Экожүйе: табиғаттың тепе-теңдігі

Табиғат – бізді қоршаған алып кітапхана секілді. Оның әрбір жапырағы, әрбір тамшысы, әрбір тіршілік иесі – бір-бір парақ. Ал осы парақтар бір-бірімен үйлесім тауып, бір үлкен әңгіме құрайды. Сол әңгіме – экожүйе.

Экожүйе – жануарлар, өсімдіктер, адамдар мен табиғи құбылыстардың бір-бірімен тығыз байланыста өмір сүруі. Мұнда ешнәрсе артық емес, әрқайсысының өз міндеті бар. Мысалы, ара гүлді тозаңдандырса, гүл оған қорек береді. Қасқыр ормандағы жануарлардың санын реттейді, ал шөп жерді құнарландырады. Бұл – тепе-теңдіктің көрінісі. Егер осы тепе-теңдікті бір сәтке бұзсақ, бүкіл жүйе шайқалады. Мәселен, орманды отау – құстардың ұясын жоғалтуына, жануарлардың қоныс аударуына, топырақтың тозуына әкеледі. Ал бұл өз кезегінде адам өміріне де әсерін тигізеді. Табиғат – нәзік таразы. Оның бір басында адам тұрса, екінші басында бүкіл тіршілік бар. Егер біз өз ісімізді ойланып жасасақ, таразы тең қалады. Ал егер тек өз пайдамызды ойласақ, тепе-теңдік бұзылады. Экожүйені қорғау – тек ғалымдардың немесе экологтардың емес, әрқайсымыздың парызымыз. Қоқысты сұрыптау, ағаш отырғызу, суды үнемдеу – кішкентай қадам болса да, үлкен өзгерістерге бастайды.

Табиғатпен достық қатынас орнатқан халық – мәңгі жасайды. Өйткені табиғатсыз адам өмір сүре алмайды, ал адамсыз табиғат тіршілігін жалғастыра береді. Демек, табиғатқа қамқор болу – өз болашағымызға қамқор болу деген сөз.