Бөлім:

«Python (пайтон) программалау тілінде алгоритмдерді программалау»

Педагогтің

аты-жөні

Дуюсенгалиева Баянсулу Сериккалиевна

Күні:

16.02.2024 ж.

Сынып: 9 «а»

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Екіөлшемді массив

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

9.3.3.2 екі өлшемді массивтер пайдаланып Python (пайтон) программалау тілінде бағдарламаларды жасау

Сабақтың мақсаты

Екі өлшемді массивтің жазу үлгісін білу.

Python программалау тілінде екіөлшемді массивтерді қолдану.

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы.

Оқушылармен амандасу. Оқушыларды түгендеу. Психологиялық ахуал туғызу. «Струптест» арқылы оқушылардың логикалық ойлау деңгейлерін тексеру.

Үй тапсырмасын тексеру.

1. Массив дегеніміз не? (бір атаумен біріктірілген, бір типтегі деректерден тұратын айнымалылардың жиынтығы)

2. Массивтің түрлері (бірөлшемді, екіөлшемді, үшөлшемді)

3. N=[1,2,3,4,5,6], массивтің атауы мен ұзындығы қандай? (атауы N, ұзындығы 5)

4. А=[12,40,56,58,60] массивтің ұзындығы? (5)

5. A=[56,20,54,60,80]

print (A[2]). Код нәтижесі қандай? (54)

Мұғаліммен амандасады.

«Струптест» орындайды

Платформада берілген сұрақтарға жауап береді

Әр оқушыға 1 сұрақ қойылады.

«Мөлдір бұлақ» журналы бойынша балл қойылады. 1 ұпай.

Сабақтың

о ртасы

Кейбір есептерді шешу кезінде мәліметті тікбұрышты кесте түрінде ұсыну қажет. Математикада мұндай кестелер матрица деп аталады. Программалау кезінде кестелермен жұмыс істеу үшін екіөлшемді массивтер қолданылады.

Екіөлшемді массив – әрбір элементті орнату үшін екі индексті қажет ететін массив. Екіөлшемді массивтің индекстері элемент орналасқан жол нөмірі мен баған нөмірін көрсетеді. а[і][j] белгісі і жолы мен j бағанының қиылысында тұрған элементті білдіреді.

Сандардың тікбұрышты кестесін қарастырайық.

1-cурет

Бұл кесте 3х4 өлшемдегі екіөлшемді массив түрінде ұсынылуы мүмкін. Мұндай массивте 12 элемент болады.

Массив элементтеріне сәйкес келетін индекстерді қарастырайық. Жолдар мен бағандардың индекстері 0-ден басталып, тік жақшаға жазылады.

2-сурет

Бұл массивте a[0][0]==15 және а[1][2]==75 болады.

Python-да екіөлшемді массивтермен жұмыс істеу үшін кіріктірілген тізімдерді пайдалануға болады. Мысалы, кестедегі массивтің программасын a = [ [15, 2, 37, 4], [50, 61, 75, 85], [9, 10, 11, 12] ] түрінде жазуға болады.

а тізімі әрқайсысы төрт саннан тұратын және белгілі бір массив мерзіміне сәйкес келетін үш кіріктірілген тізімнен тұрады. Екіөлшемді массивтің барлық жолымен жұмыс істегенде кіріктірілген тізімнің индексін көрсету керек.

Екіөлшемді массивтің барлық элементін кіріктірілген циклдер арқылы көрсетуге болады. Сыртқы цикл жол индекстерінің, ішкі цикл баған индекстерінің мәнін көрсетеді.

1-мысал. Екіөлшемді массив элементтерінің қосындысын табу

Бағдарламалық коды:

3-сурет

Ескерту. Массивтегі жолдар саны len(a) функциясы арқылы есептелетін а массивінің ұзындығына тең. Массивтегі баған саны тізімдегі элементтің ұзындығына тең, ал ол len(a[і]) функциясы арқылы табылады.

Екіөлшемді массивті кесте түрінде экранға шығару үшін кіріктірілген циклдерді қолдану керек.

Берілген кесте бойынша жеке тапсырмалар орындайды.

1-оқушы. Екіөлшемді массив берілген. Мәні 43-ке тең болатын элементті тап. (A[2][1])

2-оқушы. Екіөлшемді массив берілген. Мәні 10-ға тең болатын элементті тап. (A[3][1])

3-оқушы. Екіөлшемді массив берілген. Мәні 0-ге тең болатын элементті тап.

(А[3][0])

4-оқушы. Екіөлшемді массив берілген. Мәні 4-ге тең болатын элементті тап. (А[0][0])

5-оқушы. Екіөлшемді массив берілген. Мәні 71-ге тең болатын элементті тап.

(A[1][2])

Дескриптор:

• Екіөлшемді массив элементтерінің жолын ажырата біледі – 1 балл

• Екіөлшемді массив элементтерінің бағанын ажырата біледі – 1 балл

• Мәні берілген сандарға тиісті массив элементтерін айта алады – 1 балл

2-тапсырма. Практикалық жұмыс

n жолы мен m бағанынан тұратын А матрицасы берілген. Матрицаның әр жолындағы ең кіші элементті тап.

for i in range (n);

print (min(A[i]))

Дескриптор:

• Python программалау тілінде матрицаны енгізеді 1 балл

• Матрицаның ең кіші элементін табады 1 балл

3-тапсырма. Өз беттерімен 4*4 өлшемдегі екіөлшемді массив түрінде кесте құрады.

Дескриптор:

• 4*4 өлшемді кестені құра алады 2 балл

• Матрица элементтерін енгізеді 1 балл

Сабақты бекіту. https://b.socrative.com/teacher/#import-quiz/75429718

Сабақты мұқият тыңдайды.

Әр оқушы өзінің алдында тұрған тапсырманы жекелей орындайды

Компьютермен программа жазады

Тақтада тапсырманы орындайды

Сілтеме бойынша бекіту сұрақтарына жауап береді

Максималды балл-3 балл

Максималды балл-2 балл

Максималды балл-3 балл

Платформада қанша ұпай жинағандары көрініп тұрады

Онлайн мектеп

https://b.socrative.com/teacher/#import-quiz/75429718

Сабақтың соңы

Кері байланыс. Сауалнама

1. Сенің бүгінгі сабақтан алған әсерің қандай?

А) өте жақсы

В) жақсы

С) орташа

Д) төмен

2. Осы сабақта саған не ұнады немесе не ұнамады?

А) барлығы ұнады/ұнамады

В) компьютерде программа жазған ұнады/ұнамады

С) тапсырмалар орындаған ұнады/ұнамады

Д) өз нұсқаң: __________________

3. Сені көбірек білуге ​​не итермелейді?

А) Қызығушылығы – мен жай ғана жаңа нәрселерді үйренуді ұнатамын.

В) Оқуға деген сүйіспеншілік – мен оқу үдерісінен ләззат аламын және оның өзінше пайдалы екенін көремін.

С) Пәнге деген сүйіспеншілік – мен белгілі бір пәнге құмармын және ол туралы көбірек білгім келеді.

Д) Жеке өсу – Менің ойымша, оқу жеке өсу мен даму үшін маңызды.

4. Пән бойынша қиналған кезде мұғалімнен қаншалықты жиі көмек сұрайсыз?

А) Әрқашан дерлік

В) кейде

С) Сирек

Д) ешқашан да

Берілген сауалнаманы толтырады

Сауалнама