Сабақтың басы
|
Жұлдызды бестік
Оқушылармен жағымды атмосфера туындату мақсатындағы
сәлемдесу тәсілін қолдану.
Сабақты «Адам болам десеңіз» өлеңін оқып
бастау.
Оқушыларға өлеңдегі адалдық пен жауапкершілікке қатысты
сөздерді жазғызу.
Сұрақ жауап алаңы:
Ой
қозғау
Адалдық адамның
бойындағы ең асыл қасиеттердің бірі. Адал адам ортасына сыйлы,
қоғамға пайдалы болмақ. Абайдың «Толық адам» ілімінің негізі де
осында.
Абай өзінің бір сөзінде
"Ұят кімде болса, иман сонда" деген хадисті
келтіреді. Ал сол
ұят деген не өзі? Біздің бойымызда бар ма? Болса, қандай ісімізге
ұяламыз? Осы "ұят" деген ұғымның шеңберінде Абайға сүйеніп әңгіме
өрбітіп көрейік.
Надандықтың ұяты
Абай: "Бір ұят бар – надандықтың ұяты, жас
бала сөз айтудан ұялған секілді, жақсы адамның алдына жазықсыз-ақ
әншейін барып жолығысудан ұялған секілді" дейді. Шынында да, өзі
кінәң болмаса, ешкімнің алдында жазықты болмасаң, болмайтын жерде
қысылып, қызара кету – надандықтың көрінісі. Ол есейіп ер жетсе де,
әлі ішкі жасы есейе қоймаған, өзі ел алдында ұялатындай іс жасамаса
да, артында ынжықтығы басымырақ келетін сипат. Абай оны "Не
шариғатқа теріс, не ақылға теріс жазығы жоқ болса да, надандықтан
бойын керістендіріп, шешілмегендік қылып, ұялмас нәрседен ұялған
мұндай ұят шын ұялу емес – ақымақтық, жамандық" деп бір-ақ
қайырады.
Надандық, жамандық, ақымақтық деуінің де
жөні бар. Мысалы, бір адам өзінің ауруын айналасынан жасырса, ол
ұяттан емес. Ол надандықтан. Айтсын, емделсін.
|
Еңбекқорлық пен
адалдықтың тазалығын «Толық адам» концепциясын негізге ала отырып
өз ойларын қысқаша эссе форматында
баяндау.
|
|
Адалдық алақаны
|
Қауіпсіздік сабағы
|
Халықаралық көмек көрсету
белгілері – бұл төтенше жағдайлар кезінде әлемдік қауымдастыққа
әртүрлі қолдау көрсетуге арналған нышандар мен стандартты белгілер.
Олар халықаралық ұйымдар мен көмек көрсетуші топтардың жұмысын
үйлестіруге, адамдарға көмек көрсету процесін тиімдірек етуге
мүмкіндік береді. Төменде халықаралық көмек көрсету кезіндегі
негізгі белгілер мен олардың мағыналары
берілген.
Халықаралық көмек көрсету
белгілері
-
Қызыл крест және қызыл жарты
ай:
-
Қызыл крест белгісі негізінен Батыс елдерінде гуманитарлық
көмек көрсету үшін қолданылады, ал қызыл жарты ай белгісі көбінесе мұсылман елдерінде
қолданылады.
-
Бұл
белгілер медициналық көмек, гуманитарлық қолдау көрсететін
ұйымдарды, медициналық пункттерді және гуманитарлық қызметкерлерді
білдіреді.
-
Көптеген мемлекеттерде қызыл крест пен қызыл
жарты ай халықаралық гуманитарлық құндылық ретінде
танылады.
-
Қызыл кристалл:
-
Қызыл кристалл — бұл қосымша халықаралық символ,
қызыл крест пен қызыл жарты аймен қатар қолданылатын бейтарап
белгі.
-
Ол
әртүрлі діни немесе мәдени көзқарастарды ескере отырып, көмек
көрсету үшін халықаралық қауымдастық тарапынан
мойындалған.
-
UNHCR логотипі (БҰҰ Босқындар істері жөніндегі
Жоғарғы Комиссары):
-
БҰҰ
Босқындар істері жөніндегі Жоғарғы Комиссарының логотипі босқындар
мен мәжбүрлі көші-қонға тап болған адамдарға көмек көрсететін
агенттікті білдіреді.
-
Логотипте ашылған қолдар босқындарды қорғау мен
қолдауды символдайды.
-
ЮНИСЕФ логотипі (БҰҰ Балалар
Қоры):
-
ЮНИСЕФ балалар мен олардың отбасыларына денсаулық
сақтау, білім беру, гуманитарлық көмек көрсету бағытында жұмыс
істейді.
-
Ұйымның логотипі балаларды қорғау мен дамытудағы
олардың міндеттемесін білдіреді.
-
Қызыл қапшық немесе жүк тасымалдау
таңбалары:
-
Гуманитарлық көмек көрсету кезінде қолданылатын
қаптар мен жүк жәшіктерінде қызыл крест немесе жарты ай, UNHCR,
WFP, ЮНИСЕФ сынды белгілердің болуы көмектің тиесілігін
көрсетеді.
-
Жүк
таңбалары әдетте жедел жәрдем, азық-түлік, су, медициналық
құрал-жабдықтар мен гуманитарлық қажеттіліктерді жеткізу үшін
пайдаланылады.
-
Біріккен Ұлттар Ұйымының (БҰҰ)
логотипі:
-
БҰҰ
логотипі БҰҰ тарапынан көрсетілетін халықаралық көмек пен қолдауды
білдіреді. БҰҰ әлемдік қауіпсіздік, гуманитарлық көмек, босқындар,
азық-түлік және басқа да салаларда халықаралық көмек көрсететін
агенттіктермен жұмыс істейді.
-
БҰҰ
бейбітшілік пен қауіпсіздікті қамтамасыз ету, қақтығыстарды
болдырмау және гуманитарлық көмек көрсету миссияларына
қатысады.
-
Әлемдік азық-түлік бағдарламасы (WFP)
логотипі:
-
Бұл
белгі аштықтан зардап шеккен адамдарға азық-түлік көмек көрсететін
ұйымды білдіреді. WFP логотипі азық-түлікке мұқтаж адамдарға
қажетті азық-түлікті жеткізетін ұйымның белгілерімен бірге
жүреді.
-
WFP
табиғи апаттар, қақтығыстар немесе басқа да төтенше жағдайлар
кезінде көмек көрсету үшін азық-түлік және басқа да көмек түрлерін
ұсынады.
-
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДҰ)
логотипі:
-
ДДҰ
логотипі медициналық және денсаулық сақтау көмегін көрсету үшін
пайдаланылады. Табиғи апаттар, эпидемиялар және төтенше жағдайларда
денсаулықты қорғауға бағытталған шараларды
ұйымдастырады.
-
ДДҰ
инфекциялық аурулардың таралуын болдырмау және халықтың денсаулығын
сақтау үшін жұмыс істейді.
-
Ашық алақан немесе құшақтау
белгілері:
-
Кейбір гуманитарлық ұйымдар көмекті көрсету үшін
ашық алақан, құшақтау немесе адамдарға көмек көрсету бейнесіндегі
белгілерді қолданады. Бұл көмектің мейірімділікті, түсіністікті
және қолдауды білдіретін нышандары ретінде
қабылданады.
Халықаралық көмек көрсету белгілерінің
маңызы
-
Танымалдық:
Белгілер кез келген адамға көмек көрсетуші ұйымды немесе
қызметкерлерді тануға мүмкіндік береді.
-
Қауіпсіздік:
Әскери қақтығыстар немесе қауіпті аймақтарда бұл белгілер көмек
көрсетуші адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз
етеді.
-
Жеткізуді
жеңілдету:
Азық-түлік, дәрі-дәрмек, су және басқа қажеттіліктердің дұрыс
жеткізілуіне көмектеседі.
-
Кең ауқымды көмек:
Бұл белгілер әлемдегі барлық адамдардың гуманитарлық көмекке қол
жеткізуін қамтамасыз етеді.
Халықаралық көмек көрсету белгілері әлемдегі
барлық адамдарға қолдау көрсетіп, қауіпсіздік пен гуманизмді
нығайтуға арналған. Олардың мағынасын түсіну – төтенше жағдайларда
қауіпті азайтып, адамдарды құтқаруға мүмкіндік
береді
Қорытынды «Өркен» институты
плакаттары
|
|
|
Чек лист
толтыру
|