7-сыныпқа арналған информатика
олимпиадасына Python тілінде дайындыққа
арналған тапсырмалар
және олардың шешім
жолдары:
1. Кіріс пен шығысты
пайдалану
Сұрақ: Пайдаланушыдан есімін сұрап, "Сәлем,
[есім]!" деп басып шығаратын Python бағдарламасын
жазыңыз.
Шешімі:
python
Копировать код
name =
input("Есіміңізді
енгізіңіз: ")
print("Сәлем,
"
+ name +
"!")
Түсіндіру: input() функциясы арқылы пайдаланушының есімі
енгізіледі, ал print() арқылы сәлемдесу хабарламасы
шығарылады.
2. Екі санның қосындысын
табу
Сұрақ: Пайдаланушы енгізген екі санды қосатын
бағдарлама жазыңыз. Шешімі:
python
Копировать код
сан1
=
int(input("Бірінші санды
енгізіңіз: "))
сан2
=
int(input("Екінші санды
енгізіңіз: "))
print("Қосындысы:",
сан1
+
сан2)
Түсіндіру: int(input()) функциясы арқылы сандар бүтін санға
айналады, сосын қосу амалы
орындалады.
3. Санның жұп немесе тақ екенін
тексеру
Сұрақ: Берілген санның жұп немесе тақ екенін
тексеретін бағдарлама
жазыңыз. Шешімі:
python
Копировать код
сан =
int(input("Санды енгізіңіз:
"))
if
сан %
2
==
0:
print("Жұп
сан")
else:
print("Тақ
сан")
Түсіндіру: % қалдық операторы санның 2-ге бөлінетіндігін
тексереді.
4. Құрама санды
табу
Сұрақ: Берілген санның құрама сан екенін
тексеретін бағдарлама жазыңыз. Егер сан құрама болса, "Құрама сан"
деп көрсетіңіз. Шешімі:
python
Копировать код
сан =
int(input("Санды енгізіңіз:
")) құрама
= False
for
i
in
range(2, сан):
if
сан % i ==
0: құрама
= True
break
if
құрама:
print("Құрама
сан")
else:
print("Жай
сан")
Түсіндіру: for циклі санды бөлгіштері арқылы
тексереді.
5. Санның факториалын
есептеу
Сұрақ: Берілген санның факториалын есептейтін
бағдарлама жазыңыз. Шешімі:
python
Копировать код
сан =
int(input("Санды енгізіңіз:
")) факториал
= 1
for
i
in
range(1, сан +
1): факториал *=
i print("Факториал:",
факториал)
Түсіндіру: for циклі арқылы факториал
есептеледі.
6. Енгізілген сандардың көбейтіндісін
есептеу
Сұрақ: Пайдаланушыдан екі сан енгізіп, олардың
көбейтіндісін есептейтін бағдарлама
жазыңыз.
Шешімі:
python
Копировать код
сан1
=
int(input("Бірінші санды
енгізіңіз: "))
сан2
=
int(input("Екінші санды
енгізіңіз: ")) көбейтінді =
сан1
*
сан2
print("Көбейтінді:",
көбейтінді)
7. Сандардың орташа мәнін
табу
Сұрақ: Пайдаланушыдан үш сан енгізіп, олардың
орташа мәнін табыңыз.
Шешімі:
python
Копировать код
сан1
=
int(input("Бірінші санды
енгізіңіз: "))
сан2
=
int(input("Екінші санды
енгізіңіз: "))
сан3
=
int(input("Үшінші санды
енгізіңіз: ")) орташа =
(сан1
+
сан2
+
сан3) /
3
print("Орташа
мән:",
орташа)
8. Теріс, нөл немесе оң сан екенін
тексеру
Сұрақ: Берілген санның теріс, нөл немесе оң сан
екенін анықтайтын бағдарлама жазыңыз.
Шешімі:
python
Копировать код
сан =
int(input("Санды енгізіңіз:
"))
if
сан >
0:
print("Оң
сан")
elif
сан <
0:
print("Теріс
сан")
else:
print("Нөл")
9. Санның цифрларының қосындысын
табу
Сұрақ: Пайдаланушы енгізген санның барлық
цифрларының қосындысын табатын бағдарлама
жазыңыз.
Шешімі:
python
Копировать код
сан =
int(input("Санды енгізіңіз:
")) қосынды
= 0
for
цифр
in
str(сан): қосынды
+= int(цифр)
print("Цифрлардың
қосындысы:",
қосынды)
10. Ең үлкен санды
табу
Сұрақ: Пайдаланушыдан үш сан енгізіп, олардың
ішіндегі ең үлкенін табыңыз.
Шешімі:
python
Копировать код
сан1
=
int(input("Бірінші санды
енгізіңіз: "))
сан2
=
int(input("Екінші санды
енгізіңіз: "))
сан3
=
int(input("Үшінші санды
енгізіңіз: ")) ең_үлкені
= max(сан1,
сан2,
сан3)
print("Ең үлкен
сан:",
ең_үлкені)
11. Фибоначчи тізбегін
шығару
Сұрақ: Фибоначчи тізбегінің алғашқы 10 санын
шығаратын бағдарлама жазыңыз.
Шешімі:
python
Копировать код
a, b
= 0, 1
for
_ in
range(10): print(a, end="
")
a, b = b, a + b
12. Санның квадратын
табу
Сұрақ: Берілген санның квадратын
табыңыз.
Шешімі:
python
Копировать код
сан =
int(input("Санды енгізіңіз:
")) квадрат = сан
** 2
print("Квадраты:",
квадрат)
13. Тізімдегі элементтердің қосындысын
табу
Сұрақ: Тізімдегі барлық элементтердің қосындысын
табыңыз.
Шешімі:
python
Копировать код
тізім =
[1,
2,
3,
4,
5] қосынды
= sum(тізім)
print("Қосынды:",
қосынды)
14. Кестедегі жұп сандарды
шығару
Сұрақ: Берілген тізімнен тек жұп сандарды
шығаратын бағдарлама жазыңыз.
Шешімі:
python
Копировать код
тізім =
[1,
2,
3,
4,
5,
6,
7,
8,
9]
for
сан
in
тізім:
if
сан %
2
==
0:
print(сан,
end="
")
15. Қарапайым санды
тексеру
Сұрақ: Берілген санның жай сан екенін
тексеріңіз.
Шешімі:
python
Копировать код
сан =
int(input("Санды енгізіңіз:
")) жай
= True
for
i
in
range(2, сан):
if
сан % i ==
0: жай =
False
break
if
жай:
print("Жай
сан")
else:
print("Жай сан
емес")
16. Тізімдегі ең үлкен санды
табу
Сұрақ: Тізімдегі ең үлкен санды табатын бағдарлама
жазыңыз.
Шешімі:
python
Копировать код
тізім =
[10,
25,
34,
87,
90] ең_үлкен
= max(тізім)
print("Ең үлкен
сан:",
ең_үлкен)
17. Сандарды кері бағытта
шығару
Сұрақ: Берілген тізімді кері бағытта
шығарыңыз.
Шешімі:
python
Копировать код
тізім =
[1,
2,
3,
4,
5] кері =
тізім[::-1]
print("Кері
тізім:", кері)
18. Тізімдегі элементтердің
көбейтіндісін табу
Сұрақ: Берілген тізімдегі барлық сандардың
көбейтіндісін табыңыз.
Шешімі:
python
Копировать код
тізім =
[1,
2,
3,
4,
5] көбейтінді
= 1
for
сан
in
тізім: көбейтінді *=
сан print("Көбейтінді:",
көбейтінді)
19. Екі санның ең үлкен ортақ бөлгішін
(ЕҮОБ) табу
Сұрақ: Берілген екі санның ең үлкен ортақ бөлгішін
табатын бағдарлама жазыңыз.
Шешімі:
python
Копировать код
import
math
сан1
=
int(input("Бірінші санды
енгізіңіз: "))
сан2
=
int(input("Екінші санды
енгізіңіз: ")) еуоб =
math.gcd(сан1,
сан2)
print("ЕҮОБ:", еуоб)
20. Берілген санның квадрат түбірін
табу
Сұрақ: Берілген санның квадрат түбірін
табыңыз.
Шешімі:
python
Копировать код
сан =
int(input("Санды енгізіңіз:
")) квадрат_түбір =
сан ** 0.5
print("Квадрат
түбір:",
квадрат_түбір)
Python тілінің негізгі амалдарын меңгеруге
көмектеседі және 7-сынып деңгейіне сай.