№3 Талапкер орта
мектебі.
Мекетеп логопеді:
Аубакирова А.С.
Тәжен Гүлназ 2 «Д» сынып оқушысы
Диагнозы: ОНР ІІІ стертая дизартрия
Тақырыбы: Қ дыбысы
Кезеңі: Дыбысты қою
Мақсаты: Дыбыстардың дұрыс айтылуын
қалыптастыру;
Фонематикалық есту
қабілетін жетілдіру;
Дыбыстарды буында,
сөзде, сөйлемде ажырата білуге үйрету;
Есте сақтау қабілетін
дамыту;
Сөздегі
Қ дыбысының орынын табу, қол мен
саусақ бұлшық ет қимылдарының ұсақ моторикасын
дамыту.
Көрнекілігі: Ертегі кейіпкерлереінің
суреті, ойын алаңы, суреттер, Қ
дыбысы
Сабақтың
барысы:
І.
Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылармен амандасу.
Көңіл-күйлерін анықтау.
Гүлназ бүгін сабақта біз
дұрыс айтып, ұғынып үйрену және тиянақты олуымыз керек. Ал, балалар
олай болса, сабақты бастамас бұрын арнайы жаттығуларды
жасайық.
ІІ. Мақсатын
баяндау. Бүгін сабақта біз дұрыс айтып,
Қ дыбысын дұрыс қою керекпіз.
ІІІ. Артикуляциялық
гимнастика
Ертеде екі қасқыр өмір
сүріпті. Олар өте көңілді екен. Бірде бір қасқыр аяғын ауртып
алыпты. Жасамаған емі жоқ, ештеңе көмек болмапты. Содан олар
түлкіден кеңес сұрапты. Түлкі оларды тау асырып жол сілтепті. Қамық
өзен бойындағы жазықта жаттығу жасау керекекендепті. Содан ағайынды
қасқырлар жолға шығыпты. Түн жүреді, күн жүреді, әйтеуір көлге
жетеді. Екі қасқыр жазыққа келіп ойынды бастайды.
«Төбешік»
МақсатыТілімізді дұрыс қою.Тілімізді екі жаққа қозғай отырып,
бұлшық ет қызыметін қалыптастыру.
-
ауызыңды жартылай ашып, тілдің екі жақ шетін жоғары азу тістерге
жапсырып, тілдің ұшын астыңғы тіске тіреп
ұстау.
«Инеше»
Мақсаты: Бұзылған дыбыстыар арқылы, фонематикалық есту қабілетін
дамыту. Тілімізді дұрыс қою.
-ауызды
кең ашып тілді алға қарай жіңішкертіп шығарып
10-15
секунд ұстап тұру керек.
Аузымызды
кең ашу, мұрынмен демалу. Осы қалыпта 10-15 секунд ұстап тұру
керек.
ІҮ.
Дыбысты қою Қ дыбысын екі тәсілмен қоюға
болады.
Дыбысты
қоймас бұрын, алдымен баланы дыбыстың артикуляциясымен таныстыру
қажет.
а)
Еліктеу (тактильді-вибрациялық сезіну арқылы)
Айнаға қарап іштен
шығатын ауа ағынын, көмекей дірілін қолмен сезініп,
байқау.
б) механикалық ықпал
ету. Осы әрекетті «Қ» дыбысына та-та-та буындарын қосып, алдынғы
буындарды шпателмен немесе зонпен басып, тілді артқа қарай ығыстыру
қажет. Тіл арқа қарай жылжыған сайын, тя-тя түрін әр кезеңге бөліп
әр кезеңде қа
дыбысын
шығарамыз.
V. Жеке дыбыстың
айтылуын бекіту
«Қ» дыбысын айтқанда
іштен келген ауа қысымының дүмпуінен тіл мен таңдайдың қабысқан
жері скрпіп ашылып кетеді де, ауа тысқа шығады.
Еліктеу
(тактильді-вибрациялық сезіну арқылы)
механикалық ықпал
ету
VI. Фонетикалық
естуін қалыптастыру бойынша жұмыс.
А) Мен бір қатар
дыбыстарды атаймын, сен Қ дыбысын естісен қолынды
көтересін.
Т Ж З Қ О
Р П С А Қ Ж В ҚМ
Ә)Мен бірнеше буындарды
атаймын, сен Қ дыбы бар буындарды естігенде қолынды
көтересін.
ГА-РИ-ЖО-ЗИ-ҚА-ОЛ-КИ-ИҚ-ОҚ
Б) Мен бірқатар сөздерді
атаймын, сен Қ дыбысыан басталатын сөздерді естісен қолынды
көтер.
Қар, ор,
табақ, шар, қол, көл, қола
VII. Дыбыспен таңбаны
сәкестендіру. Екі бағандағы сөздерді
сәйкестендіру
Па тер
Қа тап
Дәп
ғыш
Сыз
рақ
Кі
лам
VІІІ. Үйге тапсырма
(Жас ерекшеліктерін ескеру
қажет)
Қос қасқырдың үйге
қайтатын кездеріде келді. Қасқырлар көңілді қайтты. Жолшыбай түліге
келіп, алғысын атйып кетті.
Үйде «Қ» дыбысы бар
сөздерді дәптерге жазу.
ІХ.
Сабақты қорытындысы:
Ал,
балалар қасқырлармен қоштасатын кез келді. Осы жануарлардың атауы
қандай дыбыстан екенін білеміз. Оларды атауға қай дыбыс қажет? Өз
білгенімзді қайталап отырпмыз.