"Баубек Бұлқышев тұлғасын танып білу" тақырыбындағы авторлық бағдарлама, 6-сынып

БАҒДАРЛАМА

Элективті, қолданбалы курс

гимназиялық (лицейлік) компоненттер курстары

мектеп және оқушы компоненттерінің курстары

тереңдетіп оқытуға арналған

БАУБЕК БҰЛҚЫШЕВ ТҰЛҒАСЫН ТАНЫП БІЛУ

6-сынып оқушыларына арналған

аптасына 1 сағат, барлығы 34 сағат

Сайлау Г, Темірғалиева М. Б.,

№156 ЖББ мектептің қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімдері

Пікір жазған: Жұмақаева Б. Д. Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің «Қазақ филологиясы және әлем тілдер факультеті» Қазақ әдебиеті кафедрасының проф.м.а. п.ғ.к. «Әдебиет теориясы және әдебиеттану» кафедрасының доценті, ф.ғ.к.

Түсініктеме хат мазмұны

Бағдарламаның мақсаты: Қазақ әдебиетінде өзіндік орны

бар қаламы жүйрік жас жазушы, ақын, прозашы, жауынгер командир Баубек Бұлқышев туындыларын тереңдетіп оқыту арқылы өскелең ұрпақты жазушы туындыларыларының нәрімен сусындата отырып оқушыларды рухани-адамгершілік тұрғыда тәрбиелеуде, сондай-ақ болашақ жас ұрпақтың өз ана тілін қадірлеуге және елін, жерін сүюге, адамгершілік, ізгі қасиеттерді бойларына дарыта білуге тәрбиелеу.

Бағдарламаның міндеттері:

1. Жазушының прозалық шығармалары мен өлеңдері,

поэмалары, публицистикалық туындыларының теориялық негізін анықтау және жас ақынның мұрасын болашаққа жете түсіндіру.

2. Модульдік технология негізінде бағдарламаның мазмұнын жүйелеу

3. Баубек Бұлқышев туындыларын меңгерту арқылы 6-сынып

оқушыларының танымдық қабілеттерін арттыру және дүниетанымдық, адамгершілік-этикалық мәселелерге қызығушылықтарын жеке тұлға ретінде дамыту.

Бағдарламаның өзектілігі: Қоғамдық-гуманитарлық

бағыттың филология бейінімен оқытылатын мектептің

6-сыныптарына арналған оқу жоспарының мектеп немесе оқушы компонентіне «Баубек Бұлқышев тұлғасын танып білу» тақырыбындағы элективті курсты өткізген жөн. Бейіналды оқудың негізгі міндеті - жалпы білім беретін мектептің бүгінгі таңдағы шығармашыл жеке тұлғасын қалыптастыру. Баубек Бұлқышевтің шығармалары- қазақ халқының қоғамдық, әлеуметтік және саяси өмірінің бейнелі көрінісі, сүрлеуі, ізі. Сол себептен де оқушылар жас ақын, жазушы Баубектей азаматтың туындыларының жазылу тарихын, түп-төркінін, қайнар бастауларын білуі тиіс. Ол үшін жазушының шығармаларының бұрынғы, соңғы тарихын бүгінгі күн тұрғысынан терең білуі, тануы керек. Жазушының сан ғасырлар бойы сақталып келген асыл мұраларын танып-білу оқушылардың рухани жағынан кемелдене түсіп, еліміздің егемендігін нығайта беруге игі ықпал ететіні даусыз. Баубек Бұлқышев шығармаларын оқып меңгеру – әр қазақ баласының міндеті.

Бағдарламаны оқыту барысында жас ақын, жазушы, публицист Баубектің шығармаларын зерттеушілерінің тың деректері оқушыларға таныстырылып, теориялық пікірлеріне назар аударылады.

Бағдарламаның идеясы: мектеп оқушыларына арналған «Баубек Бұлқышев тұлғасын танып білу» курсы бағдарламасы ең алдымен, Баубек Бұлқышев (1916-1944) өмірінен кеңінен мәлімет беруден басталады. Жазушының майдан шебінде жазған туындыларымен таныстыру арқылы оқушылардың білімін, дүниетанымын, эстетикалық талғамын, өмірге деген көзқарасын, шығармашылық іздену қабілеттерін ұштау, көркем әдебиетке деген қызығушылықтарын арттыру арқылы елін, жерін, тарихын сүйе білуге тәрбиелеу мақсаттарын жүзеге асырады. Сонымен қатар мектеп оқулықтарында қамтылмаған жазушының тың шығармалары мен ҰОС кезіндегі негізгі кезеңдері, әдебиет өкілдері, олардың туындылары қатарын толықтырып, басқа да ғылыми зерттеулермен оқушыларды жан–жақты ақпараттандырады.

Бағдарлама мазмұнында білімдік мақсатпен қатар тәрбиелік мақсатты да толығымен жүзеге асыру көзделінеді. Баубек Бұлқышев туындыларының мазмұнымен танысып, идеяларын ашу барысында шығармалардың тәрбиелік сипаттары көрініс тауып отырады.

Бағдарламаның әдістері:

Дәстүрлі оқыту мен тәрбие әдістері: Жазушының туындыларының мазмұнын меңгерту, жатқа, нақышына келтіре оқуға баулу, түсіндіру, оқыту, кітаппен жұмыс, әңгімелеу, бақылау сараптау, қорытындылау.

Педагогикалық технологиялар: заман талабына сай оқытудың жаңа әдістерін, инновациялық технологияларды, мультимедиялық сыныпта интерактивті тақтаны және ноутбуктерді қолдану арқылы өтілген тақырыптарды бекіту үшін тапсырмаларды орындайды.

Бағдарламаның маңызы: 6-сыныптарға арналған бейіналды элективті курсының бағдарламасы Баубек Бұлқышев шығармаларын қарапайымнан күрделіге қарай оқыту негізіне бағытталған. Курс мазмұны оқушыларға Б.Бұлқышев туралы терең білім беруге, дүниетанымын, ой-өрісін кеңейтуге негізделген. Оқыту оқушының түсінігіне жақын және лайықты ұғымдардан басталады.

«Баубек Бұлқышев тұлғасын танып білу» курсының негізгі мақсаты - оқушыларды Баубектің мұрасымен сусындап өсуіне көмектесу. Бағдарламада қамтылған Баубек Бұлқышев туындыларына байланысты тарихи, әдеби, тілдік деректер мен ғылыми тұжырымдар оқушылардың қазақ әдебиетінің тарихы мен теориясына қатысты болып келетін этикалық, эстетикалық түсініктерін тереңдете түсетіні анық.

Тұрақтылау (мазмұндық) бөлімі

Аптасына – 1 сағат, барлығы – 34 сағат

1-модуль. Кіріспеде бағдарламаның өзектілігі, маңызы, мақсаты, міндеттері мен теориялық негізі, мәні сөз болады.

1. «Өз заманын жырлаған жүрек» деп аталады. (1 сағат)

2. Баубек Бұлқышевтың өмір жолы (туған жері, ата-тегі, балалық шағы, тәрбие алған мекені) сөз болады. (1 сағат)

3. Баубек Бұлқышевтың шығармашылығы (1 сағат)

2-модульде Б.Бұлқышевтың публицистикалық шығармалары оқытылады

1. «Заман біздікі» шығармасы - (1 сағат)

2. «Өмір мен өлім» шығармасындағы жазушының өмірге деген құштарлығы (1 сағат)

3. «Тыңда, Кавказ!» шығармасы (1 сағат)

4. «Сапердің Дзотты тапсыру кезінде жаяу әскерге жолдаған хаты» шығармасы (1 сағат)

3-модульде Көркем прозалары. Әңгімелері, поэмалары оқытылады

1. Б.Бұлқышевтың прозалық шығармалары. «Алматылықтар» романы (1 сағат)

2. «Алматылықтар» романының көркемдік ерекшелігі (1 сағат)

3. Алғашқы әңгімелері. «Ұялдым» әңгімесі. (1 сағат)

4. «Паравоз туралы ертегі» әңгімесі (1 сағат)

5. «Лагерьден қайтқанда» әңгімесі (1 сағат)

6. «Қорқынышты түс» әңгімесі (1 сағат)

7. Б.Бұлқышевтың поэмалары.«Айсұлу» поэмасы (1 сағат)

8. «Кәдір түні» поэмасының тәрбиелік мәні (1 сағат)

4-модульде Өлең-жырлары мен аудармалары оқытылады.

1. Ақынның алғашқы өлең- жырлары (1 сағат)

2. «Ана қабірінің басында» өлеңі (1 сағат)

3. «Ғашығым», «Ер жеткенде» өлеңдері (1 сағат)

4. «Пушкинмен қиялымда ұялғаным» өлеңі (1сағат)

5. «Арнау» (Пушкинге), «Батыр» (Твардовскийге) (1 сағат)

6. «Ұлы ақын» өлеңі (1 сағат)

7. «Тәтті жыр» (Абайға арнау) ,«Жамбылға» өлеңі (1 сағат)

8. «Май көркі» «Оқушы жыры» өлеңдері (1 сағат)

9. «Қыран» өлеңінің көркемдік ерекшелігі (1 сағат)

10. «Жұмбақтар» өлеңі (1сағат)

11. «Жауынгер» өлеңі (1 сағат)

12. «Су сұлуы» өлеңі (1 сағат)

5-модульде Б.Бұлқышевтың аудармалық туындылары оқытылады.

1. Б.Бұлқышевтың аударма өлеңдері. «Қара шыбын мен ара» аудармасы. (1 сағат)

2. «Жолдас құстар, күттік сізді, сіздер үшін ұшпасқа не?» аудармасы. (1 сағат)

6-модульде Б.Бұлқышевтың шығармаларындағы патриоттық тәрбие сөз болады және курс мазмұны толығымен қорытындыланады да оқушылар «Мен өмір сүргім келеді» тақырыбында композициялық қойылым

1. Б.Бұлқышевтың шығармаларындағы отаншылдық көзқарасы, өмірді сүйе білуі. (1 сағат)

2. Қорытынды сабақ: «Мен өмір сүргім келеді» композициялық қойылым әзірлеу. (1 сағат)

Нормативті бөлім

Апталық сағат саны – 1, жылдық сағат саны – 34.

№	Тақырыптың аты-жөні	Сағат саны			Өткізілу түрі	Білімдік қазынасы
		барлығы	лекция	практика
I тоқсан		9	7	2		Мағлұмат алу
1	Баубек Бұлқышевтың өмір жолы. (туған жері, ата-тегі, балалық шағы, тәрбие алған мекені)	1	1		Лекция	Жазушының өмірі жайлы мағлұмат алады
2	Баубек Бұлқышевтың шығармашылығы	1	1		Лекция, тарихпен байланыс тыру.	Ақын шығармашылығы жайлы біледі
3	Б.Бұлқышевтың публицистикалық шығармалары. «Заман біздікі» шығармасы.	1	1		Лекция, түсіндіру	Тезис, конспект , ізденушілік
4	«Өмір мен өлім» шығармасындағы жазушының өмірге деген құштарлығы	1	1		Тарихпен байланыс тырып түсінік беру.	Ізденушілік, шығармашы лық жұмыс
5	«Тыңда, Кавказ!» шығармасы	1	1		Талдау, түсіндіру	Өлеңнің көркемдік ерекшелігін талдау
6	«Сапердің Дзотты тапсыру кезінде жаяу әскерге жолдаған хаты» шығармасы	1	1		Талдау, түсіндіру	Материал іздеу, шығармашы лық жұмыс қорғау
7	«Шығыс ұлына хаты» шығармасындағы жазушының Отанға деген сүйіспеншілігі	1	1		Талдау, түсіндіру, салыстыру	Конспект, қосымша материал іздейді
8	«Өмір сүргім келеді» шығармасындағы жазушының өмірге құштарлығы	1		1	Өмірмен байланыс жасау	Ізденушілік. Слайд жасау
9	«Жауыздық пен махаббат» шығармасы	1		1	Өмірмен байланыс тырып түсінік беру	Материал іздейді, шығармашы лық жұмыс қорғау
ІІ тоқсан		7	6	1
10	«Қымбатты, Украин қызы!»	1		1	Тарихпен байланыс тыра түсінік беру	Материал іздеу, шығармашы лық жұмыс қорғау
11	Б.Бұлқышевтың прозалық шығармалары. «Алматылықтар» романы	1	1		Лекция	Конспект, материал жинау
12	«Алматылықтар» романының көркемдік ерекшелігі	1	1		Лекция түрінде тарихпен байланыс тыра түсінік беру	Конспект, талдау, жоспарлау
13	Алғашқы әңгімелері. «Ұялдым» әңгімесі.	1	1		Лекция, тарихпен байланыс тыра түсінді ріледі	Тезис, кесте сызбалары
14	«Паравоз туралы ертегі» әңгімесі	1	1		Мазмұнын меңгеру	Қосымша материалды іздеу
15	«Лагерьден қайтқанда» әңгімесі	1	1		Салысты ра талдау, түсіндіру	Жырдың көркемдік ерекшелігін талдау
16	«Қорқынышты түс» әңгімесі	1	1		Мазмұнын меңгеру	Конспект, қосымша материалдар жинау
ІІІ тоқсан		10	10
17	Б.Бұлқышевтың поэмалары. «Айсұлу» поэмасы	1	1		Салыстыра талдау, түсіндіру	Слайд қорғау, ғаламтор материалдары
18	«Кәдір түні» поэмасының тәрбиелік мәні	1	1		Мазмұнын меңгеру	Конспект, мәліметтер жинайды
19	Ақынның алғашқы өлең-жырлары	1	1		Мазмұнын меңгеру	Әдебиет теориясынан мәлімет
20	«Ана қабірінің басында» өлеңі	1	1		Мазмұнын меңгеру	Тарихпен байланысты ра суреттеу
21	«Ғашығым», «Ер жеткенде» өлеңдері	1	1		Мазмұнын меңгеру	Конспект, мәліметтер жинайды
22	«Пушкинмен қиялымда ұялғаным» өлеңі	1	1		Мазмұнын меңгеру	Абай аудармасы мен салыстыру
23	«Арнау» (Пушкинге) «Батыр» (Твардовскийге)	1	1		Салыстыра талдау	Материалдар іздеп, теріп жазу
24	«Ұлы ақын» өлеңі	1	1		Мазмұнын меңгеру	Ізденушілік, салыстыру
25	«Тәтті жыр» (Абайға арнау), «Жамбылға» өлеңі	1	1		770 ₸ - Сатып алу Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру Ашық сабақ, ҚМЖ, көрнекілік, презентация жариялап табыс табыңыз! Материалдарыңызды сатып, ақша табыңыз. (kaspi Gold, Halyk bank) Соңғы бір жылда: 45 000 000 ₸ Авторлар тапқан ақша Толығырақ Ресми байқаулар тізімі Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз! Тізімді көру Материал іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз Барлығы 663 959 материал жиналған Пән Жүктелуде... Бағыт Жүктелуде... Сынып Жүктелуде... Іздеу Ұқсас материалдар Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2024-2025 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған Сертификатталған тренер жасаған 01.01.2023 17 863 13 694 ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. Барлық пәндер Барлық материалдар Барлық сыныптар Қазақ әдебиеті пәні бойынша барлық материалдарды көру Аттестацияда (ПББ) 100% келетін тақырыптармен дайындаймыз Аттестацияда (ПББ) келетін тақырыптар бойынша жасалған тесттермен дайындалып, бізбен бірге тестілеуден оңай өтесіз Өткен жылы бізбен дайындалған ұстаздар 50/50 жинап рекорд жасады Толығырақ