Ауған соғысы тәрбие сағатының қмжсы

Мектеп

Сабақтың тақырыбы:

Кеңес әскерінен Ауған жерінен шығарылған күні аясында: Ашық есік күні

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы:

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың мақсаты:

Оқушыларға Ауған соғысы жайлы толық мәлімет беру, ардагер ағалармен ашық әңгімелесу, сұхбаттасу; Өз Отанына шексіз берілген, патриоттық рухы жоғары, қайсар жауынгер ағалардың ерлігін үлгі ету; Ауған соғысында опат болған жауынгерлердің рухына тағзым етуге, есімдерін қастерлеуге тәрбиелеу, оқушыларға патриоттық тәрбие беру.

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

(Ұ). Ұйымдастыру кезеңі:

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық ахуал

Бір түрлі фигур алғандарды

1-топқа «Достар», ал екіншісін таңдағандарды 2-топқа «Құрдастар» тобына бөлемін.

Оқушылар мұғаліммен амандасады,түгенделеді.

Психологиялық ахуал

Оқушылар

дың пікірі тыңдалады

слайд

Жаңа сабаққа кіріспе

«Миға шабуыл» әдісі

-Ауғанстанға армияны енгізу туралы шешім қашан қабылданды?

- Қазақстаннан ауған соғысына қанша адам қатысты?

Сабақтың ортасы

26 мин.

Мұғалімнің кіріспе сөзі: Алдымыздағы ақпанның 15 — інде КСРО әскерлерінің Ауғанстан жерінен шыққанына 33 жыл болады. КСРО қарулы күштері Ауғаныстанға басып кіріп, оның ішкі істеріне қол сұғуы салдарынан соғыс тұтанды. Ауғанстанға армияны енгізу туралы шешім 1979 жылдың 12 желтоқсанында Кеңестер Одағының Коммунистік партиясының Орталық Комитетінің Саяси бюросының отырысында қабылданып, аса құпия қаулымен бекітілді. Қызыл Армияның шектеулі континенті он жыл бойы ауған халқымен бірге соғыс әрекеттерін жүргізді. 1986 жылдың ақпанында болған КОКП ХХҮІІ съезінде М. C. Горбачев әскерді кезең — кезеңге бөліп, Ауған жерінен шығару керектігін мәлімдеді. 1989 жылы ақпанның 15 күні КСРО – ның соңғы әскери бөлімі Кабулдан шықты. «Ауған соғысының табиғаты да тарихы да өзгеше. Ол уақытта 18 бен 20 – ның арасындағы өрімдей жастар, бас — аяғы 22 269 мың қазақстандық жаунгерлер қатысты. Соғыс деген қаралы ұғым. Ауған соғысында мерт болғандар мен ардагерлердің алдында қашанда бас иеміз», 10 жылға созылған Ауған соғысында КСРО бойынша қайтып оралмаған жалпы адам шығыны – 14453 - ке жетті.

- Ауған соғысына КСРО құрамына 22 269 қазақстандық қатысты. 2 238 күнге созылған соғыста 924 қазақстандық мерт болып, 1000 даған жауынгер мүгедек болып қайтты. 21 адам хабар – ошарсыз кетті. Қазақстанда 10 000 жуық ауған соғыс ардегерлері бар деген деректер бойынша.

Халық үшін бұдан асқан қасірет бар ма?» - деген ойлы сөзі бар.

Бүгінгі күндерімізде осы ауған соғысына қатысқа, осы елдіңде азамматтары болды.

Ауған соғысында интернационалдық борышын өтеген қаншама жас жауынгерлер қаза тапты. Олар да жарық дүниеге, болашақтың қызығына құштар еді. Амал қанша, тек бізің қолымыздан келетіні осы азаматтарымызды еске алып олардың ерліктері туралы өзіміздің ұрпақтарымызға айтып отырып еске алу міндетіміз.

Интернационалдық борышын адал атқарған боздақтарды бір минут үнсіздікпен еске алайық!

Ары қарай сіздермен сол соғыс жайлы үзінді кино көрейік.

Солтүстік Қазақстаннан бұл соғысқа 1500 жауынгер аттанды. Бүгін интернационал-жауынгерлер мен олардыңдың туған туысқандары, ардагерлер мен қала жұртшылығы жиналып Петропавлдағы ауған жерінде қаза болған жерлестерімізге арналған ескерткішке гүл шоқтарын қойды. Қазақстаннан ауған соғысына 22 269 адам қатысты. Интернационалдық борышын өтеу үшін Солтүстік Қазақстаннан 1500 адам аттанды. Жерлестеріміздің 46-сы жат жерде шейіт болса, тағы 46-сы мүгедек болып оралды.

Кеңес әскерінің Ауғаныстандағы қызметі 1 – кезең:1979 жылғы желтоқсан – 1980 жылғы ақпан аралығы .Бұл кезеңде Ауғанстанға енгізу, олады горнизондарға орналастыру ,жер – жерге орналастырылған бекеттер мен әр түрлі обьектілерді қорғауды ұйымдастыру шаралары жүзеге асырылады. 2 - кезең:1980 жылы наурыз – 1985 жылы cәуір аралығы. Бұл кезеңде белсенді соғыс құрамаларымен бірлесе отырып АДР – дың Қарулы Күштерін нығайту және қайта ұйымдастыру жұмыстары жүргізілді 3 – кезең: 1985 жылғы мамыр – 1986 жылғы желтоқсан аралығы. Бұл кезеңде соғыс қимылдарынан ауған әскерлері әрекетіне кеңестік авиациямен ,артиллериямен және саперлік бөлімшерлермен көмек көрсету ауысуы 4 – кезең: 1987 жылғы қаңтар – 1989 жылғы ақпан аралығы. Кеңес әскерлерінің Отанға оралуына дайындық және толық шығып кетуі іске асты

Әдеби монтаж Мөлдір : Бұл соғыстан қаншама боздақтар оралмады, сол боздақтардың аналары әлі күнге дейін қара жамылып қасірет шегуде. Әр ана баласының кеміс те болса тірі келгенін құдайдан тілемей ме? Сол үмітінің ақталмай, баласының өлі денесін алудан артық анаға бұл дүниеде тең келер қандай қасірет бар? Зейнеп: Ауғанстан туралы біз не білеміз? Ауғанстан бұл ертеден қалыптасқан мұсылман мемлекеті. Бірақ, бұл ел бізге ұмтылмас қайғы мен қасірет әкеледі деп ешқашан ойлаған емеспіз. Біреудің жүрек жарар ұлын, біреудің бауырын бұл жалғанда жұлып әкетерін кім білген. Зарина: Ауған соғысы туралы статистикалық мәліметтер 1976 жылы желтоқсан айында Кеңес үкіметінің ұйғаруымен Ауғанстан жеріне Кеңес әскерлерін енгізу туралы шешім қабылданды. Тарих жылнамасының өзінің қаралы,нәубет жылдарымен орын алған зұламаттардың бірі-Ауған соғысы.Бұл соғыста Қазақстандықтар саны – 22 мың 269 жауынгер Соғыс даласында Қазақстан 924 боздағынан айрылды Жар құшып ,бала сүйіп үлгермеген 1015 жас елге мүгедек болып оралды Хабарсыз кеткендер – 21 Кеңес Одағының батыры атағын алғандар – 86 Бейбіт күн кешіп жүргендер – 600 Ұлпан: Әлем бесігі қай уақытта да болмасын,дүрбелеңде ,жер адамзаттың алтын бесігі, сонда да адам баласы дүниенің қай түкпірінде жүрмесін,қандай ұлт ,ұлыс болмасын,тыныштықты ,бейбітшілікті аңсайды. Ауған жерінде саясат шытырманын шайқалтқан соғыс өртін басуға қатысқан ,қиямет атыс пен шабысты көзімен көріп,ерлік туын жықпай елге аман-есен оралып,жастарға патриоттық тәрбие беруде және батылдық пен ерліктің ерен үлгісін көрсеткен қаһарман ағаларымыз аман болсын. ІІІ. Ауғанстан соғысы – жарияланбаған соғыс Д.1979 жылдың 12 желтоқсанында Ауғанстанға Кеңес – Ауған шекарасына орналасқан Термезге келді және Түркістан әскери округі жұмысқа кірісті М.1979 жылы 24 желтоқсанда Ауғанстанға Кеңестік әскерді енгізу шешімі құжат арқылы қабылданды.Құжатта қабылданып жатқан шешімнің қысқаша түсініктемесі берілді. Онда : Орталық шығыстағы әскери саяси жағдайға байланысты Ауғанстан үкіметінің соңғы өтініші дұрыс деп танылды. Ауғанстан

халқына интернационалдық көмек көрсету мақсатында ,сонымен қатар мемлекеттер тарапынан антиауғандық акцияларды жоя отырып,оларға қайырымды жағдай жасау үшін шешім қабылданды. 1979 жылы 25 желтоқсан күні 15:00 – де КСРО қорғаныс министрлігінің берген бұйрығымен Ауғанстанға Кеңес Әскерлерін кіргізу басталды 1979 жылы 26 желтоқсанда Ауғанстан территориясына түсірілген дивизияның міндеттері анықталып,соғыс операцияларына дайындалу жұмыстары басталды.

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Ауғандық ардагер жауынгерлерді қадірлеп – құрметтеу – біздің борышымыз. Сонау Ауған жерінде қару асынып мұң арқалаған сын сағаттарда бірін – бірі бауыр дескен азаматтар бүгінгі таңда еліміздің түкпір – түкпірінде еңбек етуде. Қазіргі таңда Елбасымыз Н.Ә. Назарбаевтың салиқалы саясаты мен ерен еңбегінің арқасында еліміз тыныш, бейбіт күн кешіруде. Барша елімізді қорғаған ер азаматтарымыз, күндіз – түні шекарада кірпік қақпай тұрған сарбаздарымызға мың алғыс айтамыз. Аспанымыз ашық болсын, бейбіт өмір жасай берсін.