Пән: Қазақ әдебиеті

Бөлім:

Адамның сырт келбеті мен мінезі. Морфология

Мұғалімнің аты-жөні:

Ахметкалиева Алмагуль Бакытбековна

Күні :

28.02.2025 ж

Сынып: 5 «Ә»

Қатысқан оқушылар: Қатыспаған оқушылар :

Сабақтың тақырыбы

Сыртқы келбет және тазалық

Оқу мақсаты

5.1.4.1 тірек сөздер мен жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау;

5.4.4.3 сын есімдердің, шырай түрлерінің көркемдік ерекшелігін тану, сын есімді зат есім орнына қолдана білу.

Сабақ мақсаты

Берілген мәтінмен танысып, тірек сөздер мен сұрақтар құрастырады. Мәтіннің негізгі ойын жазады

Шырай түрлерін қолдана отырып, өзінің сырт келбеті мен мінезі туралы жазады

Берілген мақал-мәтелдерден заттанған сын есімдерді тауып жазады

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

9 мин

Ұйымдастыру кезеңі

Білім алушылармен амандасу

Оқушыларды 3 топқа отырғызу.

Ол үшін оқушылар «Кіру билетін » алады. Мақал-мәтел жазылған билеттерді алып, бірдей мақал-мәтел алған оқушылар бір топқа бірігеді.

1-топ. Тазалық – саулық негізі,

Саулық – байлық негізі.

2-топ. Келісті келбет ерде бар,

Қымбатты қазына жерде бар.

3-топ. Тазалық – денсаулық кепілі.

Өткен сабақты пысықтау

«WordWall» платформасы

«Ұяшықтар» әдісі 

1. Сын есім дегеніміз не?

2. Сын есімнің сұрақтары қандай?

3. Негізгі сын есімді тап

4. Туынды сын есімді көрсет

5. Сапалық сын есімді көрсет

6. Қатыстық сын есімді тап

7. Салыстырмалы шырайда тұрған сөзді көрсет

8. Күшейтпелі шырайда тұрған сөзді белгіле

Үйге берілген тапсырманы сұрауда оқушылар бір-біріне сұрақ қояды.

-Адамның сырт келбетіне қарап, олардың қандай адам екенін ажыратуға бола ма?

- Сыртқы келбет пен тазалықтың байланысы бар ма?

-Тазалықты сақтаудың қандай жолдары бар?

Мұғаліммен амандасады. Топқа бөлінеді.

Сұрақтарға жауап береді

Бір-бірінің сұрақтарына жауап береді

Мұғалімнің қолдауы

Мұғалімнің қолдауы

Сұрақ қойған оқушы дұрыс, бұрыстығын айтып, жауаптарын толықтырады

Интерактивті тақта, слайд

Презентация

Ортасы

30 минут

Сабақтың тақырыбы: Сыртқы келбет және тазалық

Сабақтың мақсаты: Берілген мәтінмен танысып, тірек сөздер мен сұрақтар құрастырады. Мәтіннің негізгі ойын жазады.

Шырай түрлерін қолдана отырып, өзінің сырт келбеті мен мінезі туралы жазады

Берілген мақал-мәтелдерден заттанған сын есімдерді тауып жазады

Топтық жұмыс

(10 мин)

1-2 топқа мәтін беріледі, 3-топқа тірек сөздер мен сұрақтар беріледі.

1,2-топ берілген мәтінді бойынша, 3-топ тірек сөздер мен сұрақтар арқылы мәтіннің негізгі ойын анықтайды, жазады .

1-топ мәтіннен тірек сөздерді теріп жазады

2-топ мәтін бойынша сұрақтар құрастырады

3-топ мәтіннің негізгі ойын жазады

Қожанасырдың тойға баруы

Баяғыда біреу той жасапты, тойға көп кісі жиналыпты. Қожанасыр да келіпті. Қожанасырдың үстіндегі киімі жаман екен. Қожанасырды ешкім елемепті. Қожанасыр үйден шығып кетеді де, үйіне барып, тәуір киімдерін киіп, қайта келеді.

Бұл жолы үй иесі Қожанасырды құрметтейді, төрден орын береді. Ет келгенде:

• Қожеке, алыңыз, алыңыз! — деп қошеметтейді.

Қожанасыр етті жемей, табаққа шапанының жеңін малып:

• Же, шапаным, же! — деп отыра береді.

Үй иесі:

- Сіздің бұ не қылғаныңыз? Шапан ет жейтін бе еді?- дейді.

Сонда Қожанасыр:

- Сен кісіні сыйламайды екенсің, киімді сыйлайды екенсің. Сондықтан шапаныма жегізіп отырғаным! — деп жауап береді.

Тірек сөздер мен сөз тіркестері: Қожанасыр, ет, үй иесі, тәуір киім, қошеметтейді, шапанның жеңі, сыйлау, жауап

Сұрақтар:

 Қожанасырдың үйге алғаш барған кезде не себептен ешкім оны елемеді?

 Қожанасырдың шапанымен ет жегізуінің мәні қандай болды?

 Қожанасырдың «Шапаныма жегізіп отырғаным» деген сөзі арқылы үй иесіне қандай ой айтқысы келді?

Мәтіннің негізгі ойы: адамның киіміне қарап емес, оның ішкі қасиеттеріне және кісілік мәніне баға беру керек екенін көрсету.

Жеке жұмыс

(15 мин)

«Айна» әдісі

«Менің сырт келбетім және мінезім» тақырыбында өзі жайлы жазады

Жұптық жұмыс

(5 мин)

«Тазалық» әдісі

• Адамның сырт келбетінің әдемі болуы үшін және таза жүруіміз үшін бізге көмекке әр түрлі заттар қажет болады? Ол қандай заттар деп ойлайсыңдар?

• Олай болса, осы жерден өздеріңе қажетті бір затты таңдап, мақал-мәтелді оқып, заттанған сын есімді анықтау қажет болады.

Мақал-мәтелдер

1.Білімдіден шыққан сөз, талаптыға болсын кез

2.Үлкенге құрмет, кішіге ізет

3.Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен

4.Жақсыда жаттық жоқ

5.Еріншектің ертеңі бітпес

6.Ақылдыға жан қымбат,

Ақылсызға мал қымбат.

7.Сабырлының бағына алма бітер,

Сабырсыздың бағына қау бітер.

8.Талаптыға жол берер,

Өнерліге қол берер. 

Сабақтың тақырыбы мен мақсаты айқындалады

Білім алушылар дәптерлерін ашып, бүгінгі күнді жазады. Назарын мұғалімге аударады.

Топпен жұмыс жасайды

Оқушылар айнаға қарап, өзінің сырт келбеті мен мінезі туралы жазады.

Шырай түрлерін қолданады.

Оқушылар қойылған сұраққа жауап береді

• Сабын, тарақ, иіс су, сәнді киім, т.б.

Мақал-мәтелдегі заттанған сын есімдерді тауып, айтады

Оқушылар өзін- өзі әр тапсырма сайын бағалап отырады.

Бағалау әр балада болады

1-топ

Дескриптор:

1.Мәтін мазмұнын түсінеді-1 балл

2.Тірек сөздерді жазады-2 балл

Барлығы: 3 балл

2-топ

Дескриптор:

1.Мәтін мазмұнын түсінеді-1 балл

2. 3 сұрақ құрастырады-2 балл

Барлығы:3 балл

3-топ

Дескриптор:

1. Тірек сөздер мен сұрақтарды оқиды-1 балл

2.Мәтіннің негізгі ойын жазады-2 балл

Барлығы: 3 балл

Дескриптор:

1.Сырт келбеті мен мінезі туралы жазады-1 балл

2. Салыстырмалы және күшейтпелі шырай түрлерін қолданады-2 балл

Барлығы: 3 балл

Дескриптор:

1.Мақал-мәтелді оқиды-1 балл

2.Заттанған сын есімдерді табады- 3 балл

Барлығы: 4 балл

Презентация, интер.тақта

Бағалау парағы

Презентация, қима қағаздар

Презентация, оқулық, әр оқушыға бір-бір айна

Презентация, қима қағаздар

Соңы

6 минут

Үй тапсырмасы

Рефлексия «СМС» жазу.

Оқушыларды бағалау

11-тапсырма, 135-бет

Берілген сөздерді мағынасына қарай сәйкестендіру қажет.

WhatsApp мессенджері арқылы оқушылар бүгінгі сабаққа деген өз пікірлерін жазады.

Үй тапсырмасын күнделіктеріне жазады

Білім алушылар кері байланыс береді

Интер.тақта, слайд