География 7-сынып
( Алматы. «Атамұра»
баспасы, 2017ж Авторлары: А.
Егорина, С.Нүркенова, Е.Шимина)
Атмосфера және оның
құрамы
7.3.2.1
атмосфераның құрамын сипаттайды;
7.3.2.2
атмосфераның құрылысы мен қабаттарының ерекшеліктерін графикалық
түрде бейнелеп, түсіндіреді
Тапсырма 1. « А Ә Б В »
әріптер әдісі
Жауаптың
төрт нұсқасы бар сұрақтар беріледі, оқушылар дұрыс жауабын таңдау
керек.
1.Жерді қоршап тұрған қабатты
атмосфера (гректің «atmos»-…….. «sphaira» - ........) деп
атаған.
А .қатты,
қабат
Ә. бу,
шар
Б. су,
қабат
В. Тіршілік,
шар
2.Ауаның құрамын анықта,
химиялық формуласын жаз?
А .азот, оттегі,
калций- N-O2-Ca
Ә. натрий, оттегі,
азот- Na- O2- N
Б. азот, көмірқышқыл газы,
оттегі- N-CO2-
O2
В. темір, оттегі, калий – Fe-
O2-K
Тапсырма 2. Сөзжұмбаққа
сұрақ қойыңдар
-
-
-
|
|
|
|
|
А
|
у
|
а
|
|
|
|
|
|
а
|
з
|
о
|
Т
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Л
|
о
|
М
|
о
|
н
|
о
|
с
|
о
в
|
|
|
|
о
|
з
|
О
|
н
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
С
|
у
|
|
б
|
у
|
ы
|
|
и
о
|
н
|
о
|
с
|
Ф
|
е
|
р
|
а
|
|
|
|
|
о
|
т
|
т
|
Е
|
г
|
і
|
|
|
|
|
|
|
а
|
э
|
Р
|
о
|
з
|
о
|
л
|
|
|
қ
|
ұ
|
р
|
ғ
|
А
|
қ
|
|
а
|
у
|
а
|
Тапсырма.3 Семантикалық
карта
|
|
Атмосфераның ең
төменгі, жер бетіне жақын орналасқан төменгі тығыз қабаты. Жоғарғы
шекарасы 17-18км биіктікте
|
Ауа құрамы біршама
тығыз, сондықтан да оттегінің мөлшері аз, су буы жоқтың қасы,
шекарасы
50-55км дейін
жетеді.
|
(80км-ге дейін)
Биіктеген сайын температура жоғарылайды, жаз айларында 75-89км
биіктікте жылтыраған күміс тәріздес
бұлттар қалыптасады.
|
Бірнеше қабаттан
тұратын иондалған ғазды қабат. Полярлық ендіктерде Күннің әсерінен
поляр шұғыласы пайда болады.
|
Ең жоғарғы қабат,
бұл жердегі ең жеңіл газдар планетааралық кеңістікке
шашырап, жердің
тәжін қалыптастырады.
|
|
Стратосфера
|
|
|
|
|
|
|
Экзосфера
|
|
|
|
|
|
|
Тропосфера
|
|
|
|
|
|
|
Термосфера
|
|
|
|
|
|
|
Мезосфера
|
|
|
|
|
|
Тапсырма.4 «Қолшатыр»
әдісі. 
Сұраққа
жауап беру.
1.
Атмосфера
қабаттарын ата?
5.
Озон газы
(О3)
4.
Жерүсті бөлігі
деп.....
3.
Ионосфера-деп....
2.
Тропосферада болатын
құтылыс?
Тапсырма.5 «Таза тақта»
әдісі.
Бекіту
сұрақтары.(Сұрақтарға жауап беру
а
рқылы
тақтаны парақтардан тазартамыз)
|
1756ж
|
|
|
|
|
|
Атмосфера
|
|
|
|
|
|
1774ж
|
|
|
|
|
|
Атмосфераның
Маңызды үш құрамдас бөлігі
|
|
|
|
Экзосфера
|
|
|
|
Ауаның құрамы
|
|
|
|
Тропосфера
|
|
|
|
Дұрыс
жауаптар
Тапсырма 1. « А Ә Б В »
әріптер әдісі
1.Ә. бу,
шар
2. Б. азот, көмірқышқыл газы,
оттегі- N-CO2-
O2
Тапсырма 2. Сөзжұмбаққа
сұрақ қойыңдар
-
-
-
|
|
|
|
|
А
|
у
|
а
|
|
|
|
|
|
а
|
з
|
о
|
Т
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Л
|
о
|
М
|
о
|
н
|
о
|
с
|
о
в
|
|
|
|
о
|
з
|
О
|
н
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
С
|
у
|
|
б
|
у
|
ы
|
|
и
о
|
н
|
о
|
с
|
Ф
|
е
|
р
|
а
|
|
|
|
|
о
|
т
|
т
|
Е
|
г
|
і
|
|
|
|
|
|
|
а
|
э
|
Р
|
о
|
з
|
о
|
л
|
|
|
қ
|
ұ
|
р
|
ғ
|
А
|
қ
|
|
а
|
у
|
а
|
Тапсырма.3 Семантикалық
карта
|
|
Атмосфераның ең
төменгі, жер бетіне жақын орналасқан төменгі тығыз қабаты. Жоғарғы
шекарасы 17-18км биіктікте
|
Ауа құрамы біршама
тығыз, сондықтан да оттегінің мөлшері аз, су буы жоқтың қасы,
шекарасы
50-55км дейін
жетеді.
|
(80км-ге дейін)
Биіктеген сайын температура жоғарылайды, жаз айларында 75-89км
биіктікте жылтыраған күміс тәріздес
бұлттар қалыптасады.
|
Бірнеше қабаттан
тұратын иондалған ғазды қабат. Полярлық ендіктерде Күннің әсерінен
поляр шұғыласы пайда болады.
|
Ең жоғарғы қабат,
бұл жердегі ең жеңіл газдар планетааралық кеңістікке
шашырап, жердің
тәжін қалыптастырады.
|
|
Стратосфера
|
|
+
|
|
|
|
|
Экзосфера
|
|
|
|
|
+
|
|
Тропосфера
|
+
|
|
|
|
|
|
Термосфера
|
|
|
|
+
|
|
|
Мезосфера
|
|
|
+
|
|
|
Тапсырма.4 «Қолшатыр»
әдісі.
Сұраққа жауап
беру.
-
Тропосфера, Стратосфера, Мезосфера, Термосфера,
Экзосфера.
-
Ауа
массаларының қозғалысы, бұлттардың түзілуі, жауын-шашынның
болуы-тоқтаусыз жүріп жататын құбылыс.
-
Ионосфера
деп – атмосфераның жоғары бөлігіндегі иондары басым, молекуласы аз
ауаны атайды.
-
Жерүсті бөлігі деп
– атмосфераның жер бетімен түйісетін ең төменгі
қабаты.
-
Озон газы
(О3)- өте тұрақсызгаз,
оның қалыптасуы және ыдырауы Күннің ультракүлгін сәулелерін
қабылдауына байланысты. Ультракүлгін сәуле тірі ағзалардың
тіршілігіне өте қауіпті.
Тапсырма.5 «Таза тақта»
әдісі.
Б
екіту
сұрақтары.
(Сұрақтарға
жауап беру
арқылы
тақтаны парақтардан тазартамыз)
Оқушылар
сабақтан түсінгендерін қорытып айтып береді.
ЖИ көмекші
23 Қараша 2024
254
