоғары жиілікті дыбыстарды қабылдау мүмкіндігімен байланысты.

? Көру және есту рецепторлары қоршаған ортадан ақпарат алуда маңызды рөл атқарады!

Мәтінді оқиды – берілген өмірлік жағдайға немесе ғылыми контекстке талдау жасайды.Негізгі идеяны анықтайды – мәтіндегі басты мәселені немесе зерттелетін құбылысты табады.Ақпаратты талдайды – мәтіннен қажетті мәліметтерді бөліп алады.Қорытынды жасайды – алынған ақпаратты қолдана отырып, сұрақтарға жауап береді немесе шешім ұсынады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация

Оқушыларға бағыт бағдар беру

1-тапсырма: Көру рецепторлары

Сұрақ: Көру рецепторларының негізгі қызметін атаңыз.

□ Таяқшалар – жарықты қабылдайды, ал құтышалар – түсті ажыратады.

□ Құтышалар – қараңғыда жұмыс істейді.

□ Таяқшалар – тек қана түсті көруге жауап береді.

2-тапсырма: Көру пигменттері

Сұрақ: Көру пигменттерінің құрамында қандай элемент кездеседі?

□ Темір

□ Мырыш

□ Йод

□ А дәрумені

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді. Берілген тапсырманы орындайды.

✅ Дұрыс жауап:

Таяқшалар – жарықты қабылдайды, ал құтышалар – түсті ажыратады.

✅ Дұрыс жауап:

А дәрумені

Дескриптор:

Таяқшалар мен құтышалардың айырмашылығын түсіндіреді – 3 балл;

Дескриптор:

А дәруменінің рөлін сипаттайды – 3 балл;

Интерактивті панель, презентация

Жұмыс дәптерлері

Үлестірме парақ

Практикалық тапсырмалар беру.

3-тапсырма: Дыбыстың таралуы

Сұрақ: Дыбыс толқындары қалай таралады?

□ Қатты ортада

□ Газ тәрізді ортада

□ Сұйық ортада

□ Вакуумде

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді. Берілген тапсырманы орындайды.

✅ Дұрыс жауап:

Қатты ортада, газ тәрізді ортада, сұйық ортада

Дескриптор:

Әртүрлі ортадағы таралу ерекшеліктерін түсіндіреді – 3 балл

Интерактивті панель, презентация

Жұмыс дәптерлері

Үлестірме парақ

Бағалау

"Тәжірибе арқылы зерттеу" әдісі

Мақсаты: Оқушылардың ғылыми ойлау қабілеттерін дамыту және биологиялық білімді тәжірибелік негізде тереңдету.

Зертханалық жұмыс №13.«Соқыр дақты анықтау, түстердің араласуына тәжірибе, дыбыстың ауа және сүйек арқылы өтуі».

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді. Берілген тапсырманы орындайды.

Соқыр дақты анықтау кезінде – оқушы бір көзін жауып, белгіленген суретке қарап, соқыр дақты байқауы керек.

Түстерді араластыру кезінде – оқушы түстердің араласуын бақылап, бастапқы және соңғы түстерді салыстырады.

Дыбысты анықтау кезінде – оқушы камертонның дыбысын тыңдап, дыбыстың қанша уақыт сақталатынын жазады.

Нәтижелерді талдау және қорытынды жасау – оқушы алынған деректер бойынша қорытынды шығарады.

Дескриптор:

Соқыр дақты анықтау әдісін түсіндіреді – 2 балл

Түстердің араласу процесін сипаттайды – 2 балл

Дыбыстың ауа және сүйек арқылы өтуін салыстырады – 2 балл

Алынған мәліметтер негізінде қорытынды жасайды – 2 балл

Интерактивті панель, презентация

Жұмыс дәптерлері

Үлестірме парақ

Сабақтың соңы

Кері байланыс беру

«Есту және көру рецепторларының шкаласы»

Мақсаты: Оқушылардың есту және көру рецепторларының қызметтерін түсіну деңгейін бағалау.

Оқушылар есту және көру рецепторларының қызметтерін 1-ден 5-ке дейінгі шкала бойынша бағалайды:

1 — Мүлдем түсінбедім.

2 — Аздап түсіндім.

3 — Орташа түсіндім.

4 — Түсіндім, бірақ кейбір тұстары әлі түсініксіз.

5 — Толық түсіндім және маңызын білемін.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель

Презентация

Білімді игеруді жақсарту және оны тәжірибеге көшіру

Шығармашылық жұмыс.

§41. Гормондар арқылы гуморальды реттелу

Білім алушылар келесі тақырыптың тақырыбымен және тірек сызба сызады. Ой қозғау жүзеге асады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Жұмыс дәптері

Биология 8-сынып,Автор: А.Соловьева, Б.Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2018ж

Зерттелуші дыбысты еститін уақыт, секундпен

Ауа өткізгіштігі

Сүйек өткізгіштігі