Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

6.3 А XIII – XV ғасырдың І жартысындағы Қазақстан

Зерттеу сұрағы: Қазақ мемлекеттілігінің қалыптасуындағы Ақ Орданың рөлі қандай болды?

Мектеп: Егіндібұлақ ЖОББМБК

Күні: 16.01.2019

Мұғалімнің аты-жөні: Егіндібұлақ ЖОББМБК

Сынып: 7

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Ақ Орда

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

6.3.1.6 – картаны қолдану арқылы XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердегі саяси үдерістерді түсіндіру;

6.1.1.2 – XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердің этноәлеуметтік құрылымын анықтау

6.3.2.5 – тарихи оқиғалардың өзара байланысын анықтап, Қазақстан аумағында XIII – XV ғасырларда құрылған мемлекеттердің сыртқы саясатын түсіндіру

Сабақ мақсаттары

XIII ғасырдың басында Еуразияның саяси картасында қандай өзгеріс орын алғанын анықтайды

Бағалау критерийлері

Білу және түсіну: Моңғолдар мемлекеттік деңгейге қалайша жеткендігін біледі.

Сыни ойлау мен талдау: Моңғол империясының әскери өнер жетістіктерін талдай алады.

Бағалау: Моңғол империясынан кейінгі Қазақстан территориясында орын алған өзгерістерге баға бере алады.

Тілдік мақсаттары

Тарихи дерекпен жұмыс(оқылым, жазылым және айтылым дағдылары).

Пәнге қатысты лексика мен терминология

Яса (Жасақ), кешіктен, құрылтай, әскери жүйе, біріктіру оң қанат, сол қанат, орталық қанат.

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер

Моңғол империясы құрылуының алғышарттары…

Аталған мемлекеттердің өзара қарым-қатынасы/көрші елдермен саясаты….

Құндылықтарды

дарыту

Құндылықтар:

- патриотизм

- ұлттық сана-сезім

- тәуелсіздік

- өз елі үшін мақтаныш

Пәнаралық байланыстар

«Дүние жүзі тарихы», «География», «Әдебиет» пәндері

Бастапқы білім

Қазақстан жерінде моңғол экспансиясына дейін түркі тілдес тайпалардың этносаяси бірлестігі қалыптасқанын және олардың әлеуметтік – экономикалық, саяси, мәдени жағдайын біледі.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

Оқушылардың тақырыпқа қызығушылығын ояту үшін бастапқы ынталандырушы материал ретінде суреттер мен тірек сөздерді сәйкестендіруді ұсыныңыз. Бұл іс әрекеттен кейін қай мәселемен таныс емес екенін сұраңыз.

Сыныптық талқылаудан кейін оқушыларды сабақ тақырыбына алып келіңіз.

Жаңа сабақтың тақырыбын, зерттеу сұрағы, мақсаты мен бағалау критерийлерін таныстырыңыз.

Қазақстан тарихы көне заманнан бүгінгі күнге дейін. 5 томдық. І том. Атамұра, 2010

Презентация

Сабақтың ортасы

Зерттеу және талдау

1-тапсырма

М. Оқушыларға моңғол империясының құрылуы туралы келесі сұрақтарға жауап алыңыз.

• Моңғолия жерінде өмір сүрген тайпаларды атаңыз?

• Шыңғысхан қай жылы моңғол мемлекетін құрды?

• Шыңғысхан империясының әскери құрылымдық жүйесі қалай аталды?

• Зерттеушілер Шыңғысханның саяси тұлға ретінде қандай сипаттама береді?

2-тапсырма

«Моңғол империясының құрылуын» зерттеу (Қосымша 1)

Деректі талдауға нұсқаулық:

• Шыңғысхан империясының құрылу себептері қандай?

• Шыңғыс ханның билікке келу жолдарын сипаттаңыздар;

• Шыңғыс хан бытыраңқы көшпелі тайпаларды біріктірудегі мақсатын анықтаңыздар

• Мемлекеттің алғашқы аумақтық территориясын көрсетіңіздер

• Мемлекеттің құрылуындағы негізгі даталардан хронология құрастырыңыздар

2 «Жасақ заңдарын» талдау. (Қосымша 2)

Деректі талдауға нұсқаулық:

• Мемлекеттің басқару жүйесі оның әлеуметтік құрылымына қаншалықты септігін тигізгендігін дәлелдеп, кем дегенде 2-3 дәлел келтіріңіздер;

• Мемлекеттік дәрежеге жетудегі «Яса» заңдар жинағының маңызын ашып, көрсетіңіздер;

• Заңдар жинағының ережелерін маңыздылық дәрежесі бойынша орналастырыңыздар

3-дерек. «Әскери құрылым ерекшелігі» (Қосымша 3)

Деректі талдауға нұсқаулықтар:

• Мемлекеттегі әскери тәртіптерді көрсетіңіздер;

• Аз уақыттың ішінде монғол әскерінің көптеген жерге баса–көктеп енуіне ықпал еткен жағдайды дәлелдеңіздер;

• Шыңғыс ханның жорықтар ұйымдастыруының кем дегенде 3-5 дәлел келтіріңіздер;

• Шыңғыс хан әскерлерінің жорықтарының нәтижесін 5 сөйлем арқылы қорытындылаңыздар

Шыңғыс ханның, моңғолдар шапқыншылығы суреттері

Сабақтың соңы

Рефлексия:

«Үлкен шеңбер» тәсілі

• Бүгін не білдіңіз? Сіз үшін не жаңалық болды?

• Сабаққа қатысуыңызды қалай бағалайсыз?

• Сабақта қандай қиындықтар туындады?

• Сабақ аяғындағы көңіл-күйіңіз қандай болды? Неліктен?