Материалдар / §41. Гормондар арқылы гуморальды реттелу

§41. Гормондар арқылы гуморальды реттелу

Материал туралы қысқаша түсінік
8.1.7.4- эндокринді, экзокринді және аралас бездердің орналасқан жерлерін анықтау;
ЖИ арқылы жасау
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады


8 сынып №47

ДӘІЖО___________

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
«» КММ
(білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары

«Гормондар», «Гуморальдық реттелу» ұғымдары. Эндокринді, экзокринді және аралас бездердің орналасуы және қызметі. §41. Гормондар арқылы гуморальды реттелу.

(Сабақ тақырыбы)


Бөлім:

«Координация және реттелу»

Педагогтің аты-жөні:


Күні:


Сыныбы: 8 «а»

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

«Гормондар», «Гуморальдық реттелу» ұғымдары. Эндокринді, экзокринді және аралас бездердің орналасуы және қызметі. §41. Гормондар арқылы гуморальды реттелу

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

8.1.7.4- эндокринді, экзокринді және аралас бездердің орналасқан жерлерін анықтау;

Сабақтың мақсаты:

эндокринді, экзокринді және аралас бездердің орналасқан жерлерін анықтайды;

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы



Бұрынғы білімін еске түсіру


Оқушылармен амандасу, түгендеу, сынып тәртібін қадағалау.


"Жалғастыр" әдісі

Тапсырма:

"Есту рецепторлары дыбысты қалай қабылдайды, себебі..."

"Көру рецепторлары жарықты қалай қабылдайды, өйткені..."

"Есту мен көру рецепторларының қызметі миға сигналдар жіберумен шектеледі, сондықтан..."



Психологиялық ахуал: «Гормондар қалай жұмыс істейді?»

Тапсырма:

Мұғалім оқушыларға «Адам ағзасында қандай гормондар бар?» және «Гормондар қандай қызмет атқарады?» деген сұрақтар қояды.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады (мысалы, өсу, зат алмасу, көңіл-күйге әсер ету және т.б.).

Мұғалім жауаптарды қорытындылап, тақырыпқа бағыттайды.

Оқушылар амандасады, сынып тәртібін сақтайды.

Оқушылар үй жұмысы бойынша өткен білімдерін еске түсіреді. Берілген тапсырманы орындайды.


Жауап: "Есту рецепторлары дыбысты қабылдайды, себебі олар сыртқы дыбыс толқындарын механикалық тербелістерге айналдырып, оларды миға жеткізеді."

Жауап: "Көру рецепторлары жарықты қабылдайды, өйткені олар көздің ішіндегі жарық сәулелерін электрлік сигналдарға айналдырып, оларды миға жібереді."

Жауап: "Есту мен көру рецепторларының қызметі миға сигналдар жіберумен шектеледі, сондықтан олар бізге қоршаған ортаны сезінуге мүмкіндік береді, бірақ толық бейнелер мен дыбыстарды ми өңдейді."

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация




Оқушылардың назарын аудару

«Гормондық тепе-теңдік»

Тапсырма:Сіз тәтті тамақ жегеннен кейін ағзаңызда қандай гормон бөлінеді? Ол қандай қызмет атқарады? Жауабыңызды түсіндіріңіз.


Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді. Берілген тапсырманы орындайды.


Дұрыс жауап:

Инсулин бөлінеді, ол қандағы қант деңгейін реттейді.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация


Сабақтың мақсатын таныстыру

8.1.7.4- эндокринді, экзокринді және аралас бездердің орналасқан жерлерін анықтау;


Кілт сөздер:

Эндокринді бездер

Экзокринді бездер

Аралас бездер

Жаңа сабақтың оқу мақсатын жазады.


Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация


Биология 8-сынып,Автор: А.Соловьева, Б.Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2018ж

Құндылық:

«жасампаздық және жаңашылдық»

Теориялық білім: Гормондар мен гуморальды реттелу ұғымдарын, эндокринді, экзокринді және аралас бездердің орналасуы мен қызметін білу.


Практикалық дағдылар: Гормондардың әсерін зерттеу және бездердің қызметін талдау әдістерін меңгеру.


Функционалдық сауаттылық: Гормондардың организмдегі гуморальды реттелудегі маңызын түсініп, олардың әсерін бағалау.

Сабақтың оқу мақсатымен байланысты басты құндылықтармен танысады. Ой қозғау жүзеге асады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация

Сабақтың ортасы


Жаңа тақырыпты таныстыру

Мәтін:

Гормондар және олардың ағзадағы рөлі

Статистикалық мәліметтер:

Адам ағзасында 50-ден астам гормон бар.

Қалқанша безінің бұзылуы әлемдегі 10% адамда кездеседі.

Инсулин жетіспеушілігі қант диабетінің дамуына себепші болады.

Стресс гормондары жүрек соғу жиілігін 20%-ға арттыра алады.

? Гормондар адамның өмір сүру сапасына тікелей әсер етеді!

Мәтінді оқиды – берілген өмірлік жағдайға немесе ғылыми контекстке талдау жасайды.Негізгі идеяны анықтайды – мәтіндегі басты мәселені немесе зерттелетін құбылысты табады.Ақпаратты талдайды – мәтіннен қажетті мәліметтерді бөліп алады.Қорытынды жасайды – алынған ақпаратты қолдана отырып, сұрақтарға жауап береді немесе шешім ұсынады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация


Оқушыларға бағыт бағдар беру

1-тапсырма: Гормондардың химиялық құрамы


Сұрақ: Гормондардың қайсысы ақуыз тектес?

Инсулин

Эстроген

Тестостерон

Адреналин

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді. Берілген тапсырманы орындайды.


Дұрыс жауап:

Инсулин


Дескриптор:

Ақуыз тектес гормондарды анықтайды – 1 балл.

Интерактивті панель, презентация

Жұмыс дәптері

Үлестірме парақ

Практикалық тапсырмалар беру.

2-тапсырма: Гормондардың әсері


Сұрақ: Адреналин гормоны жүрек соғу жиілігін 20%-ға арттырса, егер қалыпты жүрек соғу жиілігі 75 рет/мин болса, стресс жағдайында жүрек соғу жиілігі қанша болады?


Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді. Берілген тапсырманы орындайды.


Дұрыс жауап:

75 + (75 × 0.2) = 90 рет/мин

Дескриптор:

Гормонның жүрек соғу жиілігіне әсерін есептейді – 1 балл.

Математикалық есептеулерді дұрыс жүргізеді – 1 балл.

Интерактивті панель, презентация

Жұмыс дәптері

Үлестірме парақ

Бағалау

3-тапсырма: Гормондардың қызметі


Сұрақ: Төмендегі гормондар мен олардың қызметтерін сәйкестендіріңіз.

Инсулин →

Өсу процесін реттейді,

Қандағы қант деңгейін реттейді,

Су балансын сақтайды.


Адреналин →

Қандағы қант деңгейін төмендетеді,

Стресс жағдайында ағзаны дайындайды,

Өсу гормоны.


Өсу гормоны →

Қан қысымын арттырады,

Бұлшық еттердің дамуын реттейді,

Сілекей бөлінуін күшейтеді.

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді. Берілген тапсырманы орындайды.




Дұрыс жауап:

Инсулин → Қандағы қант деңгейін реттейді.

Адреналин → Стресс жағдайында ағзаны дайындайды.

Өсу гормоны → Бұлшық еттердің дамуын реттейді.


Дескриптор: Гормондар мен олардың қызметтерін сәйкестендіреді – 3 балл.

Әр гормонның рөлін сипаттайды – 3 балл.

Интерактивті панель, презентация

Жұмыс дәптері

Үлестірме парақ

Сабақтың соңы



Кері байланыс беру

«Гормондар және гуморальдық реттелу шкаласы»

Мақсаты: Оқушылардың гормондар және гуморальдық реттелу ұғымдарын түсіну деңгейін бағалау.

Оқушылар гормондар мен гуморальдық реттелу ұғымдарын 1-ден 5-ке дейінгі шкала бойынша бағалайды:


1 — Мүлдем түсінбедім.

2 — Аздап түсіндім.

3 — Орташа түсіндім.

4 — Түсіндім, бірақ кейбір тұстары әлі түсініксіз.

5 — Толық түсіндім және маңызын білемін.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель

Презентация


Білімді игеруді жақсарту және оны тәжірибеге көшіру

Шығармашылық жұмыс.

§41.Гормондар арқылы гуморальды реттелу.




Білім алушылар келесі тақырыптың тақырыбымен және тірек сызба сызады. Ой қозғау жүзеге асады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Жұмыс дәптері


Биология 8-сынып,Автор: А.Соловьева, Б.Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2018ж



ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАРҒА ҚОСЫМША





ЖИ арқылы жасау
23 Ақпан 2025
243
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі