Электрлік монтаждық қораптар

Орта білімнен кейінгі, техникалық және кәсіптік

білім беру ұйымдарына арналған педагогінің

сабақ жоспары

Электрлік монтаждық қораптар

2. Мақсаты, міндеттер

Əуе электр желілеріндегі зақымданған жерлерді анықтауға арналған құрылғылардың әрекет ету принциптерін анықтау.Электр монтаждау қораптарының мақсатымен танысу.

Əуе электр желілеріндегі зақымданған жерлерді анықтауға арналған құрылғылар

Электр желілерінде қысқа тұйықталу кезінде жəне жерге тұйықталу кезінде зақымдалу орнын анықтауға арналған құрылғылар кең таралған.

Қысқа тұйықталу кезінде зақымдану орындарын анықтау

Желістердегі қысқа тұйықталу орнын анықтау аса маңызды, себебі тұрақты зақымданулар кезінде желіні ажырату электр энергиясының толық жіберілмеуіне жəне тұтынушыларға келтірілген материалдық шығындарға байланысты. Бұл жағдайларда зақымдануды іздестіруді жеделдету үлкен экономикалық əсер береді.

Қысқа тұйықталу орындарын іздеу жəне анықтау үшін əрекет принципі бойынша екі топқа бөлуге болады:

1) апаттық режим кезінде автоматты түрде өлшейтін жəне тиісті электр

шамаларын бекітетін зақымдану орнына дейінгі қашықтықты анықтауға

арналған бекіткіш аспаптар;

2) желілердің зақымдалған учаскелерін анықтауға арналған

құрылғылар (желілік датчиктер, қысқа тұйықталу көрсеткіштері, авариялық

режим кезінде электр шамаларының өзгеруін автоматты түрде бақылайтын

жəне бекітетін).

Əуе электр желілеріндегі зақымдану орнын анықтауға арналған құрылғылар. Мұндай құрылғылардың көмегімен кернеуі 10-35 кВ əуе желілерінде қысқа тұйықталу нүктелерін іздеу бағытын анықтауға болады. Құрылғылар, əдетте, желінің тармақталған жерінде — тармақталу нүктесінен кейін бірінші тіректерде орнатылады. Олар қысқа тұйықталу тогының пайда болуын, ол тарамында немесе желі магистралінің учаскесінде құрылғы орнату нүктесінен кейін бекітеді. Осы құрылғылардан ажыратылған желілерде қысқа тұйықталуды іздегенде, құрылғы іске қосылған немесе орнатылған жерден тыс қысқа тұйықталудың болмауы (іске қосылмаған) туралы ақпарат алады. Электр желілерінде УПУ-1 типті зақымдалған учаскелердің көрсеткіштері жəне УҚТ типті қысқа тұйықталудың сенімді көрсеткіштері таратылды.

Қысқа тұйықталу пайда болуы көрсеткіш сымдар аймағында орнатылған, бірақ олармен тікелей байланысы жоқ магнитті (индукциялық) ток датчигінің көмегімен белгіленеді. Бір көрсеткіш фазааралық қысқа тұйықталудың барлық түрлері туралы ақпаратты қамтамасыз етеді.

ЭЛЕКТРЛІК ҚОРАПТАР ЖӘНЕ КАБЕЛЬДІК АРНАЛАР

Электр қондырғыларын монтаждау үшін қолданылатын материалдар мен бұйымдарды төрт негізгі топқа бөлуге болады:

• электр оқшаулау материалдары мен бұйымдары;

• электр кабельдері, сымдар мен баулар;

• металдар мен құбырлар;

• монтаждау және электр орнату бұйымдары мен бөлшектері.

Типтік сымдарды төсеу үшін кабельдік арналарды пайдалану оны өнеркәсіптік және тұрмыстық жағдайда орнатудың кең таралған әдісі болып табылады.Бұл тәсіл электр сымдарын немесе электр сымдарын ашық төсеу кезінде кеңінен қолданылады.

Сымдарға арналған кабельдік арналардың көптеген түрлері белгілі, олар өндірісте қолданылатын материалмен, дизайн ерекшеліктерімен және бекіту әдісімен ерекшеленеді.

Кабельдік канал (КК) қызмет көрсетілетін үй-жай шегінде электр сымдарын төсеуге арналған мырышталған металдан немесе пластикалық материалдан жасалған қуыс профиль болып табылады.

ЭЛЕКТР МОНТАЖДАУ ҚОРАПТАРЫНЫҢ МАҚСАТЫ

Кабельдік арналар (немесе қораптар) электр сымдарының тармақталған желісін ықшамдап төсеуге арналған. Олар сізге қызмет көрсетілетін бөлменің интерьерін бұзбай сымдар мен кабель желілерін сенімді жасыруға мүмкіндік береді.

Сонымен қатар, бұл тәсіл электр сымына оны ауыстыру, жөндеу немесе қосылу схемасын өзгерту қажет болған кезде еркін қол жеткізуге кепілдік береді.

Бұған қоса, жабық қораптар коммуникацияны ылғал мен шаңның енуінен, сондай-ақ ультракүлгін және механикалық деформациялардың әсерінен сенімді қорғауды қамтамасыз етеді.

КАБЕЛЬДІК АРНАЛАРДЫҢ ЖІКТЕЛУІ ЖӘНЕ ТҮРЛЕРІ

Типтік кабельдік каналдар бірқатар белгілермен ерекшеленеді, олардың негізгілері төменде келтірілген:

• бұйым материалы;

• оның дизайн ерекшеліктері (құлып түрі, пішіні мен өлшемдері);

• үй-жай шегінде қораптарды орналастыру орны.

Өндіріс материалына сәйкес кабельдік арналардың белгілі түрлері бар:

• алюминий немесе мырышталған болат;

• ПВХ(пластификаторларсыз винипласт);

• ABS-пластиктен(синтетикалық полимер, соққыға төзімділігі мен икемділігі жоғары).

Кабельдік арналардың бірінші түрі оларға орналастырылған сымдар механикалық зақымданудан және өрттен сенімді қорғауды қажет ететін жағдайларда қолданылады.

ТЕХНИКАЛЫҚ СИПАТТАМАЛАРЫ МЕН КЕРЕК-ЖАРАҚТАРЫ

Арналардың кабелінің сипаттамалық көрсеткіштерін бағалау кезінде олардың өлшемдері негізге алынады, олар әр түрлі кабельдік сымдардың көлемін (қимасын) анықтайды.

Қораптардың мөлшерін дұрыс таңдамау көбінесе өткізгіштердің оқшаулауына, олардың қызып кетуіне және басқа да жағымсыз салдарға әкеледі.

Бұл өнімдердің техникалық сипаттамаларына мыналар жатады:

• стандартты мәні көбінесе 2 метрге сәйкес келетін пластикалық немесе металл канал кабелінің ұзындығы;

• қораптың үлгілік конструкциясымен берілген жекелеген секциялардың саны;

• орналастырылған сымдардың көлемін анықтайтын олардың әрқайсысының көлденең қимасы;

• өнімнің ылғал мен шаңнан қорғалуын сипаттайтын IP көрсеткіші.

Негізгі құрылымдық компоненттерден басқа, ашық кабель жолдарын жабдықтау үшін тістер, бұрыштық буындар, штепсельдер және ұқсас керек-жарақтар сияқты қосымша элементтер қолданылады.