Тақырыбы:
«Әділдік, ар-намыс және
жауапкершілік»
Мақсаты:Оқушыларға әділдік, ар-намыс және жауапкершілік
ұғымдарының мәнін түсіндіру.
Жеке және топтық әрекеттер арқылы жауапкершілік
сезімін қалыптастыру.
Әлеуметтік қарым-қатынастардағы әділдік пен
ар-намыстың маңызын ашу.
Апта
дәйексөзі:Әділетте берік болсаң аяғың
таймайды!
Қауіпсіздік
сабағы:“Жедел қызмет телефон
нөмірлері” (10
минут)
Қауіпсіздік сабағының
мақсаты:оқушыларды шұғыл қызмет желілеріне дұрыс және
тиімді қоңырау шалуға үйрету және жылдам әрекет ету үшін оларға
қажетті ақпаратты беру.
Сабақ
барысы:
|
Сабақтың
кезеңі/уақыты
|
Педагогтің
әрекеті
|
Оқушының
әрекеті
|
Ресурстар
|
|
Сабақтың басы (5
мин)
|
1. Амандасу, сабақтың тақырыбы
мен мақсатын түсіндіру. 2. Оқушыларды 4-5 адамнан тұратын топтарға
бөлу.
|
Топтарға бөлініп, сабақтың
мақсатымен танысады.
|
Түрлі-түсті
карточкалар.
|
|
Тренинг
(10
мин)
|
«Таңдау» ойыны: Мұғалім
өмірлік жағдайларды оқиды. Әр оқушы карточкалар арқылы өз шешімін
көрсетеді: - Жасыл – әділ шешім, - Сары – екіұшты жағдай, - Қызыл –
әділетсіз.
Жағдайлар:
-
Сыныптағы оқушы үнемі топ жұмысында белсенділік
танытпайды, бірақ жоғары баға алады.
-
Мұғалім белгілі бір оқушының үнемі мақтайды,
бірақ қалған оқушыларды назарға алмайды.
-
Сыныптағы бір оқушыны жоғалтып алды, оны тапқан
басқа оқушы тауып алған затты қайтармады.
-
Бір оқушы бақылау жұмысына көшіріп жазды, бірақ
бәрібір жоғары баға алды.
-
Қате жасаған оқушы өз кінәсін мойындаудың орнына,
басқаға жүктейді.
-
Мектеп ережесін бұзған адамдарға ғана жазалау
қолданылды, ал қалғандары ескерусіз қалды.
-
Командадағы бір мүшенің жұмысын толық
орындамауына, топ жақсы баға алды.
-
Бір оқушы сыныптастарынан қарызға алған затты
қайтаруды ұмытты.
|
Ситуацияларды тыңдап,
карточкаларды көтеру арқылы өз шешімдерін
білдіреді.
|
Түрлі түсті
карточкалар.
|
|
Сабақтың
ортасы
Топтық жұмыс
(10
мин)
|
Әр топқа өмірлік жағдай
беріледі. Олар жағдайды талқылап, шешімдерін қағазға түсіріп, сынып
алдында қорғайды. Сұрақтар: 1. «Досың әділетсіз әрекетке барды, сен
не істейсің?» 2. «Жауапкершіліксіз оқушы топ жұмысына кері әсер
етуде. Қалай әрекет етесің?»
|
Әр топ берілген жағдайды
талқылап, бірлескен шешімдерін қағазға жазып, презентация
жасайды.
|
Жағдайлар жазылған
карточкалар, қағаз, маркерлер.
|
|
Жеке жұмыс
(5
мин)
|
Жұмыс парағы **Тақырыбы:** «Әділдік, ар-намыс
және жауапкершілік» --- #### **1. Ұғымдарды анықтау** Бұл сөздерге
өз түсінігіңізді немесе анықтамаңызды жазыңыз:
- **Әділдік:**
*______________________________________________________________
* **Ар-намыс:**
*________________________________________________________________*
- **Жауапкершілік:**
*________________________________________________________________*
№**2. Тест: Қайсысы әділ шешім?** Бұл жағдайды
оқып, дұрыс деп санайтын әрекетті белгілеңіз.
**Сұрақ 1:** Досың қателік жасап, сені кінәлады.
Не істейсің?
- A) Өзіңнің кінәлі еместігіңді
дәлелдейсің.
- B) Досыңмен сөйлесіп, қателігін түсінуге
көмектесесің.
- C) Ештеңе айтпайсың.
**Сұрақ 2:** Командадағы біреудің тапсырмасы
орындалады, барлық топ мүшелеріне баға қойылады. Не
істейсің?
- A) Бұл туралы мұғалімге хабарлайсың.
-
-
Команда мүшелерін бірлесе жұмыс істеуге
шақырасың. -
-
C) Тыныш да, жұмысты өзің орындайсың. --- ####
**
-
3. Ситуациялық тапсырма** Әр жағдайды оқып, өз
шешіміңізді жазыңыз.
1. **Жағдай:** Мектепте бір бала біреудің қаламын
сұрамастан алып кетті. Сенің әрекетің қандай?
*________________________________________________________________*
-
2. **Жағдай:** Сыныптастарының мақсаты үй
тапсырмасы орындамай, жауапкершілікті саған артпақшы. Не істейсің?
*________________________________________________________________*
--- #### *
Жеке пікір** «Менің түсінігімде әділдік, ар-намыс
және жауапкершілік...» тақырыбына қысқа эссе (3-5
сөйлем).
|
Әр оқушы эссе жазады. Кейбір
оқушылар өз эсселерін сынып алдында оқиды.
|
Қағаз,
қалам.
|
|
Қауіпсіздік
сабағы 10
мин
|
«Есте
сақта!»
|
Өрт
күзеті
|
101
|
|
Полиция
|
102
|
|
Жедел
жәрдем
|
103
|
|
Төтенше газ
қызметі
|
104,
112
|
|
Бірыңғай құтқару
қызметі
|
112
|
|
«111 жедел
қызметі» байланыс орталығы балалар мен ересектер өздеріне көмек
қажет екендігі туралы, тұрмыстық зорлықзомбылық, балалардың
құқықтарының бұзылуы туралы, баланың көшеде, үйде, көлікте жалғыз
қалғаны туралы, өміріне және денсаулығына қауіп төнгенде хабарласу
үшін ашылған.
-
«111»
нөмірі – 24/7 байланыста
-
«111»
нөмірі – құпиялылықты сақтайды
-
«111» нөмірі
– тәулік бойы ІІД және өңірлердің жедел топтарымен
байланыста.
|
111
|
|
1-жағдай
-
Егер адамдар отқа ұқыпсыз қараса немесе сымдарда
тұйықталу болса, не болады?
-
Бұл жағдайда қайда қоңырау шалу
керек?
Мұндай жағдайда дереу өрт сөндіру бөліміне 01
немесе 112 телефонына қоңырау шалу керек.
Сіз телефонмен анық, тыныш және асықпай
сөйлесуіңіз керек: қоңырау кезінде өрт сөндіру тобы дабыл бойынша
көтеріліп, кетіп қалады, ал барлық қосымша ақпарат оған радио
арқылы беріледі.
Төтенше жағдайға қоңырау шалған кезде сізге
хабарлама керек:
-
Мекенжай. Қоңырау шалғанда алдымен мекенжайды
айту керек: байланыс үзілсе де, құтқарушылар қайда бару керектігін
біледі.
-
Нысаны – бұл қайда болды: аулада, пәтерде,
жертөледе, қоймада және т. б.
-
Не болды – нақты хабарлау керек: теледидар, жиһаз
жанып тұр; газдың иісі сезіледі.
Егер диспетчер сұраса, сіз үйдің, кіреберістің,
пәтердің нөмірін, кіреберіске кіру кодын және т.б. нақтылауыңыз
керек.
2-жағдай
Егер сіздің өміріңізге қауіп төніп тұрса, біреу
үйге кіріп, есікті қағып, көшеде тұрып, қалада адасып қалса немесе
сізден жеке затты алып кетсе.
Мұндай жағдайда 102 немесе 112 нөміріне қоңырау
шалу керек. Полицияға қоңырау шалу кезінде сіз өзіңізді таныстырып,
болған жағдайды түсіндіруіңіз керек.
|
https://youtu.be/d_23wEdBeoA?si=mQEc9TJ2ivUtVspG
https://orken-instituty.kz/kz/telefony-goryachih-
linijhttps://egov.kz/cms/kk/articles/emergency_situations/emergency_number_112
|
|
Сабақтың
соңы
Рефлексия
5
мин)
|
«Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі:
Оқушылар сабақтан алған екі маңызды нәрсені және болашаққа бір
ұсыныс айтады.
|
Өз ойларын айтып, сабақтан
алған әсерімен бөліседі.
|
|
Әділдік, абырой және жауапкершілікті
түсіну
Бұл жұмыс парағы 10-сынып оқушыларына түрлі жаттығулар арқылы
әділдік, ар-намыс, жауапкершілік ұғымдарын ашуға көмектесу үшін
жасалған.
Бос орынды толтырыңыз
: бос орынды дұрыс сөздермен
толтырыңыз.
-
Әділдік - бұл әркімге
______________________ қарауды қамтамасыз ету .
-
Ар-намысы күшті адам әрқашан
_____________________ -мен әрекет етеді .
-
Жауапкершілікті өз мойнына алу - сіздің
әрекеттеріңіздің ______________________________
қабылдауын білдіреді .
-
Әділдікті сақтау үшін басқаларға
___________________________________
әрекет ету маңызды .
-
Жауапты болған кезде, сіз
_________________________-_ өз әрекеттеріңіз үшін
жауаптысыз.
Сөз банкі : адалдық, салдар, есеп беру, әділ,
құрмет
Көп таңдаулы сұрақтар
: әр сұраққа таңдаулардан дұрыс жауапты
таңдаңыз.
Жауапкершілікті көрсетудің ең жақсы жолы
қандай?
А) Тапсырмаларды елемеу
B) Өз қателігің үшін басқаларды
кінәлау
C) Өз міндеттерін уақытында
орындау
D) Қиын жағдайлардан аулақ болу
Аты келесідей сипаттауға
болады:
A) Абайсыз әрекет ету
B) Шыншыл және әділ болу
C) Ережелерді елемеу
D) Міндеттемелерден жалтару
Төмендегілердің қайсысы әрекеттегі әділеттіліктің
мысалы болып табылады?
A) Жағдайға қарамастан барлығына бірдей жаза
беру
B) Шешім қабылдамас бұрын барлық жақтарды
тыңдау
C) Жеке пайдаға негізделген шешім
қабылдау
D) Достарды басқалардан артық
көру
Біреудің әділетсіздігін көрсеңіз не істеу
керек?
A) Оған мән бермей, кетіп қал
B) Әділетсіз әрекетті қолдау
C) Орнынан тұрып, қарсы сөйле
D) Әділетсіз әрекетке қосылу
Жауапты оқушы
әдетте:
А) Тапсырмаларды толық емес
қалдырады
B) Басқалардың еңбегіне баға
береді
C) Тапсырмаларды орындайды және басқаларға
көмектеседі
D) Мерзімдерді елемейді
Ашық сұрақтар : Келесі сұрақтарға толық сөйлемдермен жауап
беріңіз:
-
Жауапкершілікпен әрекет ету керек болған жағдайды
сипаттаңыз. Нәтиже қандай болды?
-
Әділдіктің орнағанына куә болған уақытты
түсіндіріңіз. Бұл сізге қалай әсер етті?
-
Күнделікті өмірде абыройды сақтау неліктен
маңызды?
Жауап кілті :
Бос орынды толтырыңыз
:
-
әділ
-
тұтастық
-
салдары
-
құрмет
-
жауапты
Көп таңдаулы сұрақтар
:
C) Өз міндеттерін уақытында
орындау
B) Шыншыл және әділ болу
B) Шешім қабылдамас бұрын барлық жақтарды
тыңдау
C) Орнынан тұрып, қарсы сөйле
C) Тапсырмаларды орындайды және басқаларға
көмектеседі
Ашық сұрақтар :
-
Жауап мысалы : Маған топтық жоба тағайындалғанда
жауапкершілікпен әрекет ету керек болды. Мен кездесулерді
ұйымдастырдым және барлығына үлес қостым. Нәтижесінде жобаны
уақытында аяқтап, жақсы баға алдық.
-
Жауап мысалы : Мұғалім келіспеушіліктің екі жағын тыңдап, әділ
шешім бергенде әділдік орнағанын көрдім. Бұл маған үміт пен құрмет
сезімін тудырды.
-
Жауап мысалы : Ар-намысты сақтау маңызды, өйткені ол
басқалармен сенім мен құрметті қалыптастырады, қарым-қатынастар
адал және шынайы болуын қамтамасыз етеді.
Топтарға арналған жұмыс
парағы
Тақырыбы:
«Әділдік, ар-намыс және
жауапкершілік»
1. Ұғымдарды
талдау
Тапсырма:
Топ ішінде талқылап, әр ұғымға өз анықтамаларыңызды
жазыңыз:
-
Әділдік:
___________________________________________________________________
-
Ар-намыс:
___________________________________________________________________
-
Жауапкершілік:
___________________________________________________________________
Талқылаудан кейін топтың бір мүшесі анықтамаларды
сынып алдында таныстырады.
2. Ситуациялық
талдау
Тапсырма:
Топқа берілген жағдайды талқылап, өз шешімдеріңізді қағазға
жазыңыз. Шешімдеріңізді сынып алдында
қорғаңыз.
Топ 1.
Жағдай:
Сыныптағы досың бақылау жұмысында көшіріп,
әділетсіз жолмен жоғары баға алғысы келеді. Сен не
істейсің?
Топтың шешімі:
___________________________________________________________________
Топ 2.
Жағдай:
Топтағы бір оқушы тапсырмасын орындамады, бірақ
бүкіл топ нәтижесін нашарлатты. Бұл жағдайда не
істейсіңдер?
Топтың шешімі:
___________________________________________________________________
Топ 3.
Жағдай:
Досың өз қателігін жасыру үшін басқаны кінәлап
жатыр. Сенің әрекетің қандай?
Топтың шешімі:
___________________________________________________________________
Топ 4.
Жағдай:
Мектепте жоғалған затты таптыңыз, бірақ иесін табу
қиын. Не істейсіздер?
Топтың шешімі:
___________________________________________________________________
3. Әлеуметтік
ұстаным
Тапсырма:
Топ ішінде талқылап, әділдік, ар-намыс және жауапкершілікті
сақтайтын адам қандай болуы керек? Осыған сәйкес 3-5 ережеден
тұратын топтық ұстаным құрастырыңыз.
Топтық
ұстанымдар:
-
-
-
-
-
-
-
-
Топтық ұстанымдарыңызды флипчартқа жазып, сынып алдында
таныстырыңыз.
4.
Рефлексия
Тапсырма:
Топ ішінде бүгінгі сабақ туралы пікір алмасып, әрқайсысыңыз
төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз:
-
Бүгін мен әділдік туралы ...
білдім.
___________________________________________________________________
-
Ар-намыс ұғымы маған ...
түсіндірді.
___________________________________________________________________
-
Жауапкершілік дегеніміз – бұл ...
.
___________________________________________________________________
Бұл жұмыс парағы топтық жұмысқа ынталандырып,
оқушыларды әділдік, ар-намыс және жауапкершілік туралы пікірталас
жүргізуге жетелейді.
25 Қараша 2024
450
6 рет жүктелген
