Көрсеткіш	Соғыстан кейінгі кезең	Бүгінгі күн
Ғылымның еркіндігі	Идеологияға тәуелді	Еркін, ашық
Қаржыландыру	Мемлекетке толық тәуелді	Мемлекеттік + халықаралық
Технологиялар	Шектеулі, көбіне әскери мақсатта	Жоғары технологиялар, цифрландыру
Халықаралық байланыс	Өте шектеулі	Кең ауқымды, жаһандық
Зерттеу бағыттары	Негізінен физика, химия, қорғаныс	Барлық салалар (AI, биотех, медицина, энергетика, гуманитарлық ғылымдар)

Ашық сабақ: XX ғасырдың 40-80 жылдарындағы қазақстандық ғалымдардың ғылымды дамытудағы жетістіктері.

Тақырып бойынша 11 материал табылды

Ашық сабақ: XX ғасырдың 40-80 жылдарындағы қазақстандық ғалымдардың ғылымды дамытудағы жетістіктері.

Материал туралы қысқаша түсінік

Қазақстандық ғалымдардың ғылымға қосқан үлесін анықтап, ғылымның жетістіктері мен кемшіліктерін талдап, бағалау негізінде дәйекті қорытынды жасайды.

Материалдың қысқаша нұсқасы

Бекітемін:

Білім беру ұйымының атауы

Пәні:

Қазақстан тарихы

Бөлім:

9.2 Кеңестік Қазақстанның мәдениеті (1946-1985 жылдар)

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сынып: 9 «А»

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

XX ғасырдың 40-80 жылдарындағы қазақстандық ғалымдардың ғылымды дамытудағы жетістіктері.

Зерттеу сұрағы: XX ғасырдыңекінші жартысында ғылымның қай салалары көбірек дамыды?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

9.2.3.2 білім мен ғылым саласындағы мемлекеттік саясатқа баға беру

Сабақтың мақсаты

Қазақстандық ғалымдардың ғылымға қосқан үлесін анықтап, ғылымның жетістіктері мен кемшіліктерін талдап,

бағалау негізінде дәйекті қорытынды жасайды.

Құндылық

Бірлік және ынтымақ

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру

Өткен білімді еске түсіру

І.Ұйымдастыру .

Топтастыру: суреттер арқылы топтастыру

І.Археология тобы

ІІ.Гидрофизика

ІІІ. Микробилогия

ІІ. Үй тапсырмасы:

«Тұлғаны таны» әдісі арқылы үй тапсырмасын пысықтау.

Мақсаты: оқушылардың белгілі бір тұлғаны танып, еңбектерімен анықтап, өз көзқарасын қалыптастыруына мүмкіндік беру.

1.Суреттте көрсетілген тұлғаларды анықтаңыздар.

2.Ғалымдардың ғылым мен білімге қосқан үлесін анықтаңыздар

Оқушылар суреттер арқылы топқа бөлінеді.

1.Суреттер берілген тұлғаларды анықтайды.

2. Ғалымдардың ғылымдағы жетістіктерін анықтайды.

Бағалау парағы арқылы өз-өздерін бағалау

Сурет термен жұмыс

Жаңа білім

Бейнеторлик көрсету (ЖИ)

Тапсырма

Топпен жұмыс:

«ҒЗО» әдісі арқылы топпен жұмыс.

Мақсаты: оқушыларды зерттеу үдерісіне тарту, ғылыми ойлауын дамыту және алынған нәтижелерді дәлелдеп қорғауға үйрету.

І топ:

Қаақстанда ғылымның қандай салалары дамыған?	Қандай ғылым салаларын дамыту қолға алынбады?

Себебі:

ІІ топ:

«ПТМТ формуласы» арқылы «Тоқырау жылдары ғылым саласы қарқынды/төмен деңгейде дамыды» деген тұжырымға талдау жасау.

Позиция - менің ойымша соғыстан кейін білім саласында....

Түсіндіру – себебі ...

Мысалы – мынандай мысал келтіре аламын ...

Түйіндей келе ...

ІІІ топ:

Интерпретция – деректерге түсінік беру арқылы соғыстан кейінгі ғылымның жағдайы мен бүгінгі күннің ғылымның жағдайын анықтап, баға беру.

Дескриптор

1.Қазақстанда дамыған ғылымның салаларын анықтайды.

1- мысал жазады

2-мысал жаады

2.«Тоқырау» жылдарында зардап шеккен ғылымды анықтайды.

3. Себептерін жаады

Дескриптор

1.Өз позициясын білдіреді;

2.Өз позициясын түсіндіреді;

3.Мысал келтіреді;

4. Түйінді ой жазады.

Дескриптор

1. Соғыстан кейінгі ғылымның

жағдайын анықтайды;

2. Бүгінгі күндегі ғылымның дамуына баға береді.

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

Слайд

Қосымша

дерек

Бекіту

Сабақты қорытындылау

Жеке жұмыс «Санамақ» әдісі (ЖИ)

Мақсаты: Оқушылардың реттілікпен ойлау қабілетін дамыту, оқушылардың санау және тізбектеу дағдыларын жетілдіру, Есте сақтау қабілетін арттыру

Хронологиялық кестемен жұмыс

Жылдар	Оқиғаның мазмұны
1	КСРО ҒА Қазақ филиалының негізінде Қазақ КСР Ғылым академиясы құрылды.
2	Академияның тұңғыш президенті болып Қаныш Сәтбаев сайланды.
3	Қазақ КСР ҒА-ның ғылыми-зерттеу мекемелері 900-ден астам жобалар мен зерттеулерді өндіріске енгізуге ұсыныс жасады
4	Қазақ КСР ҒА жүйесінде 50 ғылыми-зерттеу мекемесі жұмыс істеді (19 институт, 13 сектор, 2 мұражай, обсерватория, 3 ботаникалық бақ, 8 ғылыми база).
5	Қазақстан КРСО-ның ірі ғылыми орталықтарының біріне айналды
6	Республикада 40 377 ғылыми қызметкер жұмыс істеді, олардың ішінде 864-і – ғылым докторлары, 650-і – академиктер мен профессорлар болды.

Дескриптор:

1-ші оқиғаның болған жылын анықтайды;

2-ші оқиғаның болған жылын анықтайды;

3-ші оқиғаның болған жылын анықтайды;

4-ші оқиғаның болған жылын анықтайды;

5-ші оқиғаның болған жылын анықтайды;

6-ші оқиғаның болған жылын анықтайды;

«Ең үздік жауап»

Үлестірме қағаз дар

Кері байланыс

«Желкенді кеме»

Тақырыпты толық меңгерсе жасыл шамды жағады
Тақырыпқа қатысты сұрақтары болса сары шамды жағады
Тақырыпты меңгермесе қызыл шамды жағады

Үйге тапсырма:

Тақырыпты оқып мазмұндау.

Оқушылар сабаққа кері байланыс жасайды

Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

Слайд

Соғыстан кейінгі ғылымның жағдайы (1940–1950 жж.)

1. Негізгі ерекшеліктері

Соғыс салдары ғылымға ауыр әсер етті: кадрлар жетіспеді, зертханалар мен оқу орындары қалпына келтірілді.
Бірақ соғыстан кейін мемлекет ғылымға ерекше мән берді, себебі жаңа технологиялар қажет болды.
Қорғаныс, ядролық физика, химия, металлургия сияқты салалар өте қарқынды дамыды.

2. Институционалдық даму

КСРО ғылым академиясы мен оның бөлімшелері күшейді.
Қазақстанда ҚазКСР Ғылым академиясы (1946) құрылды – бұл ғылымның дамуына зор серпін берді.
Жаңа ғылыми-зерттеу институттары ашылды.

3. Шектеулер

Ғылым саясат пен идеологияға тәуелді болды.
Көп тақырыптар цензураға ұшырады: генетика, әлеуметтану т.б.
Ғалымдардың еркіндігі шектеулі, зерттеулер тек мемлекеттік бағыт бойынша жүргізілді.

Бүгінгі күнгі ғылымның жағдайы

1. Еркіндік және жаһандану

Ғылым қазір ашық, халықаралық ынтымақтастық кең.
Қазақстандық ғалымдар шетел университеттерімен және зертханалармен бірлесіп жұмыс істейді.
Озық мақалалар халықаралық журналдарда жарияланады.

2. Технологиялық мүмкіндіктер

Заманауи зертханалар, цифрлық технологиялар, жасанды интеллект, биотехнология, робот техникасы дамуда.
Ғылыми ақпаратқа қолжетімділік жоғары (электронды кітапханалар, деректер базасы).

3. Қаржыландыру және жобалар

Ғылым мемлекеттік гранттар, халықаралық қорлар арқылы қаржыландырылады.
Назарбаев Университеті, ұлттық зертханалар, технопарктер ғылыми орталыққа айналды.

4. Кадр даярлау

Жас зерттеушілерге арналған бағдарламалар: магистратура, докторантура, стажировкалар.
Бірақ кадр тапшылығы мен «ми ағуы» әлі де өзекті мәселе.

Қысқаша салыстыру

Көрсеткіш	Соғыстан кейінгі кезең	Бүгінгі күн
Ғылымның еркіндігі	Идеологияға тәуелді	Еркін, ашық
Қаржыландыру	Мемлекетке толық тәуелді	Мемлекеттік + халықаралық
Технологиялар	Шектеулі, көбіне әскери мақсатта	Жоғары технологиялар, цифрландыру
Халықаралық байланыс	Өте шектеулі	Кең ауқымды, жаһандық
Зерттеу бағыттары	Негізінен физика, химия, қорғаныс	Барлық салалар (AI, биотех, медицина, энергетика, гуманитарлық ғылымдар)

Хронологиялық кестемен жұмыс

Жылы	Оқиға мазмұны
	КСРО ҒА Қазақ филиалының негізінде Қазақ КСР Ғылым академиясы құрылды.
	Академияның тұңғыш президенті болып Қаныш Сәтбаев сайланды.
	Қазақ КСР ҒА-ның ғылыми-зерттеу мекемелері 900-ден астам жобалар мен зерттеулерді өндіріске енгізуге ұсыныс жасады
	Қазақ КСР ҒА жүйесінде 50 ғылыми-зерттеу мекемесі жұмыс істеді (19 институт, 13 сектор, 2 мұражай, обсерватория, 3 ботаникалық бақ, 8 ғылыми база).
	Қазақстан КРСО-ның ірі ғылыми орталықтарының біріне айналды
	Республикада 40 377 ғылыми қызметкер жұмыс істеді, олардың ішінде 864-і – ғылым докторлары, 650-і – академиктер мен профессорлар болды.

Хронологиялық кестемен жұмыс

Жылы	Оқиға мазмұны
	КСРО ҒА Қазақ филиалының негізінде Қазақ КСР Ғылым академиясы құрылды.
	Академияның тұңғыш президенті болып Қаныш Сәтбаев сайланды.
	Қазақ КСР ҒА-ның ғылыми-зерттеу мекемелері 900-ден астам жобалар мен зерттеулерді өндіріске енгізуге ұсыныс жасады
	Қазақ КСР ҒА жүйесінде 50 ғылыми-зерттеу мекемесі жұмыс істеді (19 институт, 13 сектор, 2 мұражай, обсерватория, 3 ботаникалық бақ, 8 ғылыми база).
	Қазақстан КРСО-ның ірі ғылыми орталықтарының біріне айналды
	Республикада 40 377 ғылыми қызметкер жұмыс істеді, олардың ішінде 864-і – ғылым докторлары, 650-і – академиктер мен профессорлар болды.

Хронологиялық кестемен жұмыс

Жылы	Оқиға мазмұны
	КСРО ҒА Қазақ филиалының негізінде Қазақ КСР Ғылым академиясы құрылды.
	Академияның тұңғыш президенті болып Қаныш Сәтбаев сайланды.
	Қазақ КСР ҒА-ның ғылыми-зерттеу мекемелері 900-ден астам жобалар мен зерттеулерді өндіріске енгізуге ұсыныс жасады
	Қазақ КСР ҒА жүйесінде 50 ғылыми-зерттеу мекемесі жұмыс істеді (19 институт, 13 сектор, 2 мұражай, обсерватория, 3 ботаникалық бақ, 8 ғылыми база).
	Қазақстан КРСО-ның ірі ғылыми орталықтарының біріне айналды
	Республикада 40 377 ғылыми қызметкер жұмыс істеді, олардың ішінде 864-і – ғылым докторлары, 650-і – академиктер мен профессорлар болды.

Жүктеу

Бөлісу

ЖИ арқылы жасау

Файл форматы:

docx

Қазақстан тарихы Ашық сабақ 9 сынып

12.12.2025

Жүктеу

ЖИ арқылы жасау

Жариялаған:

Муханова Индира Каируллаевна

Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз

Ашық сабақ: XX ғасырдың 40-80 жылдарындағы қазақстандық ғалымдардың ғылымды дамытудағы жетістіктері.

Ашық сабақ: XX ғасырдың 40-80 жылдарындағы қазақстандық ғалымдардың ғылымды дамытудағы жетістіктері.

Химия пәні

Тарих пәні

Биология пәні

Ағылшын тілі пәні

География пәні

Информатика пәні

Мектепке дейінгі білім беру

«Қазақ тілі» жəне «Қазақ əдебиеті»

Дене шынықтыру

Білім алушылардың білім сапасын арттыру

Инклюзивті білім беру