3-сабақ

ТАҚЫРЫП: Аралар тозаңды қалай тасымалдайды?

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

СЫНЫП: 2

Қатысушылардың саны:

Қатыспағандар саны:

Осы сабақтың оқыту мақсаттары

2.1.2.6. Эксперименттің басты белгілерін анықтау (мақсат, болжам, ресурстар, жоспар, мерзімдер, нәтиже).

2.1.2.7. Эксперимент жүргізу және оның нәтижелерін кесте түрінде белгілеу.

Күтілетін нәтиже

Барлық оқушылар:

• Бақылаудың кейбір белгілерін атайды.

• Эксперименттің кейбір белгілерін атайды.

• Бақылау мен эксперименттің негізгі белгілеріне қарай ажыратады.

• Экспериментті жоспар бойынша жүргізеді.

Оқушылардың көпшілігі:

• Эксперимент мен бақылаудың белгілерінің көпшілігін атайды.

• Жүргізілетін эксперимент бойынша болжам ұсынады және қорытынды жасайды.

• Эксперимент нәтижелерін жазбалар мен суреттер түрінде белгілейді.

Кейбір оқушылар:

• Жұмбақтардан бақылаулар мен эксперименттің белгілерін көреді.

• Эксперименттің жоспарын өз бетімен құрады және жүргізеді.

• Қорытындыны тұжырымдайды, эксперимент нәтижелерін белгілейді.

Тілдік мақсат

Дағдыларды дамыту:

Эксперименттің басты белгілерін анықтау. Экспериментті жүргізу және оның нәтижелерін кесте түрінде белгілеу.

Негізгі терминдер мен сөз тіркестері:

Зерттеу әдістері, эксперимент, бақылау, эксперименттің белгілері (кезеңдері, қадамдары) (мақсат, болжам, ресурстар, жоспар, мерзімдер, нәтиже).

Сабақта диалог/жазба үшін қолданылатын тіл:

Талқылауға арналған сұрақтар:

– Ғалымдар қандай эксперимент жүргізеді?

– Өзің қандай эксперимент жүргіздің? Не үшін?

– Бақылаудың эксперименттен айырмашылығы неде?

• Тағы қандай зерттеу әдістерін білесіңдер?

– Бақылау мен эксперимент несімен ерекшеленеді?

– Адамға мына жұмбақтарды құрастыруға не көмектескенін ойлаңдар. ( Бақылау немесе эксперимент).

– Аралар туралы не білесіңдер?

– Тозаң дегеніміз не?

– Өсімдіктерге тозаң не үшін керек?

Жазылымға арналған сөздер:

Экспериментті жоспар бойынша рәсімдеу.

Алдын ала қажетті білім

Бақылау мен экспериментті жүргізудің қарапайым іскерліктері

Жоспар

Жоспарланатын уақыт

Жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

1. Жағымды көңіл күй туғызу.

(Ұ) Мұғалім сабақта жұмысқа қолайлы атмосфера қалыптастырады.

Мен сүйемін сылдыраған салқын суды,
Судағы салқындаған үйрек, қазды.
Мен сүйемін күн шығарда көтерілген,
Көгілдір көк жиектегі көкшіл буды.

II. Тақырыпқа кіріспе

(Ұ) Айнаның көмегімен сөзді оқы. Оның нені білдіретінін еске түсір (ЭКСПЕРИМЕНТ).

ТНЕМИРЕПСКЭ

Оқулықтағы тапсырма

3. Өмірлік тәжірибені белсендіру. Мақсатты тұжырымдау.

(Ұ) – Эксперимент дегеніміз не?

– Біз сабақта не туралы айтатын боламыз?

– Сабағымыздың мақсаттарын айқындаңдар.

Оқулықтағы кесте

(кестені флипчартта шығаруға болады)

3. Үй тапсырмасы

(Ұ) – Бақылаудың не екендігін қалай түсінесіңдер? (Балалардың жауаптары)

– Бақылау қалай жүргізіледі?

1. Бақылау мақсатын тұжырымда.

2. Бақылау нысанын таңда

3. Бақылау кезеңдерін ойластыр.

4. Жабдық қажет бола ма және қандай жабдық екендігін ойлан.

5. Бақылау мерзімін анықта.

6. Бақылау нәтижелерін жазып отыр (суретін сал).

7. Қорытынды жаса (не білдің?)

– Не үшін байқампаз болу керек?

– Сендердің байқампаздықтарыңды тексерейік:

• Кеше менде қандай моншақ болды?

• Парталас көршіңнің портфелінің түсі қандай?

• Біздің бөлме нешінші? (т.б.)

(Ж) Үйде сендер жоспар бойынша үй жануарына бақылау жүргізулерің қажет болатын.

– Өздеріңнің үй құстарың туралы әңгімелеңдер.

3. Сабақтың тақырыбы бойынша жұмыс

(Ұ) Проблемалық сұрақ

Айналаларыңдағы заттарға қараңдар. Енді бұрылмауға тырысып:

• дөңгелек заттарды;

• қоңыр түсті заттарды;

• үшкір заттарды;

• сынатын заттарды атаңдар.

– Қай заттарды дереу атай алмадыңдар? (Үшкір және сынатын заттарды атау).

– Неліктен? (Балалардың жауаптары).

– Бақылау – барлық әдістердің арасындағы ең қол жетімдісі. Алайда көбінесе табиғат зерттеушілеріне бақылау нәтижелері жеткіліксіз болады. Сонда олар табиғатты зерттеудің басқа әдістерін, атап айтсақ, экспериментті жүргізеді.

– Заттың үшкір екендігін/еместігін білу үшін не істеу керек? (Ұстап көру).

– Сынатын затты қалай білуге болады? (Сындырып көру).

(Ұ) Оқулықпен жұмыс. Мәтін оқу

– Ғалымдар қандай эксперимент жүргізеді?

– Сен қандай эксперимент жүргіздің? Не үшін?

– Бақылаудың эксперименттен ерекшелігі неде?

Білгішбектің анықтамасы

– Эксперимент (латын тілінен аударғанда «тәжірибе», «сынақ») – бұл табиғатты арнайы жасалған шарттарда танып білу әдісі.

– Ешбір эксперимент бақылаусыз жүрмейді, бұл ретте экспериментті бірнеше рет қайталауға болады.

(Ұ) Көзге арналған жаттығу сәті немесе динамикалық үзіліс

http://nsportal.ru/shkola/raznoe/library/2014/02/23/fizminutka-dlya-glaz-veselaya-pchelka

http://zv.fm/song/1589935

(Ұ) Оқулықпен жұмыс. Жұмбақтар

– Енді сендер қандай зерттеу әдістерін білесіңдер?

– Бақылау мен эксперимент несімен ерекшеленеді?

– Адамға мына жұмбақтарды құрастыруға не көмектескенін ойлаңдар. (Бақылау немесе эксперимент).

(Ж) Жұппен жұмыс

– Экспериментті жүргізу барысында қандай қадамдар жасау қажеттігін зерделеңдер.

1. Эксперименттің мақсатын анықтау

2. Болжам (гипотеза) ұсыну

3. Экспериментті жүргізуге көмектесетін ресурстарды (жабдықтар) іріктеу.

4. Жоспар құру

5. Эксперимент жүргізу

6. Эксперимент нәтижелерін жазып алу не салу

7. Қорытынды жасау

(Т, ОТ, МК) «Аралар тозаңды қалай тасымалдайды?» деген экспериментті жүргізу

Ұшады,

Қонады,

Гүлдердің қонағы.

Қысыңда көрінбей,

Жазыңда болады.

Түр-түсі сары ала,

Не нәрсе? (Ара)

– Сендер аралар туралы не білесіңдер? (Балалардың жауаптары).

– Тозаң дегеніміз не? (Балалардың жауаптары).

– Өсімдіктерге тозаң не үшін керек?

– Біз қазір жұмысты «ғылыми зертханада» жалғастырамыз. Осыған байланысты сендер сабақта жай ғана оқушы болмайсыңдар, ғылыми қызметкер боласыңдар. Бүгін біз сендермен зерттеуші ғалымдар ретінде жәндіктер (аралар) туралы айтамыз.

Ғалымдар эксперимент арнайы аспап және нұсқаудар бар кабинете жүргізеді. Ол кабинет қалай аталады? (Зертхана)

– Зертханада белгілі бір ережелерді сақтау қажет. Қандай? (Тыныштық сақтау, бір-бірінің сөзін бөлмеу).

– Ғылыми қызметкерде қандай қасиеттер болуы тиіс? (Зейінді, ұқыпты, байсалды болу).

Сонымен мен сендерді зертханаға шақырамын. Енді сендер балалар емес, ғылыми қызметкерлер – энтомолог-ғалымсыңдар.

Үлкейткіш әйнек арқылы жәндіктердің аяқтары мен денелерінің құрылымын қараңдар (түкті, қылшық жамылған).

Мақта шарларды жәндіктер деп елестетіңдер. Жәндіктердің қимылын салып, шарларды гүлдерге тигізіңдер.

– Эксперименттің нәтижелерін Ғылыми күнделікке енгізу қажет.

Мақсат: аралардың тозаңды қалай тасымалдайтынын білу.

Болжам: мүмкін, аралар тозаңды … тасымалдайды.

Ресурстар (жабдықтар): мақта шарлар, екі түсті бояғыш ұнтақ, гүл макеттері, ара иллюстрациясы, үлкейткіш әйнек.

Эксперименттің жоспары:

1. Алтын түсті жылтыр материалдан жасалған ара макетін алу, араны бір гүлден екінші гүлге отырғызу.

2. Деректерді белгілеу, қорытынды жасау.

3. Түкті материал – мақтадан жасалған ара макетін алу, араны бір гүлден екінші гүлге отырғызу.

4. Деректерді белгілеу, қорытынды жасау.

5. Эксперименттің нәтижелерін жазып алу және салу.

Қорытынды: эксперимент барысында мен мынадай нәтижелерге жеттім: Жылтыр қағазға тозаң жабыспайды, ал мақтаны тигізгенде онда тозаң қалады. Сондай-ақ тозаң аралардың аяқтары мен денелеріне жабысады, олар осылайша өсімдіктерге тозаңдануға көмектесе алады.

Менің болжамым (расталды не расталмады)

Эксперименттің мақсатын, болжам және нәтижелерін құрастыру үшін стикердегі жазбаларды пайдаланады.

Бірігіп дайындаған бағалау өлшемі бойынша бағалау:

1. Жоспардың барлық пунктерін орындауы

2. Тапсырмаларды дұрыс орындауы

3. Ұқыптылық

Оқулық

Презентация

Фонограмма

Оқулық

Ара бейнеленген суреттер, бейнемате-риал не презента-цияны қолдануға болады

Мақта шарлар, екі түсті бояғыш ұнтақ, гүлдердің макеттері, араның иллюстрациясы, үлкейткіш әйнек, Ғылыми күнделік, қалам

3. Қорытын-дылау

(Ұ) Ғылыми күнделікпен жұмыс

– Адамға мына жұмбақтарды құрастыруға не көмектесті? Сызықтармен қос.

Ғылыми күнделік

Қарындаш

3. Үй тапсырмасы

1.Үй жағдайында кристалдар жасаңдар. Нағыз кристаллограф маманы ретінде кристалдардың неден әдемірек жасалатынына экспериментті жүргіз. Деректерді Ғылыми күнделікке енгіз.

2. Үрме бұршақ тұқымдарын өсіру, келесі сабаққа әкелу.

Ғылыми күнделік

3. Сабақ қорытындысы. Рефлексия.

(Қ) Рефлексиялық бағалау

– Аралардың тозаңды қалай тасымалдайтынын білдің бе?

– Экспериментті жүргізе аласың ба?

«+» мен «-» таңбаларын санап, колбада деңгейлерді боя .

Дәптер, түрлі түсті қарындаш-тар

Қосымша ақпарат

Дифференциация – Оқушыларға қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Анағұрлым қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар беруді жоспарлайсыз?

Бағалау – оқушылардың ілгерілеуін/білімін бақылауды қалай жоспарлайсыз?

Пәнаралық байланыстар

«Өзін-өзі тану»

«АКТ»
Құндылықтар

Қажеттілігіне қарай мұғалім жұппен жұмыс жасайтын оқушыларға көмек көрсетеді.

Жоғары деңгейлі ынтасы бар оқушылар сыныптастарына эксперимент жүргізуге, нәтижелерді белгілеуге көмектеседі.

Мұғалім:

• әр оқушыға кері байланыс пен қолдауды қамтамасыз етеді

• сабақ барысында сұрақтар қояды

• балалардың Ғылыми күнделіктегі жұмыстарын (тапсырмалар) қарайды

• оқушы рефлексиясының нәтижелерін талдайды

Құндылықтар – ынтымақтасу, бір-бірінен ақпарат алу іскерлігі

Пәнаралық байланыс - СӨС

АКТ – бейнеролик тамашалау, жаттығу сәттері.

Дүниетану – аралар туралы қосымша ақпарат.