Бөлім:

Энергия және қозғалыс

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы: 6 «А»

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Энергия түрлері мен көздері. §43.Баламалы энергия - болашақтың энергиясы.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

6.5.1.5 энергияны алудың баламалы көздерін ұсыну;

Сабақтың мақсаты:

энергияны алудың баламалы көздерін ұсынады;

Сабақ кезеңі

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Бұрынғы білімін еске түсіру

Оқушылармен амандасу, түгендеу, сынып тәртібін қадағалау.

«Энергия детективтері»

? Мақсаты:

Оқушылардың энергияның шығуы мен жұтылуы туралы өткен білімдерін тексеру, күнделікті өмірден мысалдар арқылы ойлау қабілетін дамыту.

? Тапсырма:

Сіздер энергияны зерттейтін детективсіздер. Үйлеріңізде энергияның қалай қолданылатынын бақылап, төмендегі процестердің қайсысында энергия шығарылады, ал қайсысында жұтылады – анықтаңыз.

Сұрақ:
Төмендегі процестердің қайсысында энергия шығады, ал қайсысында энергия жұтылады? Екі немесе одан да көп дұрыс жауапты таңдаңыз.

□ Шәйнектегі судың қайнауы – энергия жұту
□ Тоңазытқыштың ішіндегі ауаның салқындауы – энергия шығару
□ Ағаштың жануы – энергия шығару
□ Балмұздақтың еруі – энергия жұту
□ Күн батареясының жұмыс істеуі – энергия жұту

✅ Дұрыс жауаптар:

Шәйнектегі судың қайнауы – энергия жұту

Ағаштың жануы – энергия шығару

Балмұздақтың еруі – энергия жұту

Оқушылар амандасады, сынып тәртібін сақтайды.

Оқушылар үй жұмысы бойынша өткен білімдерін еске түсіреді. Берілген тапсырманы орындайды.

? Жауабы:

Энергия шығарылатын процестерде жылу немесе жарық бөлінеді (мысалы, оттың жануы), ал жұтылатын процестерде зат энергияны қабылдайды (мысалы, мұздың еруі).

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация

Оқушылардың назарын аудару

«Энергия таңдауы»

? Мақсаты:

Оқушыларға баламалы энергия көздерінің маңызын түсіндіру, табиғи ресурстарды үнемдеудің маңызын ұғындыру.

? Тапсырма:

Сіздер Қазақстанның энергетикалық жүйесін жетілдіруге жауапты мамандарсыз. Үкімет елдің энергия көздерін әртараптандыруды жоспарлап отыр.

Сізге төрт түрлі энергия көзі ұсынылады:

Көмір электр станциясы – тұрақты, бірақ экологияға зиян.

Күн электр станциясы – шексіз энергия көзі, бірақ ауа райына тәуелді.

Жел электр станциясы – экологиялық таза, бірақ тұрақсыз желде жұмыс істей алмайды.

Гидроэлектр станциясы – өзендерден қуат алады, бірақ су деңгейіне байланысты жұмыс істейді.

Сұрақ:

Қазақстан үшін қай баламалы энергия көздері тиімді? Екі немесе одан да көп дұрыс жауапты таңдаңыз.

□ Көмір электр станциясы, себебі ол жыл бойы үздіксіз жұмыс істейді.

□ Күн электр станциясы, себебі күн сәулесі сарқылмайды.

□ Жел электр станциясы, себебі Қазақстанның кейбір аймақтарында жел қуаты жоғары.

□ Гидроэлектр станциясы, себебі Қазақстанда су ресурстары жеткілікті.

□ Барлық энергия көздері тең дәрежеде экологиялық таза.

✅ Дұрыс жауаптар:

Күн электр станциясы, себебі күн сәулесі сарқылмайды.

Жел электр станциясы, себебі Қазақстанның кейбір аймақтарында жел қуаты жоғары.

Гидроэлектр станциясы, себебі Қазақстанда су ресурстары жеткілікті.

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді.

? Жауабы:

Баламалы энергия көздері қоршаған ортаға зиян келтірмей, табиғи ресурстарды үнемдейді. Қазақстанда күн энергиясы оңтүстік өңірлерде, жел энергиясы Жоңғар қақпасы сияқты аймақтарда, гидроэнергия су қоймаларында тиімді қолданылады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Дескриптор:

Баламалы энергия көздерін дұрыс анықтайды – 2 балл

Қазақстандағы жаңартылатын энергияның рөлін сипаттайды – 2 балл

Қате жауаптарды талдайды – 1 балл

Интерактивті панель, презентация

Сабақтың мақсатын таныстыру

6.5.1.5 энергияны алудың баламалы көздерін ұсыну;

Кілт сөздер:

Жаңа сабақтың оқу мақсатын жазады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация

Жалпы білім беретін мектептің 6-сыныбына арналған оқулық. Авторлары: Әбдіманапов Б., Нүркенова С., Әбілғазиев А., Әуезова Г.

Құндылық:

«жасампаздық және жаңашылдық»

Теориялық білім: Баламалы энергия көздерін (күн, жел, су, биомасса, геотермалдық энергия) білу.

Практикалық дағдылар: Баламалы энергия көздерін қолдану әдістерін меңгеру.

Функционалдық сауаттылық: Баламалы энергия көздерінің тиімділігін түсініп, оларды болашақта энергия алудың тұрақты жолдары ретінде ұсыну.

Сабақтың оқу мақсатымен байланысты басты құндылықтармен танысады. Ой қозғау жүзеге асады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация

Сабақтың ортасы

Жаңа тақырыпты таныстыру

Мәтін:

Қазақстандағы баламалы энергия көздері

Қазақстан 2060 жылға дейін көміртегі бейтарап ел болуды жоспарлап отыр. Жел және күн электр станциялары салынуда, ал Екібастұз және Алматы маңында жаңа күн панельдері орнатылуда.

Қазіргі таңда елдегі энергияның 10%-ы жаңартылатын көздерден алынады, ал болашақта бұл көрсеткіш 50%-ға жетуі мүмкін.

Оқушылар жаңа сабақ бойынша дайын кестені дәптерге түртіп жазады. Ой қозғау жүзеге асады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация

Оқушыларға бағыт бағдар беру

1-тапсырма: Баламалы энергия көздерінің ерекшеліктері

Сұрақ:

Қай энергия көздері жер бетінде сарқылмайды? Екі немесе одан да көп дұрыс жауапты таңдаңыз.

□ Күн энергиясы

□ Көмір электр станциясы

□ Жел энергиясы

□ Мұнай энергиясы

□ Геотермалдық энергия

✅ Дұрыс жауаптар:

Күн энергиясы

Жел энергиясы

Геотермалдық энергия

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді. Берілген тапсырманы орындайды.

Дескриптор:

Сарқылмайтын энергия көздерін ажыратады – 2 балл

Баламалы энергия көздерінің ерекшеліктерін сипаттайды – 2 балл

Қате жауаптарды талдайды – 1 балл

Интерактивті панель

Презентация

Жұмыс дәптерлері

Үлестірме парақтар

Практикалық тапсырмалар беру

2-тапсырма: Баламалы энергия шығынын есептеу

Сұрақ:

Егер күн электр станциясы тәулігіне 300 кВт⋅сағ энергия өндірсе, бір айда (30 күн) қанша энергия өндіріледі?

□ 6000 кВт⋅сағ

□ 7500 кВт⋅сағ

□ 9000 кВт⋅сағ

□ 10 000 кВт⋅сағ

□ 12 000 кВт⋅сағ

✅ Дұрыс жауап:

9000 кВт⋅сағ (300 × 30 = 9000 кВт⋅сағ)

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді. Берілген тапсырманы орындайды.

Дескриптор:

Энергия өндірісін дұрыс есептейді – 2 балл

Қарапайым арифметикалық есептеулерді қолданады – 2 балл

Қате жауаптарды талдайды – 1 балл

Интерактивті панель

Презентация

Жұмыс дәптерлері

Үлестірме парақтар

Бағалау

3-тапсырма: Энергия көздерінің химиялық әсері

Сұрақ:

Қандай энергия көздері қоршаған ортаға көмірқышқыл газын (CO₂) көп бөледі? Екі немесе одан да көп дұрыс жауапты таңдаңыз.

□ Көмір электр станциясы

□ Жел электр станциясы

□ Табиғи газ электр станциясы

□ Күн батареялары

□ Мұнай электр станциясы

✅ Дұрыс жауаптар:

Көмір электр станциясы

Табиғи газ электр станциясы

Мұнай электр станциясы

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді. Берілген тапсырманы орындайды.

Дескриптор:

Энергия көздерінің қоршаған ортаға әсерін сипаттайды – 2 балл

Көмірқышқыл газын бөлетін энергия көздерін ажыратады – 2 балл

Қате жауаптарды талдайды – 1 балл

Интерактивті панель

Презентация

Жұмыс дәптерлері

Үлестірме парақтар

Сабақтың соңы

Кері байланыс беру

Үш сұрақ әдісі

Мақсаты: Оқушыларға сабақты қорытындылау үшін үш негізгі сұрақ қою:

"Не үйрендің?", "Қандай қиындықтар болды?", "Не жақсаруы мүмкін?"

Оқушылар үш сұрақ арқылы өз ойларын айтып бүгінгі сабаққа қорытынды кері байланыс айтады. ой қозғау жүзеге асады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель

Презентация

Білімді игеруді жақсарту және оны тәжірибеге көшіру

Шығармашылық жұмыс.

§44.Қозғалыстың салыстырмалылығы.

Білім алушылар келесі тақырыптың тақырыбымен және тірек сызба сызады. Ой қозғау жүзеге асады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Жұмыс дәптері

Жалпы білім беретін мектептің 6-сыныбына арналған оқулық. Авторлары: Әбдіманапов Б., Нүркенова С., Әбілғазиев А., Әуезова Г.