Білім беру ұйымының атауы

Бөлім

Педагогтың аты-жөні:

Күні :

Сынып: 7

Сабақтың тақырыбы

Манометрлер. Сорғылар

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

7.3.1.10 – манометр мен сорғылардың жұмыс істеу принципін сипаттау

Сабақтың мақсаты

• Манометрлер мен сорғылар құрылдарымен танысады;

• Манометр мен сорғылардың жұмыс істеу принципін сипаттайды;

Құндылықтарға баулу

• Бірлік және ынтымақ –командамен топтық тапсырмаларды орындап ,басқалармен біолескен жұмыстың нәтижесін қорғай алады;

• Жасампаздық және жаңашылдық-қарапайым өлшеулер жүргізу,практикалық есептерді шешуге арналған құралдармен жұмыс жасай алады;

• Білімнің жаратылыстану салаларындағы тәжірибиені бақылаудың ,жжүйелеудің ,түсінудің қарапайым дағдыларынығ болуы

• Еңбекқорлық құндылығы:түрлі мамандықтарға қызығушшылық таныту,өзіне өзі қызмет көрсетуге дағдылану.

Сабақтың кезеңі/уақыты

Педагогтың әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

7 минут

Сәлемдесу

Оқушыларды түгелдеу.

«Біртұтас тәрбие бағдарламасындағы құндылықтарды процесіне ұйымдастыру кезеңінен бастап,сабақтың әрбір кезеңінде жүргіземін»

«Бірлік және ынтымақ ,Еңбекқорлық » құндылығы

Сұрақ жауап

https://wordwall.net/resource/8277483

Оқушылар сәлемдеседі .

Атмосфералық ахуал арқылы көңіл күйде жаңа тақырыпты ашып , үй тапсырмасына берілген тапсырманы орындайды .

1. Атмосфералық қысымның уақыт өткен сайын өзгеруіне не себеп болуы мүмкін?

2. Атмосфералық қысымның бір ай бойы өзгеру үрдісін қалай болжауға болады?

3. Жер бетінде атмосфералық қысымның әртүрлі биіктіктерде қалай өзгеретінін түсіндіре аласыз ба?

4. Қысымның жоғары немесе төмен болуымен ауа райы қандай өзгерістерге ұшырауы мүмкін?

5. Атмосфералық қысымның өзгеруі мен теңіз деңгейі арасындағы байланыс қандай?

6. Атмосфералық қысымның

Өзін-өзі бағалау

Дескриптор:

Атмосфералық қысымға берілген сұрақтарға дұрыс жауап бере алады;

2 балл

Презентация

Жұмыс парағы

Көрнекіліктер

Сабақтың ортасы

30 минут

Жаңа сабақ

Тапсырма:Манометрдің жұмыс принципін қысқаша түсіндіріп, төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз:

1. Манометр қандай физикалық принципке негізделеді?

2. Манометрдің қандай түрлері бар? Әр түрінің қолданылуын сипаттаңыз.

3. Егер манометр 0-ден 10 барға дейінгі қысымды өлшесе, онда манометрдің қандай өлшем бірлігін қолданатынын түсіндіріңіз.

Жауабы:

1. Манометр — сұйықтықтың немесе газдың қысымын өлшейтін құрал. Ол сұйықтықтың деңгейін немесе серпімді мембрананың қозғалуы арқылы қысымды анықтайды.

2. Манометрлердің негізгі түрлері:

- Анероидты манометр:Газдың қысымын өлшеуге арналған, мембранаға негізделген.

- Сұйықтық бағаны бар манометр:Сұйықтың деңгейін өлшеу арқылы қысымды анықтайды (мысалы, су бағанасы).

- Электронды манометр:Электронды датчиктер арқылы қысымды өлшейді және сандық мәндер көрсетеді.

3. Манометрдің өлшем бірлігі —1 бар = 100,000 паскаль.

Тапсырма: Берілген жағдайларды ескере отырып, қай манометр мен сорғыны қолданатыныңызды шешіңіз:

1. Қызмет көрсету стансасында автомобильдердің шина қысымын өлшеу:

- Қандай манометрді таңдар едіңіз?

- Қандай сорғы түрін пайдалану тиімді?

2. Өнеркәсіптік зауытта сұйықтықтарды жоғары қысыммен айдау:

- Қандай манометр түрін қолдану керек?

- Қандай сорғы тиімді болар еді?

**Жауабы:**

1. **Шина қысымын өлшеу үшін** механикалық немесе цифрлық манометрді пайдалану тиімді. Сорғы ретінде **поршеньді сорғы** қолданылады, себебі ол жоғары қысыммен жұмыс істейді.

2. **Өнеркәсіптік зауытта** жоғары қысыммен сұйықтық айдау үшін **цифрлық манометр** қолданған жөн, себебі ол дәл өлшеулерді қамтамасыз етеді. Сорғы ретінде **плунжерлік сорғы** пайдаланылады, себебі ол жоғары қысымды тиімді айдайды.

Тапсырма:Сорғы жұмыс істегенде манометрдің көрсеткіштері қалай өзгеретінін түсіндіріңіз. Мысал ретінде, сорғы жүйесіне сұйықтық қосылғанда манометр қандай өзгерістерді көрсетеді?

Жауабы:

Сорғы жүйесінде сұйықтық қозғалғанда, манометрдің көрсеткіштері сұйықтықтың қысымын көрсетеді. Егер сорғы сұйықтықты айдаса, манометрдің көрсеткіші көтеріледі, себебі сұйықтықтың қысымы артады. Егер жүйеде ақау болса немесе сорғы жұмыс істемесе, манометрдің көрсеткіші төмендейді, себебі қысым азаяды. Әр түрлі жұмыс жағдайларында манометрдің көрсеткіштері өзгеріп отырады.

Манометрдің көрсету мәнін есептеу

Тапсырма:Егер манометрдің көрсеткіші 4 бар болса және жүйедегі қосымша күштер әсерінен қысым 3 барға төмендесе, манометрдегі көрсеткіш қалай өзгеретінін есептеңіз.

Жауабы:

Манометр көрсеткіші 4 бар болса, ал қысым 3 барға төмендегенде, жаңа көрсеткіш 1 бар болады. Қысымның төмендеуі манометрдің көрсеткішін азайтады, себебі ол бастапқы 4 бардан 3 барға төмендеген.

Оқушылар тапсырманы топтасы .жұппен және жеке орындайды.

Өзара пікір алмасып ,бір- біріне тапсырма орындауда көмектеседі.

Дескриптор:

Манометрлер мен сорғылар құрылдарымен танысады;

Манометр мен сорғылардың жұмыс істеу принципін сипаттай алады;

Жаңа сабақтың теориясын меңгереді;

Жұппен бірге жұмыс жасайды;

З балл

Дескриптор:

Есептің шартын түзе алады;

ХБЖ ға келтіре алады;

Негізгі

формуланы түрлендіріп ,белгісіз шаманы таба алад;

З балл

Жұмыс парағы

Тапсырмалар

Сабақтың соңы

8 минут

Рефексия

Бағалау

Үй тапсырмасы

Сабақты бекіту сұрақ жауап

https://wordwall.net/resource/68017472

Үйге тапсырма: Манометр мен сорғының қолданылуы туралы реферат жазыңыз. Рефератта әртүрлі салаларда (мысалы, мұнай-газ өндірісі, химиялық өнеркәсіп, су шаруашылығы) манометрлер мен сорғылардың қандай қызмет атқаратынын түсіндіріңіз.

Оқушылар сабақты қорытындылау тапсырмасын орындап ,бүгінгі сабақтан алған білімдерін бекітеді.

Дескриптор:

Манометрлер. Сорғыларға берілген функционалдық

сауатылық тапсырмасын

дұрыс орындай алады;

2 балл

Жұмыс парағы

Тапсырмалар

Рефлексия

«Ақыл шамы » әдісі бойынша

Өзін -өзі бағалау

«Білім клас» әдісі бойынша

Үйге тапсырма: Тақырыпты оқу .Жаттығу есептерін аяқтау

Сабаққа кері байланыс қалдырады.

Өзін өзі бағалау парағында бағалап сабақтың соңында хабарлайды.

Өзін-өзі бағалау парағы

Кері байланыс стиккерлері

Бағалау парағы

Физика

Оқыту мақсаттары:

7.3.1.10 – манометр мен сорғылардың жұмыс істеу принципін сипаттау

Жаңа сабақ

Жаңа сабақ

Тапсырма:Манометрдің жұмыс принципін қысқаша түсіндіріп, төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз:

1. Манометр қандай физикалық принципке негізделеді?

2. Манометрдің қандай түрлері бар? Әр түрінің қолданылуын сипаттаңыз.

3. Егер манометр 0-ден 10 барға дейінгі қысымды өлшесе, онда манометрдің қандай өлшем бірлігін қолданатынын түсіндіріңіз.

Жауабы:

1. Манометр —

2. Манометрлердің негізгі түрлері:

Тапсырма: Берілген жағдайларды ескере отырып, қай манометр мен сорғыны қолданатыныңызды шешіңіз:

1. Қызмет көрсету стансасында автомобильдердің шина қысымын өлшеу:

- Қандай манометрді таңдар едіңіз?

- Қандай сорғы түрін пайдалану тиімді?

2. Өнеркәсіптік зауытта сұйықтықтарды жоғары қысыммен айдау:

- Қандай манометр түрін қолдану керек?

- Қандай сорғы тиімді болар еді?

Жауабы:

Тапсырма:Сорғы жұмыс істегенде манометрдің көрсеткіштері қалай өзгеретінін түсіндіріңіз. Мысал ретінде, сорғы жүйесіне сұйықтық қосылғанда манометр қандай өзгерістерді көрсетеді?

Жауабы:

Манометрдің көрсету мәнін есептеу

Тапсырма:Егер манометрдің көрсеткіші 4 бар болса және жүйедегі қосымша күштер әсерінен қысым 3 барға төмендесе, манометрдегі көрсеткіш қалай өзгеретінін есептеңіз.

Жауабы:

Сабақты бекіту сұрақ жауап

https://wordwall.net/resource/68017472

Үйге тапсырма: Манометр мен сорғының қолданылуы туралы реферат жазыңыз. Рефератта әртүрлі салаларда (мысалы, мұнай-газ өндірісі, химиялық өнеркәсіп, су шаруашылығы) манометрлер мен сорғылардың қандай қызмет атқаратынын түсіндіріңіз.

Рефексия Бағалау

Сабаққа кері байланыс :___________________ Менің алған балым:_____________________