Ашық сабақ "Кремний және оның қосылыстары "

Бөлім: 17 (VII), 16 (VI), 15 (VI), 14 (IV)-топ элементтері және олардың

қосылыстары

Мектеп: Қ. Кемеңгеров атындағы ЖОББМ

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Ералина Гульжанат Аскаровна

Сынып: 9

Қатысқан оқушы саны: 6

Қатыспаған оқушы саны: 0

Сабақтың тақырыбы

Кремний және оның қосылыстары.

№ 9 көрсетілім "Алмаз, кремний, кремний диоксиді мен кремний карбидінің кристалдық

торының модельдері"

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

9.2.1.24 кремнийдің қолданылу аймағын және оның жартылай өткізгіш ретінде қолданылуын түсіндіру;

9.1.4.8 кремний, оның диоксиді мен карбидіндегі химиялық байланыс түрін және кристалдық тор түрін сипаттау;

9.2.1.25 кремний мен оның қосылыстарының негізгі химиялық қасиеттерін сипаттау және реакция теңдеулерін құрастыру

Сабақтың мақсаты

Жалпы мақсат:

кремнийдің қолданылу аймағын және оның жартылай өткізгіш ретінде қолдану;

кремний, оның диоксиді мен карбидіндегі химиялық байланыс түрін және кристалдық тор түрін құрастыру;

кремний мен оның қосылыстарының негізгі химиялық қасиеттерін сипаттау және реакция теңдеулерін жазу.

ЕББҚ оқушыға арналған мақсат:

Кристалдық тор және оның қосылыстарына реакция теңдеуін құрау, кремнийді қолдану аймағын түсіндіру.

Олқылықтарды жою жолдары

Білу, түсіну, қолдану

Сабақ барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

5 минут

Ұйымдастыру сәті. Топқа бөлу. «Атомдар мен молекулалар»

Молекулалар атомдардың жиынтығы екендігі баршаға да мәлім. Оқушылар сыныптың бос жеріне жиналады. Ойынды жүргізуші «Атомдар!» деп дауыстағанда, олар бір-бірімен араласып, әрілі-берілі жүруі керек, өйткені олар қазір броундық қозғалыстағы атомдар іспетті. Ал,жүргізуші «Молекулар!» деп айтып, бір санды атаса (мәселен, үш немесе төрт,бес, алты) оқушылар сол аталған сан құрамында топтарға жедел түрде бірігуі керек. Қалыс қалған оқушылар (топ құрамын аталған саннан кем құрғандар)айып ретінде бір тапсырма орындайды: өлең оқиды, ән айтады т.с.с.

Ойынның нәтижесінде құралған топтар сол құрамда парталарға да отыруына болады: олар сабақты осы құрамда жалғастырады.

Үй жұмысын тексеру Минералды тыңайтқыштар тақырыбына сұрақ – жауап әдісі арқылы Word Wall платформасын қолданып сұрау.

1. Тыңайтқыш дегеніміз не?

2. Тыңайтқыштар қалай жіктеледі?

3. Тыңайтқыштарды өсімдіктер қалай сіңіреді?

4. Азот тыңайтқыштарының өсімдікке әсері қандай?

5. Фосфор тыңайтқыштарының өсімдікке әсері қандай?

6. Азот, фосфор элементтері периодттық жүйеде қалай орналасқан?

Оқушылар 2 топқа бөлінеді

Колесоны айналдыра отырып түскен сұраққа жауап береді.

Бас бармақ әдісі арқылы

Қолпаштау әдісі арқылы

Керемет! Жарайсың!

https://wordwall.net/ru/resource/34487983

Негізгі бөлім

35 мин

Жаңа тақырыпқа шығу Видеоролик арқылы тақырыпты ашады

Функционалдық сауаттылыққа арналған тапсырмалар:

Тапсырма: «Кремний және оның қосылыстары»

Ерте, ерте, ертеде Швейцарияның бір кішкентай ауылында Г.И. Гесс пен И.Я. Берцелиус деген екі ағайынды балалар болыпты. Олар ауылдың шетінде қыр асып ойнап жүргенде ата-анасы мен ауылының тұрғындары басқа сай -салаға көшіп кетеді. Ойынға қатты қызып кеткен балалар кеш болып қараңғы түсіп кеткеніңде аңғармай қалады. Үйіне келген балалар ауылының тұрғындары мен ата-анасының қалдырып кеткенің көргенде не істерін білмей біраз отырады. Ата-анасын таппаған балалар ақылға келіп өздері құмнан құйып шыны өндіріп өздеріне түрлі құймалар жасап үй сала бастады. И.Я. Берцелиус оны «солиций» деп атап, ал ағасы Г.И. Гесс  Қазақша қатты тас ал қысқаша «кремний»деп атап, (грекше »кремнос-жартас.шың,құз» деген мағынаны ұсынған . Ол жер бетіндегі ең негізгі маңызды химиялық қосылыс деп тауып, оттегіден кейінгі негізгі элемент кремний деп есептеді. Өсімдіктерде де адам ағзасындада силикаттарда да табиғаттада тек қосылыс түрінде кездеседі. Кремнийдің таза түрін темір, алюминий, қорғасын және тағы да басқа құймалар ретінде пайдаланған екен. Кейіннен кремний табиғатта кең таралғандықтан шыны цемент тіпті бағалы заттарда ала бастаған.

Тапсырма1.

Минерал құрамында кіретін силикаттар табиғаттағы су және кремний (ІҮ) оксиді бөліне кіреді.Топырақ түзілгенде қандай процестер жүреді? (химиялық бүліну кітапта 64 бетте)

Тапсырма2.

Тау хрусталінің өлшемі ерекше үлкен кристалдары кездесіп қалады.Қазахстанда үлкен массамен қандай кристал табылған? (70 т жауабы)

ЕББҚ оқушыға арналған тапсырма

Тапсырма1.

Кремнийдің мағнасы қандай? (кремнос-жартас.шың,құз)

Мән мәтіндік тапсырма:

Кремний –жер қыртысының негізі. Кремнийдің латынша тауы-силициум,ол жер қыртысының негізін құрайды. Табиғатта оттегінен кейінгі көп таралған элемент-кремний. Оның жер қыртысындағы массалық үлесі -25%. Таза кремний көбінесе  темір ,мыс, алюминий, қорғасын тәрізді әртүрлі құймалар түрінде қолданылады. Күн батареясы  космос корабльдерін  электр энергиясымен қамтамасыз етеді. Кремний шала өткізгіштер –диодтар,триодтар және радиотехникада –қабылдағыш үдеткіштер даярлауда, әртүрлі приборлар жасауға қолданылады. Шыны,цемент т.б. құрылыс материалдары үшін де кремний қосылыстары қажет.  

Бос орынға қажетті сөздерді жазыңдар.

1. ------------- - жер қыртысының негізі. (Кремний) 1

2. Таза кремний көбінесе  -------------, -------, -------------, ------------- тәрізді әртүрлі құймалар түрінде қолданылады. (темір, мыс, алюминий, қорғасын) 4

3. Табиғатта оттегінен кейінгі көп таралған элемент-кремний. Оның жер қыртысындағы массалық үлесі -------------- ----------.(25%) 1

4. Кремний табиғатта тек қосылыс түрінде ғана, көптеген ----------- мен барлық өсімдік (әсіресе қырықбуындылар мен бамбук)құрамында кездеседі. (силикаттар) 1

5. Кремний шала өткізгіштер – --------------, ----------- және ----------- –қабылдағыш үдеткіштер даярлауда ,әртүрлі приборлар жасауға қолданылады. (диодтар, триодтар, радиотехникада) 3

Дескриптор:

Әр дұрыс жауапқа - 1 балл

Жалпы ұпай - 10 балл

ЕББҚ оқушыларға арналған тапсыма

Космос корабльдеріне кремний қажет пе? Неліктен? Түсіндір.

Дескриптор

1. Кремнийді қолданылуын түсіндіреді

Деңгейлік тапсырма

А

1. Кремний периодтық жүйеде қалай орналасқан? 1ұпай

2. Кремний оксидімен карбидін қайда қолданады? 1ұпай

3. Формулаларды сәйкестендір 4 ұпай

B

1. Реакция теңдеуін аяқтаңдар 3 ұпай

Si+O₂=….

Na₂O+SiO₂=

SiO₂+HF=

2. Кестені толтыр 2 ұпай

С.

1. Есепті шығар 3 ұпай

Массасы 1 кг еритін шыны Na₂SiO₃ қажетті алу үшін қажетті кремний (ҮІ) оксиді мен соданың массасын есептеңдер.

Дескриптор

1. Кремнийдің орналасуын жазады

2. Кремний оксиді мен корбидінің қолданылуын жазады

3. Кестедегі формулаларды атауымен сәйкестендіреді

4. Реакция теңдеуін аяқтайды

5. Кестені толтырады

6. Есепті шығарады .

ЕББҚ оқушыларға арналған тапсыма

Реакция теңдеуін аяқтап коэфициенттерін қой. 4 ұпай

1. SiO₂ +NaOH =

2. K₂O + SiO₂ =

3. CaO+SiO₂ =

   578тг - Сатып алу

   Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

   Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру
   Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!

   Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды

   Материал жариялау Сертификатты жүктеу

   
   Ресми байқаулар тізімі

   Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

   Тізімді көру
   Материал іздеу

   Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз

   Барлығы 663 959 материал жиналған

   Пән

   Бағыт

   Сынып

   Іздеу
   Ұқсас материалдар

   Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2022-2023 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған

   Сертификатталған тренер жасаған

   01.01.2023

   17 863

   13 694

   ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

   Барлық пәндер

   Барлық материалдар

   Барлық сыныптар

   Химия пәні бойынша барлық материалдарды көру

   Іс-шаралар кестесі

   Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары
   Сайт Peaksoft веб-студиясында жасалған - Peaksoft.kz