Басқару психологиясының білім
беру мен ғылымдағы орны
Әл-Фараби атындағы Қазақ
ұлттық университеті (ҚазҰУ) Қазақстандағы жетекші жоғары оқу
орындарының бірі. Университеттің білім беру және ғылыми жұмыстары
көптеген салаларды қамтиды, соның ішінде басқару психологиясы да
маңызды орын алады. Басқару психологиясы ұйымдарды тиімді басқару
мен жұмыс процестерін оңтайландыру үшін қажетті психологиялық білім
мен дағдыларды зерттейді. ҚазҰУ-да басқару психологиясының білім
беру мен ғылымдағы орны ерекше, себебі бұл сала студенттер мен
мамандарды басқарушылық дағдыларды дамытуға, ұйымдық мәдениетті
қалыптастыруға және кәсіби қарым-қатынас құзыреттерін жетілдіруге
бағытталған. Қазіргі таңда мамандық бойынша арнайы пәндерден бөлек
«Басқару психологиясы» пәні терең оқытылуда. Бұл пән магистранттар
үшін көшбасшылық, тиімді коммуникация және адамдар арасындағы
қарым-қатынасты басқарудың психологиялық аспектілерін түсінуге
мүмкіндік беруде. «Басқару психологиясы» пәнін магистранттар
арасында оқыту өте орынды.
Магистратура бағдарламасының
құрамында оқытылып жатқан «Басқару психологиясы» пәні студенттерге
басқару процестерін тиімді жүзеге асыруға қажетті психологиялық
дағдыларды меңгеруге мүмкіндік береді. Психология ғылымдарының
кандидаты Болтаева Алия Масакбаевна магистранттарға осы пән аясында
басқару психологиясының білім беру мен ғылымдағы орнын тереңінен
түсіндіруде. Пән аясында алынған теориялық білімді магистранттар
педагогикалық тәжірибеде қолдана отырып, студенттер арасындағы
коммуникацияны жақсарту және топтық жұмыстарды тиімді ұйымдастыруға
бағытталған түрлі әдістер мен тәсілдерді меңгеруде. Педагогикалық
тәжірибе магистранттар үшін теориялық меңгерген білімдерімізді
практикалық тұрғыда көрсете алудың нәтижесі. Оқытушының ұсынған
әдістері мен тәсілдерін дұрыс қолдану ұжымдағы психологиялық
ахуалды жақсартуға көмектесті. Сонымен қатар, бұл білімдер топтың
ішіндегі өзара түсіністік пен ынтымақтастықты арттыруға, топ
мүшелерінің мотивациясын күшейтуге, сондай-ақ ұжымдық жұмыстың
тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді.
Басқару психологиясы – бұл
адамдар мен ұйымдар арасындағы қарым-қатынасты зерттейтін
психологияның бір саласы. Оның негізгі мақсаты – басқару шешімдерін
тиімді қабылдау, топтық динамиканы және ұжымның жұмыс өнімділігін
арттыру. Басқару психологиясы көшбасшылық, мотивация, стрессті
басқару, тиімді коммуникация, әлеуметтік және эмоциялық интеллект
сияқты маңызды аспектілерді қамтиды. Осы бағыттардың барлығы
ҚазҰУ-да білім алушыларға жеке тұлғалық даму мен кәсіби қалыптасу
үшін маңызды құралдар ұсынады.
Басқару психологиясы бойынша
оқу бағдарламалары білім алушыларға бірқатар негізгі дағдыларды
игеруге мүмкіндік береді:
-
Көшбасшылық дағдылары –
басқарушы тұлғалардың қызметкерлермен қарым-қатынасын тиімді
ұйымдастыру, олардың мотивациясын арттыру және командалық жұмысты
басқару.
-
Ұжымдық жұмыс және топтық
динамика – топ мүшелерінің өзара әрекеттесуін зерттеу, ұйым
ішіндегі әлеуметтік процестерді басқару.
-
Мотивация және ынталандыру –
қызметкерлердің тиімді жұмысын қамтамасыз ету үшін қажетті
мотивациялық құралдарды қолдану.
-
Эмоциялық интеллект –
басқарушылардың өз эмоцияларын және басқалардың эмоцияларын түсіну
және басқару қабілеті, бұл өз кезегінде ұйымның жұмыс тиімділігін
арттыруға ықпал етеді.
ҚазҰУ-де басқару
психологиясының теориялық білімдері студенттердің практикалық
дағдыларын жетілдіруге бағытталған. Студенттер оқу барысында түрлі
тренингтер, семинарлар, практикалық жаттығулар мен зерттеу
жобаларына қатысады. Бұл оларды болашақта басқарушы ретінде кәсіби
қызметте қолдануға дайын етеді.
Педагогикалық тәжірибе
барысында студенттер нақты ұйымдарда жұмыс істей отырып, басқару
психологиясын қолданудың шынайы тәжірибесін алады. Сонымен қатар,
университетте көшбасшылық дағдыларын дамытуға арналған арнайы
курстар мен тренингтер өткізіледі. Бұл курстар студенттерге нақты
басқарушылық жағдайларда дұрыс шешімдер қабылдау мен өз эмоцияларын
басқаруды үйретеді.
ҚазҰУ-дағы басқару
психологиясы бойынша арнайы бағдарлама мен курстар оқытушылардың да
кәсіби дамуында маңызды рөл атқарады. Оқытушылар өз білімдерін
үнемі жетілдіріп отырады, сонымен қатар жаңа әдістер мен білім беру
технологияларын қолдана отырып, студенттерге заманауи басқару
психологиясын үйретуге мүмкіндік алады.
Әл-Фараби атындағы Қазақ
ұлттық университеті басқару психологиясы саласындағы білім беру мен
ғылыми жұмыстарды дамытуда маңызды рөл атқарады. Университетте
басқару психологиясының теориялық негіздері мен практикалық
дағдылары жоғары деңгейде үйретіліп, зерттеліп, қолданылуда.
ҚазҰУ-дың білім беру және ғылыми қызметі басқару психологиясы
бойынша студенттердің кәсіби біліктіліктерін арттыруға және оларды
болашақта тиімді басқарушы болуға дайындауға бағытталған. Бұл
университеттің басқару психологиясы саласындағы жетістіктері
еліміздің білім беру жүйесін жетілдіруде маңызды үлес қосып
келеді.
Нұрқызы
Динара
«География» мамандығы, 1
курс магистранты
Болтаева Алия
Масакбаевна
Психология ғылымдарының
кандидаты
Әл-Фараби атындағы
ҚазҰУ
