Бөлім:

7.3А Қысым

Педагогтің аты-жөні:

Самат Еркежан

Күні:

05.02.24

Сынып: 7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Атмосфералық қысым. Атмосфералық қысымды өлшеу Пр жұмыс 6

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

7.3.1.9 – атмосфералық қысымның табиғатын түсіндіру және оны өлшеудің әдістерін ұсыну

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар істей алады: Ауа қабаттарын ажыратады, атмосфералық қысымның физикалық мағынасын біледі

Көптеген оқушылар істей алады: Атмосфералық қысымды өлшеу әдістерін логикалық сұрақтар арқылы түсінеді.

Кейбір оқушылар істей алады: Атмосфералық қысымның биіктікке байланысты өзгерісін есептер шығару арқылы көз жеткізеді.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру

Сабақтың басы

10 минут

Өткен білімді еске түсіру

Жаңа білім

15 минут

Бекіту

15 минут

Кері байланыс

Сабақтың соңы.

10 мин

Рефлекция

Бағалау

Үй тапсырмасы

I Ұйымдастыру

Оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

ІІ.«Кім жылдам?» ойын өзін-өзі тексеру (үй жұмысын тексеру):

1. Қысымның өлшем бірлігі?

2. Қысымның формуласы?

3. Сұйықтың ыдыс түбіне және қабырғасына түсіретін қысымы?

4. Күштің өлшем бірлігі?

5. Заттың неше күйі бар?

6. Сұйықтың ыдыс түбіне және қабырғасына түсіретін қысымы неге тәуелді?

7. Биіктіктің өлшем бірлігі?

8. 2 м тереңдіктегі судың қысымы нешеге тең?

9. Деңгейлері бірдей ыдыста керосин мен су құйылған. Қысымы бірдей ме? 10. Керосиннің 0,5 м тереңдіктегі қысымы неге тең?

Кері байланыс (қате жауапқа, дұрыс жауаппен түзету жасайды).

ҚБ «Шапалақ» әдісі

Жаңа сабақ.«Ширату» жаттығуы.

1 - тәжірибе. Стакан, су, бір бет қағаз. Стаканға жартылай су құйып, бетін бір парақ қағазбен жауып, қағазды қолмен басып тұрып, төмен төңкеріңдер. Су төгілмейді. Оқушылар ойларын айтады. Бұл тәжірибелерден атмосфералық қысымның әсер ететіндігін анықтаймыз. Атмосфералық қысымды ауа туғызады. Атмосфера – грекше атмос, бу, ауа және сфера – шар деген екі сөзден құралған. Ауа құрамы: азот - 78%, оттегі - 21%, көмірқышқыл газы – 0, 03%, басқа да газдар.
Паскаль заңы ауа қабаты Атмосфера үшін де орындалады. Ендеше бүгінгі тақырып «Атмосфералық қысым».Атмосфера-(грекше) атмос - бу, ауа және сфера – шар деген екі сөзінен құрылған.

Э. Торричелли- итальяндық физик және математик. Атмосфералық қысым теориясының негізін қалаушы. Ауаның салмағын өлшеген. Атмосфералық қысымның ауа райына байланысты өзгеретінін де байқаған Торричелли болатын. Кейін Торричелли қондырғысы атмосфералық қысымды өлшеу үшін пайдаланыла бастады.

Атмосфераның Жер бетіне және ондағы барлық денелерге түсіретін қысымы атмосфералық қысым деп аталады.

Атмосфералық қысымның бірлігі

1миллиметр сынап бағаны. [1 мм. сын.бағ.]

1 мм.сын. бағ.=133,3 Па.

1847 жылы алғаш барометр анероидты жасап шығарған. «Анероид» - сұйықтықсыз деп аударылады

Барометр-анероидтың құрылысы

1-дөңгелек жұқа металл қорапша

2-серіппе

3-беріліс тетігі

4-көрсеткіш

5-шкала

1 тапсырма .«Ойлан,тап» әдісі(I) жеке жұмыс

• Адамның денесіне ауа қысым түсіреді. Ауаның салмағы жүк тиелген КАМАЗ-дың салмағына тең. Оның массасы 10 тонна. Неліктен адам атмосфералық қысымды сезбейді?

• Барометр –анеройдты пайдаланып,мектеп үйінің бірінші және ең жоғарғы қабатындағы атмосфералық қысымды өлшеңдер.Өлшеу нәтижелеріне қарап,сол қабаттардың арақашықтығын табыңдар?

• Стакан,су,қағаз.Стакандағы суды қағазбен жауып тұрып төңкергенде,су ақпайды?Неге?

2 тапсырма.«Кім жылдам» әдісі арқылы есептер шығару (I)

1. Эйфель мұнарасының етегінде атмосфералық қысымның 745 мм сын. бағанасына тең. Мұнараның биіктігі 324 метр. Мұнараның үстіңгі бөлігіндегі қысым нешеге тең?

2. Қалыпты қысымдағы суға толтырылған бағананың биіктігін тап.

3. Барометр таудың етегіндегі қысымның 760 мм сын.бағанына, ал оның ұшар басындағы қысым 722 мм сын.бағанына тең екенін көрсетеді. Таудың биіктігі қандай?

тапсырма Сөзжұмбақ шешу

1. Анероид қандай мағынаны білдіреді? (Сұйықсыз)

2. Барос қандай мағынаны білдіреді? (ауырлық)

3. Жердің бетін ауа қабатын не қоршап тұр? (атмосфера)

4. Торричелли тәжірибесінде шынының ішінде не құяды? (сынап)

5. Атмосфералық қысымды өлшеуге арналған құрылғы? (барометр)

Кері байланыс. 3 Қ әдісі

Бүгінгі сабақ бойынша рефлекция

Мен сабақ қызықты _____________ қызықсыз болды деп ойлаймын.

2. Мен сабақта: үйрендім көп нәрсені _____________ үйренгенім аз болды.

3. Мен басқаларды мұқият ______________ зейінсіз тыңдадым

Сабақ соңында әр тапсырманың бағалау критериилері бойынша жалпы баллдық жүйемен бағалау

Мазмұндау, 128 бет сұрақтарға жауап беру

Оқушылар барлығы жақсы көңіл-күймен сабақты бастайды.

Оқушылар түрлі түсті қағазда жазылған сұрақтарды таңдап алып сұраққа жауап береді

Қол шапалақтау арқылы оқушылар бір бірін бағалайды

Біз қалай тыныс аламыз деген сұрақтың негізінде бүгінгі сабақ тақырыбын ашады

Оқушылар суреттегі ауа қабаттарын жазып көрсетеді.

Оқушылар атмосфералық қысымға байланысты тәжірибе жасап көрсетеді.

Оқушылар жылдамдыққа байланысты еептер шығарады.

Сұрақтардың жауабын таба отырып, сөзжұмбақ шешеді

Әр оқушы ауызша кері байланыс береді

Қол шапалақтау арқылы оқушылар бір бірін бағалайды

Бағалау критерийлері

-Атмосфералық қысымның табиғатын түсінеді

-Атмосфералық қысымды өлшеудің әдістерін сипаттайды

-Алған білімдерін есептер шығару арқылы түсіндіреді

Дескриптор:

- Атмосфералық қысымның табиғатын түсінеді.

-Ауа қабаттарын сипаттап жазады.

Жалпы балл-2

Дескриптор:

-Атмосфералық қысымды күнделікті өмірмен байланысын түсінеді.

-Атмосфералық қысымды өлшейтін құралды біледі.

-Атмосфералық қысымға байланысты тәжірибелер жасайды.

Жалпы балл-3

Дескриптор:

- Атмосфералық қысымның биіктікке байланысты өзгеруін түсінеді

-Атмосфералық қысымды өлшеу әдістерін қолданады

-Атмосфералық қысымдарға байланысты есептер шығарады

Жалпы балл-5

Дескриптор:

жаңа тақырып бойынша сұрақтарға сөзжұмбақты шешу арқылы жауап береді

Жалпы баллдық жүйемен бағаланады

ДК экран

Слайд

ДК экран

Слайд

Су, кағаз, стакан

Қосымша 1

Қосымша 2

Қ

Ы

С

Ы

М

Қ

Ы

С

Ы

М

Қ

Ы

С

Ы

М

Қ

Ы

С

Ы

М