Материалдар / "Емдік тағамдарды даярлау ерекшеліктері" сабақ жоспары
МИНИСТРЛІКПЕН КЕЛІСІЛГЕН КУРСҚА ҚАТЫСЫП, АТТЕСТАЦИЯҒА ЖАРАМДЫ СЕРТИФИКАТ АЛЫҢЫЗ!
Сертификат Аттестацияға 100% жарамды
ТОЛЫҚ АҚПАРАТ АЛУ

"Емдік тағамдарды даярлау ерекшеліктері" сабақ жоспары

Материал туралы қысқаша түсінік
Студенттерге емдік тағамдардың ерекшеліктері мен олардың маңыздылығын түсіндіріп және оларға толықтай мағлұмат беру.
Авторы:
16 Қаңтар 2024
190
7 рет жүктелген
Материал тегін
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Сабақ жоспары:

Сабақ тақырыбы: Емдік тағамдарды даярлау ерекшеліктері

Пән атауы: Тағамдардың аспаздық сипаттамасы

Дайындаған педагог:

1. 2021-2022ж.ж. 3 курс; 341 топ

Сабақтың типі: Жаңа материалды меңгеру

2. Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Студенттерге емдік тағамдардың ерекшеліктері мен олардың маңыздылығын түсіндіріп және оларға толықтай мағлұмат беру.

Дамытушылық: Студентердің танымдық, ойлау қабілетін, шешім шығара білуге, шығармашылық қабілетін дұрыс қалыптасуына ықпал жасау.

Тәрбиелік: Студенттерді ұқыптылыққа, тазалыққа, ізденімпаздыққа, жан-жақтылыққа тәрбиелеу, тиянақтылыққа баулу.

3. Оқыту әдістері: ауызша (әңгімелесу), өзіндік жұмыс, көрнекілік, презентациялар

Оқыту құралдары: Презентация, оқулық « Тағамдардың аспаздық сипаттамасы- С.Н. Козлов»

4.Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі. 1-2 мин.

  • Студенттермен сәлемдесіп, топты түгелдеу;

  • Студенттердің құрал-жабдықтарын, сабаққа дайындықтарын тексеріп, сабаққа назарын аудару;

  • Сабаққа кірісу.

Үй тапсырмасын сұрау, қорытындылау. 15мин.

Жаңа сабақты меңгерту. 30-35 мин


  1. Дәрісті оқу

Емдік тағам - науқасқа басқа да емдік шаралар кешенімен бірге белгіленетін тағам. Гастрит, ішкі жара аурулары, тоқ ішектің қабынуыбауыр аурулары үшін емдеудің негізгі әдісі болып табылады. Станционарлық немесе емхана жағдайында қолданылады. Емдік тамақтануды дәрігер кеңесі бойынша және оның бақылауымен жүргізіледі, өз бетімен белгіленген тұрақты диета денсаулық үшін қолайсыз жағдайларға ұшыратуы мүмкін.

Емдік тағам белгілеудің негізгі принциптері

Тағам үлесін (рацион), тамақ ішу режимін және оны кулинариялық өңдеуді әр адамға жеке белгілеу;

  • Тағамдық рационның патологиялық процесс сипатына және сырқаттың жағдайы мен оның организімінің ерекшелігіне сандық (рационды азайту және көбейту) және сапалық (организмнің жекелеген азық-түлік пен тағамдық заттарды қабылдауын тоқтату немесе шектету) жағынан сәйкес келуін қадағалау;

  • Теңестірілген (негізгі тағамдық заттардың неғұрлым үйлесімді арақатынасы) және физиологиялық жағынан құнды рациондар жасау болып табылады.

Емдік тағамдарда сандық және сапалық тамақ өзгерістері қолданылады. Мұнымен ас қорыту мүшесін механикалық және химиялық бұзылудан сақтауға, ауру мүшеге қолайсыз әсер ететін заттың түсуін шектеуге немесе сырқат организмге өте қажет және оның қызметін жақсартуға әсер етіп, қалыпты жағдайға келуіне жәрдемдесетін химиялық заттарды толықтыруға болады. Емдік тағамдар диеталық талаптарға сай, әр сырқаттың талғамын қанағаттандыратындай әр түрлі болғаны дұрыс. Егер тағам шектелетін болса, сырқат организмі оны жеңіл көтеретін болуын қарастырған жөн.

Емдік тағам дайындау барысындағы кулинариялық өңдеудің ерекшеліктері

Емдік тағам дайындау азық-түлікті кулинариялық өңдеудің өзіндік ерекшеліктері бар:

  • жүрек, бауыр, бүйрек ауруларына тұзсыз диета белгілеу;

  • үгілген тағамдарды пайдалану (пісірлген көкеністерді үккіштен немесе елеуіштен өткізу, жармаларды ұнтақтап алу);

  • тамақты буға пісру (асқазан және ішек аурулары, жұқпалы аурулар және т.б.).

  • тағам температурасы;

    • ыстық тағамдар үшін ең қолайлы температура 60°С,

    • салқын тағамдар үшін - 10°С.

Аса ыстық және өте суық тағамдар өңештің сілекейлі қабатын және асқазанды тітіркендіреді.

Кейбір ауруларға берілетін емдік үй тағамдары

  • диета (1а, 1б) - асқазанныңұлтабар безінің жарасы кезінде, асқазан сөлінің жоғары және қалыпты қышқылды гастритімен ауырғанда белгіленеді:

  • 2 диета - гастритте - асқазан сөлінің қышқылы төмен болған жағдайда тоқ ішектің талаурауы, бас сақинасы (бұл арурулар тек асқынбаған жағдайда) кезінде белгіленеді:

    • тамақ көбінесе суға немесе буға пісіріледі (кейде кейбір тамақтарды қуыруға болады), үстелге жақсы ұсақталған күйінде қояды;

    • тамақты күніне төрт реттен аз ішпеу ұсынылады;

    • күндік ас үлесі құрамы: белок - 100 г., май - 100 г., улевод - 400-450 г., ас тұзы - 12-15 г.

    • рұқсат етілмейтіндер: пияз (шикі), сарымсаққымыздықсаумалдықшалқантұрыпсірке суықыша, ұнтақталған бұрышақжелкен, ысталған, тұздалған, маринадталған тағамдар.

  • 3 диета - созылмалы іш қату ауруына шалдыққандарға белгіленеді:

  • 4 диета (4а, 4б, 4в) - бұл диетаның әр түрлі варианттары ас қорытудың бұзылуымен қоса қабат келетін қатты және созылмалы ішек аурулары (колит) жағдайында белгіленеді. Жазыла бастағанда 4В диетасын ұстанған дұрыс:

    • тамақ суға не буға пісіріледі;

    • дайын тамақ устелге майдаланабаған күйінде қойылады;

    • тамақты аз мөлшерде күніне 4-5 рет ішу ұсынылады;

    • күндік ас үлесі құрамы: белок - 100 г., май - 70 г-ға дейін, углевод - 250 г., ас тұзы - 8-10 г.

    • рұқсат етілмейтіндер: таза табиғи жеміс-жидек шырындары, қаймағы алынбаған сүт, бұрыш, қыша, сірке суы, ақжелкен, қуырылған, ащы және қышқыл, тұздалған, маринадталған тамақтар.

  • 5 диета (№5а) - бауыр және өт жолдары ауыратын адамдарға белгіленеді:

    • тамақ суға не буға пісіріледі және көбінде ұнтақталмаған күйінде беріледі;

    • тамақ қабылдау жиілігі - күніне 4-5 рет;

    • күндізгі ас үлесі: белок - 100 г., май - 100 г. (оның үштен бір бөлігі өсімдік майы), углевод - 400-450 г., ас тұзы - 10-12 г.

    • рұқсат етілмейтіндер: қуырылған, майлы, ащы және қышқыл, сүрленген, тұздалған және маринадталған тамақтар, ет, балық және саңырауқұлақ сорпалары, қойшошқақазүйрек етінен жасалған тағамдар, ми, пияз, сарымсақ, шалқан, тұрып, саумалдық, ақжелкен, қыша, бұрыш, сірке суы, ет және балық консервілері, тұздығы және майлы тұздығы бар тамақтар; өт жолына тас байланған жағдайда бұларға қосымша қант қайнатпабал және кондитер өнімдерін шектеген дұрыс.

  • 6 диета - құяң және несеп жолдарының ауруларымен ауырғанда белгіленеді:

    • құрамында пуринасы аз тамақтар -көкөністер мен жемістер, сүт, жұмыртқа, қайнатпа, дәндер;

    • сұйық ішуді көбейту, әсіресе табиғи шырындар;

    • тамақ ішу жиілігі күніне 4 рет;

    • күндік рацион құрамы: белок - 80-90 г., май - 80-90 г., углевод - 400 г;

    • рұқсат етілмейтіндер: ет, балық және саңырауқұлақ сорпалары, консервілер, қақталған еттер, тұздықтар, спиртті ішімдіктер, тұзды ірімшіктер, тұздалған және маринадталған көкөністер, кондитер өнімдері.

  • 7 диета (№7а, №7б) - бүйрек қабыну ауруына шалдыққандарға белгіленеді.

Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!