Бөлім:

Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Күні:

03.02.2025

Сынып: 5 сынып

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Тәрбие тақырыбы

5 кл Цифрлық әлемжде қауіпсіз қадам

Құндылықты дарыту

Оқушыларға интернеттің пайдасы мен зияны туралы түсінік беру.

Интернеттегі қауіпсіздік ережелерін үйрету.

Жауапкершілікпен интернетті пайдалану дағдыларын қалыптастыру.

Қауіпсіздік сабағы

СЕНІМДІ ЖӘНЕ ҚАУІПСІЗ БАС ТАРТУҒА БОЛАДЫ?»

Мақсаты

Сабақтың мақсаты: балаларды бейтаныс адамдар әртүрлі амалдар арқылы алдауға немесе қауіпсіз мінез-құлық негіздеріне үйрету.

Сабақтың кезені/ уақыт

Педагогтың әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі:

Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу.

Сабақтың мақсаты мен маңыздылығын түсіндіру.

2. Кіріспе бөлім:

Мұғалім интернеттің адам өміріндегі рөлі туралы қысқаша баяндама жасайды.

«Интернеттің пайдасы мен зияны» тақырыбында оқушылармен пікірталас ұйымдастыру.

1. «Қауіпсіз бе, қауіпсіз емес пе?» (Сәйкестендіру тапсырмасы)

Оқушыларға әртүрлі онлайн жағдайлар ұсынылады. Олар қауіпсіз немесе қауіпсіз емес екенін анықтап, сәйкесінше белгілейді.

Мысалдар:
✅ Досыңмен тексерілген қосымша арқылы видео қоңырау шалу.
❌ Белгісіз адамнан келген сілтемені басу.
✅ Жеке пароліңді ешкіммен бөліспеу.
❌ Интернеттегі викторина ойнап, жеке мәліметтерді енгізу.

Сабақтың ортасы

✅ 1-тапсырма: «Қауіпсіз интернет ережелері»
Оқушыларға мынадай қауіпсіздік ережелерімен таныстыру:

• Жеке ақпаратты (аты-жөніңіз, мекенжайыңыз, телефон нөміріңіз) ешқашан бөтен адамдарға жарияламау.

• Бейтаныс адамдар жіберген сілтемелерге өтпеу, белгісіз файлдарды жүктемеу.

• Құпиясөздерді құпия сақтау және күрделі етіп орнату.

• Әлеуметтік желілерде тек шынайы достармен байланысу.

• Кибербуллингке (онлайн қорқыту, мазалау) тап болған жағдайда, ата-ана немесе мұғалімге хабарлау.

2-тапсырма: «Ойлан, тап!» (Сұрақ-жауап ойыны)
Оқушыларға интернет қауіпсіздігіне байланысты сұрақтар қойылады.
Мысалы:

• Интернеттегі қауіпті сайттарды қалай анықтауға болады?

• Егер сізге бейтаныс адам хабарласып, жеке деректеріңізді сұраса, не істеу керек?

• Құпиясөз қандай болуы керек?

✅ 3-тапсырма: «Қауіпсіздік белгілерін тап»
Оқушыларға интернеттегі қауіпсіздік белгілері (құлып белгісі, HTTPS, фишинг-сайттардан қорғану тәсілдері) туралы мәлімет беріледі және олар осы белгілерді суреттерден табады.

Міне, 7-сынып оқушыларына арналған «Цифрлық әлемде қауіпсіз қадам» тақырыбында қызықты тапсырмалар:

1. «Қауіпсіз бе, қауіпсіз емес пе?» (Сәйкестендіру тапсырмасы)

Оқушыларға әртүрлі онлайн жағдайлар ұсынылады. Олар қауіпсіз немесе қауіпсіз емес екенін анықтап, сәйкесінше белгілейді.

Мысалдар:
✅ Досыңмен тексерілген қосымша арқылы видео қоңырау шалу.
❌ Белгісіз адамнан келген сілтемені басу.
✅ Жеке пароліңді ешкіммен бөліспеу.
❌ Интернеттегі викторина ойнап, жеке мәліметтерді енгізу.

2. «Кім жылдам?» (Сөзжұмбақ немесе викторина)

Оқушыларға киберқауіпсіздікке байланысты сұрақтар беріледі. Дұрыс жауап бергендерге ұпай беріледі.

Мысал сұрақтар:

1. Интернеттегі алаяқтықтың ең кең тараған түрі қалай аталады? (Фишинг)

2. Құпия сөздер қанша символдан кем болмауы керек? (8 немесе одан көп)

3. Интернеттегі зиянды бағдарламаларды қалай атаймыз? (Вирус)

Сабақтың соңы

Оқушылардан бүгінгі сабақтан алған негізгі ойларын сұрау.

«Мен қауіпсіз интернетті қалай пайдаланамын?» тақырыбында 1-2 оқушының пікірін тыңдау.

«Қауіпсіз интернет» үндеуін жасау (әр оқушы өз ұсынысын айтып, ортақ қорытынды шығару).

Оқушыларға түрлі түсті стикерлер таратылады. Олар сабақтан алған әсерлерін жазып, тақтаға жабыстырады.

3. «Қауіпсіз пароль» (Шығармашылық тапсырма)

Оқушыларға мықты пароль ойлап табу тапсырмасы беріледі. Пароль кемінде 8 символдан тұрып, әріптер, сандар және арнайы белгілерді қамтуы керек.

Мысал:
✅ P@ssw0rd#2024 (Дұрыс)
❌ 12345678 (Қате)

Қауіпсіздік сабағы

СЕНІМДІ ЖӘНЕ ҚАУІПСІЗ БАС ТАРТУҒА БОЛАДЫ?»

Сабақтың мақсаты: балаларды бейтаныс адамдар әртүрлі амалдар арқылы алдауға немесе қауіпсіз мінез-құлық негіздеріне үйрету.

Сабақтың міндеті:

1. Балаларды бейтаныс адамдармен қарым-қатынас ережелерімен таныстыру.

2. Балаларды бейтаныс адамдарға сенбеуге үйрету.

3. Көшеде бейтаныс адамдармен қарым-қатынас жасауда әртүрлі айлатәсілдерді қолдана білу дағдыларын дамыту.

Материалдар мен ресурстар:

Сабақ тақырыбы бойынша мысалдарды көрсету үшін суреттер мен бейнелер.

Сабақ барысы

Кіріспе (2 минут)

Негізгі бөлім (6 минут)

Педагог: сіздердің сеніміңізге кіру үшін бейтаныс адамдар әртүрлі айлаамалдарды қолдана алатынын есте ұстаңыздар. Әрқашан сақ болыңыздар және бейтаныс адамдармен жүрмеңіздер. «Бейтаныс» ашық ойыны (3 минут) Ойын ережесін түсіндір.

• Бір бала «бейтаныс» ролінде, қалғандары «балалар» ролінде ойнайды.

• «Бейтаныс» әр «балаға» жақындап, трюктердің бірін қолдана отырып, бірдеңе ұсынады (мысалы, «Кәмпит керек пе?», «Менің күшігімді табуға көмектес»).

• «Балалар» дұрыс жауап беруі керек. «Жоқ» деп айтып, «қауіпсіз жерге» барыңыз (жерге таспамен немесе бормен белгіленген).

• Ойын бірнеше рет қайталанады, сонда барлық балалар әртүрлі рольдерді ойнауға үлгереді.

2. Қорытынды (2 минутқа дейін)

- Сабақты қорытындылау. Бейтаныс адаммен өзіңді қалай ұстау керек?

Есіңізде болсын, бейтаныс адам сізді алдамақ болса, ересектерге міндетті түрде хабарлау керек!

Пайдалы сілтемелер: https://www.youtube.com/watch?v=JkUvKopOdlI https://youtu.be/JkUvKopOdlI?si=HfpLqdP0EEGGPuI1