Тілдік
мақсаттар
|
Пәнге тән лексика мен
терминология:
Сәндік-қолданбалы
өнер ( лат. deco — сәндеймін)
— бейнелеу
өнерінің бір бөлімі, тұрмыска кажетті көркем, жиһаздық
заттарды жасайтын шығармашылық
түрі.
Негізінен, түрлі үй жиһаздарын (жиһаз,
зергерлік ою-өрнекпен әшекейленген заттар, тіршілікке қажетті
сәндік құрал-жабдықтар, сувенирлер, құмыра, сый кеселер, т.б.)
жасайды. Сән және қолданбалы өнерінің материалдары
- металл, керамика,
ағаш, қыш, шыны, асыл
тастар, сүйек, былғары, т.б. Негізгі техникалық
әдістері көркем оймыш, шекіме, көркем жазба, кесте, құйма, т.б. Ол
сүйек, ағаш, тері өңдеу, бедерлеу, зергерлік, инкрустация, фарфор,
фаянс, кілем тоқу, көркем мата жасау секілді салаларға бөлінеді.
Сән және қолданбалы өнер келелі өндірістік, технологиялық
міндеттерді атқарғанымен, өз дәуіріндегі өнер мен мүліктік
мөдениеттің даму дөрежесіне тәуелді болып, дәстүрлі, жергілікті
этникалық ұлттық ерекшеліктің негізінде
дамиды
Диза́йн (от англ. design — проектировать, чертить, задумать, а также
проект, план, рисунок) — көркемсурет
және сәулет өнерінің өнеркәсіп бұйымдарының ең үздік үлгілерін
жасау
|
|
және заттық ортаны үйлестіру
шараларын қамтитын бағытының атауы. Дизайн қызметінің ерекшелігі –
әсем әрі көркем жасалған тұтыну заттары мен бұйымдардың қоршаған
ортаға лайық үйлесімін жүзеге асырып, ұдайы олардың жаңа үлгілерін
ойлап табу.
Ою-өрнек,
орнамент
(лат. ornamentum – әсемдеу, сәндеу) – әр түрлі заттарды
(үй-іші мүліктері,
тоқыма бұйымдар, еңбек
құралдары, қару-жарақ), архитектуралықғимараттарды әшекейлеуге арналған, жүйелі ырғақпен қайталанып отыратын
әрі үйлесімділікке құрылған өрнек-нақыштар.
Сәндік-қолданбалы
өнер - Декоративно – прикладное искусство
–
Decoratively –
applied art
Бұйым –
изделие
–
product
Технология изготовления -
manufacturing
techniques
Пішін –
форма
-
a
form
Нобай
– эскиз
-
the
sketch
Құрамы –
состав
–
structure
Ырғақ
– ритм
–
a
rhythm
Сызық –
линия
-
the
line
Қозғалыс
– динамика
– dynamics
Кесте
– вышивка -
an
embroidery
Тігіс
– стежок -
a
stitch
Өру – плетение
- weaving
Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен
тіркестер:
-
Сәндік-қолданбалы
өнер шеберлерінің шығармашылығына негізделе отырып, мен
….
-
Сәндік-қолданбалы
өнер туындыларын атайтын болсам
....
-
Ою-өрнектердің ...
мағынасы бар деп ойлаймын.
-
Қазақ ұлттық мәдениетінің
ерекшелігі.... тұрады.
-
Мен ою-өрнек композициясын
..... жасау үшін қолдандым.
|