«Келісемін» «Бекітемін»

ДӘЖО №47 ОМ директоры

________ ______________

Гонина И.И Нусипбаева К.У

АШЫҚ САБАҚ

Тақырыбы: Қан топтары. Резус-фактор. Қан құю.

Сыныбы: 8 «а»

Биология пәні мүғалімі: Дузелбаева К.С

Қордай – 2017ж

Күні: 18.01.2017ж

Сыныбы: 8 «а»

Тақырыбы: Қан топтары. Резус-фактор. Қан құю.

Сабақтың мақсаты: Білімділік: Оқушылардың қан топтары және резус-фактор туралы білімдерін толықтыру.

Дамытушылық: Оқушылардың сөйлеу, есте сақтау қабілеттерін дамыту. тақырыпқа деген қызығушылығын арттыру.

Тәрбиелілік:Оқушылардың топтық, жұптық жұмыс жасауға дағдыландыру, отбасы маңыздылығын ұғындыру.

Сабақтың типі: аралас сабақ

Құрал-жабдықтар: ғалымдардың суреттері, тұқымқуалаушылық кестесі, презентация, үлестірмелі қағаздар.

Сабақ барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі: 1) Сәлемдесу; түгендеу

2) Жағымды психологиялық ахуал тудыру:

Мұғалім сұрақтары: 1. Сендер кімсіңдер? (Оқушы)

2. Мақсаттарың не? (білім алу)

3. Бүгінгі сабақтағы мақсаттарың қандай? (қан топтарын оқып білу, т.б)

Мұғалім: Бүгінгі сабағымыздың мақсаты тек қана қан топтарын оқып үйрену ғана емес, қан топтары туралы түсініктерімізді болашақта өмірімізде қолдана білу, қан топтарын білудің маңыздылығын білеміз

II. Үй жұмысын тексеру кезеңі:

Сұрақтар «Кім жылдам» (әр сұраққа баллмен берілген ұяшық ішінде)

1. Қан неден тұрады? (плазма және қан жасушалары)

2. Қан жасушаларын ата? (эротроциттер, лейкоциттер және тромбоциттер)

3. ЖИТС тің алдын алу шаралары (жалпы мем., жеке шаралар жеке бас гигиенасы)

4. ЖИТС дегеніміз не? Оның алғашқы белгілеріқандай? (жүре пайда болатын имундық тапшылық синдромы, аурудың алғашқы кезінде ешбір ауырсыну сезбейді, дене тем. Көтеріледі, лимфа түйіні ұлғаяды, қаназдық байқалып, адам тез шаршайды)

5. Эдуард Дженнер кім, қандай еңбегі бар? (шешекке қарсы алғаш рет қолданған ағылшын дәрігері)

6. Гемоглобин дегеніміз не? ( қанда оттегін тасымалдайды)

7. Иммунитет дегеніміз не, негізін салған кім? (жұқпалы аурулар мен бөгде денеге қарсы тұру. Негізін салған – И.И. Мечников)

8. Иммунитет нешеге бөлінеді?

9. Антидене дегеніміз не?

Жеке оқушылармен жұмыс (үлгерімі төмен): Эритроциттер, тромбоциттер, лейкоциттерді суретке қарап анықтау.

ІІІ. Жаңа сабақты меңгеру кезеңі:

Сынып оқушылары 4 топқа бөлінеді. (оқушылар І, ІІ,ІІІ, IV сандарын алып топқа бөлінеді).

Жаңа тақырып бойынша видекөрсетілім көрсетіледі.

Топтық жұмыс:

І топ – «Тарихшылар»

ІІ топ – «Дәрігерлер»

ІІІ топ – «Генетиктер»

IV топ – «Психологтар»

1. Біз адам ағзасының қаннан тұратынын білеміз.

Біз қанның құрамымен танысып болдық. Енді біз қанды топтарға бөлетінін білеміз. Ал оны кім және қашан ашқан деген сұрақтарға біздің тарихшылар жауап береді.

Тарихшылар. (Ян Янскийдің портреті)

2. Өмірде біз жиі естиміз: «Адамның қанын басқа бір адамға құйыпты» дегенді. Ал қан беруші және қан алушы адамдар туралы бізге дәрігерлер әңгімелеп береді.

3. Тұқым қуалау кезінде қан топтары ұрпақтан ұрпаққа беріледі ме? Ол жайлы бізге генетиктар айтып береді:

4. Психологтар зерттей келе әрбір қан топтарының иелерінде өздеріне тән мінез – құлықтары бар екенін анықтаған болатын. Ол жайлы бізге Психолог мамандар не айтады екен?

IV. Бекіту.

1. Есептер шығару: «Жұптық жұмыс» Әр жұпқа бір-бір карточкадан.

Тапсырма№1

Ауруханада екі баланы шатастырып алды. (Мысалға Ж жәнне Н) Бірінші ата-ананың қан топтары I және IV, ал екінші ата-ананың қан топтары I және III. Анализ нәтижесі бойынша Ж-да I қан тобы, ал Н-да II қан тобы екені анықталды. Балалардың ата – анасын табыңдар.

Жауабы: қан топтары I және IV ата-ананың баласы –Ж. Ал қан топтары I және III ата-ананың баласы –Н.

Тапсырма №2

Ата – анасының қан топтары II және III. Олардың баласында I топты қан болуы мүмкін бе? Жауабы: ия, болуы мүмкін.

Тапсырма №3

Анасының қан тобы I, ал баласының қан тобы II . Әкесінің қан тобы қандай?

Жауабы:II немесе IV топ

Тапсырма №4

Баланың қан тобы I, ал оның қарындасыныкі IV. Ата – анасының қан тобы жайлы не айтасын? Жауабы. Ата-анасының қан топтары II және III.

2. Тест жұмысын орындау.

1. Қан топтары қай жылы ашылды?

а) 1900

б) 1940

в) 1865

2. Қан топтарын ашқан кім?

а) Мечников

б) Ландштейнер және Янски

в) Пастер

3.Резусы оң болатын адамға теріс резусты қан құю нәтижесі қандай болуы мүмкін?

а) антидене түзіліп, адам өлуі мүмкін

б) ештеңе де болмайды

в) қанның сапасы артады

4. Қан қабылдайтын адам -

а) донор

ә) сыйлаушы

б) реципиент

в) қан беруші

5. Екінші топты қанды құюға болады

а) 1 және 4топқа

б) 3 және 1 топқа

в) 2 және 4 топқа

Жауаптары: 1-а; 2 - б; 3 – а; 4 –б; 5- в:

V. Бағалау: жинаған әртүрлі фигуралар бойынша оқушылардың білімдерін бағалау

Оқушылардың көрсеткен білімдеріне қарап, бағалау.

VI. Үй тапсырмасын беру: §32 оқу, Үйден ата – аналарымен өздеріңнің қан топтарын анықтап келу;

VIІ. Қорытындылау: Пробирканың суретіне стикермен сабақ туралы өз ойларын жазады. 1-ші – білдім: 2-ші – білгім келеді.