Материалдар / 7-СЫНЫП ГЕОМЕТРИЯ ҚМЖ 3-ТОҚСАН

Педагогтарға арналған 400 000-астам

оқу-әдістемелік материалдарды
1 жыл бойы тегін жүктеу мүмкіндігіне ие болыңыз!

ҚМЖ

Презентациялар

Ашық сабақтар

Тәрбие сабақтар

Көрнекіліктер

Дидактикалық ойындар

Әдіс-тәсілдер

Авторлық бағдарламалар

-96%

Бүгін алсаңыз
жеңілдік

Уақытыңыз шектеулі

Толығырақ

Барлық 400 000 материалдарды 1 жыл бойы тегін жүктей аласыз

7-СЫНЫП ГЕОМЕТРИЯ ҚМЖ 3-ТОҚСАН

Материал туралы қысқаша түсінік

Геометрия Сабақ жоспары 7 сынып

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:

Түзулердің өзара орналасуы

Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):

Пән/Сынып:

7 сынып

Күні:

Сабақтың тақырыбы:

Параллель түзулер, олардың белгілері және қасиеттері

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.1.2.3

екі түзуді қиюшымен қиғанда пайда болған бұрыштарды танып білу;

Сабақтың мақсаттары:

Параллель түзулер белгілерін ажырату

Параллельдік белгілерін есептер шығаруда қолдану. Параллельдік белгілерін дәлелдеп түсіндіру

Сабақ барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Параллель түзулер, олардың белгілері және қасиеттері тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз: -екі түзуді қиюшымен қиғанда пайда болған бұрыштардың атаулары;

-түзулердің параллельдік белгілері.
-түзулердің параллельдік белгілерін есептер шығаруда қолдану.

"Миға шабуыл" әдісі

1. Үшбұрыш дегеніміз не?

2. Үшбұрыштың элементтерін ата?

3. Үшбұрыштың периметрі дегеніміз не?

4. Үшбұрыштың биссектрисасы дегеніміз не?

5. Үшбұрыштың медианасы дегеніміз не?

6. Үшбұрыш биіктігі дегеніміз не?

Үйге тапсырмасын тексеру. №5, №6 /есептер жинағынан/

Сұрақтарға жауап береді

белсенділік танытқан оқушыларды «Мадақтау сөз» әдісі арқылы бағалайды: «Жарайсың! Жақсы! Өте жақсы! Талпын!»

Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары

Презентация

15 мин

Жаңа сабақ

Видеотүсіндіру.

a және b түзулерін қиюшы деп аталатын үшінші c түзуімен қиғанда 8 бұрыш пайда болады.

Пайда болған бұрыштардың кейбір жұптарының арнайы аттары бар:

∠3 және ∠5, ∠4 және ∠6 – ішкі айқыш бұрыштар;
∠1 және ∠7, ∠2 және ∠8 – сыртқы айқыш бұрыштар;
∠3 және ∠6, ∠4 және ∠5 – ішкі тұстас бұрыштар;
∠2 және ∠7, ∠1 және ∠8 – сыртқы тұстас бұрыштар;
∠1 және ∠5, ∠2 және ∠6, ∠3 және ∠7, ∠4 және ∠8 – сәйкес бұрыштар.

Түзулердің параллельдік белгілері

⠀

⠀Түзулердің параллельдігінің бірінші белгісі. Егер екі түзуді қиюшымен қиғанда пайда болған айқыш бұрыштар тең болса, онда бұл екі түзу параллель болады.

⠀⠀Берілгені: a және b – берілген түзулер, AB – қиюшы, ∠1 = ∠2.

⠀Дәлелдеу керек: a ∥ b.

Түзулердің параллельдігінің екінші белгісі. Егер екі түзуді қиюшымен қиғанда пайда болған сәйкес бұрыштар тең болса, онда бұл екі түзу параллель болады.

⠀⠀Түзулердің параллельдігінің үшінші белгісі. Егер екі түзуді қиюшымен қиғанда пайда болған ішкі тұстас бұрыштардың қосындысы 180°-қа тең болса, онда бұл екі түзу параллель болады.

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

Дескриптор:

-Түзулердің параллельдік белгілерін біледі

- Теореманы дәлелдейді

- Сызбасы

Интернет ресурстары

минут

Бекіту тапсырмасы

Тапсырма №1.Сәйкес қабырғалары бірдей немесе қарама-қарсы бағытталған екі бұрыш тең болады. Параллель түзу салу, оны қандай да бір түзумен қияды, пайда болған бұрыштарды нөмірлейді. Айқыш, сәйкес, тұстас бұрыштарды ажыратады.

№2. Екі параллель түзу үшінші түзумен қиылысады. Ішкі бұрыштардың бірі мен оған вертикаль бұрыштың қосындысы 240⁰-қа тең. Берілген бұрышқа сәйкес бұрышты табыңдар.

1.Параллель түзулер сызып, оларды белгіле.

2. Жердің Меридиандары мен параллельдері қиылысқанда, қандай түзулер пайда болады?

1. Сызғышты және үшбұрышты пайдаланып, ұзындығы 3,6 см-ге тең кесінді сызып, оған оның ортасы арқылы ұзындығы 4 см-ге тең перпендикуляр жүргізіңдер.

2. Бір-бірімен әрі параллель әрі перпендикуляр болатын үш түзу сызыңдар

№3. Оқулықпен жұмыс. №3.1

Берілген тапсырмаларды орындайды.

Жауабы. 120⁰

Білім алушы берілген дескрипторға сәйкес тапсырмаларды орындайды.

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

Дескриптор:

Білім алушы

- Айқыш бұрыштарды жазады.

-Сәйкес бұрыштарды жазады.

-Тұстас бұрыштарды жазады.

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков

Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл

«Топтық әңгіме» әдісі

1.Параллель түзулер сызып, оларды белгіле.

2 Жердің Меридиандары мен параллельдері қиылысқанда, қандай

түзулер пайда болады?

1 Сызғышты және үшбұрышты пайдаланып, ұзындығы 3,6 см-ге тең

кесінді сызып, оған оның ортасы арқылы ұзындығы 4 см-ге тең

перпендикуляр жүргізіңдер.

2 Бір-бірімен әрі параллель әрі перпендикуляр болатын үш түзу

сызыңдар.

III

1 Түзу сызыңдар. Оны в деп белгілеңдер. Осы түзуде жататын В

нүктесін белгілеңдер. Сызғыш пен үшбұрышты сызғышты

пайдаланып, В нүктесі арқылы өтетін в түзуіне перпендикуляр

болатын а түзуін салыңдар

Дескриптор:

- Параллель түзулердің қасиеттерін дәлелдейді; 1-балл

- Қилысқан түзулер анықтайды; 1-балл

Бағалау:

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

ДК экраны

Сұрақтар топтамасы.

Оқулық 7-сынып

тест

1)Екі түзу қиылысқанда пайда болған бұрыштардың бірі 60⁰. Қалған бұрыштарды есептеңдер

А. 140⁰, 140⁰, 40⁰ В. 120⁰, 120⁰, 60⁰ С.130⁰, 130⁰, 50⁰

2)Екі түзу қиылысқанда пайда болған бұрыштардың біреуі екіншісінен төрт есе үлкен. Осы бұрыштарды табыңдар

А. 135⁰, 45⁰ В. 150⁰, 30⁰ С. 144⁰, 36⁰

3)Екі түзу қиылысқанда пайда болған бұрыштардың бірі 53⁰. қалған бұрыштарды есептеңдер.

А. 155⁰, 125⁰,125⁰ В. 53⁰, 127⁰,127⁰ С.55⁰, 130⁰,130⁰

4)Екі түзуді қиюшы қиып өткенде пайда болатын бұрыштар жұбының қате атауын көрсетіңдер.

А. ішкі айқыш бұрыштар, сыртқы айқыш бұрыштар, ішкі тұстас бұрыштар, сыртқы тұстас бұрыштар, сәйкес бұрыштар;

В. ішкі айқыш бұрыштар, сыртқы айқыш бұрыштар, ішкі тұстас бұрыштар, сыртқы тұстас бұрыштар, ішкі сәйкес бұрыштар, сыртқы сәйкес бұрыштар;

С. ішкі айқыш бұрыштар, сыртқы айқыш бұрыштар, ішкі тұстас бұрыштар, сәйкес бұрыштар

5)Теореманың дұрыс тұжырымдалуын көрсетіңдер.

«Егер берілген екі түзуді үшінші түзу қиып өткенде айқыш бұрыштар тең болса, онда берілген екі түзу өзарар…болады »

А. перпендикуляр; В. параллель; С. қиылысқан түзулер.

6) Екі параллель түзуді үшінші түзу қиғанда пайда болған бұрыштардың біреуі 95⁰ . Қиюшы түзу берілген параллель түзулермен қандай бұрыштар жасайды?

А. төртеуі 95⁰, төртеуі 85⁰; В. төртеуі 5⁰, төртеуі 175⁰; С. төртеуі 100⁰, төртеуі80⁰.

10мин

Жеке жұмыс

Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары

Дескриптор:

- Параллель түзулердің қасиеттерін дәлелдейді; 1-балл

- Қилысқан түзулер анықтайды; 1-балл

Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды

оқу құралдары; оқулық

5 минут

Жаңа білімді бекіту кезеңі (сұрақтар қойылады және оқушы білімі бағаланады)

Қандай түзулер параллель түзулер деп аталады?
Параллельдік аксиомасы дегеніміз не?
Берілген түзуден тыс жатқан нүкте арқылы түзуге параллель неше түзу жүргізуге болады?

Бүгінгі сабақта: - екі түзуді қиюшымен қиғанда пайда болған бұрыштардың атауларын біледі

-түзулердің параллельдік белгілерін біледі
-түзулердің параллельдік белгілерін есептер шығаруда қолданады.

Кері байланыс

Білемін	Білдім	Білгім келеді

Үйге тапсырма.№3.2

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Кері байланыс

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:

Түзулердің өзара орналасуы

Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):

Пән/Сынып:

7 сынып

Күні:

Сабақтың тақырыбы:

Параллель түзулер, олардың белгілері және қасиеттері

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.1.2.4 түзулердің параллельдік белгілерін дәлелдеу;

Сабақтың мақсаттары:

Параллель түзулер белгілерін ажыратады

Параллельдік белгілерін есептер шығаруда қолданады. Параллельдік белгілерін дәлелдеп түсіндіреді

Сабақ барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Параллель түзулер, олардың белгілері және қасиеттері тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз: - түзулердің параллельдік белгілері.

-түзулердің параллельдік белгілерін есептер шығаруда қолдану.

"Миға шабуыл" әдісі

Қандай түзулер параллель түзулер деп аталады?
Параллельдік аксиомасы дегеніміз не?
Берілген түзуден тыс жатқан нүкте арқылы түзуге параллель неше түзу жүргізуге болады?

Үйге тапсырмасын тексеру. №3.2.

Сұрақтарға жауап береді

Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары

Презентация

10 мин

Жаңа сабақ

1- теорема (2-теоремаға кері теорема). Егер параллель екі түзуді үшінші түзу қиып өтсе, онда пайда болған айқыш бұрыштар тең болады.

2-теорема (3-теоремаға кері). Параллель екі түзу үшінші түзумен қиылысқанда а) ішкі тұтас бұрыштардың қосындысы 180⁰-қа тең; ә) сәйкес бұрыштар тең болады.

3-теорема. Сәйкес қабырғалары параллель екі бұрыш өзара тең немесе олардың қосындысы 180⁰-қа тең болады.

Салдар. Сәйкес қабырғалары бірдей немесе қарама-қарсы бағытталған екі бұрыш тең болады.

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

Дескриптор:

-Түзулердің параллельдік белгілерін біледі

- Теореманы дәлелдейді

- Сызбасы

Интернет ресурстары

минут

Бекіту тапсырмасы

Тапсырмалар.

1. Егер а мен b және b мен с түзулері қиылысса, а мен с түзулері қиылысады деп айтуға бола ма?

2. с түзуін жүргізіп, оған тиісті емес А нүктесі белгілеңдер. Осы нүктелердің әрқайсысы арқылы с түзуіне параллель болатын түзу жүргізіңдер. Ол түзулер қалай орналасады?

3. а,b түзулері берілген. Егер а‖b болса, b‖а бола ма? Жауабын түсіндіріңдер.

4. а мен b түзулері бір нүктеде қиылысады. Олардың әрқайсысына параллель түзулер бола ма? Жауабын түсіндіріңдер.

Есептер.

№1. Екі параллель түзу үшінші түзумен қиылысады. Ішкі бұрыштардың бірі мен оған вертикаль бұрыштың қосындысы 240⁰-қа тең. Берілген бұрышқа сәйкес бұрышты табыңдар. Жауабы. 120⁰

№2. а және в параллель түзулері с түзуімен қиылысады. Ішкі тұстас бұрыштарды табыңдар:

2) 1 – 2 = 30⁰; 3) 1 : 2 = 1 : 2

Жауабы:

2) 105⁰; 75⁰ 3) 60⁰; 120⁰

№3. АВ және СД түзулері КL түзуімен О және Е нүктелерінде қиылысады. Егер КОВ бұрышы КЕС бұрышының төрттен бір бөлігін құраса және

КЕС = 144⁰ болса, онда АВ және СД түзулерінің параллель болатынын дәлелдеңдер.

№4. а және в параллель түзулері с түзуімен қиылысады. Ішкі тұстас бұрыштарды және ішкі тұстас бұрыштың біреуіне вертикаль бұрышты табыңдар:

1) 2 = 1/2* 1; 2) 3 + 2 = 70⁰; 3) 3 : 1 = 2 : 3

Берілген тапсырмаларды орындайды.

Білім алушы берілген дескрипторға сәйкес тапсырмаларды орындайды.

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

Жауабы: КОВ = АОЕ себебі вертикаль бұрыштар. АОЕ + КЕС = 180⁰,

АОЕ = 180⁰ – 144⁰ = 36⁰, сондықтан параллель.

Жауабы:

1) 60⁰; 120⁰ 2) 35⁰; 35⁰ 3) 72⁰; 108⁰

Дескриптор:

Білім алушы

- Айқыш бұрыштарды жазады.

-Сәйкес бұрыштарды жазады.

-Тұстас бұрыштарды жазады.

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков

Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл

10мин

Жеке жұмыс

Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары Оқулықпен жұмыс. №3.6, №3.8

- Ішкі тұстас бұрыштарды атады

1-балл

- Сырқы айқыш бұрыштарды атады

1-балл

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

Сонымен қатар, өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.

Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды

Тест

1)Өзара параллель екі түзуді үшінші түзу қиғанда пайда болған екі айқыш бұрыштың қосындысы 150⁰ . пайда болған бұрыштардың шамасын табыңдар.

А. төртеуі 75⁰-тан, төртеуі - 105⁰ -тан;

В. төртеуі - 75⁰

2)А және N нүктелері ВD түзуіне қарағанда әр түрлі жарты жазықтықтарда жатады. Егер АВD бұрышының градустық өлшемі 75⁰, ал ВDN бұрышының градустық өлшемі 130⁰ болса, АВ және DN түзулері өзарар параллель бола ма?

А. болады;

В. болмайды;

С. дұрыс жауабы жоқ.-тан, үшеуі 105⁰-тан;

С. әрқайсысы 75⁰-қа тең.

3)Екі түзуді үшінші түзу қиып өткенде пайда болған сәйкес бұрыштардың шамасына қарап, екі түзудің өзара параллель болатынын (болмайтынын) анықтаңдар.63⁰ және 60⁰.

А. параллель болады;

В. параллель болмайды;

С. дұрыс жауабы жоқ.

4)Екі түзуді үшінші түзу қиып өткенде пайда болған тұстас бұрыштардың шамасы бойынша, екі түзу өзара параллель бола ма, жоқ па, соны анықтаңдар: 30⁰ және 150⁰..

А. параллель болады;

В. параллель болмайды;

С. дұрыс жауабы жоқ.

5)Егер а мен b түзулері өзара параллель, b мен с түзулері өзара параллель болса, а мен с түзулері қалай орналасады?

А. а мен с түзулері қиылысады;

В. а мен с түзулері де өзара параллель;

С. с түзуі а мен b түзулерін қияды.

5 минут

Түзулердің параллельдік белгілері .

1.Егер екі түзуді қиюшымен қиғанда ... тең болса , онда бұл түзулер параллель болады.

( Параллельдіктің І белгісі орындалатындай етіп , көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қойыңдар. )

2.Егер қайсыбір түзу параллель екі түзудің біреуін қиса , онда ол екіншісін қиюы мүмкін бе ?

3.Параллель екі түзу мен қиюшыдан жасалған ішкі тұтас екі бұрыштың айырмасы 30⁰ тең .Осы бұрыштар неге тең?

4.Параллель екі түзуді қиюшымен қиғанда пайда болатын бұрыштардың біреуі 75⁰ –қа тең. Осы бұрыштар неге тең?

Бүгінгі сабақта: - екі түзуді қиюшымен қиғанда пайда болған бұрыштардың атауларын біледі

-түзулердің параллельдік белгілерін біледі
-түзулердің параллельдік белгілерін есептер шығаруда қолданады.

Кері байланыс

Білемін	Білдім	Білгім келеді

Үйге тапсырма.№3.9

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Кері байланыс

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:

Түзулердің өзара орналасуы

Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):

Пән/Сынып:

7 сынып

Күні:

Сабақтың тақырыбы:

Параллель түзулер, олардың белгілері және қасиеттері

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.1.2.4 түзулердің параллельдік белгілерін дәлелдеу;

Сабақтың мақсаттары:

Параллель түзулер белгілерін ажыратады

Параллельдік белгілерін есептер шығаруда қолданады. Параллельдік белгілерін дәлелдеп түсіндіреді

Сабақ барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Параллель түзулер, олардың белгілері және қасиеттері тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз: - түзулердің параллельдік белгілері.

-түзулердің параллельдік белгілерін есептер шығаруда қолдану.

"Миға шабуыл" әдісі

Қандай түзулер параллель түзулер деп аталады?
Параллельдік аксиомасы дегеніміз не?
Берілген түзуден тыс жатқан нүкте арқылы түзуге параллель неше түзу жүргізуге болады?

Үйге тапсырмасын тексеру. №3.9.

Сұрақтарға жауап береді

Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары

Презентация

10 мин

Жаңа сабақ

3-теорема. Сәйкес қабырғалары параллель екі бұрыш өзара тең немесе олардың қосындысы 180⁰-қа тең болады.

Салдар. Сәйкес қабырғалары бірдей немесе қарама-қарсы бағытталған екі бұрыш тең болады.

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

Дескриптор:

-Түзулердің параллельдік белгілерін біледі

- Теореманы дәлелдейді

- Сызбасы

минут

Бекіту тапсырмасы

Тапсырмалар. I-деңгей тапсырмасы

1 . Төмендегі суретке қарап, 1=100⁰ және , 4=120⁰ деп алып, 2-ші, 3-ші бұрыштарды тап.

ІІ деңгей

m және n түзулері параллель ме?

27⁰

153⁰

ІІІ деңгей

ЕАС мен ДВС тікбұрышты. ВДС бұрышы 60⁰. ВД=3 және ДЕ=8 деп алып, АЕ-ны анықтау керек.

Есептер.

№1.AB∥CD; EF-қиюшы，

(1) Егер ∠1=110 , ∠2 - ні тауып, себебін түсіндір.
(2) ∠4 неше градус?

Суретте：қабырғаға орналасқан су трубасы көрсетілген. Егер

AB IICE, ∠ABC＝142^oболса,

∠BCE - ны табыңдар?

№2. Суретте：қабырғаға орналасқан су трубасы көрсетілген. Егер

AB IICE, ∠ABC＝142^oболса,

∠BCE - ны табыңдар?

Оқулықпен жұмыс. №3.10, №3.11

Берілген тапсырмаларды орындайды.

Дескриптор:

- Ішкі тұстас бұрыштарды атады

1-балл

- Сырқы айқыш бұрыштарды атады

1-балл

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

Дескриптор:

-бұрыштарды табады

1-балл

-тік бұрыштағы АЕ-ны анықтайды

1-балл

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

Дескриптор:

Білім алушы

- Айқыш бұрыштарды жазады.

-Сәйкес бұрыштарды жазады.

-Тұстас бұрыштарды жазады.

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков

Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл

10мин

Жеке жұмыс

Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары

Тапсырманы орындайды

Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды

5 минут

Түзулердің параллельдік белгілері .

1.Егер екі түзуді қиюшымен қиғанда ... тең болса , онда бұл түзулер параллель болады.

( Параллельдіктің І белгісі орындалатындай етіп , көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қойыңдар. )

2.Егер қайсыбір түзу параллель екі түзудің біреуін қиса , онда ол екіншісін қиюы мүмкін бе ?

3.Параллель екі түзу мен қиюшыдан жасалған ішкі тұтас екі бұрыштың айырмасы 30⁰ тең .Осы бұрыштар неге тең?

4.Параллель екі түзуді қиюшымен қиғанда пайда болатын бұрыштардың біреуі 75⁰ –қа тең. Осы бұрыштар неге тең?

Бүгінгі сабақта: - екі түзуді қиюшымен қиғанда пайда болған бұрыштардың атауларын біледі

-түзулердің параллельдік белгілерін біледі
-түзулердің параллельдік белгілерін есептер шығаруда қолданады.

Кері байланыс

Білемін	Білдім	Білгім келеді

Үйге тапсырма.№3.12

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Кері байланыс

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:

Түзулердің өзара орналасуы

Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):

Пән/Сынып:

7 сынып

Күні:

Сабақтың тақырыбы:

Параллель түзулер, олардың белгілері және қасиеттері

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.1.2.4 түзулердің параллельдік белгілерін дәлелдеу;

Сабақтың мақсаттары:

Параллель түзулер белгілерін ажыратады

Параллельдік белгілерін есептер шығаруда қолданады. Параллельдік белгілерін дәлелдеп түсіндіреді

Сабақ барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Параллель түзулер, олардың белгілері және қасиеттері тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз: - түзулердің параллельдік белгілері.

-түзулердің параллельдік белгілерін есептер шығаруда қолдану.

"Миға шабуыл" әдісі

Қандай түзулер параллель түзулер деп аталады?
Параллельдік аксиомасы дегеніміз не?
Берілген түзуден тыс жатқан нүкте арқылы түзуге параллель неше түзу жүргізуге болады?

Үйге тапсырмасын тексеру. №3.12.

Сұрақтарға жауап береді

Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары

Презентация

10 мин

Жаңа сабақ

3-теорема. Сәйкес қабырғалары параллель екі бұрыш өзара тең немесе олардың қосындысы 180⁰-қа тең болады.

Салдар. Сәйкес қабырғалары бірдей немесе қарама-қарсы бағытталған екі бұрыш тең болады.

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

Дескриптор:

-Түзулердің параллельдік белгілерін біледі

- Теореманы дәлелдейді

- Сызбасы

Интернет ресурстары

минут

Бекіту тапсырмасы

1. к түзуі кез келген а және с түзулерімен қиылысқанда 8 бұрыш пайда болады. Олар цифрлармен белгіленген. ∠5=45° пен∠8=135° екені белгілі, 2 және 4 бұрыштарының қосындысын табыңдар.

2. Екі параллель түзу үшіншімен қиылған. Ішкі тұстас бұрыштардың айырымы 25° екені белгілі. Түзулердің қиылысуында пайда болған барлық бұрыштарды табыңдар.

3. к түзуі кез келген а және с түзулерімен қиылысқанда 8 бұрыш пайда болады. Олар цифрлармен белгіленген. ∠4- ∠5=20° екені белгілі, 2 және 8 бұрыштарының айырмаларын табыңдар.

4. а мен b түзулері параллель, ал к түзуі оларды қиып өтеді. Пайда болған бұрыштар үшін ∠7=∠6 екенін дәлелдеңдер.

ІІ

1. Екі параллель түзу үшіншімен қиылған. Ішкі айқыш бұрыштарының қосындысы 160°-қа тең. Түзулер қиылысқанда пайда болған барлық бұрыштарды табыңдар.

2. . Екі параллель түзу үшіншімен қиылған. Сыртқы айқыш
бұрыштарының қосындысы 150°-қа тең. Түзулер қиылысқанда пайда болған барлық бұрыштарды табыңдар.

ІІІ

1. Екі параллель түзу және қиюшы түзу берілсе, онда ішкі тұстас бұрыштардың биссектрисcалары перпендикуляр екенін дәлелдеңдер.

Топтық жұмыс.

Парталас сыныптастарыңмен үшінші деңгей есебін шығарыңдар.

Сәйкестік тестісі.
а мен в түзулері параллель ------------------- а) а в
а мен в түзулері перпендикуляр ------------ в) а в
а мен в түзулері қисық ------------------------- с) а ∩ в
Вертикаль бұрыштар тең. ---------------------- а) ∟А +∟В = 180º
Сыбайлас бұрыштардың ----------------------- в) ∟А =∟В
қосындысы 180º тең.
1. Сыбайлас бұрыштың бірі 70° тең болса, екінші бұрыш неге тең?
А. 70º В. 110º С. 90º Д. 120º
2. ∟2 және ∟4 вертикаль бұрыштар.
∟2=45º болса, ∟4 неге тең?
А. 45º В. 90º С. 155º Д. 135º

Оқулықпен жұмыс. №3.13, №3.15

Дескриптор:

- Ішкі тұстас бұрыштарды атады

1-балл

- Сырқы айқыш бұрыштарды атады

1-балл

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

Берілген сөздердің ережесі мен мысалын жазу арқылы бір-бірінен айырмашылығын ажыратады.

Оқушының сын тұрғысынан ойлау дағдысы мен жазылым дағдысы қалыптасады.

Білім алушы берілген дескрипторға сәйкес тапсырмаларды орындайды.

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

Дескриптор:

Білім алушы

- Айқыш бұрыштарды жазады.

-Сәйкес бұрыштарды жазады.

-Тұстас бұрыштарды жазады.

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков

Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

10мин

Жеке жұмыс

Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары

Тапсырманы орындайды

Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды

5 минут

Түзулердің параллельдік белгілері .

1.Егер екі түзуді қиюшымен қиғанда ... тең болса , онда бұл түзулер параллель болады.

( Параллельдіктің І белгісі орындалатындай етіп , көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қойыңдар. )

2.Егер қайсыбір түзу параллель екі түзудің біреуін қиса , онда ол екіншісін қиюы мүмкін бе ?

3.Параллель екі түзу мен қиюшыдан жасалған ішкі тұтас екі бұрыштың айырмасы 30⁰ тең .Осы бұрыштар неге тең?

4.Параллель екі түзуді қиюшымен қиғанда пайда болатын бұрыштардың біреуі 75⁰ –қа тең. Осы бұрыштар неге тең?

Бүгінгі сабақта: - екі түзуді қиюшымен қиғанда пайда болған бұрыштардың атауларын біледі

-түзулердің параллельдік белгілерін біледі
-түзулердің параллельдік белгілерін есептер шығаруда қолданады.

Кері байланыс

Білемін	Білдім	Білгім келеді

Үйге тапсырма.№3.16

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Кері байланыс

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:

Түзулердің өзара орналасуы

Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):

Пән/Сынып:

7 сынып

Күні:

Сабақтың тақырыбы:

Параллель түзулер, олардың белгілері және қасиеттері

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.1.2.4 түзулердің параллельдік белгілерін дәлелдеу;

Сабақтың мақсаттары:

Параллель түзулер белгілерін ажыратады

Параллельдік белгілерін есептер шығаруда қолданады. Параллельдік белгілерін дәлелдеп түсіндіреді

Сабақ барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Параллель түзулер, олардың белгілері және қасиеттері тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз: - түзулердің параллельдік белгілері.

-түзулердің параллельдік белгілерін есептер шығаруда қолдану.

"Миға шабуыл" әдісі

Қандай түзулер параллель түзулер деп аталады?
Параллельдік аксиомасы дегеніміз не?
Берілген түзуден тыс жатқан нүкте арқылы түзуге параллель неше түзу жүргізуге болады?

Үйге тапсырмасын тексеру. №3.16.

Сұрақтарға жауап береді

Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары

Презентация

10 мин

Жаңа сабақты бекіту

Өткенді қайталау. Сұрақ-жауап арқылы.

Қандай түзулер параллель түзулер деп аталады?

Параллельдік аксиомасы дегеніміз не?

Берілген түзуден тыс жатқан нүкте арқылы түзуге параллель неше түзу жүргізуге болады?

3-теорема. Сәйкес қабырғалары параллель екі бұрыш өзара тең немесе олардың қосындысы 180⁰-қа тең болады.

Салдар. Сәйкес қабырғалары бірдей немесе қарама-қарсы бағытталған екі бұрыш тең болады.

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

Дескриптор:

-Түзулердің параллельдік белгілерін біледі

- Теореманы дәлелдейді

- Сызбасы

Интернет ресурстары

минут

Бекіту тапсырмасы

Математикалық диктант

Егер екі параллель түзуді үшіншін түзу қиғанда пайда болған ...

Өзіндік жұмысы

Егер екі түзуді үшінші бір түзу қиғанда пайда болған бұрышта

3 пен 6;

4 пен 7 - _______________________

1 мен 9;

2 мен 8- _______________________

3 пен 7; 4 пен 6 - ___________________________

1 мен 8; 2 мен 9 -___________________________

1 мен 7; 3 пен 8; 2 мен 6 ; 4 пен 9 - _________________

Дайын жауаптар бойынша өзіндік бағалау.

Сыныппен жұмыс.

№15.6, №15.7

Берілген сурет бойынша параллель түзулерді жазу

Бағалау. «Серпілген сұрақтар»

Топпен жұмыс.

№15.10.

Бағалау. Кері байланыс.

Өзіндік жұмысы

№ 1:

Екі параллель түзуді қиюшы қиғанда пайда болған айқыш бұрыштардың қосындысы 210 . Осы бұрыштарды табыңдар.

Берілгені: .

Табу керек: .

Шешуі:

a және b түзулері параллель болғандықтан, айқыш бұрыштар тең болады.

Осыдан, .

Онда .

Жауабы: .

№ 2:

Егер:

А. бұрыштарының бірі болса;

Б. бұрыштардың бірі екіншісінен үлкен болса;

a және b параллель түзулерін с қиюшымен қиғанда пайда болған қалған бұрыштарды табыңыз.

А.

Берілгені: .

Табу керек: .

Шешуі:

1. (вертикаль);

2. (сыбайлас);

(вертикаль);

;

3. және (сәйкес)

және (вертикаль)

Жауабы: , .

Оқулықпен жұмыс. №3.18

Берілген тапсырмаларды орындайды.

Білім алушы берілген дескрипторға сәйкес тапсырмаларды орындайды.

Түсінбеген тапсырмаларды бір- біріне түсіндіреді. Топтар келесі топтың тапсырмасын алмасып тексереді.

Берілген тапсырма бойынша өз ойларын ортаға салып, пікірлерін білдіріп, топтық талдау жасайды. Талқылау нәтижесінде өзара бір келісімге келіп кестені толтырады.

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

Дескриптор:

Білім алушы

- Айқыш бұрыштарды жазады.

-Сәйкес бұрыштарды жазады.

-Тұстас бұрыштарды жазады.

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков

Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

10мин

Жеке жұмыс

Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары

Тапсырманы орындайды

Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

5 минут

Бүгінгі сабақта: - екі түзуді қиюшымен қиғанда пайда болған бұрыштардың атауларын біледі

-түзулердің параллельдік белгілерін біледі
-түзулердің параллельдік белгілерін есептер шығаруда қолданады.

Кері байланыс

Білемін	Білдім	Білгім келеді

Үйге тапсырма.№3.20

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Кері байланыс

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:

Түзулердің өзара орналасуы

Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):

Пән/Сынып:

7 сынып

Күні:

Сабақтың тақырыбы:

Үшбұрыш бұрыштарының қосындысы. Үшбұрыштың сыртқы бұрышы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.1.1.16үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарларын дәлелдеу;

7.1.1.17үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарларын есептер шығаруда қолдану;

Сабақтың мақсаттары:

-үшбұрыштың бұрыштарының арасындағы қатынас туралы түсінік алады,осы теореманы пайдаланып есеп шығаруды үйренеді

-Оқушылар сыни тұрғыдан ойлайды,өз бетінше ізденеді, өз-өздерін ретке келтіре отырып бағалайды, есептерді практикада орындай алады

Сабақ барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Үшбұрыш бұрыштарының қосындысы. Үшбұрыштың сыртқы бұрышы тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз:

-үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдары.

-үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теореманы және оның салдарын есептер шығаруда қолдану. "Миға шабуыл" әдісі

Қандай түзулер параллель түзулер деп аталады?
Параллельдік аксиомасы дегеніміз не?
Берілген түзуден тыс жатқан нүкте арқылы түзуге параллель неше түзу жүргізуге болады?

Үйге тапсырмасын тексеру. №3.20.

Сұрақтарға жауап береді

Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары

Презентация

10 мин

Жаңа сабақ

Теорема. Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы 180°-қа тең.

Берілгені: ΔABC.

Дәлелдеу керек: ∠CAB + ∠ABC + ∠ACB = 180°.

Дәлелдеуі.

C төбесі арқылы AB қабырғасына параллель KT түзуін жүргіземіз.

Сонда AC қиюшысы жасайтын ішкі айқыш бұрыштар тең болады, яғни ∠CAB = ∠ACK, сол сияқты, BC қиюшы болғандағы ∠ABC = ∠BCT. ∠KCT жазыңқы бұрыш болғандықтан,

∠KCT = ∠ACK + ∠ACB + ∠BCT = 180°.

Демек, ∠CAB + ∠ACB + ∠ABC= 180°. Теорема дәлелденді.

Салдар. Кез келген үшбұрыштың кем дегенде екі бұрышы сүйір болады.

Видеотүсіндіру қарайды.

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

Дескриптор:

-Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысын біледі

- Теореманы дәлелдейді

- Сызбасы

https://onlinemektep.net/schedule/28.01.2021/lesson/d170767d-2809-4354-9b39-b483fc97dfa3

Интернет ресурстары

минут

Бекіту тапсырмасы

∆АВС, АВ = ВС

<А = 40

<В=?

<С=?

1 Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының бірі 50°, ал сыртқы бұрыштарының бірі 85°. Оның қалған ішкі бұрыштарын табыңдар.

2. Үшбұрыштың В төбесіндегі сыртқы бұрышы А төбесіндегі ішкі бұрышынан 3 есе, ал С ішкі бұрышынан 40° артық. Үшбұрыштың барлық бұрыштарын табыңдар.

Сұрақтар:

1. Үшбұрыш-тар дегеніміз не? Үшбұрыштың негізгі элементтері

2. Үшбұрыш-тың түрлерін ата?Үшбұрыштың ішкі бұрышы дегеніміз не, нешеу?

3. Үшбұрыш-тың қабырғаларына байланысты түрлері. Үшбұрыштың бұрыштарының шамаларына байланысты түрлері

Оқулықпен жұмыс. №3.14, №3.15

Берілген тапсырмаларды орындайды.

Білім алушы берілген дескрипторға сәйкес тапсырмаларды орындайды.

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

Дескриптор:

- есептерді шығарып

-жауабын жазады

4-балл

Бағалау:

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

Дескриптор:

-суракка жауап береді

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков

Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл

10мин

Жеке жұмыс

Тест тапсырмаларын орындау

1)Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы неше градусқа тең?

А. 270⁰

В. 360⁰

С. 180⁰

2)Доғал бұрышты үшбұрышта неше сүйір бұрыш болады?

А. 1;

В. 2;

С. 3.

3)Үшбұрыштың әрбір төбесінде неше сыртқы бұрышы бар?

А. 3;

В. 1;

С. 2.

4)АВС үшбұрышында А=32⁰, С=125⁰ болса, онда В бұрышы неге тең?

А. 157⁰;

В. 23⁰;

С. 32⁰.

5)Тең бүйірлі үшбұрыштың табанындағы бұрышы доғал бола ма?

А. болады;

В. дұрыс жауабы жоқ;

С. болмайды.

Тапсырманы орындайды

Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды

5 минут

Бүгінгі сабақта:

-үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдары.

-үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теореманы және оның салдарын есептер шығаруда қолдану

Кері байланыс

Білемін	Білдім	Білгім келеді

Үйге тапсырма.№1-2 /е септер жинағынан/

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Кері байланыс

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:

Түзулердің өзара орналасуы

Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):

Пән/Сынып:

7 сынып

Күні:

Сабақтың тақырыбы:

Үшбұрыш бұрыштарының қосындысы. Үшбұрыштың сыртқы бұрышы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.1.1.16үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарларын дәлелдеу;

7.1.1.17үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарларын есептер шығаруда қолдану;

Сабақтың мақсаттары:

Сабақ барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Үшбұрыш бұрыштарының қосындысы. Үшбұрыштың сыртқы бұрышы тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз:

-үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдары.

Қандай түзулер параллель түзулер деп аталады?
Параллельдік аксиомасы дегеніміз не?
Берілген түзуден тыс жатқан нүкте арқылы түзуге параллель неше түзу жүргізуге болады?

Үйге тапсырмасын тексеру. №3.20.

Сұрақтарға жауап береді

Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары

Презентация

10 мин

Жаңа сабақ

Дәлелдеуі:

Теорема. Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы 180°-қа тең.

Ауызша есептер :

Үшбұрыштың екі доғал бұрышы болу мүмкін бе?

Тең қабырғалы үшбұрыштың әр бір бұрышы 60 - қа тең екенін көрсетіңдер.

төбесіндегі сыртқы бұрыш

Теорема:Үшбұрыштың сыртқы бұрышы онымен сыбайлас емес екі бұрышының қосындысына тең.

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

Дескриптор:

-Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысын біледі

- Теореманы дәлелдейді

- Сызбасы

Интернет ресурстары

15минут

Бекіту тапсырмасы

№

1.(1,2)

1. Берілгені: АВС Шешуі:

Табу керек:

Жауабы: 100

2. Берілгені: АВС Шешуі:

Табу керек:

Жауабы: 65

№2(1)

1. Берілгені: АВС Шешуі:

Табу керек: DAB

_{Жауабы:
90}

Деңгейлік тапсырмалар

І деңгей

ІІ деңгей

∆АВС, АВ = ВС

<А = 40

<В=?

<С=?

ІІІ деңгей

Үшбұрыш бұрыштарының қатынасы 4:2:3. Оның барлық бұрыштарын табыңдар

Оқулықпен жұмыс. №3.14, №3.15

Берілген тапсырмаларды орындайды.

Білім алушы берілген дескрипторға сәйкес тапсырмаларды орындайды.

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

Дескриптор:

- есептерді шығарып

-жауабын жазады

4-балл

Бағалау:

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

Дескриптор:

-суракка жауап береді

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков

Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл

10мин

Жеке жұмыс

Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары

Тапсырманы орындайды

Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды

5 минут

Бүгінгі сабақта:

-үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдары.

-үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теореманы және оның салдарын есептер шығаруда қолдану

Кері байланыс

Білемін	Білдім	Білгім келеді

Үйге тапсырма.№3.16

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Кері байланыс

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:

Түзулердің өзара орналасуы

Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):

Пән/Сынып:

7 сынып

Күні:

Сабақтың тақырыбы:

Үшбұрыш бұрыштарының қосындысы. Үшбұрыштың сыртқы бұрышы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.1.1.18үшбұрыштың сыртқы бұрышының анықтамасын білу және үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы дәлелдеу;

7.1.1.19үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы қолдану;

Сабақтың мақсаттары:

Сабақ барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Үшбұрыш бұрыштарының қосындысы. Үшбұрыштың сыртқы бұрышы тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз:

-үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарын есептер шығаруда қолдану;
-үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы есептер шығаруда қолдану.

Үйге тапсырмасын тексеру. №3.16.

Сұрақтарға жауап береді

Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары

10 мин

Жаңа сабақты бекіту

Дәлелдеуі:

_{Теорема.} Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы 180°-қа тең.

Теорема:Үшбұрыштың сыртқы бұрышы онымен сыбайлас емес екі бұрышының қосындысына тең.

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

Дескриптор:

-Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысын біледі

- Теореманы дәлелдейді

- Сызбасы

Интернет ресурстары

минут

Бекіту тапсырмасы

Тапсырмалар

1. Бұрыштары 1) 45°, 35°, 110° 2) 70°, 60°, 50°

3) 90°, 60°, 45° 4) 55°, 45°, 60°

болатын үшбұрыштар бола ма?

2.Берілген екі бұрыш бойынша үшбұрыштың үшінші бұрышын табыңдар:

30°, 50° 2) 60°, 40° 3) 29°, 30° 4) 81°, 90°

3. Үшбұрыштың сыртқы бұрышының бірі оның ішкі бұрыштарының қосындысының 2/3-не, ал ішкі бұрышының бірі 4/9-не тең. Үшбұрыштың барлық ішкі және сыртқы бұрыштарын табыңдар.

4. Үшбұрыштың бір бұрышы екіншісінен 45° кіші, ал үшіншісінен 15° артық. Үшбұрыштың бұрыштарын табыңдар.

ІІ

1 АВС үшбұрышында ∠А+∠В=110° және∠В+∠С=120°. Үшбұрыштың барлық бұрыштарын табыңдар.

2. Үшбұрыштың бұрыштары шамаларының қатынасы 5:7, ал үшінші бұрышы қалған екі бұрыштың кішісінен 44° артық. Үшбұрыштың үшінші бұрышын табыңдар.

ІІІ

Үшбұрыштың бұрыштарының шамаларының қатынасы 4:2:3. Оның барлық бұрыштарын табыңдар.

Қатесі бар геометриялық диктант

1 Үшбұрыштың үш төбесі, үш қабырғасы, үш бұрышы бар.

2. Сыбайлас бұрыштардың қосындысы 180 градусқа тең .

3. Сыбайлас бұрыштар өзара тең болады.

4. Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы 180 градусқа тең .

5. Үшбұрышта екі тік бұрыш болады.

6. Тең қабырғалы үшбұрыштың бұрыштары тең болады.

7. Үшбұрышта екі доғал бұрыш болады

8. Үшбұрышта бір бұрышы тік, екінші бұрыш доғал болады

9. Үшбұрыштың сыртқы бұрышы онымен сыбайлас емес екі бұрышының қосындысына тең болады.

10. Үшбұрышта бір бұрышы 100 , екінші бұрыш – 120 болады

Оқулықпен жұмыс. №3.17

Берілген тапсырмаларды орындайды.

Білім алушы берілген дескрипторға сәйкес тапсырмаларды орындайды.

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

Дескриптор:

- есептерді шығарып

-жауабын жазады

4-балл

Бағалау:

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

Дескриптор:

-суракка жауап береді

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков

Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл

10мин

Жеке жұмыс

Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары

Тапсырманы орындайды

Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды

5 минут

Бүгінгі сабақта:

- үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарын есептер шығаруда қолдану;
-үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы есептер шығаруда қолдану.

Кері байланыс

Білемін	Білдім	Білгім келеді

Үйге тапсырма.№3.22

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Кері байланыс

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):

Пән/Сынып:

7 сынып

Күні:

Бөлім:

Түзулердің өзара орналасуы

Сабақтың тақырыбы:

Үшбұрыш бұрыштарының қосындысы. Үшбұрыштың сыртқы бұрышы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.1.1.18үшбұрыштың сыртқы бұрышының анықтамасын білу және үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы дәлелдеу;

7.1.1.19үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы қолдану;

Сабақтың мақсаттары:

Сабақ барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Үшбұрыш бұрыштарының қосындысы. Үшбұрыштың сыртқы бұрышы тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз:

-үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарын есептер шығаруда қолдану;
-үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы есептер шығаруда қолдану.

Үйге тапсырмасын тексеру. №3.22.

1. Өткен сабақта біз қандай тақырып меңгердік есімізге түсірейік?

2. Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы неше градусқа тең?

3. Доғал бұрышты үшбұрышта неше сүйір бұрыш болады?

Сұрақтарға жауап береді

Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары

10 мин

Жаңа сабақты бекіту

Дәлелдеуі:

_{Теорема.} Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы 180°-қа тең.

Теорема:Үшбұрыштың сыртқы бұрышы онымен сыбайлас емес екі бұрышының қосындысына тең.

Shape12

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

Shape14

Дескриптор:

-Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысын біледі

- Теореманы дәлелдейді

- Сызбасы

https://onlinemektep.net/schedule/04.02.2021/lesson/ad40f3a2-95b9-4a81-b080-0bfd74e61dcc

Интернет ресурстары

минут

Бекіту тапсырмасы

Тапсырмалар. ΔАВС бұрыштары

№1. <А <В <С

1 90° ? 30°

2 ? 45° 55°

3 100° ? 40°

4 60° 60° ?

№2.

А а=5см; в=6см; с=9см. РАВС=?

В а+в=21см; с=(а+в)-6см. РАВС=?

С а=2,3м; в=а+1,2м; РАВС=10,2м. с=?

№3.

А <A=70°; <В=30°. <С=?

В <A=65°; <В=<A+15°. <С=?

С <A=<В; <С=<A*2. <С=?

№4. а) Тең бүйірлі үшбұрыштың табанындағы сыртқы бұрыштың шамасы 112⁰. үшбұрыштың барлық бұрыштарын анықтаңыз. Жауабы:

ә) Үшбұрыштың бұрыштары 3:7:8 сандарына пропорционал. Үшбұрыштың ең үлкен бұрышын анықтаңыз. Жауабы: 80⁰

б) Үшбұрыштың бұрыштары 7:5:6 сандарына пропорционал. Үшбұрыштың ең кіші бұрышын анықтаңыз.

Жауабы: 50⁰

в) Тең бүйірлі үшбұрыштың табанындағы сыртқы бұрышының шамасы 140⁰. үшбұрыштың барлық бұрыштарын табыңыз. Жауабы: 40⁰, 40⁰, 100⁰

Қатесі бар геометриялық диктант

1 Үшбұрыштың үш төбесі, үш қабырғасы, үш бұрышы бар.

2. Сыбайлас бұрыштардың қосындысы 180 градусқа тең .

3. Сыбайлас бұрыштар өзара тең болады.

4. Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы 180 градусқа тең .

5. Үшбұрышта екі тік бұрыш болады.

6. Тең қабырғалы үшбұрыштың бұрыштары тең болады.

7. Үшбұрышта екі доғал бұрыш болады

8. Үшбұрышта бір бұрышы тік, екінші бұрыш доғал болады

9. Үшбұрыштың сыртқы бұрышы онымен сыбайлас емес екі бұрышының қосындысына тең болады.

10. Үшбұрышта бір бұрышы 100 , екінші бұрыш – 120 болады

Оқулықпен жұмыс. №3.20.

Берілген тапсырмаларды орындайды.

Білім алушы берілген дескрипторға сәйкес тапсырмаларды орындайды.

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

Дескриптор:

- есептерді шығарып

-жауабын жазады

4-балл

Бағалау:

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

Дескриптор:

-суракка жауап береді

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков

Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл

10мин

Жеке жұмыс

Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары

Тең қабырғалы үшбұрыштың сыртқы бұрышыш неге тең?

А. 120⁰;

В. 100⁰;

С. 110⁰.

АВС үбұрышында С=35⁰ , үшбұрыштың В төбесіндегі сыртқы бұрышы 72⁰. оның барлық ішкі бұрыштарын анықтаңдар.

А. 37⁰ , 35⁰,108⁰;

В. 37⁰ , 35⁰,110⁰;

С. 36⁰ , 35⁰,108⁰.

Тең бүйірлі үшбұрыштың төбесіндегі сыртқы бұршы 150⁰.үшбұрыштың табанындағы бір сыртқы бұрышын табыңдар.

А. 30⁰;

В. 75⁰;

С. 65⁰.

АВС үшбұрышының В төбесінен түсірілген биіктік В бұрышын 40⁰ және 30⁰ болатын екі бұрышқа бөледі. АВС үшбұрышының бұрыштарын табыңдар.

А. 70⁰ , 70⁰, 40⁰;

В. 70⁰ , 50⁰, 60⁰;

С. 70⁰ , 55⁰, 55⁰.

МNK тең бүйірлі үшбұрышының табаны МK. М және К бұрыштары биссектрисаларының қиылысуынан пайда болған МЕК үшбұрышының МЕК бұрышының шамасы 110⁰ . МNK үшбұрышының бұрыштарының градустық өлшемін табыңдар.

А. 70⁰ , 70⁰, 40⁰;

В. 65⁰ , 65⁰, 50⁰;

С. 75⁰ , 75⁰, 30⁰.

Тапсырманы орындайды

Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды

5 минут

Бүгінгі сабақта:

- үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарын есептер шығаруда қолдану;
-үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы есептер шығаруда қолдану.

Кері байланыс

Білемін	Білдім	Білгім келеді

Үйге тапсырма.№3.24.

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Кері байланыс

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):

Пән/Сынып:

7 сынып

Күні:

Бөлім:

Түзулердің өзара орналасуы

Сабақтың тақырыбы:

Үшбұрыш бұрыштарының қосындысы. Үшбұрыштың сыртқы бұрышы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.1.1.18үшбұрыштың сыртқы бұрышының анықтамасын білу және үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы дәлелдеу;

7.1.1.19үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы қолдану;

Сабақтың мақсаттары:

Сабақ барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Үшбұрыш бұрыштарының қосындысы. Үшбұрыштың сыртқы бұрышы тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз:

-үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарын есептер шығаруда қолдану;
-үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы есептер шығаруда қолдану.

Үйге тапсырмасын тексеру. №3.24.

1. Өткен сабақта біз қандай тақырып меңгердік есімізге түсірейік?

2. Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы неше градусқа тең?

3. Доғал бұрышты үшбұрышта неше сүйір бұрыш болады?

Сұрақтарға жауап береді

Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары

10 мин

Жаңа сабақты бекіту

_{Теорема.} Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы 180°-қа тең.

Теорема:Үшбұрыштың сыртқы бұрышы онымен сыбайлас емес екі бұрышының қосындысына тең.

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

Дескриптор:

-Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысын біледі

- Теореманы дәлелдейді

- Сызбасы

Интернет ресурстары

минут

Бекіту тапсырмасы

Тапсырмалар.

№1.Үшбұрыштың екі төбесіндегі сыртқы бұрыштары 110° және 160°. Үшбұрыштың барлық бұрыштарын табыңдар.

№2. Теңбүйірлі үшбұрыштың табанындағы бұрышы 49˚. Төбесіндегі бұрышын табыңдар.

№3.Үшбұрыштың бір бұрышы екіншісінен 45° кіші, ал үшіншісінен 15° артық. Үшбұрыштың бұрыштарын табыңдар.

Шешімі:

∠1+45=∠2 ∠1-15=∠3 ∠1+∠2+∠3=180

Осы теңдеулерден: 2*∠1+30=∠2+∠3;

 ∠2+∠3=180-∠1 180-∠1=2*∠1+30 3*∠1=150 ∠1=50˚

№4. Үшбұрыштың сыртқы екі бұрышы 100⁰-қа және 150⁰-қа тең. Үшінші сыртқы бұрышын табыңыз.

Жауабы: 110⁰

№5. Үшбұрыштың сыртқы бұрышы 112⁰-қа тең. Осы бұрышпен сыбайлас емес екі ішкі бұрыштарының бірі 37⁰. үшбұрыштардың ішкі бұрыштарын есептеңіз.

Жауабы: 68⁰, 37⁰, 75⁰

Оқулықпен жұмыс. №3.25.

Шешімі:

a=180-110=70˚ b=180-160=20˚ a+b+c=180˚

c=180-70-20=90˚ a=70˚, b=20˚, c=90˚

Берілген тапсырмаларды орындайды.

№2.Шешімі: Теңбүйірлі үшбұрыштар теоремасы бойынша ∠В=∠С

∠A+∠B+∠C=180˚ ∠A=180˚-∠B-∠C

∠A=180˚-49-49=82˚ ∠A=82˚ ∠2=∠1+45=50+45=95 ∠2=95˚ ∠3=35˚

Білім алушы берілген дескрипторға сәйкес тапсырмаларды орындайды.

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

Дескриптор:

- есептерді шығарып

-жауабын жазады

4-балл

Бағалау:

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

Дескриптор:

-суракка жауап береді

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков

Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл

10мин

Жеке жұмыс

Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары

1)Тік бұрышты үшбұрышта неше сүйір бұрыш болады?

А. 1

В. 2

С. 3

2)Тең қабырғалы үшбұрыштың әрбір бұрышы неше градустан?

А. 45⁰;

В. 90⁰;

С. 60⁰.

3)Төменгі үш сөйлемнің қайсысы дұрыс:

А. үшбұрыштың сыртқы бұрышы екі ішкі бұрышының қосындысына тең;

В. үшбұрыштың сыртқы бұрышы өзімен сыбайлас емес екі ішкі бұрышының қосындысына тең;

С. үшбұрыштың сыртқы бұрышы үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысына тең .

4)Тең бүйірлі үшбұрыштың табанындағы бір бұрышы 70⁰. табанына қарсы жатқан бұрышты табыңдар?

А. 70⁰;

В. 60⁰;

С. 40⁰.

5)Үшбұрыштың доғал бұрышыш және тік бұрышыш болуы мүмкін бе?

А. мүмкін;

В. мүмкін емес;

С. дұрыс жауабы жоқ.

6)Тік бұрышты тең бүйірлі үшбұрыштың бұрыштары неге тең?

А. 90⁰ , 40⁰, 50⁰;

В. 90⁰ , 45⁰, 45⁰;

С. 90⁰ , 60⁰,30⁰.

7)АВD үшбұрышының А және В төбелеріндегі сыртқы бұрышы 98⁰ және 136⁰. D төбесіндегі сыртқы бұрышын табыңдар.

А. 234⁰;

В. 126⁰;

С. 278⁰.

8)АВС үбұрышында: С=40⁰ ,В төбесіндегі сыртқы бұрышы 125⁰. үшбұрыштың А төбесіндегі және В төбесіндегі ішкі бұрыштарын анықтаңдар.

А. 40⁰; 120⁰;

В. 55⁰; 85⁰;

С. 55⁰, 75⁰.

9)Тік бұрышты үшбұрыштың сыртқы бұрыштарының бірі 120⁰.оның сүйір бұрыштарын табыңдар.

А. 30⁰ , 30⁰;

В. 45⁰ , 45⁰;

С. 30⁰ , 60⁰.

10)Үшбұрыштың сыртқы бұрышы 112⁰-қа тең. Оның осы бұрышпен сыбайлас емес екі ішкі бұрыштарының бірі екіншісінен 6⁰-қа артық. Үшбұрыштың ішкі бұрыштарын есептеңдер.

А. 38⁰ , 75⁰, 67⁰;

В. 37⁰ , 74⁰, 69⁰;

С. 68⁰ , 53⁰, 59⁰.

Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды

5 минут

Бүгінгі сабақта:

- үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарын есептер шығаруда қолдану;
-үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы есептер шығаруда қолдану.

Кері байланыс

Білемін	Білдім	Білгім келеді

Үйге тапсырма. №1.

1) Үшбұрыштың бұрыштары мына сандарға пропорционал 4, 5, 9. Бұрыштарды табыңдар.

Берiлгенi:

АВС

<1:<2:<3=4: 5: 9

табу керек: <1;<2;<3

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Шешуі: <1=4х;<2=5х;<3=9х

Үшбұрыштың бұрыштарының қосындысы теоремасы бойынша <1+<2+<3=180⁰

4х+5х+9х=180⁰

18х=180⁰

х=10⁰

<1=40⁰;<2=50⁰;<3=90⁰

Кері байланыс

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:

Түзулердің өзара орналасуы

Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):

Пән/Сынып:

7 сынып

Күні:

Сабақтың тақырыбы:

Үшбұрыш теңсіздігі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.1.1.20

үшбұрыштың бұрыштары мен қабырғалары арасындағы қатысты білу және есептер шығаруда қолдану;

Сабақтың мақсаттары:

оқушылар үшбұрыштар теңсіздігі туралы түсінік беру, үшбұрыштар тең-сіздігін есептер шешуде қолдана білуеді, дағдысын қалыптастырады.

Сабақ барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Үшбұрыш теңсіздігі тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз:

- үшбұрыш қабырғалары мен бұрыштары арасындағы қатыстар. -- ----үшбұрыш қабырғалары мен бұрыштары арасындағы қатыстарды есептер шығаруда қолдану.
Үйге тапсырмасын тексеру. №3.1 /е.ж/

1) Үшбұрыштың бұрыштары мына сандарға пропорционал 4, 5, 9. Бұрыштарды табыңдар.

Берiлгенi:

АВС

<1:<2:<3=4: 5: 9

табу керек: <1;<2;<3

1. Өткен сабақта біз қандай тақырып меңгердік есімізге түсірейік?

2. Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы неше градусқа тең?

3. Доғал бұрышты үшбұрышта неше сүйір бұрыш болады?

Сұрақтарға жауап береді

Шешуі: <1=4х;<2=5х;<3=9х

Үшбұрыштың бұрыштарының қосындысы теоремасы бойынша <1+<2+<3=180⁰

4х+5х+9х=180⁰

18х=180⁰

х=10⁰

<1=40⁰;<2=50⁰;<3=90⁰

Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары

10 мин

Жаңа сабақты бекіту

Үшбұрыш қабырғалары мен бұрыштары арасындағы қатыстар туралы теорема

Теорема. Үшбұрыштың үлкен қабырғасына қарсы үлкен бұрышы жатады және, керісінше, үлкен бұрышына қарсы үлкен қабырғасы жатады.

Дәлелдеуі. (Үшбұрыштың үлкен қабырғасына қарсы үлкен бұрышы жатады)

⠀

Дәлелдеуі. (Үшбұрыштың үлкен бұрышына қарсы үлкен қабырғасы жатады)

⠀

Салдар. Тікбұрышты үшбұрыш гипотенузасы катетінен үлкен болады.

Шынында да, гипотенуза – тік бұрышқа, ал катет сүйір бұрышқа қарсы жатады. Тік бұрыш сүйір бұрыштан үлкен болғандықтан, гипотенуза катеттен үлкен болады.

⠀

1-мысал. Суретте көрсетілген PQR үшбұрышының бұрыштарын өсу ретімен орналастыр.

Шешуі.

PQR үшбұрышының қабырғаларын өсу ретімен орналастырсақ: PR < QR < PQ. Ендеше үшбұрыш қабырғалары мен бұрыштары арасындағы қатыстар туралы теорема бойынша, яғни үшбұрыштың үлкен қабырғасына қарсы үлкен бұрышы жататындықтан, ∠Q < ∠P < ∠R.

Жауабы: ∠Q < ∠P < ∠R

Үшбұрыш дегеніміз не? Ж: Бір түзудің бойында жатпайтын үш нүктені кесінділермен қосқанда шығатын геометриялық фигураны үшбұрыш деп атаймыз.

2. Қабырғалары бойынша үшбұрыштар неше түрге бөлінеді? Үшбұрыштарды ата. Ж: үш түрге бөлінеді. Тең қабырғалы, тең бүйірлі, әр түрлі қабырғалы үшбұрыш.

3. Бұрыштары бойынша үшбұрыштар неше түрге бөлінеді? Үшбұрыштарды ата. Ж: үш түрге бөлінеді. Сүйір бұрышты, доғал бұрышты, тік бұрышты үшбұрыш.

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

Үшбұрыштың үлкен қабырғасына қарсы үлкен бұрышы жатады.

Үшбұрыштың үлкен бұрышына қарсы үлкен қабырғасы жатады.

Егер үшбұрыштың екі бұрышы тең болса, онда үшбұрыш теңбүйірлі деп аталады.

Дескриптор:

-Үшбұрыш теңсіздігін біледі

- Теореманы дәлелдейді

- Сызбасы

https://onlinemektep.net/schedule/16.02.2021/lesson/f8fa1706-4194-4613-8b0e-069b3bd3ef3f

Интернет ресурстары

минут

Бекіту тапсырмасы

Тапсырмалар. Сәйкестік тестісі.

а мен в түзулері параллель -----------------а) а в

а мен в түзулері перпендикуляр ----------- в) а в

а мен в түзулері қисық -------------------- с) а ∩ в

Вертикаль бұрыштар тең. ---------- а) ∟А +∟В = 180º

Сыбайлас бұрыштардың ----------- в) ∟А =∟В

қосындысы 180º тең.

Мысал 3

1. АВ қабырғасы қандай қабырғалардың қосындысынан кіші болады?

Ж: ВС және АС қабырғаларының қосындысынан кіші болады.

2. ВС қабырғасы қандай қабырғалардың қосындысынан кіші болады?

Ж: АВ және АС қабырғаларының қосындысынан кіші болады.

3. АС қабырғасы қандай қабырғалардың қосындысынан кіші болады?

Ж: АВ және ВС қабырғаларының қосындысынан кіші болады.4. Үшбұрыштың бір қабырғасы өзге екі қабырғасының қосындысына тең болмайды. Неліктен? Ж: өйткені ол кезде үшбұрыш фигурасы шықпайды және үшбұрыштар теңсіздігі орындалмайды.

№1.АВС үшбұрышы үшін үшбұрыштар теңсіздігiн жаз: АВ<AC+BC, АC<AВ+BC, BC<AB+AC

№2.Қабырғалары 3 см және 4 см болатын үшбұрыштың үшінші қабырғасы n, мұндағы nЄN. n-нің мүмкін мәндері қандай? Ж: n<3+4, n<7. n=1,2,3,4,5,6

№3.Үшбұрыш қабырғаларының қатынасы 2:3:5-ке тең болуы мүмкін бе?

Ж: жоқ, себебі 5<2+3 теңсіздігі орындалмайды.

1. Сыбайлас бұрыштың бірі 70° тең болса, екінші бұрыш неге тең?

А. 70º В. 110º С. 90º Д. 120º

2. ∟2 және ∟4 вертикаль бұрыштар.

∟2=45º болса, ∟4 неге тең?

А. 45º В. 90º С. 155º Д. 135º

Оқулықпен жұмыс. №3.44, №3.45, №3.46.

Берілген тапсырмаларды орындайды.

Білім алушы берілген дескрипторға сәйкес тапсырмаларды орындайды.

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

Дескриптор:

- есептерді шығарып

-жауабын жазады

4-балл

Бағалау:

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

Дескриптор:

-суракка жауап береді

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков

Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл

10мин

Жеке жұмыс

Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары

Тапсырманы орындайды

Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

тест

1)Үшбұрыштың үлкен қабырғасына қарсы қандай бұрыш жатады?

А. кіші бұрыш

В. үлкен бұрыш

С. сүйір бұрыш

2)МNK үшбұрышында: NK> МK > МN. Бұрыштардың қайсысы үлкен?

А. М;

В. N;

С.K.

3)АВС үшбұрышында АВ=15 см, ВС=10 см, СА=8 см. Осы үшбұрыштың ең үлкен бұрышы қайсы?

А. В;

В. А;

С. С.

4)Тең қабырғаларға қарсы жатқан бұрыштар тең болады, ал тең бұрыштарға қарсы жатқан қабырғалар ше?

А. тең;

В. үлкен;

С. кіші.

5)АОD үшбұрышында <А=<О=< D бұрыштары өзара тең. Бұл қандай үшбұрыш?

А. тең бүйірлі;

В. тең қабырғалы;

С. тік бұрышты.

6)Теореманы жалғастырыңдар.

Үшбұрыштың кез келген қабырғасы қалған екі қабырғасының....

А. қосындысынан үлкен болады;

В. қосындысынан кіші болады;

С. қосындысына тең болады.

7)Қабырғалары 6 см, 3 см, 3 см үшбұрыш болуы мүмкін бе?

А. мүмкін;

В. мүмкін емес;

С. дұрыс жауабы жоқ.

8)Тік бұрышты үшбұрыштың қай қабырғасына түсірілген биіктік ең қысқа болады?

А. гипотенузаға;

В. үлкен катетке;

С. кіші катетке.

9) ОАВ – тең бүйірлі үшбұрыш, ОВ=5 см, ОА=8 см. Қабырғалардың қайсысы үшбұрыштың табаны болуы мүмкін?

А. ОА;

В. ОВ;

С. АВ.

10)Тік бұрышты үшбұрыштың бір сүйір бұрышы екіншісінен 40⁰ кем. Осы тік бұрышты үшбұрыштың сүйір бұрыштарын табыңдар .

А. 85⁰ , 45⁰;

В. 62⁰ , 25⁰;

С. 60⁰ , 20⁰.

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

5 минут

Бүгінгі сабақта:

- үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарын есептер шығаруда қолдану;
-үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы есептер шығаруда қолдану.

Кері байланыс

Білемін	Білдім	Білгім келеді

Үйге тапсырма. №3.47.

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Кері байланыс

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:

Түзулердің өзара орналасуы

Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):

Пән/Сынып:

7 сынып

Күні:

Сабақтың тақырыбы:

Үшбұрыш теңсіздігі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.1.1.20

үшбұрыштың бұрыштары мен қабырғалары арасындағы қатысты білу және есептер шығаруда қолдану;

Сабақтың мақсаттары:

Сабақ барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Үшбұрыш теңсіздігі тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз:

- үшбұрыш қабырғалары мен бұрыштары арасындағы қатыстар. -- ----үшбұрыш қабырғалары мен бұрыштары арасындағы қатыстарды есептер шығаруда қолдану.
Үйге тапсырмасын тексеру. №3.1 /е.ж/

1) Үшбұрыштың бұрыштары мына сандарға пропорционал 4, 5, 9. Бұрыштарды табыңдар.

Берiлгенi:

АВС

<1:<2:<3=4: 5: 9

табу керек: <1;<2;<3

1. Өткен сабақта біз қандай тақырып меңгердік есімізге түсірейік?

2. Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы неше градусқа тең?

3. Доғал бұрышты үшбұрышта неше сүйір бұрыш болады?

Сұрақтарға жауап береді

Шешуі: <1=4х;<2=5х;<3=9х

Үшбұрыштың бұрыштарының қосындысы теоремасы бойынша <1+<2+<3=180⁰

4х+5х+9х=180⁰

18х=180⁰

х=10⁰

<1=40⁰;<2=50⁰;<3=90⁰

Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары

10 мин

Жаңа сабақты бекіту

Үшбұрышта:
1) Үлкен қабырғаға қарсы үлкен бұрыш жатады, үлкен бұрышқа қарсы үлкен қабырға жатады.
2) Қабырғалар тең болса, оларға қарсы жатқан бұрыштарда тең болады, бұрыштар тең болса, оларға қарсы жатқан қабырғалар да тең болады.
3) Тік бұрышты үшбұрыштың бір бұрышы 300 болса, оған қарсы жатқан катеті гипотенузаның жартысына тең болса, онда осы катетке қарсы жатқан бұрыш 300-қа тең болады.
4. Үшбұрыштың кез келген қабырғасы оның қалған екі қабырғасының қосындысынан кіші болады.

Тапсырма1:

Үшбұрыш сызыңдар. Оның төбелерін А, В, С әріптерімен белгілеңдер. Ең үлкен қабырғаны АВ деп белгілеңдер.
Үшбұрыштың қабырғаларының ұзындықтарын өлшеп табыңдар да, жазып қойыңдар. Айталық , АВ =8 см, ВС=4 см, АС=7 см болсын.
ВС мен АС қабырғаларының ұзындықтарының қосындысын табыңдар: ВС+АС=4+7=11 см (үлгі).
АВ-ның ұзындығын қалған қабырғаларының ұзындықтарының қосындысымен салыстырыңдар: 8 см < 11 см.
Қорытынды жасаңдар, АВ < BC+AC болуға тиіс.

Теорема: Үшбұрыштың әрбір қабырғасы өзге екі қабырғаларының қосындысынан кіші болады.

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

Үшбұрыштың үлкен қабырғасына қарсы үлкен бұрышы жатады.

Үшбұрыштың үлкен бұрышына қарсы үлкен қабырғасы жатады.

Егер үшбұрыштың екі бұрышы тең болса, онда үшбұрыш теңбүйірлі деп аталады.

Дескриптор:

-Үшбұрыш теңсіздігін біледі

- Теореманы дәлелдейді

- Сызбасы

Интернет ресурстары

минут

Бекіту тапсырмасы

Тапсырма 2:

Берілген сандар үшбұрыш қабырғалары бола алама?

а=4 см; в= 4 см; с=8см. (Бола алмайды)
a=5 см; в=7 см; с=9 см. (Бола алады)
а=2 см; в=3 см; с=5 см. (Бола алмайды)
а=12 см; в=15 см; с=8 см. (Бола алады)
а=41 см; в=48 см; с=80см. (Бола алады)
а=413 см; в=148 см; с=208 см (Бола алмайды)
а=51 см; в=46 см; с=81 см. (Бола алады)

Есептер шығару.

Екі қабырғасының ұзындығы: 1) 2 см және 5 см, 2) 21 см және 9 см, 3) 6 дм және 3 дм болатын тең бүйірлі үшбұрыштың үшінші қабырғасын табыңдар. 1) 5 см, 2)21 см, 3) 6 дм.

Тапсырма 3:

Кесінділерді пайдалана отырып, екі үшбұрыш құрастырыңдар.

1-ші үшбұрыш қабырғалары 10 см, 12 см, 9 см. 2-ші үшбұрыш қабырғалары 7 см, 6 см, 4 см.

Берілген тапсырмаларды орындайды.

Білім алушы берілген дескрипторға сәйкес тапсырмаларды орындайды.

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

Дескриптор:

- есептерді шығарып

-жауабын жазады

4-балл

Бағалау:

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

Дескриптор:

-суракка жауап береді

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков

Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл

10мин

Жеке жұмыс

Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары

Үшбұрыштыңүлкен бұрышына қарсы қандай қабырға жатады?

А үлкен қабырға;

В. кіші қабырға;

С. орташа қабырға.

АВС үшбұрышында:

ВС> АС > АВ. Бұрыштардың қайсысы үлкен?

А. А;

В. В;

С. С.

АВС үшбұрышында АВ=17 см, ВС=15 см, АС=10 см. Осы үшбұрыштың ең кіші бұрышын көрсетіңдер.

А. С;

В. В;

С. А.

Тік бұрышты үшбұрыштың гипотенузасы катеттердің әрқайсысынан … болады.

А. кіші;

В. тең;

С. үлкен.

АDК – доғал бұрышты үшбұрыш. Оның D бұрышы доғал. Осы үшбұрыштың ең үлкен қабырғасын атаңдар.

А. АD; В. АК; С. DК.

Тік бұрышты үшбұрыштың 30⁰ – қа тең бұрышына қарсы жатқан катет....

А. гипотенузаға тең;

В. гипотенузаның жартысына тең;

С. үлкен катеттің жартысына тең .

Қабырғалары 5 см, 7 см, 6 см болатын үшбұрыш болуы мүмкін бе?

А. мүмкін;

В. мүмкін емес;

С. дұрыс жауабы жоқ.

М бұрышы 60⁰-қа тең және гипотенузасы МN SMN тік бұрышты үшбұрышының SL биіктігі жүргізілген. LМ=2 см болса, LN неге тең?

А. 7 см; В. 6 см; С. 8 см.

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

5 минут

Бүгінгі сабақта:

- үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарын есептер шығаруда қолдану;
-үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы есептер шығаруда қолдану.

Кері байланыс

Білемін	Білдім	Білгім келеді

Үйге тапсырма. №3.51.

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Кері байланыс

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:

Түзулердің өзара орналасуы

Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):

Пән/Сынып:

7 сынып

Күні:

Сабақтың тақырыбы:

Тікбұрышты үшбұрыштардың теңдігінің белгілері. Тікбұрышты үшбұрыштың қасиеттері

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.1.1.25

тікбұрышты үшбұрыштар теңдігінің белгілерін дәлелдеу;

7.1.1.26

тікбұрышты үшбұрыштар теңдігінің белгілерін есептер шығаруда қолдану;

Сабақтың мақсаттары:

Сабақ барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Үшбұрыш теңсіздігі тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз:

- үшбұрыш қабырғалары мен бұрыштары арасындағы қатыстар. -- ----үшбұрыш қабырғалары мен бұрыштары арасындағы қатыстарды есептер шығаруда қолдану.
Үйге тапсырмасын тексеру. №3.1 /е.ж/

1) Үшбұрыштың бұрыштары мына сандарға пропорционал 4, 5, 9. Бұрыштарды табыңдар.

Берiлгенi:

АВС

<1:<2:<3=4: 5: 9

табу керек: <1;<2;<3

1. Өткен сабақта біз қандай тақырып меңгердік есімізге түсірейік?

2. Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы неше градусқа тең?

3. Доғал бұрышты үшбұрышта неше сүйір бұрыш болады?

Сұрақтарға жауап береді

Шешуі: <1=4х;<2=5х;<3=9х

Үшбұрыштың бұрыштарының қосындысы теоремасы бойынша <1+<2+<3=180⁰

4х+5х+9х=180⁰

18х=180⁰

х=10⁰

<1=40⁰;<2=50⁰;<3=90⁰

Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары

15 мин

Жаңа сабақты бекіту

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

Дескриптор:

-Үшбұрыш теңсіздігін біледі

- Теореманы дәлелдейді

- Сызбасы

https://onlinemektep.net/schedule/16.02.2021/lesson/f8fa1706-4194-4613-8b0e-069b3bd3ef3f

Интернет ресурстары

минут

Бекіту тапсырмасы

Есептер шығару

№1

Бер:

2 - есеп:

Берілгені: ∆АВС тік бұрышты үшбұрыш , <А=35⁰,<С=90⁰,табу керек <В-?

Шешуі: < В+<А+ <С =180⁰, <В=180⁰-125⁰=55⁰, жауабы: <В=55⁰

3 – есеп:

Берілгені: ∆АВС тік бұрышты үшбұрыш, <А=<В+20⁰ ,<С=90⁰ , табу керек <А-?,<В-?

Шешуі: <С+<В+<В+20⁰=180⁰ , 90⁰ + <В + <В +20⁰ = 180⁰ → 2<В = 180⁰ - 110⁰ , 2<В = 70⁰ , <В = 35⁰ , <А = 35⁰ + 20⁰ , жауабы : <А = 55⁰,<В = 35⁰

4 – есеп:

Тік бұрышты үшбұрыштың бір сүйір бұрышы 45⁰ Катеттерінің қосындысы 36 см-ге тең болса , олардың әрқайсысы неге тең болады?

Шешуі: Үшбұрыш тең бүйірлі болғандықтан 36см : 2 = 18см , жауабы: 18см,18см.

Оқулықпен жұмыс. №3.20

Берілген тапсырмаларды орындайды.

Білім алушы берілген дескрипторға сәйкес тапсырмаларды орындайды.

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

Дескриптор:

- есептерді шығарып

-жауабын жазады

4-балл

Бағалау:

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

Дескриптор:

-суракка жауап береді

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков

Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл

10мин

Жеке жұмыс

Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары

Тапсырманы орындайды

Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды

5 минут

Бүгінгі сабақта:

- үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарын есептер шығаруда қолдану;
-үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы есептер шығаруда қолдану.

Кері байланыс

Білемін	Білдім	Білгім келеді

Үйге тапсырма. №3.22.

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Кері байланыс

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:

Түзулердің өзара орналасуы

Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):

Пән/Сынып:

7 сынып

Күні:

Сабақтың тақырыбы:

Тікбұрышты үшбұрыштардың теңдігінің белгілері. Тікбұрышты үшбұрыштың қасиеттері

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.1.1.25тікбұрышты үшбұрыштар теңдігінің белгілерін дәлелдеу;

7.1.1.26тікбұрышты үшбұрыштар теңдігінің белгілерін есептер шығаруда қолдану;

Сабақтың мақсаттары:

Сабақ барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Тікбұрышты үшбұрыштардың теңдігінің белгілері. Тікбұрышты үшбұрыштың қасиеттері тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз:

- үшбұрыш қабырғалары мен бұрыштары арасындағы қатыстар. -үшбұрыш қабырғалары мен бұрыштары арасындағы қатыстарды есептер шығаруда қолдану.
Үйге тапсырмасын тексеру. №3.22.

Сұрақ - жауап / өткен тақырыптарға шолу/

Үшбұрыш дегеніміз не?

Қандай үшбұрыш тік бұрышты үшбұрыш деп аталады?

Элементтерін атаңыз?

Үшбұрыштар теңдігінің 3 белгісін еске түсірейік?

Сұрақтарға жауап береді

Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары

10 мин

Жаңа сабақты бекіту

Тікбұрышты үшбұрыштардың теңдігінің белгілері
Екі тікбұрышты үшбұрыштың мына өлшемдері тең болса, онда олар өзара тең болады:
1. Гипотенуза мен сүйір бұрышы.
1. Катет пен қарсы жатқан бұрыш.
1. Катет пен іргелес бұрыш.
1. Екі катеті.

1. Гипотенуза мен катет.
І белгі. Егер тік бұрышты үшбұрыштың екі катеті екінші тік бұрышты үшбұрыштың екі катетіне тең болса, онда бұл тік бұрышты үшбұрыштар тең болады.

ІІ белгі. Егер тік бұрышты үшбұрыштың катеті мен оған іргелес сүйір бұрышы екінші тік бұрышты үщбұрыштың сәйкес катеті мен оған іргелес сүйір бұрышына тең болса, онда бұл үшбұрыштар тең болады.

ІІІ белгі. Егер тік бұрышты үшбұрыштың гипотенузасы мен сүйір бұрышы екінші үшбұрыштың гипотенузасы мен сүйір бұрышына тең болса, онда бұл үшбұрыштар тең болады.

ІV белгі. Егер тік бұрышты үшбұрыштың катеті мен гипотенуза екінші тік бұышты үшбұрыштың сәйкес катеті мен гипотенузасына тең болса, онда бұл үшбұрыштар тең болады.
Екі үшбұрыштың мына өлшемдері тең болса, онда олар өзара тең болады:
1. Екі қабырғасы мен олардың арасындағы бұрышы.
1. Бір қабырғасы мен оған іргелес бұрыштары.
1. Үш қабырғасы.
1 - теорема. Егер екі тікбұрышты үшбұрыштың 1) сәйкес катеттері тең болса;
2) сәйкес бір катеті және оған іргелес жатқан сүйір бұрышы тең болса;
3) гипотенузалары және оған іргелес жатқан бір сүйір бұрышы тең болса, онда бұл үшбұрыштар тең болады.
2 - теорема. Егер бір тікбұрышты үшбұрыштың катеті мен гипотенузасы екінші тікбұрышты үшбұрыштың сәйкес катеті мен гипотенузасына тең болса, онда мұндай тікбұрышты үшбұрыштар тең болады.
3 - теорема. Кез келген үшбұрыштың үлкен қабырғасына қарсы үлкен бұрыш жатады.

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

Дескриптор:

-Үшбұрыш теңсіздігін біледі

- Теореманы дәлелдейді

- Сызбасы

Интернет ресурстары

минут

Бекіту тапсырмасы

Есептер шығару. №1

Бер:

№2

Бер:

Жауабы:

3 – есеп:

Берілгені: ∆АВС тік бұрышты тең бүйірлі үшбұрыш <А = <С = 45⁰, АС + ВД = 12см, табу керек : АС - ?

4 – есеп:

АВС және А₁ В₁ С₁ тік бұрышты үшбұрыштарында : <А = <А₁ = 90⁰ , АВ =А ₁В₁ = 3см , АС = А ₁С₁ = 4см , ВС = 5см , табу керек: В ₁С₁ -?

Оқулықпен жұмыс. №3.23

Берілген тапсырмаларды орындайды.

Білім алушы берілген дескрипторға сәйкес тапсырмаларды орындайды.

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

№3. Шешуі : АС = АД + ДС , Тең бүйірлі болғандықтан АД = ДС = ВД , АД + ДС + ВД = 12см , АД=ДС=ВД=12:3=4см , АД=4см , ДС=4см, ВД=4см → АС=8см.

Шешуі: 1-ші белгі бойынша ∆АВС = ∆А₁ В₁ С₁ → В₁С₁ = 5см . жауабы: 5см

Дескриптор:

- есептерді шығарып

-жауабын жазады

4-балл

Бағалау:

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

Дескриптор:

-суракка жауап береді

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков

Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл

15мин

Жеке жұмыс

Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары

1)Үшбұрыш теңдігінің бірінші белгісі:

А. Егер бір үшбұрыштың екі қабырғасы және олардың арасындағы бұрышы екінші үшбұрыштың сәйкес екі қабырғасы мен олардың арасындағы бұрышына тең болса, онда мұндай үшбұрыштар өзара тең болады.

В. Егер бір үшбұрыштың екі қабырғасы және олардың арасындағы бұрышы екінші үшбұрыштың екі қабырғасы мен олардың арасындағы бұрышына тең болса, онда мұндай үшбұрыштар өзара тең болады.

С. Егер бір үшбұрыштың екі қабырғасы және бұрышы екінші үшбұрыштың сәйкес екі қабырғасы мен бұрышына тең болса, онда мұндай үшбұрыштар өзара тең болады.

2)АС мен ОВ кесінділері К нүктесінде қиылысады. К нүктесі осы кесінділерді қақ бөледі. В мен С нүктелері қосылған. Егер АКВ = 60⁰ болса, ОКА бұршының градустық өлшемі қандай болады?

А. 120⁰

В. 60⁰

С.30⁰

3)ЕҒК және MNР үшбұрыштарында ЕҒ= NР, ЕК =MN, ЕҒК және MNР үшбұрыштарын салыстырыңдар. ЕҒК үшбұрышында М бұрышына тең болатын бұрышты табыңдар.

А. Е

В. К

С. Ғ

4)АС мен ВD кесінділері О нүктесінде қиылысады: АО=СО, ВО=DО. А мен В нүктелерін, С мен D нүктелерін қосқанда ВАО және ОDС үшбұрыштары пайда болады. АВ=47 см болса, DС кесіндісінің ұзындығын табыңдар.

А.50 см;

В. 45 см;

С. 47 см.

5)Үшбұрыштар теңдігінің екінші белгісін жалғастырыңдар. Үшбұрыштар өзара тең болады, егер...

А. қандай да болмасын бір үшбұрыштың бір қабырғасы және оған іргелес жатқан екі бұрышы екінші бір үшбұрыштың бір қабырғасы мен оған іргелес жатқан екі бұрышына тең болса;

В. бір үшбұрыштың қабырғасы мен оған іргелес жатқан екі бұрышы екінші үшбұрыштың сәйкес қабырғасы мен оған іргелес жатқан бұрышына тең болса;

С.бір үшбұрыштың бір қабырғасы мен оған іргелес жатқан бұрышы екінші үшбұрыштың сәйкес қабырғасы мен оған іргелес жатқан бұрышына тең болса.

Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды

5 минут

Бүгінгі сабақта:

- үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы туралы теорема мен оның салдарын есептер шығаруда қолдану;
-үшбұрыштың сыртқы бұрышы туралы теореманы есептер шығаруда қолдану.

Кері байланыс

Білемін	Білдім	Білгім келеді

Үйге тапсырма. №3.25.

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Кері байланыс

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:

Түзулердің өзара орналасуы

Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):

Пән/Сынып:

7 сынып

Күні:

Сабақтың тақырыбы:

Тікбұрышты үшбұрыштардың теңдігінің белгілері. Тікбұрышты үшбұрыштың қасиеттері

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.1.1.27

тікбұрышты үшбұрыштың қасиеттерін қолдану;

Сабақтың мақсаттары:

-тікбұрышты үшбұрыштар теңдігінің белгілері мен тікбұрышты үшбұрыш қасиеттерін есептер шығаруда қолдану.

Сабақ барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз:

-тікбұрышты үшбұрыштар теңдігінің белгілері мен тікбұрышты үшбұрыш қасиеттерін есептер шығаруда қолдану.

Үйге тапсырмасын тексеру. №3.22.

Сұрақ - жауап / өткен тақырыптарға шолу/

1.Үшбұрыш дегеніміз не? 2. Тік бұрышты үшбұрыш дегеніміз ... 3. Тікбұрышты үшбұрыш элементтерін атаңдар. 4. Үшбұрыштар теңдігінің 3 белгісін еске түсірейік

Сұрақтарға жауап береді

Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары

10 мин

Жаңа сабақты бекіту

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

Дескриптор:

-Үшбұрыш теңсіздігін біледі

- Теореманы дәлелдейді

- Сызбасы

Интернет ресурстары

минут

Бекіту тапсырмасы

1. «Кім шапшаң?»

Ауызша тапсырмалар

Жылдам есептейік
Тапсырма лар	ΔАВС бұрыштары
№	<А	<В	<С
1	90°	?	30°
2	?	45°	55°
3	100°	?	40°
4	60°	60°	?

2-есеп

Берілгені: АВС және А₁ В₁ С₁ -тік бұрышты үшбұрыштар <А = <А₁ = 90⁰ , АВ =А ₁В₁ = 3см , АС = А ₁С₁ = 4см , ВС = 5см , Табу керек: В ₁С₁ -? Шешуі: 1-ші белгі б-ша ∆АВС = ∆А₁ В₁ С₁ → В₁С₁ = 5см . Жауабы: 5см

Жеке жұмыс.

1.Екі үшбұрыштың үш қабырғасы және үш бұрышы тең, олар тең үшбұрыштар ма?

2.Барлық қабырғасы тең үшбұрыш тең бүйірлі үшбұрыш па?

3.Екі тікбұрышты үшбұрыштың сүйір бұрыштары тең, олар тең
үшбұрыштар ма?

4.Бір катеті және бір бұрышы (сүйір бұрышы болмауы да мүмкін) тең тікбұрышты үшбұрыштар, тең үшбұрыштар ма?

5.Катет гипотенузадан үлкен болуы мүмкін бе?

6.Екі тікбұрышты үшбұрыш тең, егер олардың сәйкес екі катеттері тең болса.

7.Үшбұрыштың бір бұрышы 179^o-қа тең болуы мүмкін бе?

І. Практикалық тапсырма:

30⁰ -қа қарсы жатқан катеті мен гипотенузасын өлшеңдер және кестені толтырыңыздар;

№	 С	 А	ВС	АВ
1
2

Оқулықпен жұмыс. №3.22

Берілген тапсырмаларды орындайды.

Білім алушы берілген дескрипторға сәйкес тапсырмаларды орындайды.

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

Дескриптор:

- есептерді шығарып

-жауабын жазады

4-балл

Бағалау:

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

Дескриптор:

-Сұраққа жауап береді

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков

Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

15мин

Жеке жұмыс

Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары

1) АВС – тең бүйірлі үшбұрыш: АВ=АС=12 см, ВD-медиана. АВD бұрышының градустық өлшемі 30⁰.АС қабырғасының ұзындығын есептеп табыңдар.

А. 10 см

В. 12 см

С. 8 см

АВС= А₁В₁С₁ және А₁В₁=5 см, В₁С₁=6 см А₁С₁ =4 см. АВС үшбұрышының периметрін табыңдар.

А. 4 см

В. 15 см

С. 14 см²

3)Үшбұрыштың екі бұрышы өзара тең. Осы бұрыштардың биссектрисалары өзара тең бола ма?

А. болады

В. болмайды

С. дұрыс жаубы жоқ

4)Тең бүйірлі үшбұрыштың периметрі 15 см. Бүйір қабырғасы табанынан 2 есе ұзын. Үшбұрыштың табанының ұзындығын табыңдар.

А. 3 см

В. 5 см

С. 7 см

5)АВС және DЕМ үшбұрыштары өзара тең. ВС қабырғасы 8 см, А=45⁰. ЕМ қабырғасы неше сантиметр?

А. 6 см

В. 8 см

С. 7 см

6)АВС және МDК үшбұрыштары тең. АВ=5 см, ВС=6 см, АС=7 см. МDК үшбұрышының қабырғаларын табыңдар.

А. 5 см, 6 см, 8 см;

В. 5 см, 7 см, 8 см;

С. 5 см, 6 см, 7 см.

Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

5 минут

Бүгінгі сабақта:

-тікбұрышты үшбұрыштар теңдігінің белгілері мен тікбұрышты үшбұрыш қасиеттерін есептер шығаруда қолдану.

Рефлексия: Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді:

- нені білдім, нені үйрендім - нені толық түсінбедім - немен жұмысты жалғастыру қажет

Үйге тапсырма. №3.26.

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Кері байланыс

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:			Түзулердің өзара орналасуы
Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):
Пән/Сынып:			7 сынып
Күні:
Сабақтың тақырыбы:			Перпендикуляр түзулер. Перпендикуляр, көлбеу және оның проекциясы.ББЖБ№1
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:			7.1.2.8 Перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын меңгеру; 7.1.2.9 нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болуы туралы теореманы дәлелдеу және қолдану;
Сабақтың мақсаттары:			-перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын ажырата білу; -нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болатыны туралы теореманы қолдана білу.
Сабақ барысы:
Уақыты	Кезең дері	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
5 минут	Ұйымдастыру	Сәлеметсіздерме! Бүгін, Перпендикуляр түзулер. Перпендикуляр, көлбеу және оның проекциясы тақырыбын қарастырамыз Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз: -перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын ажырата білу; -нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болатыны туралы теореманы қолдана білу. Үйге тапсырмасын тексеру. №3.22. Сұрақ - жауап / өткен тақырыптарға шолу/ 1. Екі үшбұрыштың үш қабырғасы және үш бұрышы тең, олар тең үшбұрыштар ма? 2.Барлық қабырғасы тең үшбұрыш тең бүйірлі үшбұрыш па? 3.Екі тікбұрышты үшбұрыштың сүйір бұрыштары тең, олар тең үшбұрыштар ма? 4.Бір катеті және бір бұрышы (сүйір бұрышы болмауы да мүмкін) тең тікбұрышты үшбұрыштар, тең үшбұрыштар ма? 5.Катет гипотенузадан үлкен болуы мүмкін бе?		Сұрақтарға жауап береді		Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары
10мин	Жаңа сабақты бекіту	АВ және CD түзулері О нүктесінде қиылысып, бір-бірімен тік бұрыш жасасын.Сонда ∠BOD=90° болады. ∠BOD жазық бұрыштың жартысы болғандықтан, ∠DOA=90°, ∠COВ=90°. Бұдан ∠АОС=90°-қа тең. Бұл жағдайда АВ және CD түзулері перпендикуляр болады.		Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады	Дескриптор: -Үшбұрыш теңсіздігін біледі - Теореманы дәлелдейді - Сызбасы	Интернет ресурстары
10 минут	Бекіту тапсырмасы	№1. а және b түзулерінің қиылысуында пайда болған бұрыштардың үшеуі өзара тең. а ┴ b екенін дәлелдендер. АВ және СD перпендикуляр түзулері О нүктесінде қиылысады. ОЕ және ОF сәулелері ОD сәулесімен бір жарты жазықтықта жатады және <ЕОF=105, <ВОF=28°. DОF және DОЕ бұрыштарын табыңдар. Шешуі. Есептің шартына сәйкес сурет саламыз ВОЕ және АОЕ – сыбайлас бұрыштар. Сондықтан <ВОЕ немесе <АОЕ=180°-(105°+28°) 180°- 133°=47°. <АОD=90° болғандықтан,<ЕОD=90° - <АОЕ=90°- 47°= 43°. Суреттен, < DОF = 105°- 43°=62°. Жауабы: 62°, 43°. Оқулықпен жұмыс. №3.28		Берілген тапсырма бойынша есепті орындайды Шешуі. Қиылысқан а және b түзулері берілсін.Олар қиылысқанда пайда болған бұрыштардың үшеуін 1; 2 және 3 деп белгілейік. Шарт бойынша <1=<2=<3 . <1 мен <2 ( немесе <2 мен <3) сыбайлас болғандықтар олардың қосындысы 180°- қа тең. Ондықтан олардың әрқайсысы 90° - тан. Бұл түзулердің өзара перпендикуляр болатынын көрсетеді. Берілген тапсырмаларды орындайды. Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.	Дескриптор: - есептерді шығарып -жауабын жазады 4-балл Бағалау: Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады Дескриптор: -Сұраққа жауап береді Сонымен қатар, өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.	Слайд Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық. Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл
15мин	Жеке жұмыс	1)Екі түзудің перпендикулярлығы қалай белгіленеді? А. «\|\|» В. « » С. « » 2)Шамасы 47⁰ –қа тең DON бұрышы берілген. Оның төбесі арқылы DO қабырғасына перпендикуляр болатын ОК түзуі жүргізілген. О төбесінде пайда болған бұрыштардың әрқайсысының градустық шамасын анықтаңдар. А. 90⁰, 45⁰ В. 90⁰, 39⁰ С.90⁰, 47⁰ 3)Мына сөйлем теорема, анықтама немесе аксиома бола ма? «Вертикаль бұрыштар өзара тең» А. аксиома В. теорема С. анықтама		Тапсырманы орындайды	Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды
5 минут		Бүгінгі сабақта: -перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын ажырата білу; -нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болатыны туралы теореманы қолдана білу. Рефлексия: Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді: - нені білдім, нені үйрендім - нені толық түсінбедім - немен жұмысты жалғастыру қажет Үйге тапсырма. №3.30.		Тақырыпты меңгергенін анықтау	Кері байланыс	Оқулық; оқу құралдары; слайд Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:

Түзулердің өзара орналасуы

Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):

Пән/Сынып:

7 сынып

Күні:

Сабақтың тақырыбы:

Перпендикуляр түзулер. Перпендикуляр, көлбеу және оның проекциясы.ББЖБ№2

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.1.2.8

Перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын меңгеру;

7.1.2.9

нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болуы туралы теореманы дәлелдеу және қолдану;

Сабақтың мақсаттары:

-перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын ажырата білу;

-нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болатыны туралы теореманы қолдана білу.

Сабақ барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Перпендикуляр түзулер. Перпендикуляр, көлбеу және оның проекциясы тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз: -перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын ажырата білу;

-нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болатыны туралы теореманы қолдана білу.

Үйге тапсырмасын тексеру.

Сұрақ - жауап / өткен тақырыптарға шолу/

1. Екі үшбұрыштың үш қабырғасы және үш бұрышы тең, олар тең үшбұрыштар ма?

2.Барлық қабырғасы тең үшбұрыш тең бүйірлі үшбұрыш па?

3.Екі тікбұрышты үшбұрыштың сүйір бұрыштары тең, олар тең

үшбұрыштар ма?

4.Бір катеті және бір бұрышы (сүйір бұрышы болмауы да мүмкін) тең тікбұрышты үшбұрыштар, тең үшбұрыштар ма?

5.Катет гипотенузадан үлкен болуы мүмкін бе?

Сұрақтарға жауап береді

Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары

10 мин

Жаңа сабақ

Перпендикуляр және көлбеу

Анықтама. АН кесіндісі – А нүктесінен α жазықтығына жүргізілген перпендикуляр деп, ал Н нүктесі перпендикулярдың табаны деп, аталады. МA кесіндісін жүргіземіз. Ол А нүктесінен α жазықтығына жүргізілген көлбеу деп, ал М нүктесі көлбеудің табаны деп аталады. МH кесіндісі көлбеудің α жазықтығына түсірілген проекциясы деп аталады.

Берілген нүктеден жазықтыққа жүргізілген перпендикуляр дәл сол нүктеден осы жазықтыққа жүргізілген кез келген көлбеуден кіші болады. АН < МА.

Үш перпендикуляр туралы теорема:
Жазықтықта көлбеудің табаны арқылы жүргізілген түзу, осы көлбеудің жазықтыққа түсірілген проекциясына перпендикуляр және көлбеудің өзіне де перпендикуляр.

Д әлелдеуі.
Суретті қарайық, мұнда АН кесіндісі a жазықтығына перпендикуляр, МА – көлбеу, а – a жазықтығындағы М нүктесі арқылы МА көлбеуінің проекциясына перпендикуляр түзу: а перпендикуляр МА болатынын дәлелдейік.
АМН жазықтығын қарастырайық. а түзу осы жазықтыққа перпендикуляр, өйткені ол қиылысушы АН пен МН түзулеріне перпендикуляр. Бұдан а түзуі АНМ жазықтығында жататын кез келген түзуге перпендикуляр, оның ішінде а перпендикуляр МА екені шығады. Теорема дәлелденді.

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

Дескриптор:

-Үшбұрыш теңсіздігін біледі

- Теореманы дәлелдейді

- Сызбасы

Интернет ресурстары

минут

Бекіту тапсырмасы

Шығармашылық деңгей.

№ 1.c Бер: а,в,с

а а ┴ с

в в ┴ с

д/к: а//в

Дәлелденуі: ∟1=90º, ∟2=90º

∟1 мен ∟2 тұстас бұрыштар.

∟1+ ∟2=180º

Түзулердің параллельдік белгісі бойынша а//в

а//в

Оқулықпен жұмыс. №3.33

Берілген тапсырма бойынша есепті орындайды

Берілген тапсырмаларды орындайды.

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

Дескриптор:

- есептерді шығарып

-жауабын жазады

4-балл

Бағалау:

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

Дескриптор:

-Сұраққа жауап береді

Слайд

Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық.

Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков

Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл

5мин

Жеке жұмыс

Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары

Тапсырманы орындайды

Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды

5минут

Бүгінгі сабақта:

-перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын ажырата білу;

-нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болатыны туралы теореманы қолдана білу.

Рефлексия: Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді:

- нені білдім, нені үйрендім - нені толық түсінбедім - немен жұмысты жалғастыру қажет

Үйге тапсырма. №3.35.

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Кері байланыс

Оқулық; оқу құралдары; слайд

Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:			Түзулердің өзара орналасуы
Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):
Пән/Сынып:			7 сынып
Күні:
Сабақтың тақырыбы:			Перпендикуляр түзулер. Перпендикуляр, көлбеу және оның проекциясы.
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:			7.1.2.8 Перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын меңгеру; 7.1.2.9 нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болуы туралы теореманы дәлелдеу және қолдану;
Сабақтың мақсаттары:			-перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын ажырата білу; -нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болатыны туралы теореманы қолдана білу.
Сабақ барысы:
Уақыты	Кезең дері	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
2 минут	Ұйымдастыру	Сәлеметсіздерме! Бүгін, Перпендикуляр түзулер. Перпендикуляр, көлбеу және оның проекциясы тақырыбын қарастырамыз Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз: -перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын ажырата білу; -нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болатыны туралы теореманы қолдана білу. Үйге тапсырмасын тексеру. №3.22. Сұрақ-жауап тестісі. Өзара тікбұрыш жасап қиылысатын түзулер қалай аталады? Перпендикуляр. Ішкі тұстас бұрыштардың қосыңдысы неге тең? 180 Өзара қиылыспайтын түзулер қалай аталады? Параллель. Тікбұрыш жасап қиылысқан түзулердің әр бұрышы неше градуска тең? 90		Сұрақтарға жауап береді		Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары
8 мин	Жаңа сабақты бекіту	Берілген а түзуінің бойынан кез келген О нүктесін алайық. А түзуі арқылы анықталған жазықтықтардың біріне ОА сәулесінен бастап ∠АОС=90° бұрышты өлшеп өлшеп салайық. Сонда ОС⊥ОА болады. ОС сәулесіне OD толықтауыш сәулесін жүргізсек, b түзуі анықталады. Демек b⊥a. Е нді, Онүктесі арқылы өтетін және а түзуіне перпендикуляр бір ғана b түзуі болатынын көрсетейік. В нүктесінен а түзуіне түсірілген ВА кесіндісін-перпендикуляр, ал ВС кесіндісін-көлбеу деп атайды. А нүктесі А перпендикулярының табаны, С нүктесі ВС көлбеуінің табаны, ал АС кесіндісі ВС көлбеуінің а түзуіндегі прекциясы деп аталады. АВ кесіндісінің ұзындығын В нүктесінен а түзуіне дейінгі қашықтық деп те атайды.		Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады	Дескриптор: -Үшбұрыш теңсіздігін біледі - Теореманы дәлелдейді - Сызбасы	Интернет ресурстары
20 минут	Бекіту тапсырмасы	Есептер шығару. Есеп №1. Берілгені: Шешуі: АВ┴ АС┴ АD CD²= AC²+AD² AB=3 см C²= CB²-AB² BC=7 см AC²=7²-3²=40см AD=1.5 см CD= 40+1.5²=42.25см CD=? CD= 6.5см Есеп №2. Берілгені: Шығаруы : AB=8 см AD= BN, себебі AB II CD BC=15 см BN²=CB²-CN² СD=20 см CN= CD-ND=20-8=12м АD=? BN²= 15²-12²=81, BN=AD=9 м. ( 2 сурет) Есеп №3. Берілгені: Шығаруы : АВ II α CD²= AD²-AC² AC┴α, BD┴AB AD²= AB²+BD²=a²+c AB=a, AC=b, CD²=a²+c²-b² CD=? BD=c, CD= a2+c2-b2 ( 3 сурет) Оқулықпен жұмыс. №3.32		Берілген тапсырма бойынша есепті орындайды Берілген тапсырмаларды орындайды. Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.	Дескриптор: - есептерді шығарып -жауабын жазады 4-балл Бағалау: Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады Дескриптор: -Сұраққа жауап береді Сонымен қатар, өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.	Слайд Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық. Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл
10 мин	Жеке жұмыс	Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары		Тапсырманы орындайды	Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды
5 минут		Бүгінгі сабақта: -перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын ажырата білу; -нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болатыны туралы теореманы қолдана білу. Рефлексия: Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді: - нені білдім, нені үйрендім - нені толық түсінбедім - немен жұмысты жалғастыру қажет Үйге тапсырма. №3.36.		Тақырыпты меңгергенін анықтау	Кері байланыс	Оқулық; оқу құралдары; слайд Презентация

Сабақ жоспары

Бекітемін:

Бөлім:			Түзулердің өзара орналасуы
Педагогтің Аты; Тегі; Әкесінің аты бар болса):
Пән/Сынып:			7 сынып
Күні:
Сабақтың тақырыбы:			Перпендикуляр түзулер. Перпендикуляр, көлбеу және оның проекциясы.
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:			7.1.2.8Перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын меңгеру; 7.1.2.9нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болуы туралы теореманы дәлелдеу және қолдану;
Сабақтың мақсаттары:			-перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын ажырата білу; -нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болатыны туралы теореманы қолдана білу.
Сабақ барысы:
Уақыты	Кезең дері	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
2 минут	Ұйымдастыру	Сәлеметсіздерме! Бүгін, Перпендикуляр түзулер. Перпендикуляр, көлбеу және оның проекциясы тақырыбын қарастырамыз Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз: -перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын ажырата білу; -нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болатыны туралы теореманы қолдана білу. Үйге тапсырмасын тексеру. Сәйкестік тестісі. а мен в түзулері параллель а) а ¢ в а менв түзулері перпендикуляр в) а // в а мен в түзулері қисық с) а ∩ в Вертикаль бұрыштар тең. а) ∟А +∟В = 180º Сыбайлас бұрыштардың в) ∟А -∟В = 180º қосындысы 180º тең. Тұтас бұрыштар тең. с) ∟А *∟В =180º		Сұрақтарға жауап береді		Оқу құралдары; оқулық; слайд; бағалау парақтары
8 мин	Жаңа сабақты бекіту	«Егер түзу жазықтықта жатқан кез келген түзуге перпендикуляр болса, онда ол жазықтыққа перпендикуляр болады» деген тұжырым дұрыс па? (ДҰРЫС) Бір мезетте үшбұрыштың екі қабырғасы жазықтыққа перпендикуляр бола алады ма? (ЖОҚ) АВС тең қабырғалы үшбұрыштың АВ қабырғасы жазықтығында жатыр. BC қабырғасы жазықтыққа перпендикуляр бола алады ма? (ЖОҚ) Егер параллель екі түзудің біреуі жазықтыққа перпендикуляр болса, онда екінші түзу де осы жазықтыққа перпендикуляр болады» деген тұжырым дұрыс па? (ДҰРЫС) a түзуі жазықтығына перпендикуляр, ал b түзуі жазықтығына перпендикуляр емес. a және b түзулері бір-біріне параллель болады ма? (ЖОҚ) Егер түзу жазықтыққа перпендикуляр болса, онда ол жазықтықта жатқан үшбұрыштың екі қабырғасына перпендикуляр болады. Бұл тұжырым дұрыс па? (ДҰРЫС		Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады	Дескриптор: -Үшбұрыш теңсіздігін біледі - Теореманы дәлелдейді - Сызбасы	Интернет ресурстары
15 минут	Бекіту тапсырмасы	Топтық жұмыс Деңгейлік тапсырмалар: І деңгей тапсырмалары 1. ОВ-суретте берілген. COF бұрышының биссектриcсасы, ∠АОВ=140°. ∠СОВ бұрышын табыңдар. 2. m‖n, x-y=46° болса x=? 3. m‖n x=? 4. Төбелері ортақ, сәйкес қабырғалары перпендикуляр екі бұрыш берілген. Олардың бірі екіншісінен 4 есе кем. Осы бұрыштарды табыңдар. ІІ деңгей тапсырмалары 1.АВСD тіктөртбұрышы берілген. Оның қарама-қарсы қабырғалары арқылы өтетін түзулері параллель екенін дәлелдеңдер. 2 АВСD тіктөртбұрышы берілген. Оның іргелес қабырғалары арқылы өтетін түзулері перпендикуляр екенін дәлелдеңдер. ІІІ деңгей тапсырмалары 1. Төбелері ортақ бір сүйір және бір доғал бұрыш берілген. ОЛ бұрыштардың сәйкес қабырғалары перпендикуляр. Пайда болған екі сүйір бұрыштың тең болатынын дәлелдеңдер Оқулықпен жұмыс. №3.35		Берілген тапсырма бойынша есепті орындайды Берілген тапсырмаларды орындайды. Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.	Дескриптор: - есептерді шығарып -жауабын жазады 4-балл Бағалау: Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады Дескриптор: -Сұраққа жауап береді Сонымен қатар, өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.	Слайд Жалпы білім беретін мектептің 7–сыныбына арналған оқулық. Оқулық авторлары: Ә.Н.Шыныбеков, Д.Ә.Шыныбеков Алматы «Атамұра» баспасы 2017 жыл
15мин	Жеке жұмыс	Оқулықтан оқушылардың орындайтын тапсырмалары		Тапсырманы орындайды	Тақтаға шыққан оқушыларды белсенділігіне қарай бағалайды	a
5минут		Бүгінгі сабақта: -перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын ажырата білу; -нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болатыны туралы теореманы қолдана білу. Рефлексия: Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді: - нені білдім, нені үйрендім - нені толық түсінбедім - немен жұмысты жалғастыру қажет Үйге тапсырма. Қайталау.		Тақырыпты меңгергенін анықтау	Кері байланыс	Оқулық; оқу құралдары; слайд Презентация

Жариялаған:

Динара Абдуллаева

01 Қаңтар 2025

263

Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!

Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.

Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы

Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!

Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!

Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!

Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

7-СЫНЫП ГЕОМЕТРИЯ ҚМЖ 3-ТОҚСАН

Химия пәні

Тарих пәні

Биология пәні

Ағылшын тілі пәні

География пәні

Информатика пәні

Мектепке дейінгі білім беру

«Қазақ тілі» жəне «Қазақ əдебиеті»

Дене шынықтыру

Білім алушылардың білім сапасын арттыру

Инклюзивті білім беру