«Әулиекөл ауданы әкімдігінің білім бөлімінің№2 Аманқарағай орта мектебі» ММ
«Ана тілім – ардағым»(кітап сабағы)
Дайындаған: Бесенова А.А.
Тақырыбы: Ана тілім – ардағым Мақсаты: Оқушылардың тіл туралы білімдерін жетілдіру. Өз тіліне, туған жеріне, Отанына құрмет көрсете білуге баулу.Оқушылардың «тіл», «Отан» құндылықтары туралы түсініктерді кеңейту. Көрнекілігі: слайд, нақыл сөздер Кітапханашы: Құрметті мұғалімдер мен оқушылар, ата – аналар! Бүгін сіздер 5 сынып оқушыларының «Ана тілім – ардағым» атты кітап сабағына қош келдіңіздер. «Тіл – біздің тұтастығымыз”, «Тіл тағдыры – ел тағдыры” деп айтып жүрміз. Сондықтан әр адам өз ана тілін көзінің қарашығындай қорғауға тиіс. Туған тілдің абыройын асқақтату — әрбір адамзаттың абзал борышы.Тәуелсіз елдің елдігі жас ұрпағын парасатты да білімді, іскер де қабілетті, отан сүйгіш те ұлтжанды тұлға етіп қалыптастыруда мемлекеттік тілдің атқаратын қызметі зор.
1 – оқушы:Туған тілім табындырған талайды,Ел ертеңі саған ғана қарайды.Өсер балаң, байтақ далаң тұрғанда,Ана тілім әрқашанда арайлы.Тілім бар да қазағым бар, халқым бар,Дәстүрім бар, ата жолы салтым бар.Кең даладай жиналмаған жан - жағы,Аңқау ашық мінезім бар аңқылдар.Ана тілі көңіліңе гүл егер,Ана тілді ғұмырым деп біле бер.Өзге тілде сөйлей білу бір өнер,Ана тілде таза сөйлеу шын өнер.
2 – оқушы: Ана тілім, дана тілім, бақ тілім,Сенсіз бақыт дүниеден тапты кімСенсің менің тазалығым, пәктігімСенсің менің қасіретім, шаттығым,Сенсің менің тазалығым, пәктігім.
І - кезең Мәнерлеп оқуІ- топ «» Мұқағали Мақатаев «Үш бақытым»Ең бірінші бақытым – Халқым менің, Соған берем ойымның алтын кенін. Ол бар болса, мен бармын, қор болмаймын, Қымбаттырақ алтыннан нар қым менің.
Ал екінші бақытым – Тілім менің, Тас жүректі тіліммен тілімдедім. Кей – кейде дүниеден түңілсем де, Қасиетті тілімнен түңілмедім.
Бақытым бар үшінші – Отан деген, Құдай деген кім десе, Отан дер ем! ... Оты сөнген жалғанда жан барсың ба? Ойланбай – ақ кел дағы от ал менен.
Үш бірдей бақытым бар алақанда, (Мені мұндай бақытты жаратар ма?!) Үш күн нұрын төгеді аспанымнан, Атырау, Алтай, Арқа, Алатауға!!!ІІ-топ «» Дихан Әбілев « Туған тілім»Кімнен тудым?Нәсілім кім?Ұлтым кім?Әлде мен бір аспанның сұр бұлтымын?Бұлт емеспін.Мен қазақпын,Халықпын,Көне күннен келе жатқан тарихын!Туған тілім – бабам тілі – өз тілім.Туған тілім – анам тілі – өз тілім.Туған тілім – далам тілі – өз тілім.Туған тілім – адам тілі – өз тілім.Туған тілде сыры терең жаным бар,Туған тілде әнім менен сәнім бар!Туған тілім – тіл болудан қалса егерЖүрегімді суырып-ақ алыңдар. ІІ-кезең «Өнерлі өрге жүзер»І-топ ӘНІІ-топ Қазақтар Көрініс: «Тілдің құдіреті туралы аңыз» Мирас Хан: - Уәзірлерім, бұл дүниеде не өлмейді? Тахир.Уәзір: - Уа хан ием, асқар тау өлмейді, ай мен күн өлмейді, ағын су өлмейді, қаражер өлмейді.Хан: - Жігітке жақсы болу үшін не керек?Уәзір: - Уа хан ием, жігітке бірінші білім керек, екінші ғылым керек, үшінші ұғымкерек, өткір тіл керек.Хан: - Уәзірлерім, жігіттің неше жұрты болады?Уәзір: - Хан ием, жігіттің 3 жұрты болады: ағайын жұрты, қайын жұрты, нағашыжұрты.Хан: - Жарайсыңдар, сендердің жауаптарыңа ризамын. Енді маған тағамның еңтәттісін әкеліңдер.Уәзір: - Құп болады,- деп ыдысқа салынған тілді әкеледі.Хан: - Мен саған тағамның тәттісін әкел дедім ғой.Уәзір: Тағамның тәттісі осы.Хан: - Солай де, ендеше, тағамның ащысын әкел.Уәзір қайтадан тілді алып келеді.Хан: - Бұл не? Мен саған тағамның тәттісін әкел дегенде тіл әкелдің. Ащысын әкелдегенде неге қайтадан тіл әкелдің? Бұл қай мазағың?Уәзір: - Мәртебелім, тілден тәтті не бар? Жақсылықтың жаршысы – тіл. Жаманшылық та осы тіл арқылы болады.Хан: Уәзірлерім, менің де сендерге айтар нақыл сөзім бар:Малым бар деп мақтанбаБоран соқса қайтесің?Басым бар деп мақтанбаАжал соқса қайтесің?Тілім бар деп мақтанбаТіл байланса қайтесің?Бағым бар деп мақтанбаСорға айналса қайтесің?Ақылдан артық хандық жоқЖомарттан артық хандық жоқ. – деп тапқырлықтарына риза болған екен.Кітапханашы:- Жарайсыңдар. Қане, балалар, бұл көріністен не ұқтыңдар? ІІІ-кезең: Ойын «Ұйқасын тап» Мақал-мәтелдерІ-топ «»1. Бас кеспек болса да, ….. (тіл кеспек жоқ)2. Ана сүті бой өсіреді, (ана тілі ой өсіреді).3. Тілмен байланған …( тіспен шешілмес).4. Тіл тас жарады,… ( тас жармаса бас жарады)5. Жақсы сөз… (жарым ырыс)
ІІ-топ «»6.Тіл — адам ойының … (айнасы)7. Тіл қылыштан… (өткір)8.Ойнап сөйлесең де… (ойлап сөйле)10. Тисе терекке, тимесе … (бұтаққа)11. Айтылған сөз, … оқпен тең (атылған)
ІV-кезең. Постер қорғайды1-топ «Өлең» шығарады2топ «Тіл» туралы Эссе
«Анамның тілі - аяулы үні»
Қорытынды сөз.Балалар, міне осы өлең – тақпақтарда айтылғандай, өз тілімізді, қадірлеп, оны сүйе білуіміз керек. Тіл бар жерде, ұлт та, елде, жер де болмақ. Сондықтан әрқайсымыз өз ұлтымыздың тілін қадірлей білейік.