Бекітемін:

29.11.2017 жыл

Тақырыбы: Ауа және оның қасиеті. Көшеде жүру ережелері.

Мақсаты: Оқушыларға ауаның құрамы және қасиеттері туралы білім қалыптастыру.
Олардың ойлау дағдысын қалыптастыру, жүйелі сөйлеуге үйрету, пәнге қызығушылығын арттыру. Байқампаз болуға үйрету, ұқыптылыққа тәрбиелеу.

Типі: жаңа білімді игерту
Түрі: аралас сабақ.
Әдісі: түсіндіру, ой қозғау, тәжірибе жасау, сұрақ-жауап
Көрнекілігі: интерактивті тақта , таратпа материалдары, шар, доп, стакан су.

Сабақтың барысы: І . Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

Психологиялық әзірлік жұмысы

-Балалар айтындаршы қазір қай мезгіл?

-Күз мезгілі.

-Дұрыс айтасындар. Ал күз айында ауа райы қандай болады екен?

-Құбылмалы.

-Дұрыс өте жақсы олай болса біз осы мезгілмен, табиғатпен, қоршаған ортамен сәлемдесейікші.

Қоршаған орта табиғат,

Жануар ,өсімдік ,адамзат.

Сүю,қорғау-парасат,

Білейік мұны жамағат.

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.

Үйге берілген тапсырманы топтық тапсырмалар беру арқылы сұраймын.

І топ: 1.Дене деген не?

2.Дене нешеге бөлінеді?

3.Табиғи денені атап шық?

ІІ топ:1.Жасанды денені ата 2.Табиғи дене нешеге бөлінеді?

3.Тірі денелерді атап шық.

ІІІ топқа 1.Өлі денелерді ата.

2.Зат қасиеттерін атап шық.

3.Дене неден тұрады?

ІІІ. Жаңа сабақ.

Мұғалім түсіндірмесі: Жол заңы дұрыс жүріп, абай болуды талап етеді. Жол тәртібін бұзба, қатер тұрғызады. Жолдың қалыпты қозғалысы көбіне балалардың жол бойында қалай болса солай жүріп, доп қуалайтыны, шаңғы тебетіні, жүріп бара жатқан машинаға

жабысатыны, қалтарыстан жолға шығып келетін салдарынан бұзылады. Жол тәртібін

бұзғандықтан кейбіреулері машина дөңгелегіне ілініп қаза тауып, кейбіреулері

жарақат алады, ал кейбіреулері өмірлік мүгедек болып қалады.

Бағдаршам - өмірімізді жазымнан сақтандыратын көмекшіміз. Оның сырын біліп, тілін алу баршамызға керек.
Біздің ауылымызда, сол сияқты біздің еліміздің басқа да қала, ауылдарында бәріне ортақ көше қатынас ережесі енгізілген. Бұл ережені оқушылар да, үлкендер де, яғни барлық көлік жүргізетін жүргізушілер де бұлжытпай орындауы керек. Балалар, сенднр көшеде жүру ережесін білесіңдер ме екен, көрейік.
Мынандай сұрақтарға жауап беріңдерші:
1. Көшеде жүру ережесін білу бізге не үшін керек?
- Әр оқушы көшеде жүру тәртібін өте жақсы білуі керек. Көшеде жүре білу машина астына түсуден, апаттан сақтайды.
2.Жиекжол дегеніміз не?
- Адамдар жаяу жүретін көше жиегіндегі тар жол.
3.Жаяу адамға қай жермен жүруге рұқсат етілмейді?
- Көлік жүретін көшенің ортасымен жүруге рұқсат етілмейді.
4.Көшеде жүру тәртібін кім басқарады?
- Көшеде жүру тәртібін бағдаршам басқарады.
5.Көше қиылыстарында қай жерлерден өтуге болады?
- Көшенің екінші көшемен қиылысқан жерінде немесе «Өтетін жер» деп жазылған тұста немесе асфальтта көлденеңіне сызылған жалпақ ақ жолақтары бар жерінде және бет алдындағы бағдаршамның жасыл жарығы жанған кезде өтуге болады.

6.Бағдаршам жоқ көшелерден қалай өтеміз?
- Егер өтетін жерде бағдаршам болмаса, көшеден өте бере әуелі сол жаққа қараймыз.Көшенің орта тұсына жеткенде, оң жағымызға көз саламыз.Егер
ол жақтан машина келе жатса, өтіп кеткенше сол орында күте тұрамыз.

Қызығушылықты ояту.
«Көрінбейтін сиқыршы »
Жер бетінде көзге көрінбейтін бір сиқыршы бар. Онымен әркім-ақ күнделікті кездесіп отырады. Сен оны көрмейсің, бірақ маңайында екенін сезесің. Міне, ол есікті тарс жапты. Көшемен келе жатқанда топырақтың жұлынып түсіп, жорғалай жүргенін көресің. оны көрінбейтін сиқыршының алып бара жатқанын сезесің. Тіпті басын шұлғып, ырғалған шөптерді байқайсың. Сені үнемі қоршап тұрады. Сенімен бірге жүреді.

Жаңа сабақтың тақырыбын жұмбақ арқылы шешу.

Ол болмаса ғаламда

Тұншығады,

Жан-жануар, адам да. (Ауа)

Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы : « Ауа және оның қасиеті» - деп аталады

Ауа туралы не білесіңдер?
Ол туралы не білгілерің келеді?
Ауа көзге көрінбейді. Біз оны көрмейміз. Бірақ айналамызда екенін білеміз. Біз сабын көпіршіктерін ұшырғанда немесе желпуішті желпігенде ауаның қозғалысын байқай аламыз. Ауа - физикалық дене. Физикалық дене - заттардан тұрады. Ауа - газдардың қоспасы. Оның иісі де, түсі де және иісі болмайды. Ол газдардың ішінде оттегі мен көмірқышқыл газы сендерге таныс. Ағзалар тыныс алғанда оттегін сіңіріп, көмірқышқыл газын шығарып отырады.

ІҮ. Оқулықпен жұмыс. Мәтінді 3 топқа бөліп оқыту.

Интерактивті тақтамен түсіндіру.

Ү. Сарамандық жұмыс жүргізу.

1 топ – Шарды үрлету. Шардың ішіне не толды.?
- Ауа.
Шар тырсыйды ма?
- Ия. Неге?
Ауа орын алды.
Шарға ауа қайдан келді.

2 топ – Допты беру. Допты сығайық. (екі бүйірінен)
Допты еркін жіберсек ауа қайта серпілді. (оқушы жасайды.)
- Балалар осы жерде не байқадық? Ол қандай қасиет?
- Ол серпінділік қасиет.

3 топ – Стаканмен су беру.   Суға қантты салады. Не байқап тұрсыңдар?
- Қанттан көпіршік шықты, бұл ауа көпіршіктері, кез келген нәрседе ауа бар екен.

ҮІ. Дәптермен жұмыс. Күн ретін, тақырыпты жаздыру.

Ауаның қасиеттерін жаздыру.

Ауа түссіз, мөлдір, иіссіз, серпімді,

ҮІІ. Сергіту сәті

Интерактивті тақтамен «Табиғат қамқоршысы» атты ойынын ойнату.

Видеоролик көрсету. (Таза жерлер мен ластанған жерлерді көрсету, салыстыру)

«...Экологиялық проблемалар – ең маңызды өмірлік проблемалардың бірі ғой, өйткені, әңгіме адамның өмір сүрген ортасы туралы, болашақ ұрпақтардың өмірі туралы болып отыр» - деген атамыз Шыңғыс Айтматов.

Біздің тұрған жеріміз де сондай экологиялық аймаққа жатады. Оның әсерінен адамдар көптеген ауруларға шалдығып, жаңа туған нәрестелер түрлі аурулармен туылады.

Оқушылардың ойларын тыңдау.

ҮІІІ. Топтық тапсырма:

1 – топ - Бөлменің ауасын таза ұстау алгоритімін құрастыру. 

2 -топ - «Ауаны ластаушы заттар» постер 

4 –топ - «Ауаны қорғау үшін не істер едің?» постер дайындау 

ІХ. Сабақты бекіту: тесттік тапсырма
1. Дем алу үшін ауаға қандай газ қажет?
а) азот
б) оттегі
в) көмірқышқыл газы

2. Ауаның қандай қасиеттері бар?
а) мөлдір, түссіз, иіссіз, қыздырғанда, ұлғаяды, салқындатқанда қысылады, жылуды жай өткізеді.
б) Аспан тәрізді көгілдір, дыбыстарды өткізеді, күн сәулелерін өткізеді, иісі жоқ.

3.Ауаның құрамына қандай заттар кіреді?
а) сутек, мыс, мырыш
б) оттегі, азот, көмірқышқыл газы.
в) хлор, фтор, йод.

Х. Сабақты қорытындылау: - Балалар, бүгінгі сабақта не білдік? 

Ауаның сығылатынын, серпілетінін, жылуды сақтайтынын, отты жанғызытынын,ауаны ластаушы заттар және оны жою жолдарын. 

Бағдаршам бойынша кері байланыс жасау

Жасыл түс-Түсіндім

Сары түс-Қиналдым, бірақ орындадым

Қызыл түс-Маған көмек керек!

«Ауа - өмір тынысы» деп халық бекер айтпаған. Тыныс алу тоқтаса өмір де тоқтайды. Ең қымбатты, қасиетті нәрсе «Ауадай қажет» деп ауаны ерекше бағалаймыз. 

Тіршіліке не дейсің ғой ең қымбат ?,

Тіршілікте адам қымбат сен қымбат.

Ал адамға ауа қымбат бәрінен,

Ауа қымбат алатұғын дем қымбат.

ХІ. Үйге тапсырма: Ауа және оның қасиетін оқып, мазмұнын айту.

ХІІ. Оқушылар бірін – бірі бағалайды.

Бекітемін: