Мақсаты: Оқушыларға өз мүмкіндіктерін қалай тануға болытынын, ішкі тыныштық құндылығы арқылы түсіндіру.

Міндеттері:

1. Білімділік: Оқушыларды жалқулықты қадағалай білуге үйрету.

2. Дамытушылық: Оқушылардың бойындағы байсалдылық қасиеттерін дамыту.

3. Тәрбиелік: Оқушыларды шыдамдылыққ тәрбиелеу.

Ресурстар:

(оқулық,дәптер,, дереккөздер)

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі.5 Т – ережесі:

Тыныштық сәті. «Нұрға бөлену»

2. Үй тапсырмасын тексеру.

1. №3 – сабақ. «Адамның мүмкіндіктері шексіз» тақырыбына эссе жазу.

2. Келесі сабақ. №4, «Мәдениет пен билік салмағы» мәтінін оқып келу.

Сұрақтар:

1. Шәкәрімнің орыс тілін үйрену, музыкалық аспаптарда ойнауды үйрену, халықтың тарихын жазу мақсатына қандай қажеттілік болды?

2. Абай өзбетінше білімін көтеруіне бойындағы қандай қасиеттер көмектесті деп санайсыңдар?

3. Өзің күнделікті өмірде жоғарыда аталған қасиеттерді басшылыққа аласың ба? Қалай?

3. Сабақтың дәйексөзі.

Ойға алғанның бәрін адамның ынта – жігерімен жүзеге асыуға болады.

Халық даналығы

Сұрақтар:

1. Өз мүмкіндіктеріңізді пайдаланып жүрсіздер ме?

2. Дәйексөзден қандай ой түйдіңіздер? 

3. Оқиға айту (Мұғалім сыйы)

Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы – «Өз мүмкіндігімізді таниық» деп аталады. Осы тақырыпқа байланысты өздеріңмен пікірлессем деймін.Өздеріңе қойылған сұрақтарға жауап беріп, белсене қатысып отырыңдар.

Адам алдына қойған мақсатын жүзеге асыру үшін қандай әрекеттер жасайды? ( Адам армандауды жақсы көреді. Армандаған адам өз арманы үшін ізденіп, талаптанып, оқып, қайраттанып тек алға қалай қанат қағады. Арман адамды сенімділікке, жігерлілікке, шыдамдылыққа, шығармашылыққа үйретеді. Адам арманының орындалуы үшін тек алға қарай бағыт алып қанаты қатаяды.)

Адамдардың кейде арманына жете алмауының себебі неде деп ойлайсыңдар?(Маңдай тердің нәтижесі арманның орындалуына әкеледі. Арманның орындалуына сену керек. Арман - қажеттілік. Арманға жету жолында құлап қалса да, орнынан қайтып тұрып, оған жетпейінше тынбау арманның жүзеге асуына әкелетіні сөзсіз. Арманның орындалуының кілті осында: Оның орындалуына қалтықсыз сену. Адам жақсыны да, жаманды да армандайды.)

Адамның мүмкіндігі мен мақсатының сәйкес келуі қажет деп ойлайсыңдарма?

Адам мүмкіндіктерін іске асыруға қиял керек пе ?Осы сұрақ төңірегінде ойланып отырыңдар, сабақ соңынан жауаптарың тыңдалады.

Әр адам өзін-өзі, өзінің қажеттілігін, өмірдегі және қоғамдағы рөлін толық түсіну нәтижесінде өз мүмкіндіктерін таниды.

Адам өз бойындағы мүмкіндіктерін толық пайдаланғанда алдына қойған мақсатына жете алады. Мақсатқа апаратын ізгі жолдарды өздігінен іздестіру жақсы нәтижеге жеткізеді. Адам жағымды қасиеттерін, ізгі ниеттерін дамыту барысында өзін-өзі тәрбиелейді. Адам өмірі қыл үстінде тұрғанда, адам ағзасы ғаламаттың күшіменерекше қуатқа ие болады. Оған мысалдар жетерлік...

1. Полярлық ұшқыш өз ұшқышын жөндеп жатып, біреудің түрткенін сезеді. Жалт қараса, оны түртіп тұрған сүйкімді әрі қорқынышты ақ аю екен. Келесі секундта ұшқыш жерден екі метр биіктікте, ұшақтың қанатында тұрып есін жияды. Оған қалай шығып кеткенін ұшқыштың өзі де білмей аң-таң болады. 

2. Жеңіл машинаның астына түсіп қалған баласын құтқару үшін анасы машинаны жүк құрлы көрмей, көтеріп алады. Бұл әрекетін де жас ана түсіндіре алмады.

3. Адамның осындай сиқырлы мүмкіндігі тек өміріне қауіп төнген кезде ғана емес, ұзақ жаттығулардың әсерінен де байқалып жатады. Оған Гиннестің рекордтар кітабына енген оқиғаларды, спортшылар орнатқан түрлі рекордтарды жатқызуға болады. 

Сұрақтар:

1. Адам баласы неліктен үнемі ізденісте болады?

2. Адамның мүмкіндіктері мен қабілеттерін дамытуына қандай қасиеттер ықпал етеді?

3. Адам мүмкіндіктерін ашудағы ерік – күштің қандай маңызы бар?

4. Адам алдында қойған мақсатына жету үшін қандай әрекеттер жасауы керек?

5. Адамды қандай қасиеттер табысқа жеткізеді деп ойлайсыздар?

4. Шығармашылық жұмыс, топпен жұмыс.

1 – топ: «Білуге құштарлық» 2 – топ: «Еңбекқорлық»
3 – топ: «Қабілеттілік» 4 – топ: «Дарындылық»

Тапсырма:Абайдың «... орыс тілін үйрену керек. Онда сені мен бізге де керек, халыққа да керек білім бар» сөзін басшылыққа алып, төмендегі рөлдерді қатыстырып, сахналау ұйымдастырыңдар.

• Дәнекер (өмірмен байланыстырады)

• Сөз тапқыш (мәтіннен жүрекке жылы сөздерді тауып айтады)

• Сұрақ қоюшы (сұрақ қояды)

• Реттеуші (реттеп тұрады)

5. Топпен ән айту.

«Асыл арман»

Сөзі: Б.Тәжібаев

ӘніЕ.Хасанғалиев

6. Үй тапсырмасы.

1. №4 – сабақ. Тапсырма: «Қабілет» әңгімесін оқып, кестені толтыру.

2. Келесі сабақ. №5, «Адамның рхани кемелденуі» мәтінін оқып келу.

6. Сабақтың қорытынды сәті.

Тыныс алуға зейін қою.

Баяу музыка қойылады.

Мұғалім: Сіздерден аяқ-қолыңызды айқастырмай, түзу отыруыңызды өтінемін. Біз қазір тыныс алу жаттығуын жасаймыз. Тыныс алуға зейін қойған кезде, біздің ақылымыз дем алады. Ауаны ішке жұту кезінде тыныштық пен қуаныш қабылдаймыз. Демді сыртқа шығарған кезде өзіміздегі мазасыздықтарды сыртқа шығарамыз.

Кәне, дайындалайық, балалар. Көзімізді жұмамыз..., арқамызды тіктейміз..., қолдарыңды тізеге қоюға болады...

Д е м а л..... ш ы ғ а р... (жаймен 9-10 рет)немесе1..................2 [3].

Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді есімізге түсіріп, жүрегімізге сақтайық.