Бөлім

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

География ғылымының салалары

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

8.1.1.1- география ғылымының салаларға бөлінуін графикалық түрде көрсетіп түсіндіреді

8.1.1.2 -география ғылымы салаларындағы маңызды зерттеулерді анықтайды

Сабақтың мақсаты

Барлығы саяхатшылар мен зерттеушілердің география ғылымының дамуына қосқан үлесін сипаттайды.

Көпшілігі ұлы географиялық ашылулар мәтінін пайдаланып, кескін картаға саяхатшылардың жүрген жолдарын түсіріп түсіндіре алады.

Кейбіреуі саяхатшылар мен зерттеушілердің жүрген жолдарын жоққа шығару немесе дәлелдеу арқылы еңбектеріне баға береді.

Бағалау критерииі

География ғылымының дамуына саяхатшылар мен зерттеушілердің қосқан үлестерін анықтап талдай алады.

Географиялық саяхатшылар мен зерттеушілердің жүрген жерлерін картадан анықтай алады.

Ғалымдардың ғылыми-зерттеулеріне баға бере алады.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Психологиялық ахуал туғызу. Оқушылар бір бірене мадақтау сөздерін айтады. (жұпта)

Сандықтағы қиынды қағаздар арқылы 3 топқа бөлінеді.

- Саяхатшылар;

- Зерттеушілер;

- Ғалымдар.

Үй тапсырмасы: Сызба нұсқа арқылы география ғылымының салаларын және оларға мысал келтіріп түсіндіреді:

География

Дескриптор:

- География ғылымы нені зерттейтінің анықтайды;

- География ғылымының салаларына мысал келтіре алады

- География ғылымының маңыздылығын айта алады.

Оқушыларға дұрыс жауап үшін смайлик арқылы бағалау

өте жақсы жақсы қаңағаттанарлық

Білімді тексеру кезеңі:\топпен жұмыс\

Жетістік критерийлерін болжайды;

Жетістік критерийлерімен және дескрипторлармен танысады

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ

Слайд 6-7

Дидактикалық материалдар №1

Ортасы

Жаңа тақырыпты ашу үшін оқушыларға тақтадан сурет көрсетіледі

Оқушыларға топқа талқылауға арналған тақырып бойынша бейнебаян көрсетіледі. Топқа берілген тақырып бойынша дайындалып ерікті оқушыны басқа топқа сұхбаттасуға жібереді сағат тілі бойынша. Соңында жиналған мәліметтермен өз тобының мүшелерімен бөліседі.

Топта жұмыс (Әр топқа жеке тапсырмалар беріледі):

Сәйкестендіру

Саяхатшылар: Ежелгі зерттеушілер туралы ақпаратты тыңдайды.Тапсырма: Ежелгі зерттеушілердің сынарын тауып сәйкестендіру

Бағалау Дескриптор:

• Ежелгі зерттеушілер туралы түсінік қалыптастыра алады.

• Зерттеушілердің зерттеген аймақтарын анықтайды.

• Саяхатшылар мен зерттеушілердің ғылымға қосқан үлестерін талқылайды;

• Зерттеушілердің сынарын таба алады.

Зерттеушілер: Орыс ғалымдарының зерттеулері туралы тыңдайды. Тапсырма: Берілген сурет бойынша орыс зерттеушілердің зерттеген аймақтарын жазады

_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________

Дескриптор:

• Орыс зерттеушілердің зерттеген аймақтарын анықтайды.

• Зерттеушілердің жүріп өткен жерлерін картадан анықтайды;

• Саяхатшылардың ғылымға қосқан үлестерін талқылайды;

Ғалымдар: География ғылымының дамуына үлес қосқан қазақ зерттеушілері туралы тыңдайды. Тапсырма: Ш.Уәлиханов пен Қ.Сәтбаев туралы эссе жазыңыз.

Дескриптор:

• Қазақ зерттеушілерінің зерттеген аймақтарын анықтайды

• Эссе бойынша қазақ зерттеушілерінің еңбектерін жазады;

• Зерттелген аймақтарының маңыздылығын түсіндіреді

Тапсырма: Жеке жұмыс. Оқушылар картадан саяхатшылар мен зерттеушілердің жүрген жерлерін кескін картаға түсіреді.

Дескриптор:

• Картада ұлы географиялық ашылулардың жүрген жолдарын анықтайды.

• Саяхатшылар мен зерттеушілердің жүріп өткен жерлерінің географиялық нысандарды кескін картаға түсіреді;

• Cаяхатшылардың сапарға шығу маңыздылығын түсіндіреді.

Кір жаятын жіпте сабақтағы негізгі ұғымдар ретсіз ілінген.

Тапсырма: Ұғымдарды ретімен орналастырып кестені толтырады.

Негізгі ұғымдар: зерттеушілер, саяхатшылар, географиялық қоғам, Қазақстан Республикасының Ұлттық Ғылым Академиясы, География институты, сел.

Дескриптор:

• Ұғымдардың мағынасын анықтайды;

• Терминдерді түсініп жазады.

• Ұғымдарды еске сақтайды.

Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды

Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі

Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау

ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау

Слайдар

Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы

Рефлексия. Оқушылар қиық қағаздарға жазып береді.

Сабақта маған не пайдалы болды?
Сабақта маған не қызықты болды?
Сабақта маған не қиын болды?

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.

Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау

Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.

2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.

Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?

Бөлім

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Географиялық зерттеу әдістерінің түрлері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

8.1.1.3 - далалық, картографиялық, теориялық географиялық зерттеу әдістерінің мәнін түсіндіріп, қолданады

Сабақтың мақсаты

Барлығы: географиялық зерттеу әдітерінің негізгі түрлерімен танысу; далалық зерттеу әдістері және оларды қолдануды үйрену; картографиялық әдістердің маңызын түсіну; теориялық әдістер туралы білім қалыптастыру.

Басым көпшілігі: зерттеу әдістерінің негізгі түрлерін біледі, зерттеу әдістерін қолдана алады.

Кейбірі: картограяфиялық және теориялық әдістерді қолданып, зерттеушілік бағыттағы жұмыстарды жасай алады.

Бағалау критерииі

-оқу мақсаттарын біліп, түсінуі;

-тиімді кері байланыс орнату;

-бағалау критерийлерін біліп, түсінуі;

-өз жұмыстарын талдау мүмкіндігі;

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

«Ұйымдастыру сәті.

Психологиялық ахуал туғызу.

Егер сіздің досыңыз болса-көршіңнің басын сипа

Егер сіз өз мектебіңізді жақсы көрсеңіз- Аяқтарыңды топырлатыңдар

Егер сіз өз еліңді жақсы көрем десеңіздер- қол соғыңыздар

Көңіл күйлері көтеріледі

1.География ғылымының өзге ғылымдардан ерекщеліктері бар ма?

2. География ғылымындағы зерртеу жобаларының бағыттарын атандар.

3. География ғылымы салаларындағы маңызды зерттеулер қандай әдістер көмегімен жүзеге асырылып жатыр деп ойлайсыңдар?

-Балалар, географияда ғалымдар нені көбірек зерттеді деп ойлайсыңдар?

-Салыстыру және өлшеу әдітері дегенді қалай түсінесіңдер?

-Сыныпта немесе мектепте осы әдістерді қолдана аламызба?

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ

дидактикалық материалдар.

Интерактивті тақ

Ортасы

Жұппен жұмыс (7 мин)

1.Тақырыптық карталарды анықтап, ішіндегі қосымша элементтердің түрлерін анықтап, мысалдар келтіреді

2. Тақырыптық картадағы қосымша элементтерді жіктейді.

Профиль-жер бедерінің профильі, өзеннің профильі, өзеннің ұзына бойының профильі,

Диаграммалар-географияның әртүрлі тақырыбына байланысты диаграммалар да әртүрлі болады. Олар: дөңгелек, нүктелік, график, тік бағаналы, шеңберлі диаграмма, т.б.

Кесте-Кесте мәтінді жүйелі көрсетудің бір әдісі. Кестенің қарапайым, топтық, аралас түрлері бар.

Фотосуреттер-тақырыпты жан-жақты түсінуге мүмкіндік береді. Түрлері: Архитектуралық,

Астрофотография‎лық, Панорамалық, Ағынды фото (Стоковая фотография), Қара және ақ түсті фотолар

Тақырыптық карталармен танысып, жіктеп болған соң, таратпа материалдағы тапсырмаларды орындайды. (15 мин)

А деңгей

1. Тақырыптық карталар дегеніміз не?

2. Жалпыгеографиялық карталар мен тақырыптық карталардың айырмашылығы неде?

3. Тақырыптық карталардың негізі екі түрін ата.

4. А картасында не бейнеленген, картаны оқыңыз

5. В картасынан қандай ақпарат алуға болады?

6. Тақырыптық карталардың тағы қандай түрін атай аласың?

7. С суретіне мұқият қара. Жалпы географиялық картада не бейнеленгенін сипатта.

В деңгей

8. D, E, F, G, суреттерін қолдана отырып, тақырыптық карталарда қолданылатын әдістерге сипаттама бер.

9. Тақырыптық карталардың қосымша элементтеріне нелер жатады?

10. Н картасына назар аудар. Қосымша элемент ретінде Қазақстанның жер бедеріне байланысты қандай суретін қоятын едің?

11. Н картасындағы кестені тік бағаналы диаграмма түрінде және Диаграмманы кесте түрінде көрсет. (осы тапсырманы орындау кезінде информатика пәні мұғалімі диаграммалардың түрлері және жасау жолдарын көрсетеді)

12. Н картасын шартты белгілерді және қосымша элементтерді қолдана отырып, толық сипаттап айтып бер

1-тапсырма.

Кітапта берілген ақпараттармен танысып, талдау, топтар бір-бірлеріне сұрақ қою арқылы не түсінгендерін білу.

2-тапсырма.

Физикалық- географиялық карта және атлатарды пайдаланып, картометриялық және визуалды әдіс арқылы бір көл туралы қысқаша ақпарат алу (мысалы Балқаш)

-гео орны

-қалай қалыптасты

-ең терең жері

-тұздылығы

-ағынды, ағынсыз

-экол проблемалары

Карторафиялық әдістердің басқа әдістерден ерекшелігі және маңызы туралы қысқаша айту

3-топқа тапсырма.

Физикалық картаны және атластарды пайдаланып салыстырмалы географиялық әдістің көмегімен екі өзенді төмендегі белгілері бойынша салыстырып кестені толтыру.

Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді

Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды

Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі

Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау

ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»

Бағалау парақшасын толтырады.

ҚБ Бағдаршам

http://ikitap.kz/audiobook/5189-kerqula_atty_kendebaj/5189-kerqula_atty_kendebaj

аудиокітап

Алты томдық «

Сабақтыңсоңы

Сабақты бекіту:

1.Географиялық білім көздеріне нелер жатады?

2.Жергілікті жерді танып білу үшін қандай құралдарды қолданамыз?

3.Жергілікті жердің табиғатын білу қаншалықты маңызды деп ойлайсың?

Қаншалықты түсінгенін, түсінбеген жерін, жіберген қателіктерін күнделікке толтыру. (5мин)

Бақылаушының бағалау парағы

Рефлексия

Оқушы мен мұғалім кері байланысы.

Өз-өзін бағалау ауызша жүзеге асады.

Оқушылар мына сұрақтарға жауап бере отырып, сабақта туындаған ойларын тізбектейді:

• Алдымен біз былай деп ойладық.....

• Одан кейін біз мына проблемаға тап болдық.............

• Проблеманы шешу үшін......жасадық.

• Бұдан біз..................көрдік.

• Демек, бұл мынаны білдіреді.................

Сонымен біз.................деген шешімге келдік

Бағалау

Жетістік критерийлері бойынша

Үй жұмысы

Жаңа сөздерді жаттау.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.

Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы

1. .

Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау

Бөлім

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Географиялық деректерді өңдеу және талдау

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

8.1.1.4 - сандық және сапалық географиялық деректерді өңдеп, талдайды

Сабақтың мақсаты

Географиялық мәліметтердің түрлі көздерін ажыратады, олармен жұмыс істейді, тапсырмаларды орындайды.

Бағалау критерииі

Білу, түсіну – географиялық мәліметтердің түрлі көздерін біледі, ажырата алады.

Қолдану, талдау – географиялық мәліметтермен жұмыс істей алады, тапсырмаларды орындайды.

Жинақтау – адам үшін географиялық мәліметтер көздерінің маңызын түсінеді, сипаттай алады.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Қызығушылықты ояту үшін миға шабуыл.

• Сабақты бастамас бұрын топқа бөліп алу

• Сыныптағы бала санына қарай бөлу

• Әр оқушы өзіне ұнаған түсті алады

• Суреттерінде не бейнеленгенін сипаттайды

• Берілген суреттерді біріктіріп, мәтін құрастырады.

Өткен сабақты пысықтау:

Алдыңғы сабақта өткен тапсырмаларды еске түсіру мақсатында келесі сұрақтарға жауап беру:

1.Географияда қолданылатын қандай зерттеу әдістері бар? Қысқаша анықтама бер?

2.Далалық зерттеу әдістерінің маңызы мен ерекшелігі неде?

3.Картогафиялық әдістерге мысал келтіріңдер?

4. Картографиялық әдістер тобына жатады?

5.Теориялық әдіске жататындар?

6.Мерзімдік сипатта болатын әдіс?

7. Нысанды не құбылысты диахронды (әр түрлі уақыт кезеңдерінде) салыстыру. Қандай әдіс түріне жатады?

8. Экспедиция кезінде қолданылатын тәсілдер?

9. Физикалық географияда нені зерттеу мақсатында экспедиция ұйымдастырылуы мүмкін?

10. Стационарлық зерттеудің артықшылықтары?

11. Далалық әдістерді сендер қалай пайдалана аласыңдар?

12. Жүйелеу нені зерттеуге бағытталады?

13. Карта дегеніміз не? Карта қандай әдіс түріне жатады?

14. Өлшеулер жүргізу және салыстырмалы географиялық тәсілдер қандай әдістерге жатады?

15. Картографиялық әдіс жайлы қысқаша мәлімет?

.

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ

Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап

Ортасы

-Балалар географиялық деректер дегенді қалай түсінесіңдер? Оның қандай түрлері болуы мүмкін? Географиялық деректерді өңдеумен талдаудың мақсаттарын қалай түсінесіңдер? Сандық деректерсіз географияны елестету мүмкінбе? Жауаптарыңды дәлелдеңдер.

1 –тапсырма

Оқулықта берілген сызбанұсқаны пайдаланып, географиялық деректерді өңдеумен талдауда осы компоненттерді қолдануға болатыны туралы мысалдар келтіру (жұппен жұмыс)

2-тапсырма

Статистикалық деректерді пайдаланып, екі облыстың сандық деректерін төмендегі көрсеткіштер бойынша кесте түрінде сызу

-Қай облыста халық саны көп? Неліктен?

-Халық тығыз қоныстанған аймақ?

- Қала халқы үлесінің жоғары не төмен болуының себептері?

-ауыл халөы баым аймақ себебі?

3-тапсырма

Тақырыптық карталардың деректері негізінде салыстырмалы- географиялық әдіс арқылы Байкал және Балқаш көлдерінің салыстырмалы сипатталарын құрастыру.

Екі көлдің ұқсастықтармен айырмашылықтарын анықтап, қорытынды жасау

4-тапсырма

Қосымша дерек көздерімен Батыс Қазақстан облысы аудандарындағы халық саны көсеткіштерін рангтерге жіктеңдер, топтастыру арқылы қарапайым модель

Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды

Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі

Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау

ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау

Слайдар

Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы

Салыстыру кестесі. 

Сабақтағы іс-әрекетке байланысты кері байланыс: Мысалы: «Табыс сатысы» әдісінде кәдімгі сатының суреті беріледі.

1-ші баспалдағы: Мен............. БІЛЕМІН

2-ші баспалдағы:  Мен ............ ТҮСІНЕМІН

3-ші баспалдағы:  Мен ...............  ЖАСАЙ АЛАМЫН

Үйге тапсырма беру:Географиялық нысан туралы 1 минуттық әңгіме-сипаттама дайындаңдар

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.

Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау

Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.

2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.

Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?

Бөлім

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Географиялық модельдер.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

8.1.1.5- географиялық нысандардың, құбылыстардың және үдерістердің модельдерін түрлі материалдардан немесе түрлі техникаларда жасау арқылы ерекшеліктері мен қасиеттерін түсіндіреді

Сабақтың мақсаты

Барлығы: географиялық модельдердің түрлерін білетін болады

Көпшілігі: заттық және ақпараттық модельдердің ерекшеліктерін айта алады.

Кейбіреуі: түрлі материалдар мен техникаларда географиялық модель түрлерін жасай алатын болады

Бағалау критерииі

1.модель түсінігін қалыптастыру, модель түрлерімен таныстыру

2. модельдерді ажырата білу, нысанның модельін жасай алуы

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

. Оқушыларды сабаққа дайындау, түгендеу 

Ұқыпты, ынталы болуға үйрету 

Алдыңғы өткен тақырыпты еске түсіру мақсатымен төмендегі сұрақтарға қысқаша жауап беру

1.Географияда қолданылатын деректердің түрлерін атаңдар.

2. Сандық деректерді өңдеудің қандай тәсілдерін білесіңдер?

3.Географиялық деректерді сапалық өңдеу мен талдаудың жолдары қандай?

4. Деректерді өңдеумен талдаудың мақсаттары қандай?

5. Рангтерге жіктеу әдісінің ерекшелігі неде?

6. ГАЖ дың атқаратын қызметі

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

«Кіру билеттері»

http://bestreferat.kz/extra_rkd/show/59

Ортасы

Жаңа тақырып

1 тапсырма. Сызбанұсқа

(

Модель (анықтамасы)

Модельдің түрлері

(мысалдармен)

2 тапсырма Видео көрсету

Сәйкестендіру

(кез келген нысан, құбылыстың атауларын түсініп қандай модельге жататынын ажырата білу үшін)

3 тапсырма

Модельдеу түрлерінің біреуін таңдап алып, таныс географиялық нысан немесе құбылыстың моделін жасау.Өзіңіз жасаған модельдің жасалу жолын түсіндіру.

4 тапсырма Жұппен жұмыс

Төмендегі суреттер бойынша модель түрлерін анықтап, ұқсастықтары мен айырмашылықтарын табу (бұл арқылы модель түрлерін ажырата алады)

Глобус диаграммалар

1.Модель және модельдеу дегенді қалай түсіндіңдер?

2. Алғаш географиялық модельді ұсынған кім?

3. Географиялық модельдердің қандай түрлері бар?

4. Ақпараттық модельдің негізгі түрлері?

5.Нысандар, құбылыс немесе үдерістер немесе олардың қасиеттері түрінде берілетін модель түрі

(Сұрақтармен жұмыс жасау)

1.Климаттық өзгерістер жайлы не білесің?

2. Қазақстан климатының ерекшеліктері туралы не айтар едің?

3. Әлеуметтік жылыну жайлы естігендерің бар ма?

Кітаппен жұмыс.

1. Тақырыпты үш бөлікке бөліп оқу.

2. Оқыған бөліктерді жұпта талқылау.

3. Топ құру, топта әңгімелеу.

Электронды кітаптан жаңа тақырып бойынша

Мәтінге қатысты нақты немесе абстрактілі сурет салыңыз. Сурет салу басты мақсат емес. Оның орнына сіз мәтіннің басты оқиғасын немесе кейіпкерін суреттегеніңіз маңыздырақ. Тобыңызбен бөлісіңіз, алдымен олар оны сараптай ала ма-соны байқаңыз, сосын ғана мағынасымен бөлісіңіз.

Қорытындылаушы. Бүгінгі сабақта қаралған мәселелерді қорытындылаңыз және маңызды жерлерді атап өтіңіз.

Оқушылар бір –бірлерін дискриптор арқылы бағалайды

Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды

Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі

Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау

ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»

Бағалау парақшасын толтырады.

ҚБ Бағдаршам

1. Ф липчарт, фломастер

Сабақтыңсоңы

Бекіту :

1. Сіздер қандай объектілердің үлгісін білесіз? Мысалдар келтіріңіздер.

2. Нысанның қандай қасиеттері модельде көрінеді? Мысал келтіріңіздер.

3. Модель жер шарының нысаны туралы айтып беріңіздер.

4. Модель ... ... ... ... объектінің ұқсастығы.

5. Модельді құрудың мақсаты: бақыланатын объект туралы ............. сақтау, оны басқа адамдарға беру.

Кері байланыс

1. Осы сабақта не үйрендім?

2. Тапсырмаларды орындауға қиындықтар болды ма?

• 3. Бұл сабақта не маңызды болды?

Екі дегенім- ертеңге сенім.Осындай нақыл сөздер тұрғанда қазақтың баласы ұлттың тілін,дінін құрметтеп өтеді.Келесі сабақта нақыл сөздерден кітапша жасап әкелсек деген ұсынысым бар.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.

Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы

Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау

Бөлім

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Зерттеу нәтижелерінің ұсыну формалары

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

8.1.1.6- зерттеу нәтижелерін түрлі формада ұсынады

Сабақтың мақсаты

Оқушылар география саласындағы зерттеулердің нәтижесін әртүрлі деректерді, мәліметтерді кесте, диаграмма, график немесе мәтін түрінде көрсете алады.

Бағалау критерииі

Географияғылымыныңзерттеунәтижелерінтүрліформадаұсынады

Географиялық мәліметтерді графикалық түрде көрсете алады

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі. Сыныппен сәлемдесу. Сабақ мақсаты мен оқу мақсаттарымен танысу.Сыныпта көңілді атмосфера қалыптастыру. Оқушылар шеңбер жасап тұрады. Көрші көршіге тілек айтады.

ОЙ ТАЛҚЫ:

Әр зерттеу әдісінің «өнімі» қандай?

Зерттеу әдістеріне жеке жеке тоқталу.

Мәтінмен жұмыс:

Дескрипторлар:

Оқушы:

Мәтіндегі зерттеу әдістерін атайды;

Өткен сабақтарда қарастырған зерттеу әдістерін анықтайды;

Әр әдістің ерекшелігін түсінеді;

Ең тиімді әдісті анықтайды;

Өз көзқарасын дәлелдейді.

Мәтінге қойылатын сұрақтар:

1. Аталған зерттеу әдістерінің ішінде қайсысы сізге таныс?

2. Қай әдіс үлгілерді жинаумен айналысады?

3. Қай әдіс жағымсыз құбылыстардың алдын-алуға бағытталған?

4. Қай әдіс есептеулермен айналысады?

Сіздің ойыңызша қай әдіс ең тиімді болып табылады?

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қалыптастырушы бағалау

Кері байланыс

Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап

Ортасы

Мұғалім әр түрлі диаграммалар мен графиктер, карто-сызбалар мен инфографикаларды көрсетеді. Оқушылар оларға ортақ нәрсені анықтайды: зерттеу нәтижесінде жинақталған ақпарат визуальді түрде жеткізілгенін атайды. Шартты белгілерді еске түсіреді және ойлап шығарады.

Мұғалім оқушыларды түсті қағаздар тарату арқылы төрт топқа біріктіреді.

Тапсырма:

1 топ қызыл-Елдердің жасанды серіктердің зерделеу нәтижелерін түрлі формада ұсынады.

2 топ қоңыр-Киіктердің мекен орындары мен миграциясы.

3 топ көк Қазақстан халқының жастық құрамы .

4 топ сары Машина жасау өнеркәсібі.

Әр топ белгілі салада зерттеу жұмыстарын жүргізуінің нәтижелерін тиімді әдіспен ұсынады.

Бағалау: мұғалім оқушылардың жұмыстарын дескрипторлар арқылы бағалайды:

1. Зерттеу нәтижелерін тиімді формада ұсынды, аталуын атады.

2. Таңдаған формасының тиімділігін аргумент келтіріп дәлелдеді.

3. Қорытынды шығарды.

Әр топ өз тапсырмаларын презентация, инфографика, сызба-нұсқа , карта-сызба, диаграмма немесе график арқылы ұсынады. Топтар бір бірінің жұмыстарын «2 жұлдыз, 1 тілек» тәсілімен бағалайды.

Географиялық нысандар: Жер (материктер, мұхиттар, теңіздер, шығанақтар, бұғаздар, аралдар, таулар, өзендер, көлдер, мұздықтар, шөлдер және т.б.), мемлекеттер, қалалар, аудандар, теміржол станциялары, теңіз порттары, көлік жолдары және т.б.

Географиялық үдерістер: абразия, мұздықтардың жылжуы, денудация, карст, вулканизм, тау түзілу, лавина, су тасқыны, сель және т.б.

Жұптық жұмыс. Буклет жасау

Тапсырма: Суреттер мен ғаламторды пайдалана отырып берілген географиялық үдерістерді сипаттаңыз.

Таңдалатын суреттер.Географиялық нысандар: Жер (материктер, мұхиттар, теңіздер, шығанақтар, бұғаздар, аралдар, таулар, өзендер, көлдер, мұздықтар, шөлдер және т.б.), мемлекеттер, қалалар, аудандар, теміржол станциялары, теңіз порттары, көлік жолдары және

Географиялық үдерістер: абразия, мұздықтардың жылжуы, денудация, карст, вулканизм, тау түзілу, лавина, су тасқыны, сель

1) Географиялық нысан немесе үдерістің сызбасы

2) Географиялық нысан немесе үдерістің анықтамасы.

3) Географиялық нысан немесе үдерісті сипаттаңыз.

4) Географиялық нысан немесе үдерістің Жер шары бойынша таралуы (қай аймақтарда?).

БАҒАЛАУ:Критерийлер бойынша өзара бағалайды.

“Маңдайдағы сурет”

Сынып оқушыларына қарама қарсы бір оқушы тұрады. Оған мұғалім маңдайына сурет қояды. Қалған оқушылар сурет бойынша оқушыға мысалдар келтіреді. Ал тұрған оқушы оның не екенін тауып атауын айтады.

Дескриптор

Мәліметтерді түрлі формада ұсыну

Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді

Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды

Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі

Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Бағалау критерийлер

1.Ертегідегі негізгі кейіпкерлердің портретін жинақтайды.

2.Кейіпкердің образына қызмет етіп тұрған маңызды әрекеттерін талдайды.

3.Жинақталған ақпараттар негізінде кейіпкер образына қатысты өз көзқарасын білдіреді

Дескрипторлар

1.Әр оқушы ертегіден өзіне тиісті кейіпкерлердің портретіне қатысты сөз тіркестері мен сөйлемдерді анықтайды.

2.Әр оқушы кейіпкердің ең маңызды үш әрекетін анықтайды

Бағалау парақшасын толтырады.

ҚБ Бағдаршам

Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы

Ойтолғаныс

«3-2-1»

Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат;

Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті;

Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет Кері байланыс

«3 минуттық үзіліс»

1. Маған ұнады

2. Маған қиындық туғызды

3. Мен хабардар болдым

4.Мені таңқалдырды

Рефлексия

«Екі жұлдыз, бір тілек»

- Сабақ уақытында орындаған жұмыстарын бағалау үшін білім алушыларға дескрипторлар арқылы өзін-өзі бағалауды жүргізуді ұсынамын.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.

Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы

Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау

Бөлім

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Тақырыптық карталар және оларды қосымша сипаттайтын элементтер

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

8.2.1.1- тақырыптық карталарды сипаттайтын қосымша элементтерді құрастырады: профиль, диаграмма, график, кесте

Сабақтың мақсаты

Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады:

Карта мен картосызбалардың айырмашылығын түсіну

.Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады:

Топтық жұмысты брлесе орындайды.Өз бетінше жұмыс жасайды. Картосызба жасауды үйрену

. Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады:

Картадан географиялық номенклатура нысандарын көрсетуді үйрету

Бағалау критерииі

Егер төмендегі бағалау критерийлерін орындаса, оқушы оқу мақсатына жетеді

• Карталар мен картосхемаларды ажырата біледі

• Картосхемалар жасай алады

• Географиялық номенклатура муралы біледі

• Номенклатураларды ажырата алады

• Картаның легендасы мен торлар арқылы оқи алады.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

• Ұйымдастыру кезеңі

• Үй тапсырмасын тексеру:

• Дала кітапшаларын тексеру, олардың қаланың дизайны туралы ойларын айтқызу.

Оқушыларға карталар мен картасхемалардың суреттері беріледі де , айырмашылығын сұраймыз, тақырыпқа келеміз, оқу мақсаттарымен таныстырамыз.

Сұрақ-жауап.

1. Глобус деген не?

2. Меридиан.

3. Паралелл.

4. Меридианның 1⁰ доғасының ұзындығы.

5. Мектепте қолданылатын глобус масштабтары.

Қорытындылау.

Білімді тексеру кезеңі:\топпен жұмыс\

Жетістік критерийлерін болжайды;

Жетістік критерийлерімен және дескрипторлармен танысады

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ

Слайд 6-7

Дидактикалық материалдар №1

Ортасы

Карта мен картосызбалардың айырмашылығы туралы презентациямен мұғалім түсіндіреді.

Тапсырма1:

Бір оқушы Қазақстанның барлық облыстарын атап тұрады, қалғандары жазады. Сосын тақтаға дұрыс жазылған нұсқасы шығады немесе дұрыс нұсқасы жазылған қағаз таратылып беріледі. Оқушылар қателерін тексереді.

Мұғалім оқушылардан сұрай отырып қорытынды жасайды. Оқушының бірінші міндеті: картадағы атауларды дұрыс атай білу керек.

Тапсырма2

Бірнеше елдер немесе жерлер туралы пазл таратылады. Олар соны құрастыруы керек.

Мұғалім оқушылардан сұрай отырып қорытынды жасайды. Оқушының екінші міндеті: картадағы бейнелерді есте сақтау керек

Тапсырма 3

Картаның легендасы мен торларынан обьектіні табу

Оқушыларға мұғалім өзі дайындап бірнеше тапсырмалар беру керек, соны табу керек. Карталардың легендасын оқуы керек.

Оқушының үшінші міндеті: картаның легендеасын оқи алуы керек, картадағы торлар бойынша нысандарды таба алуы керек.

Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы карталардың мазмұнына қарай бөлінуін түсіндіру.

3. Топтастыру.

Топтастыру арқылы карталардың мазмұнына қарай жіктелуі түсіндіріледі.

4. Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы картадағы түстерді түсіндіру.

Сұрақ:

Картаның алдында қалай тұру керек?

Неге олай тұру керектігі туралы жауабыңды негізде

Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды

Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі

Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау

ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау

Слайдар

Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы

Рефлексия. Оқушылар қиық қағаздарға жазып береді.

Сабақта маған не пайдалы болды?
Сабақта маған не қызықты болды?
Сабақта маған не қиын болды?

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.

Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау

Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.

2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.

Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?

Бөлім

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Тақырыптық карталарды оқу

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

8.2.1.2- географиялық шартты белгілер мен карталарды сипаттайтын қосымша элементтерді қолдана отырып, тақырыптық карталарды оқиды

8.2.1.3- географиялық номенклатура нысандарын кескін картадан көрсетеді

Сабақтың мақсаты

Географиялық карталар түрлерімен таныстыра отырып, «жалпы географиялық» және «тақырыптық карталар», карталардың масштабқа қарай бөлінуі туралы ұғым қалыптастыру

- Географиялық номенклатураны үйрену реттілігін үйрене отырып, түрлі карталармен географиялық деректерді ұйымдастыра біледі.

Бағалау критерииі

Түсіну: Географиялық номенклатураны, картаны сипаттап біледі.

Талдау: Географиялық нысандарды ерекшелігіне байланысты жіктейді.

Қолдану: Географиялық номенклатураны үйрену реттілігін сақтай отырып, географиялық атаулар нұсқаулығы бойынша географиялық нысандарды тауып, белгілей алады.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі

-Оқушылармен амандасамын. Оқушылардың зейінін шоғырландыру үшін шаттық шеңберін ұйымдастыру: «Көршіме бір тілек» әдісі бойынша әр оқушы көршілеріне бір сөзбен тілек айтып шығады.

-«Қиынды қағаз» әдісі арқылы топқа біріктіремін.

1 топ: «Өзен»

2 топ: «Көл»

3 топ: «Тау»

Үй тапсырмасы: «Миға шабуыл» әдісі бойынша сұрақтар қою

-Жергілікті жердің планы дегеніміз не?

-План мен аэросуреттің қандай айырмашылығы бар?

-Планның суреттен артықшылығы қандай?

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ

дидактикалық материалдар.

Интерактивті тақ

Ортасы

; 1. Бірлесе отырып сабақтың тақырыбын және мақсатын анықтайды. «Айналмалы бекеттер» әдісі арқылы топтар

• Тақырыптың негізгі ұғымдарына анықтама беріңдер.

• Картаны оқып үйренуде және онымен жұмыс істеу барысында қандай міндеттер шешіледі?

• Жергіліктіжердіңгеографиялықнысандарынпайдалану

сұрақтарын талқылайды.

Географиялық Картаны жасаудың ерекше матем. заңы болады. Оны картографиялық проекция деп атайды. Картаның көмегімен жер бетіндегі объектілердің орны, пландағы мөлшері және пішіні туралы дәл деректер алуға болады. Картогр. белгілерді картаның ерекше тілі ретінде пайдаланады. Географиялық Картада көрсетілген құбылыстарды іріктеудің және қорытындылаудың, яғни картогр. генерализациялаудың зор маңызы бар. Географиялық Картаның құндылығы — олардың толықтығында, дәлдігінде, пайдаланылған деректердің жаңалығында, сонымен қатар, Географиялық Картаны жасаудың негізіне алынған ғылыми принциптер мен идеяларда. Географиялық Карта планетамыздың және оның бөліктері — құрлықтар мен мұхиттар, олардың географиялық жағдайы, табиғат байлықтары, халқы, экономикасы, мәдениеті мен тарихи дамуы туралы жаңа деректерді алуда, таратуда, сақтауда аса бағалы құрал болып табылады.

• Бірінші, картографиялық проекциялардың көмегімен карта жасау жер бетіндегі объектілердің орны, пландағы мөлшері және пішіні туралы дәл деректер алуға мүмкіндік береді.^[3]

• Екінші, картографиялық белгілерді картаның ерекше тілі ретінде пайдалану:

а) жер бетінің бір бөлігін, немесе оны түгел қамту үшін қажетті масштабта кішірейтіп алуға мүмкіндік береді және картада алынған масштабта кішірейтіп көрсетуге келмейтін, ал өзінің маңызы жағынан қалдырып кетуге болмайтын объектілерді көрсетуге жағдай жасайды;

ә) картада жер бедерін көрсетуді, яғни белгілі бір жердің ойлы-қырлы екендігін кескіндеуді жеңілдетеді;

б) Географиялық картада заттардың сыртқы бейнесімен қатар, олардың ішкі қасиеттерін де (мысалы, теңіз картасында судың физико-химиялық қасиеттерін, ағыстарды т.б.) көрсету оңайға түседі;

в) адамның сезім мүшелері қабылдай алмайтын құбылыстардың (магнит бұрылысы, ауырлық күшінің аномалиясы т.б.) таралуын, тікелей көруге қиын байланыстар мен қатынастарды (шикізат көзі мен оны өңдейтін кәсіпорындардың арасындағы) көрнекі түрде көрсетуге болады;

г) жеке объектілердің ұсақ-түйек жақтарын алып тастап, бәріне ортақ және ең маңызды белгілерін (елді мекендерді халқының саны мен әкімшілік маңызы жағынан сипаттау) көрсетуді оңайлатады, яғни абстракция әдісін қолдануға мүмкіндік береді.

• Үшіншіден, географиялық картада көрсетілетін құбылыстарды іріктеудің және қорытындылаудың, яғни картографиялық генерализациялаудың зор маңызы бар. Географиялық карта адамның тіршілік әрекетінің барлық саласында пайдаланылады. Ол – жол көрсеткіш, өнеркәсіп, энергетика, транспорт құрылыстарын барлау-іздеу, жобалау және инженерлік жобаны нақты іске асырудың негізі. Ауыл шаруашылығын жерге орналастыру, мелиорация және барлық жер қорын есепке алып, оны тиімді пайдалану ісіне керек. Халыққа білім беруде, дүние туралы білімді таратуда, жалпы мәдениетті көрсетуде өте маңызды көрнекі құрал. Территорияның картографиялық жағынан зерттелуі әскери іс үшін де маңызды. Соц. құрылыс жағдайында жалық шаруашылығын көптеген міндеттерін – географиялық жағдайларды дұрыс бағалау, табиғи ресурстарды тиімді пайдалану, қалпына келтіру және табиғатты өзгертудің жоспарларын жасау, өндіргіш күштерді дұрыс орналастыру, экономикалық аудандарды комплексті дамыту т.б. – географиялық картаның өте сапалы болуын керек етеді. Географиялық карта ғылыми-зерттеу құралы болып табылады. Мысалы, геологиялық карта белгілі бір жердің геология құрылысын көрсетумен қатар, қазбалардың таралу заңдылығын анықтауға мүмкіндік береді. Ол – құбылыстардың кеңістегі өзара байланысы мен дамуын зерттеуде және болжауда да аса қажетті құрал.^[4]

Физикалық карта

Картаның тақырыбы мен мақсатына қарай картографиялық кескіндеу бірқатар географиялық элементтерден тұрады. Мысалы, бір жердің толық қартасының (тиопографиялық картасының) мазмұнына; жер бедері, суы, өсімдігі, топырағы, елді мекендері, жол қатынасы, байланыс құралдары, мемлекеттік және әкімшілік шекаралары, орталықтары және кейбір өнеркәсіп, ауыл шаруашылық, мәдени объектілері кіреді.
Географиялық картаның жиегі мен бос жерінде қосымша графиктер мен жазулар: картада қолданылған картографиялық белгілер және олардың түсіндірмелері; карта бойынша қашықтықты, бұрыштарды, объектілердің ауданын, жеке нүктелердің координаталарын, еңістікті т.б. өлшеуге қажет графиктер; картаның жасалған кезін, пайдаланған материалдарын т.б. көрсететін деректер; кейде көрсетілген объектілерді түсіндіріп, толықтыратын диаграммалар, таблицалар мен мәліметтер де болады.

Географиялық карталардың ішінен неғұрлым көп қолданылатыны – жер беті мен ондағы объктілер көрсетілетін жалпы географиялық карталар. Ал басқалары тақырыптық деп аталады. лар жалпы географиялық картаның мазмұнына кіретін белгілі бір элементті (мысалы, жер бедерін) өте толық және жан-жақты баяндайды немесе жалпы географиялық картада жоқ құбылыстарды (белгілі бір жердің геологиялық құрылысын, климат жағдайын т.б.) көрсетеді.

Меридиандар мен параллельдердің картада үшін маңызы

Ғалымдар жарты шарлардың, біртұтас дүние жүзінің, жеке материктердің, мемлекеттердің, жер бетінің шағын бөлшектерінің картасын жасаудың түрлі əдістерін ойлап тапқан. Бұл əдістер бəрінен бұрын меридиан жəне параллель сызықтарын кескіндеуден айқын көрінеді.

Глобуста барлық меридиандардың ұзындығы бірдей. Ал жарты шарлар картасындағы меридиандар əр жарты шар шеңберінің ортасынан шетіне қарай барған сайын өзінің нақты мөлшеріне қарағанда ұзара түседі. Соған орай шеңбердің шетіне жақын жатқан Африканың батыс жағасы, Оңтүстік Америка мен Аустралияның шығыс жағалары глобустағыға қарағанда созыңқы бейнеленген.

Бағалау: ҚБ жұмысын орындау

2. Дәптермен жұмыс: Берілген термин сөздерді жазып, жаттайды.

3. «Сәйкестендіру» әдісі арқылы семантикалық картаны беру

Бағалау: ҚБ жұмысын орындау

«Сергіту сәті»

4.Жеке жұмыс Картамен жұмысжасау арқылы географиялық номенклатураны үйрену реттілігін сақтай отырып, географиялық атаулар нұсқаулығы бойынша географиялық нысандарды табу

Көлдерді:Балқаш, Арал, Каспий, Ыстықкөл, Марқакөл, Ұлы Африка көлдері, Женева, Мичиган, Байкал

Түбектер: Пиреней, Арабия, Үнді-Қытай, Скандинавия кескін картаға түсіру

Бағалау: ҚБ жұмысын орындау

Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді

Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды

Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі

Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау

ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»

Бағалау парақшасын толтырады.

ҚБ Бағдаршам

http://ikitap.kz/audiobook/5189-kerqula_atty_kendebaj/5189-kerqula_atty_kendebaj

аудиокітап

Алты томдық «

Сабақтыңсоңы

Сабақтағы іс-әрекетке байланысты кері байланыс: Мысалы: «Табыс сатысы» әдісінде кәдімгі сатының суреті беріледі.

1-ші баспалдағы: Мен............. БІЛЕМІН

2-ші баспалдағы:  Мен ............ ТҮСІНЕМІН

3-ші баспалдағы:  Мен ...............  ЖАСАЙ АЛАМЫН

Үйге тапсырма беру:Географиялық нысан туралы 1 минуттық әңгіме-сипаттама дайындаңдар

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.

Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы

4. .

Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау

Бөлім

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Географиялық деректер базасын құрастыруда ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың рөлі

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

8.2.2.1- ақпараттық-коммуникациялық технологияны қолдана отырып, географиялық деректер базасын құрастырады

Сабақтың мақсаты

1.Ақпараттық-коммуникациялық технологияны пайдаланып, географиялық деректер базасын құрастыру.

2.Ақпараттық-коммуникациялық технологияны қолдана білу.

3. Географияялық ақпараттар жүйесінің түрлеріне,салаларына

түсінік беру.

Бағалау критерииі

Білу, – Географиялық деректер базасын құрастырудың

түсіну қажеттілігін біледі,түсінеді.

Қолдану - Географиялық деректер базасын құрастыруда АКТ-ны

қолдану.

Талдау – АКТ-ны қолданып алынған мәліметтерді

салыстырады,зерделейді,талдау жасайды.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі:

1.Оқушылармен сәлемдесу,түгендеу.

«Аялы алақан» әдісі бойынша жылулық,сенімділік,еркіндікті дамыту мақсатында психологиялық ахуал қалыптастыру.

«Мозаика»әдісі бойынша топқа бөлу.

Үй тапсырмасын сұрау.

«Допты лақтыру» әдісі бойынша үй тапсырмасын сұрау.

1.Картографиялық әдістерге мысал келтіріңдер?

2.Тақырыптық карталардың маңыздылығы неде?

3.Географияда қолданатын зерттеу әдістерін атаңдар?

Ширату жаттығуы: Оқушыларды сыни тұрғыдан ойландырту үшін «Ой қозғау» әдісі арқылы сұрақ қоямын. Осы сұрақтар арқылы сабақтың тақырыбын айқындаймын.

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ

Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап

Ортасы

Жаңа тақырыпты ашу және оқушылардың қызығушылығын ояту мақсатында бейнеролик көрсету.

Тапсырма №1

Топтық жұмыс «Джигсо» әдісі

Әрбір топқа төмендегі тапсырмалар беріледі.

1 .Географиялық деректер базасының құрамдас бөліктерін атап, сипаттаңдар.

2. Географиялық ақпараттар жүйесі туралы не білесіңіз?

3. Сандық деректерді өндеудің кандай түрлерін білесіңіз?

4.Деректерді сапалық тұрғыдан өңдеу жане талдау үшін не қажет?

«Мағынаны тану»

Бүгінгі тақырыптарға байланысты топтарға әртүрлі тапсырмалар беріліп,оқушылар жеке орындайды.

1 топ . Кестемен жұмыс

Анықтамалық статистикалық деректерді пайдаланып, екі облыстың сандық деректерін төмендегі көрсеткіштер бойынша дәптерге кесте түрінде сызу.

2 топ. Графикалық жұмыс

Компьтерлік бағдарламаларды пайдаланып, сандық деректерді графикалық түрде өңдеу және оған талдау жасау.

3 топ .Термин сөздермен жұмыс

Геоақпараттық картографиялау________________________

Электрондық карталар_______________________________

Үш өлшемді компьютерлік модельдер__________________

Анимациялық кескіндер______________________________

Вертуалды картографиялау___________________________

ГЛОНАСС,GPS_____________________________________

4 топ. «Венн диаграммасы»арқылы топтастыру

Тапсырма №3

Жұптық жұмыс «Динамикалық шеңбер» әдісі

Оқушылар ішкі және сыртқы шеңберге бөлініп, төмендегі тақырыптар бойынша бір –біріне сұрақ қою аркылы такырыпты қорытындылайды.

1.ГАЖ-ң қамту аймағы және түрлері.

2.Сандық деректерді өңдеудің тәсілдері.

3.Географиялық деректер базасының құрамдас бөліктері.