|
Сабақтың
басы
Қызығушылық-ты
ояту
10
мин.
|
(Ұ). Ұйымдастыру
кезеңі:
1.Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сынып реттілігін
қадағалау. «Тілек
айту» әдісін пайдаланып,
оқушылар бір- біріне жақсы тілектер айтуды
ұсыну.
Оқушыларды адами қасиеттерге байланысты топқа
бөлу.
«Ауылдарға», «Мейрамдарға», «Сәлемдесу»
түрлеріне
1-топ «Бүйрек»
2-топ «Нефрон»
3-топ «Гигиена»
2.Топтық ережені еске
түсіреді.
3.Ынтымақтастық
атмосферасын қалыптастыруда шаттық
шеңбері жүзеге
асырылады.
Оқу мақсатын анықтау
үшін оқушыларға «Ашық
микрофон» әдісі
қолданылады
Топ оқушылары
кезектесе қолдарына микрофон ұстап
үй
жұмысына байланысты
сұрақтар қойды, келесі топ мүшелері
жауап
бергеннен кейін «
бағалау парақшасы» арқылы
бағаланады
-
Нефрон дегеніміз
не?
-
Абсорбция және реабсорбция
деген не?
-
Нефронның
құрылысы.
-
Ультрасүзілу деп нені
атайды?
-
Кері сүзілу болмаса адам
ағзасында не болады?
|
Шеңбер бойынмен тұрған оқушыларға
тапсырма:Бір-бірімізді тыңдаймыз
десек 1 рет қол шапалақтаймыз! Ұйымшыл боламыз десек 2 рет.
Белсенділік танытамыз десек 3 рет шапалақтаймыз!
Бір-бірлеріне жақсы сөз немесе тілек айтады: «Қарақат сен
бүгін өте әдемісің», «Айсағым сен көктемгі гүлдей құлпырып
тұрсың»
Дескриптор:
-
Нефрон дегеніміз не екенін
айтады.
-
Абсорбция және реабсорбция
деген не екенін түсіндіреді;
-
Нефронның құрылысын
атайды;
-
Ультрасүзілу дегенді
түсіндіреді;
-
Кері сүзілу болмаса адам
ағзасында не болатынын түсіндіреді.
|
Бағалау парақшасы
Топтар бірін-бірі
бағалайды
|
Презентация
Қағаз қиынды-лары
Жұмыс дәптерлері,
оқулық
Оқулық 9-сынып «Биология»
Алматы «Атамұра»
2019
ДК
экраны
|
|
Сабақтың ортасы
Мағынаны
ашу.
30
мин.
|
2.Оқулықпен жұмыс. Оқулықтағы жаңа сабақтың мәтінін оқуға
тапсырма береді, бақылайды.
«ДЖИГСО» әдісі: Топтық жұмыс. Мәтінді оқып, топта
талқылайды. Постер қорғау.Топтар арасында ақпарат
алмасады.
І топ «бүйрек
қызметіне әсер ететін жағымды және жағымсыз
факторлар»
Бөліп шығару жүйесінің рөлі. Бөліп шығару мүшелері арқылы
судың, тұздар мен құрамында азот бар зиянды заттардың артық мөлшері
шығарылады. Құрамында азот бар қосылыстар нәруыздар толық ыдыраған
кезде түзіледі. Оларға несепнәр (мочевина), аммиак, зәр қышқылы
жатады. Бөліп шығарудың орталық мүшесі – бүйректер. Бүйректер –
бұршақ пішінді жұп мүше. Олар бел бөлімінде омыртқа жотасының екі
жағында орналасқан (63, 64-суреттер). Бүйректе 2 қабат болады: 1)
сыртқы қоңыр қызыл – қыртысты қабаты; 2) ішкі ашық қоңыр – ми
қабаты.
ІІ топ «Бөліп
шығару жүйесінің
гигиенасы»
үнемі ауру тудыратын микроағзалар және басқа қолайсыз
сыртқы әсерлерге ұшырап отырады. Барлық тері жұқпаларын үлкен 3
топқа бөлуге болады: бактериялық, патогенді саңырауқұлақтар және
паразит жануарлар тудыратын аурулар. Тері жұқпаларының қауіптілігі:
қоздырушылар тері арқылы өтіп қан тамырлары мен лимфа тамырларына
енуі мүмкін. Қанға өткен жұқпалар жылдам көбейіп, тереңде
орналасқан ұлпалар мен мүшелерді, сүйек пен бұлшық еттерді
зақымдайды.
ІІІ топ «Бөліп
шығару жүйесінің
аурулары»
Пиелонефрит — бүйрек түбегінің,
тостағаншаларының, аралық тінінің және өзекшелердің зақымдануымен
сипатталатын патология. Бұл инфекциялық сырқаттар қатарына жатады.
Пиелонефрит тудырушы бактериялардың арасында ең көп кездесетіні
ішек таяқшалары мен стафилококтар. Одан басқа пиелонефриттің
дамуына энтерококтар, протей, клебсиелла,энтеробактер, көк іріңді
таяқшалар немесе микроб ассоциациясы да себеп бола алады.
Пиелонефрттерді даму механизмдеріне қарап, обструктивті және
обструкциясыз дамитын пиелонефриттер деп екі топқа бөледі.
Обструктивті себептерге ер адамдарда қуық безінің аурулары
(аденома, рак, простатит), қуық және тік ішек рактары, несеп
жолдарының тастары; әйелдерде жыныс ағзаларының ісіктері мен осы
ағзалардың қабынуы және несеп жолдарындағы тастар
жатады.
3.Оқушылардың өзіндік
жұмысы
3 оқушыға тапсырма алдын-ала берілген сол
оқушылардың мәліметтерін
тыңдау
4.Жеке жұмыс дәптерге бөліп шығару жүйесінің
ауруларын жазып
алады.
5.Қорытындылау. Суреттерге қарап түсіндіру,
қайталау.
|
Дескриптор:
1. Цистит пен пиелонефрит ауруларының пайда болу себептері
мен олардың алдын шараларын
анықтайды.
2. Несеп жолына тас байлану ауруларының алдын қалай алуға
болады? Сипаттама береді.
1. Баспа және тіс жегісі; өрлеме жұқпа, цистит пен
пиелонефрит ауруларының арасындағы байланысты сызба түрінде
бейнелейді.
2. Бұл аурулардың арасындағы айырмашылықтарды көрсетеді.
Аталған аурулардың пайда болу себептеріне байланысты алдын алу
шараларын анықтайды
Дескриптор:
І топ Бүйрек қызметіне әсер
ететін жағымды және жағымсыз факторларды атап,
жазады;
ІІ топ Бөліп шығару жүйесінің
гигиенасын түсіндіреді;
ІІІтопБөліп шығару жүйесінің
ауруларын талдап, жазады.
Дескриптор:
Пиелонефрит ауруы жайлы
жазады;
Цистит ауруын дәптерге
жазады;
Бүйректің несептас ауруы жайлы
жазады
|
Қалыптастырушы бағалау.
«Басбар-мақ» арқылы
бағалау
|
Презентация
Оқулық, жұмыс дәптерлері,
құрал-саймандары,
АКТ
Оқулық 9-сынып «Биология»
Алматы «Атамұра»
2019
жұмыс дәптерлері,
құрал-саймандары,
|
|
Сабақтың
соңы
Ой
толғаныс.
Рефлексия
5
мин.
|
6.«Бір ауыз сөз»
әдісі.
7.Мұғалім сабақты қорытындылау
мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын
тыңдайды.
Үйге тапсырма: талдау
тапсырмасы. Синтез тапсырмасы Эссе жазу.
|
Жеке
жұмыс:
Оқушылар бір ауыз сөзбен сабақ
туралы өз ойларын түсіндіріп береді. Бір ауыз сөздеріне сабақты
бағалайтын келесі сөздерді айтуға болады ұнады, пайдалы, қажет,
білдім, үйрендім, қызықтым, ұмтылдым, есте сақтадым, жасай аламын.
т.б.
|
Формативті бағалау
1-10 баллдық жүйе бойынша
оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша
бағаланады
|
Оқушының
Күнделігі
|
