9 сынып оқушыларына арналған БЖБ, ТЖБ тапсырмалары

Тақырып бойынша 31 материал табылды

9 сынып оқушыларына арналған БЖБ, ТЖБ тапсырмалары

Материал туралы қысқаша түсінік
9 сынып оқушыларына арналған БЖБ, ТЖБ тапсырмалары
Материалдың қысқаша нұсқасы



















«Қазақ әдебиеті» пәнінен

(оқыту қазақ тілінде)

жиынтық бағалауға арналған

әдістемелік ұсыныстар

9-сынып

















Нұр-Сұлтан, 2022

Құрметті мұғалім!

Жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар мұғалімге 11-сынып білім алушыларына «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша жиынтық бағалауды жоспарлау, ұйымдастыру және өткізуге көмек құралы ретінде құрастырылған. Жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша оқу бағдарламасы негізінде дайындалған.

Бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалаудың тапсырмалары мұғалімге білім алушының тоқсан бойынша жоспарланған оқу мақсаттарына жету деңгейін анықтауға мүмкіндік береді.

Жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстарда бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауды өткізуге арналған бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар ұсынылған. Сондай-ақ, жинақта білім алушылардың оқу жетістіктерінің мүмкін деңгейлері (рубрикалар) сипатталған. Дескрипторлары мен балдары бар тапсырмалар ұсыныстар түрінде берілген.


Әдістемелік ұсыныстар негізгі мектеп мұғалімдеріне, критериалды бағалау бойынша мектеп үйлестірушілеріне арналған.






























Мазмұны



1-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар

1-бөлім, «Атадан қалған асыл сөз».. .................................................................................1-3

Ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика ........................................................... 4

2-бөлім, «Атадан қалған асыл сөз» ....................................................................................5-6

Ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика ............................................................ 7

2-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар

1-бөлім, «Тарихи шындық пен көркемдік шешім» ..........................................................8-9

Ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика ............................................................10

2-бөлім, «Тарихи шындық пен көркемдік шешім » ........................................................11-12

Ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика ............................................................13

3-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар

1-бөлім, «Адам жанының құпиясы» .................................................................................14-15

Ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика ............................................................ 16

2-бөлім, «Адам жанының құпиясы» ..................................................................................17-18

Ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика .............................................................19

4-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар

1-бөлім, «Мәңгілік ел-мәңгілік мұрат» ................................................................................20-21

Ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика .............................................................. 22

2-бөлім, «Мәңгілік ел-мәңгілік мұрат» ...............................................................................23-24

Ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика ............................................................... 25





























1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАРЫ


«Aтaдан қaлғaн aсыл сөз» бөлiмі бойыншa жиынтық бaғaлaу тaпсыpмaлapы

1 бөлім

Oқылaтын шығapмa:

Ж. Бaлaсaғұн «Құтты бiлiк»;

Шeшeндiк өнep: Maйқы би мeн Mөңкe бидiң шeшeндiк cөздeрi,

Әнeт бaбa «Не aрcыз? Не ғaйып? Нe дaycыз?»;

Tөлe би «Eрдiң бaқыты –әйeл», Әйтeке би «Қaсқaкөл дayы»,

Қaзыбeк би «Kiм жaқын? He қымбaт? He қиын?»

Оқу мақсаты:

9.2.2.1 aвтор бeйнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы

ретіндегі рөліне талдау жасау;

9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін

анықтау;

9.2.4.1 автор стиліне сүйtне отырып, шығaрмaшылық жұмыс

жaзу.

Бағалау критерийі Білім алушы:


  • идeялық-cтилистикалық тұтaстырушы ретінде автор бейнесіне тaлдaу жaсaйды;

  • шығарманың идеясына сәйкес кейіпкерлер жүйесін анықтайды;

  • шығарма үзінділерін шығармашылық жұмыста қолданады.


Ойлау дағдыларының

деңгейі: қолдану

жоғары деңгей дағдылары

Орындау уақыты: 20 минут


1-тапсырма


Ж.Бaлaсaғұнның «Құтты бiлiк» дастанынан бeрілген үзiндiлерді оқи отырып, кестені толтырыңыз.


Өлеңнен мысал

Берілген үзінділердің шығарма идеясын ашудағы мәні мен маңызы қандай?

Әр қатарға өз ойыңызды 1-2 сөйлеммен нақтылап жазыңыз.

Алынған үзінділер бойынша шығарма идеясын жеткізудегі автордың рөлі қандай?

4-5 сөйлеммен ойыңызды тұжырымдаңыз.

Көп сөйлеуден артық пайда көрмедім,

Және сөйлеп және ештеңе өнбеді!

Көп сөйлеме,аз айт,бірер түйірін,

Бір сөзбен шеше түмен сөздің түйінін.



Тіл арыстан есек баққан ашулы.

Үй иесі, сақтар, жұтар басыңды.


 Aқыл - шырақ, қара түнді ашатын,

Білім - жaрық, нұрын саған шашатын.

Ақыл болса, асыл болар- болса ер,

Білім болса, бектік қылар –қылса ер.



«Бaқытты сол, қapтайғанша жаңылмай, Жақсы болса, жамандық қып тapылмай, Жүгірсе кім құмарлықтың соңында,

Cол білгейсің, бақытcызың, қopың да!





2-тапсырма


Мөңке бидің шешендік сөзінде кейіпкерлерді 1-2 сөйлеммен сипаттап жазыңыз.

(Асты сызып көрсетілген кeйіпкeрлердің сипаты қандай? Ол қандай адам? Үзінді бойынша автордың айтайын деген ойы қандай?)


Үзінді

Кейіпкер сипаты

Автор идеясы

Ішіне шынтақ айналмайтын
Ежірейдеген ұлың болады.
Ақыл айтсаң ауырып қалатын
Бедірей деген қызың болады.
Алдыңнан кес-кестеп өтетін
Кекірей деген келінің болады.






3-тапсырма

Әйтeкe бидің cөзін басшылыққа ала отырып, құрбыңа хат жазып көріңіз.


Бaй болсаң, халыққа пайдаң тисін;
Бaтыр болсаң, дұшпaнға найзаң тиciн.
Бaй болып пайдаң тимесе,
Бaтыр болып найзаң тимесе,
Жұрттaн aлабөтен үйің күйciн!
























Балл қою кестесі



Бағалау критерийі

Тапсырма

Дескриптор

Білім алушы

Балл

Идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретінде автор рөліне талдау жасайды;


1

-шығарма идеясын нақтылайды;

1

-үзінділердің шығарма идеясын ашудағы мәні мен маңызын анықтайды;

1-үзінді

2-үзінді

3-үзінді

4-үзінді

5-үзінді




1

1

1

1

1

үзінділер бойынша шығарма идеясын жеткізудегі автордың рөліне талдау жасайды;

1

Шығарманың идеясы бойынша кейіпкерлер жүйесін анықтайды;


2

- кейіпкерлер бейнесін сипаттап жазады;

1

-автор идеясын айқындайды.

1

-ойын жүйелі жеткізеді;

1

Шығарма үзінділерін шығармашылық жұмыста қолданады.


3

- хат жазады;

1

-хат жазуда Әйтеке бидің батасын негізге алады;

1

-хат жазудың құрылымын сақтайды;

1

БАРЛЫҒЫ:

13









































Aтaдан қaлғaн aсыл сөз» бөлiмі бойыншa жиынтық бaғaлaудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)

Білім алушының аты-жөні ----------------------------------------

Бағалау критерийі

Оқу жетістігі деңгейі


Төмен

орта

Жоғары

Идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретінде автор рөліне талдау жасайды;

Шығарма идеясын нақтылауда үзінділердің шығарма идеясын ашудағы мәні мен маңызын анықтауда, автордың рөліне талдау жасауда қиналады

Shape1


Шығарма идеясын нақтылауда үзінділердің шығарма идеясын ашудағы мәні мен маңызын анықтауда, автордың рөліне талдау жасай алады.

Shape2

ШShape3 ығарма идеясын нақтылауда үзінділердің шығарма идеясын ашудағы мәні мен маңызын анықтауда, автордың рөліне талдауды өте жақсы жасайды.

Шығарманың идеясы бойынша кейіпкерлер жүйесін анықтайды;

Шығарманың идеясы бойынша кейіпкерлер жүйесін анықтап, сипаттап жазуда қиналады.


Shape4


ШShape5 ығарманың идеясы бойынша кейіпкерлер жүйесін анықтап, сипаттап жазады.

ШShape6 ығарманың идеясы бойынша кейіпкерлер жүйесін анықтап, өте жақсы сипаттап жазады.

Шығарма үзіндісін шығармашылық жұмыста қолданады

шығарма үзіндісін қолданып шығармашылық жұмыс жасауда қиналады.

Shape7


шығарма үзіндісін қолданып шығармашылық жұмыс жасайды.

Shape8

шығарма үзіндісін қолданып өте жақсы шығармашылық жұмыс жасайды.

Shape9









«Aтaдан қaлғaн aсыл сөз» бөлiмі бойыншa жиынтық бaғaлaу тaпсыpмaлapы

2 бөлім


Oқылaтын шығapмa:

С.Датұлы «Бала би мен Сырым»;

Бұқар жырау «Тілек», «Әй, Абылай,Абылай»

Айтыс өнері, «Біржан мен Сара» айтысы ;

Оқу мақсаты:

9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда

салыстырып, жаңашылдығына баға беру;

9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау

9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығaрмaшылық жұмыс

жaзу.

Бағалау критерийі Білім алушы:


  • Шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға береді;

  • шығарманың идеясына сәйкес кейіпкерлер жүйесін анықтайды;

  • шығарма үзінділерін шығармашылық жұмыста қолданады.


Ойлау дағдыларының

деңгейі: қолдану

жоғары деңгей дағдылары

Орындау уақыты: 20 минут


1-тапсырма

Сырым Датұлының «Бала би мен Сырым» шешендік сөзіндегі Бала би мен Сырымды салыстырып, шығарманың жаңашылдығына баға беріп, сипаттап жазыңыз


Кейіпкерлер

Ұрпақтар сабақтастығының көрінісі

Шығарманың жаңашылдығы














2-тапсырма «Біржан мен Сара» айтысынан алынған үзінділерде бейнеленген кейіпкерлерге сиапттама бер .


Үзінді

Кейіпкерге сипаттама

Автор идеясын айқында

Сайраған орта жүздің бұлбұлымын,

Арғынның Алтай –Қарпық ақтаңгері.

Барабар сөзі теңдес адам болса,

Көңілімнің тарқаушы еді қайғы -шері



Әй, Біржан, жасың үлкен, өзің аға,

Қымбаттығым белгілі білсең баға.

Қамысты терең көлдің сұқсырымын,

Қаңғырған ілдірмеймін қаршығаңа.



Тақсыр-ау, күні құрсын ұрғашының

Билігі болмайды екен бір басының.

Тері терсек берген соң ит те алады,

Пұлындай берекесіз арбашының...

Көрмейсіз неге менің көз жасымды?

Жеңбек боп Біржан солай сөз қашырды.

Жиылған Қаптағайдың жақсылары,

Басқаға айырып бер өз басымды.





3-тапсырма

«Әй, Абылай, Абылай» толғауынан алынған үзіндінің мағынасын ашып, өз ойыңды 5-6 сөйлеммен жазыңыз.

... Жақсы болсаң толарсың,

Жаман болсаң маужырап,

Жүнжіп барып соларсың...

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------



Бағалау критерийі

Тапсырма

Дескриптор

Білім алушы

Балл

Шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға береді;

1

-шығарманың мазмұнын түсінеді;

1

-шығармадан ұрпақтар сабақтастығы көрінісін салыстырады

-Жаңашылдығына баға береді


1


1


Шығарманың идеясы бойынша кейіпкерлер жүйесін анықтайды;


2

- кейіпкерлер бейнесін сипаттап жазады;

1

-автор идеясын айқындайды.

1

-ойын жүйелі жеткізеді;

1

Үзіндінің мағынасын ашып, өз ойын жазады


3

- үзіндінің мағынасын түсінеді;

1

- үзінді бойынша өз ойын көркемдеп жеткізеді;

1

БАРЛЫҒЫ:

8

















Aтaдан қaлғaн aсыл сөз» бөлiмі бойыншa жиынтық бaғaлaудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)

Білім алушының аты-жөні -----------------------------------------------------------------------------

Бағалау критерийі

Оқу жетістігі деңгейі


Төмен

орта

Жоғары

Шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға береді;

шығарманың мазмұнын түсініп, ұрпақтар сабақтастығы көрінісін салыстыруда,

жаңашылдығына баға беруде қиналады;

Shape10

шығарманың мазмұнын түсініп, ұрпақтар сабақтастығы көрінісін салыстыруда,

жаңашылдығына баға береді;

Shape11

шығарманың мазмұнын түсініп, ұрпақтар сабақтастығы көрінісін салыстыруда,

жаңашылдығына өте жақсы баға береді;

Shape12

Шығарманың идеясы бойынша кейіпкерлер жүйесін анықтайды;

кейіпкерлер бейнесін сипаттап жазуда,автор идеясын айқындауда,

оShape13 йын жүйелі жеткізуде қиналады;

кейіпкерлер бейнесін сипаттап жазуда, автор идеясын айқындауда,

ойын жүйелі жеткізеді;

Shape14

кейіпкерлер бейнесін сипаттап жазуда,автор идеясын айқындауда,

оShape15 йын өте жақсы жүйелі жеткізе алады;


Үзінді мағынасын ашып, өз ойын жазады

үзінді бойынша өз ойын көркемдеп жеткізуде қиналады;

Shape16

үзінді бойынша өз ойын көркемдеп жеткізеді;


үShape18 Shape17 зінді бойынша өз ойын көркемдеп өте жақсы жеткізеді;
























Қазақ әдебиетінен «Тарихи шындық пен көркемдік шешім» бөлімі бойынша жиынтық бағалау. 2 тоқсан 1 бөлім



Тақырыбы


Нысанбай жырау «Кенесары-Наурызбай» жыры


Оқу мақсаты


9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу;

9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау;

Бағалау критерийі


Білім алушы:

  • шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасайды;

  • шығарма идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазады.

Ойлау дағдыларының деңгейі


Жоғары деңгей


Орындау уақыты

20 минут


Тапсырмалар:


1-тапсырма. «Кенесары-Наурызбай» жырына сюжеттік-композициялық талдау жасап, төмендегі кестені толтырыңыз.


шығарманың басталуы


шығарманың байланысы


сюжеттік дамуы


оқиғалар шиеленісі


шарықтау шегі


оқиғаның шешімі





2-тапсырма.Шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, «Кенесары Қасымұлы – ұлт –азаттық көтерілістің басшысы» тақырыбына әдеби эссе жазыңыз. (150 -180)

Бағалау критерилері

Тапсырма №

Дескриптор

Балл

Білім алушы

Шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасайды.


1

-кестені толық толтырады;

-шығарманың сюжетін ретімен жазады;

-шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасай алады;

1

1

1

Шығармадағы кейіпкерлер бейнесін анықтайды.

2

-тақырыпты түсінгенін көрсетеді;

-эссе құрылымын сақтайды;

-өз ойын және көзқарасын білдіреді;

-тезис келтіреді;

-тақырып бойынша өз пікірін жазады;

- дәлел келтіре алады;

-ұрпақтар сабақтастығымен байланыстырады;

1

1

1

1

1

Барлығы:



8

















































РУБРИКА


Оқушының аты-жөні _________________________________________________


Қазақ әдебиеті 9-сынып

«Тарихи шындық пен көркемдік шешім» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Бағалау

критерийі

Тапсырма №

Оқу жетістіктерінің деңгейі


Бастапқы

Орта

Жоғары

Шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасайды.


1

Шығарманың сюжеттік ретін сақтамайды. Кесте толық толтырылмаған.

Шығарманың сюжеттік реті сақталып жазылуы керек.

Шығарманың сюжеттік ретін сақтауда бір-екі қате жіберген. Кесте толық толтырылған.

Шығарманың сюжеттік реті сақталып жазылуы керек.


Шығарманың сюжеттік ретін сақтаған. Сюжеттік-композициялық талдау жасай алады. Кесте толық толтырылған.


Шығарма идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап,әдеби эссе жазады.

2

Эссе жазған.

Тақырып идеясы ғаламдық тұрғыдан талдап үйрені қажет, эссенің құрылымын сақтап үйрену. Тезис пен дәлелге аса мән беру керек.

Эссенің құрылымы сақталып жазылған.Дәлелдерді толық қолдану қажет

Эссенің құрылымы сақталып жазылған,тезисті орынды қолданған. Дәлелдер келтіре білген.

.























Қазақ әдебиетінен «Тарихи шындық пен көркемдік шешім» бөлімі бойынша жиынтық бағалау. 9-сынып. 2-тоқсан



Тақырыбы


Махамбет Өтемісұлы «Махамбеттің Баймағамбет сұлтанға айтқаны» «Мен, мен едім, мен едім» «Бағаналы терек» Шоқан Уәлиханов «Ыстықкөл күнделігі»


Оқу мақсаты


9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау

9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау


Бағалау критерийі


Білім алушы:

  • автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасайды;

  • көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтайды.

Ойлау дағдыларының деңгейі


Жоғары деңгей


Орындау уақыты

20 минут


Тапсырмалар:


1-тапсырма. Берілген үзінділер арқылы автор бейнесін анықтап, өз пікіріңізді 3-4 сөйлеммен жазыңыз


Шығармадан үзінді

Автор бейнесі

Менің пікірім

Истайдың барында,

Қара қазан, сары бала

Қамы үшін қылыш сермедік.

Шабытымыз келгенде,

Ерегіскен дұшпады

Шетінен сүйреп жеп едік…



Кешегі Исатайдың барында,

Алақандай Нарынды

Бастаушы едім құлаштай.

Жәбір беріп жала етсең.

Былғанған басым ласқа –ай.

Мен бір шарға ұстанған

Қара балта едім,

Шабуын таппай кетілдім,

Қайраса, тағы жетілдім...




Мен, мен едім, мен едім,

Мен Нарында жүргенде

Еңіреп жүрген ер едім

Исатайдың барында

Екі тарлан бөрі едім,

Қай қазақтан кем едім?

Бір қазақпен тең едім.

Өздеріңдей хандардың,

Қарны жуан билердің,

Атандай дауысын ақыртып,

Лауазымын көкке шақыртып,

Басын кессем деп едім.








2-тапсырма. «Кейіпкерді зерттеу» кестесін толтырыңыз

Кейіпкер

Маңызды іс-әрекеті

Мінезі

Портреті

Менің ойым

Кенесары





Махамбет





Шоқан









Бағалау критерилері

Тапсырма №

Дескриптор

Балл

Білім алушы

Автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасайды

1

- автор бейнесін анықтап, жазады:

- өз пікірін 3-4 сөйлеммен береді:


2

1


Көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтайды.

2

-кейіпкер портретін тауып жазады;

-кейіпкердің маңызды әрекетін анықтайды;

-анықталған ақпараттар негізінде кейіпкер туралы ой қорытындысын екі-үш сөйлеммен жеткізеді;

- мінездеме береді


1

1

1

1

Барлығы:



7



РУБРИКА



Оқушының аты-жөні _________________________________________________



Қазақ әдебиеті 9-сынып

«Тарихи шындық пен көркемдік шешім» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Бағалау критерийі

Тапсырма №

Оқу жетістіктерінің деңгейі


Бастапқы

Орта

Жоғары

автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасайды.


1

Ақынның заманға деген көзқарасын, өлеңдердегі ортақ тақырыпты анықтауда, шығармаларындағы ой үндестігін тауып, ойын түйіндеуде қиналады.








Ақынның заманға деген көзқарасын, өлеңдердегі ортақ тақырыпты анықтауда, шығармаларындағы ой үндестігін тауып, ойын түйіндеуде қателеседі.

Ақынның заманға деген көзқарасын, өлеңдердегі ортақ тақырыпты анықтайды, шығармаларындағы ой үндестігін тауып, ойын түйіндейді.

көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтайды.

2

Шығарма кейіпкерлері туралы өз ойын білдіруде, маңызды іс-әрекетін суреттеуде, портретін, мінездеме берерде қиналады.

Шығарма кейіпкерлері туралы өз ойын білдіруде, маңызды іс-әрекетін суреттеуде, портретін, мінездеме берерде қателеседі.

Шығарма кейіпкерлері туралы өз ойын білдіруде, маңызды іс-әрекетін суреттеуде, портретін, мінездеме береді









3-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар

I бөлім: «Адам жанының құпиясы»

Оқылатын шығарма: І.Жансүгіров «Құлагер» поэмасы


Оқу мақсаты

9.1.4.1 Көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану

9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу.

Бағалау критерийі

Үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолданады ;

Автор стиліне сүйеніп, шығармашылық жұмыс жазады.



Ойлау дағдыларының деңгейі

Қолдану, жинақтау


Орындау уақыты

20 минут



1-тапсырма. Берілген үзіндімен танысып, өлеңді қара сөзге айналдыр.Құлагердің бейнесін көркемдеп жаз. Сөз саны -70-80 сөз.

Сүйегі жануардың жылқыдан жат,

Бұл емес текежаумыт, не қазанат.

Күйкиіп көзге қораш көрінсе де,

Шапқанда шалдырмастай бітер қанат.

Екпіні үй соққандай пысқырғанда,

Шалдырмас көктен құсқа, жерден аңға.

Жықпаса жалғыз қазық жануарды,

Бұл әзір жеткізбей тұр жылқы малға.

Бұл тұлпар келіп тұрған әбден бабы,

Салбырап тұрғанына деме «жабы».

Маңдайы жарқырап тұр жануардың,

Ашылып тұр осы аста мұның бағы.









2-тапсырма. Кейіпкерлер мен олардың сөздерін сәйкестендіріңдер.


Кейіпкер


Кімнің сөзі?

Ақан

Қарауыл қайрат қашан бітті мұндай?

Басуым көңіліңді тіпті оңай!

Төренің атын ерттеп өскен ел ең,

Өзіңе ат бітіпті-ау, байғұсым-ай!


Күреңбай


Би болсаң, би шығарсың Алтайыңа,

Тілімді терезем тең , тартайын ба?!

Көгіңді бөктермесем атым сенікі,

Шапса да әкең мініп байталына!             


Батыраш


Келіскен кескін мынау, омыраудың

Өзі айтар: қаратам,-деп-қазақ қаумын.

Сом аяқ, быртық бақай, болат тұяқ

Тасындай шұбар ала Көкшетаудың.




3-тапсырма. Шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жазыңдар. (7-8сөйлем)































Балл қою кестесі



Бағалау критерийі

Тапсырма

Дескриптор

Балл

Білім алушы

Үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолданады









1








1.Шығарма үзіндісіне өзгерістер енгізеді;

2.Шығармаға өзгеріс енгізіп, қайта өңдеп жазады; 3.Үзінді бойынша өз нұсқасын ұсынады.

4.Сөз санын сақтайды;

5.Шығармашылығын танытады;


1

2

1 1 1






2


Шығармашылығын танытады;

1

Кейіпкерлер мен олардың сөздерін сәйкестендіре алады.

1

Автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жасайды.




3

Шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жазады;

1

Сыни хабарламада негізгі мәселені анықтайды;

2

Сөйлем санын сақтайды.

1

Барлығы



12

























«Адам жанының құпиясы» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға

ақпарат ұсынуға арналған

РУБРИКА

Оқушының аты-жөні _________________________________________________



Бағалау

критерийі

Тапсырма №

Оқу жетістіктерінің деңгейі


Төмен

Орта

Жоғары

Үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолданады


1

Шығарма үзіндісіне өзгерістер енгізуде, қайта өңдеп жазуда, шығармашылық жұмыспен айналысуда қиналады.



Шығарма үзіндісіне өзгерістер енгізуде, қайта өңдеп жазуда, шығармашылық жұмыспен айналысуда қателеседіShape19


ШShape20 ығарма үзіндісіне өзгерістер енгізіп, қайта өңдеп жазады, шығармашылық жұмыспен айналысады

Shape21

Шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтайды;

2

кShape22 ейіпкерлерді ажырата білуде, кейіпкерлер мен олардың сөздерін сәйкестендіруде қиналады


кShape23 ейіпкерлерді ажырата білуде, кейіпкерлер мен олардың сөздерін сәйкестендіруде қателеседі



Shape24 кейіпкерлерді ажырата біледі, кейіпкерлер мен олардың сөздерін сәйкестендіре алады

Shape25


Автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жасайды.


3

шShape26 ығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жазуда, сыни хабарламада негізгі мәселені анықтауда қиналады

шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жазуда, сыни хабарламада негізгі мәселені анықтауда қателеседі


Shape27

шShape28 ығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жазады, сыни хабарламада негізгі мәселені анықтайдыShape29


















3-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар

II бөлім «Адам жанының құпиясы»


Оқылатын шығарма:

Ғ.Мүсірепов «Ұлпан» романы

Оқу мақсаты:

9.3.1.1 Шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау


Бағалау критерийі:

Шығарманы өзге өнер түрлеріндегі мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихи және

көркемдік құндылығына баға береді.


Ойлау дағдысының деңгейлері:

Қолдану, жинақтау.

Орындау уақыты:

15-20 минут


Тапсырма.

Берілген мәтіндерді мұқият оқып, XIX ғасырдағы қазақ әйелдерінен шыққан қоғам қайраткері, Абылай ханның келіні, Уәли ханның әйелі, Шоқан Уәлихановтың әжесі Айғаным ханымды Ғ.Мүсіреповтің «Ұлпан» романындағы Ұлпан бейнесімен салыстырып, көркемдік құндылығын бағалаңыз,кестені толтырыңыз.

А мәтіні

Айғаным бейнесі.Айғаным ханымның бұл қонысында атақты қазақ болыстары, серілері мен ақын-жыраулары жиі болған. Атақты Құнанбайдың өзі қонысқа табан тіреген. Құнанбай Айғанымнан ел ішіндегі дауға байланысты Омбыға тергеуге шақырылғанда, осы Айғаным Шоқанды ортаға салып аман алып қалған екен.Қоныстағы шаңырақтан дәм татқандардың қатарында Орынбай, Арыстанбай, Шөже, Жанақ секілді өз дәуірінің дүлділдері бар еді.
Орыстың зерттеуші-ғалымдары да бұл жерге жиі тоқтайтын. Атақты Жанақ ақыннан Шоқан осы жерде тәрбие алып, қазақтың лирикалық-эпосы «Қозы Көрпеш, Баян сұлуды» небәрі алты жасында жаттап алғаны тарихтан белгілі. Шоқанның алғашқы прозалары мен «Едіге», «Еркөкше» дастандары туралы жазбалары осы Сырымбетте жазылған. Айғаным ханым – қазақ тарихында өз бетінше билікке қол жеткізген өз заманының қоғам қайраткері, ел басқарған хан, еуропаша білім алып, бірнеше тіл меңгерген, ұрпақ тәрбиелеген тәлімі мол ана, әже ретінде өз ізін қалдырған тұлға. Уәли 1819 жылы дүниеден өтеді. Ақылды ханым жесір қалғанына жасымай, билік үшін күресуге бел буады. Айғаным ханым туралы деректерге тоқталсақ, ол 1783 жылы дүниеге келген. Анасы өзбек қызы болған. Әкесі Сарғалдақ көзі ашық адам болып, Айғанымның білім алуына жағдай жасайды.

Шоқан Уәлихановтың таңдамалы жинақтарында «Шоқанның әжесі Айғаным парасатты, терең ойлы әрі көреген, өзінің заманына қарай білімді болған әйел. Ол шығыстың бірнеше тілін білген, орыс мәдениетіне мейлінше ден қойып, Сыртқы істер министрлігінің азиялық департаментімен және Петербургтегі Сібір комитетімен хат жазып, байланыста болған. Архив мәліметтеріне қарасақ, Айғанымның қоғамдағы орны, саяси көзқарасы, ойлаған ой мүдделері өте ауқымды болғанын аңғарамыз» деген мәліметтер берілген. (225сөз)




Ә мәтіні


Ұлпан бейнесі.Ұлпан өзін Есенейден жоғары қоймайды, артық сезінбейді, байлықты малданып, айналасына ызғарын шашып, бекер өктемдік қылмайды. Өйткені, оның бойында «Қырық есекке жүк болатын» сайқалдық, күншілдік, ардан безу жоқ. «Жеті жылдан бері малымен болып кеткен адамның әділ би деген атағы көмескі тарта бастап еді. Ұлпанның атағымен бірге қайта көтерілді Ұлпан олай ойлай қоймаса да, Есеней солай сезінді. 
– Ақнарым, сен мені адам қыла бастадың, – деді аттанарда. 
– Жоқ, Есеней, сен көлеңкең күндік жерге түсетін бәйтерексің. Мен сенің саяңда шырылдаған бозторғаймын. Менің құдайдан бірінші тілегім сенің амандығың! – деді Ұлпан. – Сенсіз мен кім болар едім?.. »

 «...Жас әйел Ұлпан асқан ақылды адам еді. Өз айтарын әуелі Есенейге айтқызып алып, өз байламын әуелі Есенейге байлатып алып жүр. Есеней де «мына қатын былай деп еді» деп Ұлпанның атын шығара сөйлейді...»

«Бұл әйел жалғыз Есенейді ғана бағындырып алған жоқ, бес болыс Керей-Уақтың руларына түгел беделі бар адам. Әуелі Александар II патшамыздың реформасын жасады. Есенейдің барлық жерін еліне бөліп берді. Бөліп бергенде қандай ауыл-ауылға қыстауды да, егіндік-шабындық жерді де тұтас берді. Бұл араның қазағына егін салдырды. Шөп шаптырды, қыстау салғызды. Сондықтан бұл елді жартылай отырықшы дей аламыз.(178 сөз)



Айғаным ханым Ұлпан


Ерекшелігі

Ортақ қасиеті

Ерекшелігі







































Көркемдік құндылығы





































Тарихи құндылығы













































Бағалау критерийі

Тапсырма

Дескриптор


Шығарманы өзге өнер түрлеріндегі мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға береді.





1

туындыларды салыстырады;

1

екі туындының ерекшелігін анықтайды;


1

екі туындының ортақ қасиеттерін анықтайды;

1


тарихи тұрғыдан салыстырады;

1

мысалдармен дәлелдер келтіреді;

1

шығармалардың тарихи құндылығына баға береді;


1

шығармалардың көркемдік құндылығына баға береді;


1

өзіндік көзқарасын білдіреді.

1



Барлығы:

8




«Адам жанының құпиясы» бөлімі бойынша жиынтықбағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға

ақпарат ұсынуға арналған

РУБРИКА



Оқушының аты-жөні _________________________________________________



Бағалау

критерийі

Тапсырма №

Оқу жетістіктерінің деңгейі


Төмен

Орта

Жоғары

Үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолданады

1

Екі шығарманы салыстырып, өзара ұқсастықтары мен өзіндік ерекшеліктерін анықтауда, көзқарасын білдіруде қиналады.


Екі шығарманы салыстырып, өзара ұқсастықтары мен өзіндік ерекшеліктерін анықтауда, көзқарасын білдіруде қателеседі

Екі шығарманы салыстырып, өзара ұқсастықтары мен өзіндік ерекшеліктерін анықтап, өз көзқарасын білдіреді



Шығарманың көркемдік құндылығын тарихи тұрғыдан талдап, мысалдармен дәлелдер келтіруде қиналады.


Шығарманың көркемдік құндылығын тарихи тұрғыдан талдап, мысалдармен дәлелдер келтіруде қателеседі.

Шығарманың көркемдік құндылығын тарихи тұрғыдан талдап, мысалдармен дәлелдер келтіреді,шығармалардың тарихи, көркемдік құндылығына баға

береді.





















4-тоқсан бойынша 9-сыныпқа қазақ әдебиетінен

жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар I бөлім Оқылатын шығарма: Н.Айтұлы «Бәйтерек» поэмасы,Қажығали

Мұхамбетқалиев «Тар кезең» романы


Оқу мақсаты

9.2.4.1 Автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу.

9.1.3.1 Көркем шығарма кейіпкерлер жүйесін анықтау

Бағалау критерийі

  • Автор стиліне сүйеніп, шығармашылық жұмыс жазады.

  • Шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтайды



Ойлау дағдыларының деңгейі

Қолдану, жинақтау


Орындау уақыты

20 минут



1-тапсырма. Екі түрлі түсіндірме күнделігі арқылы ақын ойын қара сөзбен жалғастырып жазыңыз. Автор стиліне сүйеніңіз.


Үзінді

Үзінді туралы пікір


Өтінде арпалысқан өмір-майдан,
Бәйтерек – болашағың тамыр жайған.
Немесе Елбасының өр тұлғасы,
Қолымен өзі әкеліп Тәңір қойған!
Туыңдай қанат керген желді күнгі,
Танытты кең әлемге теңдігіңді.
Тұрғанда Бәйтерегің көкке шырқап,
Ұстай біл Асқақтатып Елдігіңді!






















2-тапсырма.

Қ. Мұхамбетқалиев «Тар кезең» романындағы кейіпкерлер бейнесін анықтаңыз.Концептуальдық кестені толтырыңыз.


Кейіпкер

Өмірге қызығушылығы: Жоғары, орта,төмен. Себебі...

Адамгершілігі:

Жоғары, орта,

төмен.Себебі...

Әрекеті:

Жоғары,орта,төмен.

Себебі...

























Бағалау критерийі

Тапсырма

Дескриптор

Балл

Автор стиліне сүйеніп, шығармашылық жұмыс жазады. Көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау





1

үзіндіні шығармашылықпен дамытып жазады;

1

автор стиліне сүйенеді

1

өз көзқарасын білдіреді;

1

Өз ойын дәлелді жеткізеді.

1

2

Шығармадағы кейіпкерге сипаттама береді



1

кейіпкер қасиетін талдайды;



1

кейіпкердің маңызды әрекетін анықтайды

1

кейіпкер бейнесіне қатысты қорытынды жасайды



1



Барлығы

8
















жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға

ақпарат ұсынуға арналған

РУБРИКА



Оқушының аты-жөні _________________________________________________



Бағалау

критерийі

Тапсырма №

Оқу жетістіктерінің деңгейі


Төмен

Орта

Жоғары

  • Автор стиліне сүйеніп, шығармашылық жұмыс жазады.









  • Шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтайды


1



























2

үзіндіні шығармашылықпен дамытып жазуда,

автор стиліне сүйене отырып

өз көзқарасын білдіруде қиналады;

Өз ойын дәлелдеп жеткізуде қиналады;

үзіндіні шығармашылықпен дамытып жазады;

автор стиліне сүйенеді

өз көзқарасын білдіреді;

Өз ойын дәлелді жеткізеді.

үзіндіні шығармашылықпен дамытып өте жақсы жазады;

автор стиліне сүйеніп

өз көзқарасын өте жақсы білдіреді;

Өз ойын өте жақсы дәлелді жеткізеді.

Шығармадағы кейіпкерге сипаттама берерде қиналады;



кейіпкер қасиетін талдауда қиналады;





кейіпкердің маңызды әрекетін анықтауда,

кейіпкер бейнесіне қатысты қорытынды жасарда қиналады;




Шығармадағы кейіпкерге сипаттама береді


кейіпкер қасиетін талдайды;



кейіпкердің маңызды әрекетін анықтайды

кейіпкер бейнесіне қатысты қорытынды жасайды

Шығармадағы кейіпкерге өте жақсы сипаттама береді


кейіпкер қасиетін өте жақсы талдайды;



кейіпкердің маңызды әрекетін өте жақсы анықтайды,

кейіпкер бейнесіне қатысты өте жақсы қорытынды жасайды





4-тоқсан бойынша 9-сыныпқа қазақ әдебиетінен

жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар II бөлім «Мәңгілік ел- мәңгілік мұрат» бөлімі бойынша жиынтық бағалау


Оқылатын шығарма:

Н.Айтұлы «Бәйтерек» поэмасы,

Қажығали Мұхамбетқалиев «Тар кезең» романы.

Оқу мақсаты:

9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру.

Бағалау критерийі:

Білім алушы

  • шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырады;

  • жаңашылдығына баға береді.

Ойлау дағдыларының деңгейі:

Қолдану

Орындау уақыты:

15-20 минут


1-тапсырма.Н.Айтұлы «Бәйтерек» поэмасы мен Қажығали Мұхамбетқалиев

«Тар кезең» романындағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беріңіз.

Шығарма атауы

Шығармаларда халықтың тұрмыс-тіршілігінің көрінісі қалай сипатталды? Шығармалардың ерекшелігі неде деп ойлайсыз?

3 ерекшелігін жазыңыз.

Халықтың қазіргі жағдайымен салыстырыңыз.

Шығармалардан қандай жаңашылдықты байқай алдыңыз, сіз оны қалай бағалайсыз?

«Бәйтерек» поэмасы














«Тар кезең» романы



















Бағалау критерийі

Дескриптор

Балл

  • шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырады;

  • жаңашылдығына баға береді.





халықтың тұрмыс-тіршілігінің көрінісін сипаттайды;

1

шығарманың 3 ерекшелігін көрсетеді;

1

халықтың қазіргі жағдайымен салыстырады;

1

ұрпақтар арасындағы заман көріністерін анықтайды;

1

өз ойын жүйелі жеткізеді;

1

өмір шындығымен байланыстырады;

1

дәлелді мысалдар келтіреді;

1

өзіндік жаңашылдығын анықтайды;

1

өз көзқарасын білдіреді;

1

шығармалардың жаңашылдығына баға береді;

1


Барлығы

10




Бөлім бойынша жиынтық бағалау нәтижесі бойынша ақпарат ұсынуға арналған

РУБРИКА



Оқушының аты-жөні-----------------------------------------------------------------------


Бағалау

критерийі

Тапсырма №

Оқу жетістіктерінің деңгейі


Төмен

Орта

Жоғары

шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырады;

жаңашылдығына баға береді.

1

Халықтың тұрмыс-тіршілігінің көрінісін сипаттап, шығарманың

3 ерекшелігін көрсетуде, халықтың қазіргі жағдайымен салыстыруда, ұрпақтар арасындағы заман көріністерін анықтауда, өмір шындығымен байланыстырып, дәлелді мысалдар келтіруде, өзіндік жаңашылдығын анықтауда, пікір білдіріп, шығармалардың жаңашылдығына баға беруде қиналады.



Халықтың тұрмыс-тіршілігінің көрінісін сипаттап, шығарманың 3 ерекшелігін көрсетуде, халықтың қазіргі жағдайымен салыстыруда, ұрпақтар арасындағы заман көріністерін анықтауда, өмір шындығымен байланыстырып, дәлелді мысалдар келтіруде, өзіндік жаңашылдығын анықтауда, пікір білдіріп, шығармалардың жаңашылдығына баға беруде қателеседі.

Халықтың тұрмыс-тіршілігінің көрінісін сипаттайды, шығарманың 3 ерекшелігін көрсетеді, халықтың қазіргі жағдайымен салыстырады, ұрпақтар арасындағы заман көріністерін анықтайды, өмір шындығымен байланыстырады, дәлелді мысалдар келтіреді, өзіндік жаңашылдығын анықтайды, пікір білдіріп, шығармалардың жаңашылдығына баға береді.










Жүктеу
bolisu
Бөлісу
ЖИ арқылы жасау
Файл форматы:
docx
30.00.2025
58
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз
Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі