Чингизхон империяси ва унинг ворислари.Чингизхоннинг жаҳон тарихида тутган ўрни

Бўлим:

Буюк дашт кўчманчиларининг империялари

Ўқитувчи исм-шарифи

Якупова Ирода Абдухалил қизи

Мактаб:

№54 умумий ўрта мактаб

Куни:

27.02.2025й

Синф:

10“Г”

Қатнашганлар сони: Қатнашмаганлар сони:

Дарс мавзуси:

Чингизхон империяси ва унинг ворислари.Чингизхоннинг жаҳон тарихида тутган ўрни

Таълимий мақсадлар

10.3.2.3.Қозоғистон ҳудудида Улус тизимининг тизимининг ривожланишини таҳлил қилиш,давлат қурилишида узлуксизликни аниқлаш

10.3.2.4.Қозоғистон ҳудудида Улус тизиминини ривожланишини ўрганиш,давлат қурилишида узлуксиз аниқлаш

Дарс мақсади

Барча ўқувчилар: Чингизхон ва унинг империясининг таъсири ҳақида маълумот бериш.

Ўқувчиларнинг босим бўлаги: Унга меросхўр давлатларни ўрганиш.

Айрим ўқувчилар: Таълим жараёнида инновацион усуллар ва сунъий интеллект ёрдамида қизиқиш уйғотиш.

Инсоний қадриятлар

Адолат ва раҳбарлик,маданий меърос ва билим,тинчлик ва уруш,тенглик ва имконият қонун ва жамият қадри.

Дарс босқичлари/

дарс вақти

Ўқитувчининг ҳаракати

Ўқувчининг ҳаракати

Баҳолаш

Ресурлар

Дарснинг бориши қизиғувчанлгини ошириш

5 мин.

Ўқитувчи кириш сўзи.

Дарсда ўқувчилар учун психологик вазият яратиш.

Ўқувчилар диққатини чорлаш, дарсга жалб этиш.

“Бир дақиқали суҳбат” ўйини орқали яхши кайфият тилаш.

Мақсад ва баҳолаш мезонларини слайд орқали намойиш этиш, солиштириш, белгилаш

Дарслик, иш дафтарлари

Расмлар.

Дарснинг кириш қисми

10 дақиқа

«Ақлий хужум»усули орқали ўтган мавзу ва янги мавзуни боғлаб икки дарс ўртасида хамма биргаликда янги мавзуни ҳал қилишади.Бир- бирла-рига савол жавоб қўйишади.Бир-бирларини эшитиб камчиликларини тўлдиришади. Ўз фикр мулоҳазалари б/н бўлишишади.

1.Уйғур ҳоқонлиги ҳақида нима биласиз?

Ж:Уйғурлар қадимги қабилавий иттифоқлардан бири бўлиб,улар тўққизта ўғузга бўлинди ва туркийларадан мустаққил бўлишга ҳаракат қилди.

2.Нечанчи йили Қарлуқлар Уйғурлардан мағлубиятга учради?

Ж:746 йили мағлубиятга учраб ,ғарбга қараб кўчиб Тургашларни ўзларига бўйсиндирди.

3.Қорахонийлар давлати ҳақида нима биласиз?

Ж:9- асрнинг ўртасида туркий қабилалар орасида энг олий ҳокимиятга эга бўлди.

4.Ўғузлар давлатини ташкил этилиши қайси пайтга тўғри келди?

Ж:Ғарбий Қозоғистонда 9-11 асрларга тўғри келади

5.Нима учун араблар Мовароунахрни “ислом эли ”деб атади

Ж: Мовароунахр араблар тамонидан VII-VIII асрларда забд этилди,ушбу даврда араб ҳалифалиги Ислом динини кенг тарқатди.Ҳудуд аҳолисининг кўпчилиги иломни қабул қилгани учун бу ер-“Ислом эли”деб аталди.

6.Харита бўйича:1. турк ҳоқонлиги,2.Ғарбий турк ҳоқонлиги,3.Иккинчи шарқий турк ҳоқонлиги ва4.тургаш ҳоқонлиги ҳудудларини аниқланг

Ўқувчилар саволларга жавоб бериб,ўзаро жамоат бўлиб муҳокама қилишгандан кейин,ўқитувчи дарснинг мавзуси ва мақсадлари билан таништиради

Дескриптор:

1.Уйғур хоқонлиги ҳақида маълумотга эга

2.Қарлуқларнинг мағлубияти ҳақида маълумотга эга.

3.Қорахонийлар ҳокимияти ҳақида билади.

4.Ўғузлар давлати ҳақида маълумотга эга

5.Мовароунахр араблар тамонидан 7-8 асрларда забд этилди,ушбу даврда араб ҳалифалиги Ислом динини кенг тарқатди.Ҳудуд аҳолисининг кўпчилиги иломни қабул қилгани учун бу ер-“Ислом эли”деб аталди

6.Харитадан турк ҳоқонлиги,ғарбий турк ҳоқонлиги,иккинчи шарқий турк ҳоқонлиги ва тургаш ҳоқонлиги ҳудудларини аниқлай олади

Мақсади:Тез ва фун-кционал тарзда тан-қидий фикрлашни ривожлантириш.

Самаралилиги:ўқув-чилирнинг билим қо-билиятлари ошади,шунингдек ўқувчига дарснинг ҳаёт ва дарс б\н боғ-лиқлигини кўрсатади.

Ўқувчилар ёнидаги жуфтини баҳолашади

Дарслик, иш дафтарлари

Расмлар.

Карта саволлар

Дарслик, иш дафтарлари

Расмлар.

Карта саволлар

Дарснинг бориши.

10дақиқа

10 дақиқа

5- дақиқа

Янги мавзуни ребус оркали очишади Янги мавзу:Чингизхон империяси ва унингворислари.Чингизхоннинг жаҳон тарихида тутган ўрни

Чингизхон ҳақида видео ролик намойиш этилади.

Ўқувчилар Чингизхон ва унинг ворслари ҳақида “Сунъий ақл” орқали қўл телефонларидан янги маълумот топишлари керак.Биринчи 5та ўқувчининг топган маълумоти ўқилади.

Саволлар: Чингизхоннинг “Ясоқ”қонунларига яна шунга ўхшаш қонунлар қўшиш. Жўчи,Чиғатой,Угедей ва Тўле ҳақида янги маълумотларни сўраш.

Чингизхон тамонидан ўрнатилган “Ясоқ” қонунлари ҳозирги давр учун барқарорлик ва ижтимоий тартибнинг муҳим аҳамиятини кўрсатади.

“Картадан топ”усули орқали ўқувчилар контур картадан мўғуллар қурган империясини топишлари керак

Дескриптор:Ўқувчилар ребусни топа олади,ва Чингизхон ҳақидаги видеони кўриб маълумотларга эга бўлади.

Дескриптор:ўқувчилар “Сунъий ақл” билан ишлай олади.

Дескриптор:контур картадан Чингизхон,Жўчи,Чиғатой,Угедей ва Тўле империясини топишади.

Ўқувчилар бир бирларини баҳолаш варақларига жавобларига қараб баҳолашади.

Ўқувчилар бир бирларини баҳолаш варақларига жавобларига қараб баҳолашади.

Биринчи бешта ўқувчини баҳолайман

Дарслик, иш дафтарлари

Расмлар.

Карта

5 дақиқа

Рефлексия «БББ»

Ўтган мавзу бўйича ўз фикр мулоҳа-заларини билдиришади

Ўқувчилар рефлексия варағига дарс ҳақида «БББ»бўйича ўз фикр мулоҳазаларин ёзишади ва конвертга солишади

Ўз ўйини тўғри билдириб дарсда яхши қатнашган ўқувчиларга

«Балли», «Офарин», «Жуда хам яхши»сўзлари б\н мақтаб қўйиш.

Дарслик, иш дафтарлари

Расмлар.

карта

Саралаш/табақалаштириш – ўқувчиларга қандай усуллар орқали ёрдам кўрсатишни режалаштирасиз?

Баҳолаш – ўқувчиларнинг материални ўзлаштириш даражасини қандай текширишни режалаштирасиз?

Соғлик ва хавфсизлик техникасига риоя қилиш

Чингизхон тамонидан ўрнатилган “Ясоқ” қонунлари ҳозирги давр учун барқарорлик ва ижтимоий тартибнинг муҳим аҳамиятини кўрсатади.Чингизхон ва унинг ворислари инсония тарихида муҳим из қолдирган.Уларнинг фаолияти инсоният қадриятлари билан турлича боғлиқ,бир тамонданурушлар ва зўравонликлар сабабли қораланса,бошқа тамондан адолат ва билимга қўшган ҳиссаси буюк баҳоланади.

Қолиплаштирувчи баҳолаш (ўз-ўзини баҳолаш)

Қолиплаштирувчи баҳолаш (ўзаро бир-бирини баҳолаш)

Ўқитувчи баҳоси

Соғликни сақлаш технологиялари.Дарсда тетиклаш-тирувчи мақсадлар ва фаол ишлардан фойдаланаман.Ушбу дарсда қўлланиладиган хавфсизлик қоидаларига амал қилинади.

Уйга вазифа

§31-32121-131 бетларни ўқиб сўзлаш ва 10 тест саволини тузиш

Умумий баҳо 10”Г”,

Дарснинг яхши ўтган икки жиҳати (ўқитиш ва ўқиб-ўрганиш ҳақида ҳам ўйланинг)?

1:

2:

Дарс сифатини яхшилашга нима ёрдам бера олади (ўқитиш ва ўқиб-ўрганиш ҳақида ҳам ўйланинг)?

1:

2:

Дарс давомида синф ҳақида ёки алоҳида ўқувчиларнинг ютуқ/камчиликлари ҳақида нимани аниқладим, келгуси дарсларда нимага аҳамият бериш лозим?

1:

2: